Η ΑΝΑΒΑΘΜΙΣΗ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΠΕΡΟΦΕΡΕΙΑΚΟΥ ΡΟΛΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΠΙΤΕΥΧΘΕΙ ΜΟΝΟ ΜΕΣΩ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ ΚΑΙ ΟΧΙ ΜΕΣΩ ΚΑΙ ΕΥΧΟΛΟΓΙΩΝ...

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"-01/06/16

Συνεργασίες στην Aνατολική Μεσόγειο: Του Θάνου Π. Ντόκου*

Σε ταραγμένους καιρούς και σε εποχές περιορισμένων οικονομικών πόρων για την άσκηση ενεργητικής εξωτερικής πολιτικής, οι συνεργασίες με γειτονικά κράτη και η σύναψη συμμαχιών σε τακτικό και στρατηγικό επίπεδο μπορεί να αποτελέσουν ένα εξαιρετικά χρήσιμο εργαλείο για την προώθηση των εθνικών συμφερόντων. Σε αυτή ακριβώς τη λογική εντάσσεται η εξελισσόμενη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου και Αιγύπτου, η οποία θα μπορούσε να ιδωθεί και ως συμπληρωματική της σταδιακά εδραιούμενης στρατηγικής σχέσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ. Είναι ιδιαίτερα θετικό ότι η σημερινή κυβέρνηση συνέχισε στο εν λόγω ζήτημα την πολιτική των προκατόχων της, παρά τις ανησυχίες διαφόρων. Η συνέχεια και η συνέπεια αποτελούν, άλλωστε, βασικές προϋποθέσεις για μια επιτυχημένη εξωτερική πολιτική. Αυτή η «τριγωνική» συνεργασία θα πρέπει να υλοποιηθεί στη βάση κοινών συμφερόντων και θα πρέπει να είναι ανοικτή και σε άλλες χώρες της περιοχής (π.χ. Ιορδανία ή ακόμη και Τουρκία, εφόσον μεταβάλει τη συμπεριφορά της σε σειρά θεμάτων, χωρίς, ωστόσο, να διαφαίνεται τέτοια προοπτική στο ορατό μέλλον). Οπως αναφέρεται και στη Λευκή Βίβλο για την Ελληνική Εξωτερική Πολιτική, Αμυνα και Ασφάλεια που παρουσίασε πρόσφατα το ΕΛΙΑΜΕΠ, η στρατηγική σχέση με το Ισραήλ θα πρέπει να παραμείνει εκ των κεντρικών στοιχείων της ελληνικής εξωτερικής πολιτικής. Βεβαίως, η Ελλάδα θα υποχρεωθεί να ισορροπήσει σε μια λεπτή γραμμή μεταξύ στρατηγικών συμφερόντων από τη μια και ιστορικών δεσμών και αίσθησης δικαίου από την άλλη, και καλό είναι να αποφεύγονται ενέργειες εντός Ε.Ε. που διαταράσσουν ευαίσθητες ισορροπίες, χωρίς μάλιστα ορατό όφελος για τη χώρα μας. Εφόσον πλέον έχουν θεσμοθετηθεί οι εν λόγω τριγωνικές συνεργασίες, προτεραιότητα θα πρέπει να αποτελέσει η εμβάθυνση των σχέσεων με χώρες όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος.

Οι ανταλλαγές επισκέψεων σε επίπεδο αρχηγών κρατών και υπουργών είναι ασφαλώς σημαντικές, αλλά πολύ ουσιαστικότερες είναι οι συστηματικές επαφές και η δημιουργία θεσμικών και προσωπικών σχέσεων συνεργασίας μεταξύ στελεχών μεσαίου επιπέδου που παραμένουν σε θέσεις ευθύνης για αρκετά χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό, πέραν των διαφόρων στρατιωτικών ασκήσεων που είναι εξαιρετικά χρήσιμες, θα μπορούσαν να συζητηθούν ιδέες όπως ανταλλαγές σπουδαστών σε αγγλόφωνα προγράμματα στις Παραγωγικές Σχολές, τη Σχολή Εθνικής Αμυνας ή την Ανωτάτη Διακλαδική Σχολή Πολέμου, δημιουργία κοινών ομάδων εργασίας και ετήσιες συναντήσεις για ανάλυση πληροφοριών, ασκήσεις χειρισμού κρίσεων και wargaming μέσω προσομοίωσης, κοινά σεμινάρια των διπλωματικών ακαδημιών και στρατιωτικών σχολών, κοινοβουλευτικές ομάδες εργασίας, συνεργασία σε θέματα πρόληψης ριζοσπαστικοποίησης και αντιμετώπισης ισλαμικής τρομοκρατίας κ.λπ. Χρήσιμο σε κάποιες δραστηριότητες θα μπορούσε να είναι και το Κέντρο Εκπαιδεύσεως Ναυτικής Αποτροπής στην Κρήτη. Θα μπορούσε να εντατικοποιηθεί η συνεργασία και στο πλαίσιο θεσμικών πρωτοβουλιών, όπως ο Μεσογειακός Διάλογος του ΝΑΤΟ και οι μεσογειακές δραστηριότητες της Ε.Ε., ενώ θα πρέπει να συνεχιστεί η ενίσχυση της συνεργασίας των αντίστοιχων ομάδων πίεσης (λόμπι) στην Ουάσιγκτον. Η αναβάθμιση του ελληνικού περιφερειακού ρόλου μπορεί να γίνει μόνο μέσω ενεργειών και όχι μέσω και ευχολογίων.

* Ο κ. Θάνος Π. Ντόκος είναι γενικός διευθυντής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.Έντυπη