Ο «καραμανλισμός» (σε αντίθεση με τον γκωλισμό) δεν διαμόρφωσε ποτέ ιδιαίτερα πολιτικά ή ιδεολογικά χαρακτηριστικά - πέρα ίσως από διάφορες αμπελοφιλοσοφίες κι έναν γενικό ευρωπαϊσμό, πρωτοπόρο σε μια πιο μακρινή εποχή αλλά αυτονόητο στη σημερινή Ελλάδα. Ηταν και παρέμεινε μια άσκηση εξουσίας άλλοτε επιτυχημένη κι άλλοτε όχι. Με πολλά παράσημα όπως η ανασυγκρότηση της δεκαετίας του '50 και η αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974. Και με παταγώδη ναυάγια, όπως η διακυβέρνηση 2004-2009. Αν όμως από μια άσκηση εξουσίας αφαιρέσεις την εξουσία τι μένει; Τίποτα. Και γι' αυτό έμεινε τελικά ο Αντώναρος....

Απο "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ"

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 14-16/04/23

ΤΟΥ Ι.Κ.ΠΡΕΤΕΝΤΕΡΗ

Ο Μαρξ έχει διδάξει στην Αριστερά πως η ιστορία επαναλαμβάνεται μόνο ως φάρσα. Στην Ελλάδα φαίνεται ότι επαναλαμβάνεται και ως κωμωδία.

Ετσι, σύμφωνα με τη μαρξιστική λογική, την «καραμανλική συνιστώσα» του ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του Καμμένου και της Κατερίνας Παπακώστα εκλήθη αυτή τη φορά να υποδυθεί ο Ευάγγελος Αντώναρος.

Για ποιον λόγο; Αγνωστο. Το πρόσωπο έχει την πλάκα του, αν και χωρίς ιδιαίτερο χιούμορ ή σημασία.

Τον συζητούμε απλώς επειδή προ 20ετίας (2004) διετέλεσε αναπληρωτής και μετά κυβερνητικός εκπρόσωπος στην κυβέρνηση Κώστα Καραμανλή.

Δημοσιογράφος περιορισμένου βεληνεκούς, είχε υπάρξει πρόεδρος στην Ενωση Ξένων Ανταποκριτών και ανέλαβε αναπληρωτής του Θ. Ρουσόπουλου ως γλωσσομαθής.

Το 2009 έγινε βουλευτής Επικρατείας. Το 2012 απέτυχε παταγωδώς να εκλεγεί στη Β' Αθηνών. Ο Σαμαράς τον βόλεψε σε κάποιον ευρωπαϊκό οργανισμό και από το 2016 κάνει καριέρα στο Τwitter βρίζοντας τον Μητσοτάκη. Αβυσσος η ψυχή του ανθρώπου.

Με άλλα λόγια, ακόμη κι ως κωμωδία, η «καραμανλική συνιστώσα» του ΣΥΡΙΖΑ θυμίζει περισσότερο «Ρόδα, τσάντα και κοπάνα» παρά γαλλικό βουλεβάρτο.

Πώς κατάντησαν εκεί οι λεγόμενοι «καραμανλικοί»;

Ηδη την τετραετία 2015-2019 η Ελλάδα βοούσε ότι με πρωτοστάτη τον τότε Πρόεδρο της Δημοκρατίας Π. Παυλόπουλο λειτουργούσαν περίπου σαν «παράγκα» στον χώρο της αντιπολίτευσης υπέρ των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ.

Από το δημοψήφισμα του 2015, τη συγκρότηση Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου, τις εξελίξεις στα μίντια ή τα συμβούλια των πολιτικών αρχηγών υπήρχε μια διαρκής και μόνιμη προσπάθεια από την πλευρά τους να ενισχυθεί η κυβέρνηση έναντι της αντιπολίτευσης.

Την ίδια στιγμή δεν έχει καταγραφεί ούτε μια έντονη κριτική «καραμανλικών» κατά της κυβέρνησης Τσίπρα και ακόμη λιγότερο κατά του Τσίπρα του ίδιου. Το «αντιΣΥΡΙΖΑ μέτωπο» λειτουργούσε ερήμην τους. Μάλλον διατηρούσε πολλές συμπάθειες μεταξύ τους.

Η τάξη αποκαταστάθηκε με τη νίκη της ΝΔ το 2019 και τη μη επανεκλογή του Παυλόπουλου το 2020.

Εκτοτε οι «καραμανλικοί» (όσοι υπάρχουν, τέλος πάντων) κάνουν γενικώς μούτρα. Κανείς δεν ξέρει γιατί, σε ποιον και για ποιον λόγο.

Το τελευταίο επεισόδιο ήταν η απόφαση του πρώην πρωθυπουργού Κ. Καραμανλή το περασμένο καλοκαίρι να συγκρουστεί με την παράταξή του για τις υποκλοπές και τελικά να μην κατέβει ξανά στις εκλογές. Ανεξήγητα κι ακατανόητα.

