"...Μπορεί η λεγόμενη «στρατηγική του Ελσίνκι» να μην απέδωσε τα αναμενόμενα λόγω της αλλαγής στάσης των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, αλλά παραμένει προς συμφέρον της χώρας μας να αποφευχθεί –αν, βεβαίως, είναι εφικτό– η πλήρης απομάκρυνση της Τουρκίας από την Ευρώπη και τη Δύση γενικότερα. Ενας ούτως ή άλλως δύσκολος γείτονας, χωρίς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις όσον αφορά στον ελάχιστο σεβασμό ενός συστήματος αξιών και ενός κώδικα συμπεριφοράς στις διακρατικές σχέσεις, αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για την ελληνική ασφάλεια. Επιπλέον, η μετατροπή της Ελλάδας σε Ακρίτα των ευρωπαϊκών συνόρων δεν αποτελεί μια ελκυστική επιλογή, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα συνοδεύεται από τις ανάλογες εγγυήσεις και υποστήριξη..."

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 20/03/19

ΤΟΥ ΘΑΝΟΥ Π. ΝΤΟΚΟΥ*

Η αιτιολόγηση της πρόσφατης απόφασης του Ευρωκοινοβουλίου για διακοπή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Ε.Ε. με την Τουρκία ασφαλώς βασίζεται στην πραγματικότητα (αν και η χρονική στιγμή συνδέεται με τις επερχόμενες ευρωεκλογές και την προσπάθεια ανάσχεσης του ακροδεξιού ρεύματος). Η σημερινή Τουρκία πόρρω απέχει από ένα κράτος δικαίου που επιθυμεί την ένταξή του στην Ε.Ε., ενώ οι διαφορές σε σειρά ζητημάτων παραμένουν αγεφύρωτες. Από την άλλη πλευρά, είναι ένας σημαντικός εμπορικός εταίρος και μια χώρα με κομβικό ρόλο στη διαχείριση μεταναστευτικών ροών προς την Ε.Ε. Κι αν η Δανία ή το Λουξεμβούργο έχουν την πολυτέλεια άσκησης μιας πολιτικής αρχών, η Ελλάδα λόγω γεωγραφίας και ανοικτών ζητημάτων οφείλει να έχει τη δική της προσέγγιση έναντι της Τουρκίας.

Εν προκειμένω, η διακοπή των –βαλτωμένων– ενταξιακών διαπραγματεύσεων θα έβλαπτε τα ελληνικά συμφέροντα. Μπορεί η λεγόμενη «στρατηγική του Ελσίνκι» να μην απέδωσε τα αναμενόμενα λόγω της αλλαγής στάσης των μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων, αλλά παραμένει προς συμφέρον της χώρας μας να αποφευχθεί –αν, βεβαίως, είναι εφικτό– η πλήρης απομάκρυνση της Τουρκίας από την Ευρώπη και τη Δύση γενικότερα. Ενας ούτως ή άλλως δύσκολος γείτονας, χωρίς δεσμεύσεις και υποχρεώσεις όσον αφορά στον ελάχιστο σεβασμό ενός συστήματος αξιών και ενός κώδικα συμπεριφοράς στις διακρατικές σχέσεις, αποτελεί μεγαλύτερη απειλή για την ελληνική ασφάλεια. Επιπλέον, η μετατροπή της Ελλάδας σε Ακρίτα των ευρωπαϊκών συνόρων δεν αποτελεί μια ελκυστική επιλογή, καθώς είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα συνοδεύεται από τις ανάλογες εγγυήσεις και υποστήριξη. Οι μεγάλες δυνάμεις ασκούν εξωτερική πολιτική στη βάση συμφερόντων, και η Τουρκία, με όλες τις δυσκολίες της τρέχουσας περιόδου, αποτελεί έναν σημαντικό γεωπολιτικό και γεωοικονομικό εταίρο, τον οποίο δεν επιθυμούν να απολέσουν οριστικά. Η απόφαση για διακοπή των διαπραγματεύσεων θα σηματοδοτούσε, επίσης, την εγκατάλειψη ενός μεγάλου τμήματος της τουρκικής κοινωνίας που βλέπει θετικά τις ευρωπαϊκές αξίες, ενώ τα οφέλη μιας τέτοιας απόφασης για την Ε.Ε. δεν είναι σαφή. Τα ελληνικά συμφέροντα θα εξυπηρετούνταν καλύτερα από τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων και την παράλληλη διαμόρφωση ειδικής σχέσης (αναπόφευκτη εξέλιξη, που σημαίνει, δυστυχώς, περισσότερα δικαιώματα και ελάχιστες υποχρεώσεις), την οποία θα πρέπει η χώρα μας να προσπαθήσει να συνδιαμορφώσει στον μέγιστο δυνατό βαθμό.

* Γενικός διευθυντής στο ΕΛΙΑΜΕΠ.