Τι είναι όμως οι «καραμανλικοί»; Εχουν κάποιο ιδιαίτερο πολιτικό στίγμα; Μια ιδεολογία που τους ξεχωρίζει; Είναι οπαδοί μιας οικογένειας; Ενός ονόματος; Υποστηρίζουν έναν πολιτικό που έχει πεθάνει πριν από 25 χρόνια;

Ή μήπως είναι μια σημαία ευκαιρίας που επιτρέπει σε κάθε λογής Αντώναρους να πουλάνε πολιτικό παραμύθι ακόμη και σε όσους δεν έχουν καμία διάθεση να τους ακούν;

Ούτως ή άλλως από την ιστορική ηγετική ομάδα του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ακόμη κι από τους στενούς συνεργάτες του νεότερου Κώστα Καραμανλή, κανείς δεν έχει μείνει ενεργός στην πολιτική.

Ο «καραμανλισμός» (αν υπάρχει) είναι σήμερα ένα άθροισμα χαριτωμένων στιγμιότυπων και ευχάριστων ή δυσάρεστων αναμνήσεων.

Δεν είναι κάτι που πρέπει να μας ξενίζει.

Στο παγκόσμιο δημοκρατικό στερέωμα δεν συνηθίζονται προσωποπαγή πολιτικά ρεύματα. Ο μαρξισμός, ο λενινισμός, ο μαοϊσμός, ο σταλινισμός, ο περονισμός, ανήκουν σε άλλους γαλαξίες.

Αντιθέτως στον δυτικό κόσμο δεν υπάρχει «τσωρτσιλισμός», ούτε «ρουζβελτισμός», ούτε «μιτερανισμός», ούτε «αντεναουρισμός».

Δύο εξαιρέσεις. Ο «γκωλισμός» στη Γαλλία και (σε βαλκανική απομίμηση) ο «καραμανλισμός» στην Ελλάδα.

Ο γκωλισμός είναι δημιούργημα ενός ανθρώπου και μιας εποχής σε συνθήκες κρίσης.

Με σαφή και διακριτά χαρακτηριστικά όπως την υπερβατική εθνική αποστολή (την «αιώνια Γαλλία» που έλεγε ο στρατηγός), τον καλόβολο πατερναλισμό, τον σεβασμό στην εξουσία και την ιεραρχία, τον προστατευτικό ρόλο ενός συγκεντρωτικού κράτους.

- Λοιπόν, Μασύ; Πάντα τόσο γκωλικός; Συνήθιζε να τσιγκλάει ο Ντε Γκωλ τον παλαιό σύντροφο και συμπολεμιστή του σε όλους τους πολέμους Ζακ Μασύ.

- Πάντα τόσο μαλάκας, στρατηγέ μου! Ηταν η μόνιμη απάντηση του Μασύ.

Δεν ξέρω αν ο στρατηγός είχε χιούμορ. Ο Καραμανλής σίγουρα δεν είχε.

Ο «καραμανλισμός» (σε αντίθεση με τον γκωλισμό) δεν διαμόρφωσε ποτέ ιδιαίτερα πολιτικά ή ιδεολογικά χαρακτηριστικά - πέρα ίσως από διάφορες αμπελοφιλοσοφίες κι έναν γενικό ευρωπαϊσμό, πρωτοπόρο σε μια πιο μακρινή εποχή αλλά αυτονόητο στη σημερινή Ελλάδα.

Ηταν και παρέμεινε μια άσκηση εξουσίας άλλοτε επιτυχημένη κι άλλοτε όχι.

Με πολλά παράσημα όπως η ανασυγκρότηση της δεκαετίας του '50 και η αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974.

Και με παταγώδη ναυάγια, όπως η διακυβέρνηση 2004-2009.

Αν όμως από μια άσκηση εξουσίας αφαιρέσεις την εξουσία τι μένει; Τίποτα. Και γι' αυτό έμεινε τελικά ο Αντώναρος.

Δεν είναι τυχαίο πως από τον νεότερο Καραμανλή εκείνο που εντυπωσίασε κάποτε ήταν το κατηγορητήριο κατά «νταβατζήδων» στο σουβλατζίδικο του Μπαϊρακτάρη.

Οχι επειδή το εκφώνησε. Αλλά επειδή ακόμη κι αν το πίστευε, ακόμη κι αν είχε δίκιο, δεν έκανε τίποτα για να τα βάλει μαζί τους.

Από τότε φυσικά κύλησε πολύ νερό κάτω από τα γεφύρια του Σηκουάνα.

Κι είναι ίσως αστείο στα όρια της προσβολής να συρρικνώνει κανείς τον καραμανλισμό στα όρια ενός συνταξιούχου δημοσιογράφου που σιχαίνεται τον Μητσοτάκη και κάνει τον αριστερό υποψήφιο στα γεράματα.

Από την άλλη πλευρά όμως σκεφτείτε από τι γλίτωσε η δημοκρατία μας το 2016.

Τότε ναυάγησε το σχέδιο ελέγχου της ΝΔ από ένα σύνολο παραγόντων (μεταξύ των οποίων και «νταβατζήδες»...) που απέβλεπαν να συγκροτήσουν ένα οριζόντιο σύστημα εξουσίας σε συνεννόηση με την τότε κυβέρνηση.

Δεν είμαι καν βέβαιος ότι το ναυάγιο αυτό άφησε πίσω του πολλούς ναυαγούς.