Η Ελλάδα θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκού πλαισίου για την ανοικοδόμηση της Συρίας και τη διαδικασία υλοποίησής του, όπως και να αποτελέσει τη φωνή των Κούρδων της Συρίας μέσα στην ΕΕ και να επιδιώξει οι εταίροι της να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την υποστήριξή τους και τη διατήρηση της αυτονομίας τους. Θα πρέπει να επισημανθεί επίσης ο κίνδυνος ενός νέου μεταναστευτικού κύματος και η απειλή ασφάλειας που θα προκύψει σε περίπτωση που μέσω των εν λόγω ροών εισέλθουν ισλαμιστές τρομοκράτες στην Ευρώπη, έτσι ώστε να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική για την επιστροφή σύρων προσφύγων, αλλά και τη συνολική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών όχι μέσω της Τουρκίας, αλλά απευθείας με τη νέα συριακή ηγεσία. Επιπρόσθετα, πρέπει να επισημάνει στους εταίρους της ότι σε περίπτωση παράτασης της αστάθειας στην περιοχή, ελλοχεύει ο κίνδυνος νέας ενεργειακής κρίσης με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη.

 Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 09/01/25

Ο καθοριστικός ρόλος της Ελλάδας

ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Π.ΜΠΑΛΩΜΕΝΟΥ*

Η πτώση του καθεστώτος Ασαντ και η επιδίωξη της Τουρκίας να μετατρέψει τη Συρία σε τουρκικό προτεκτοράτο περιπλέκει ακόμη περισσότερο την κατάσταση στο ήδη ασταθές και έντονα συγκρουσιακό περιβάλλον ασφάλειας της Μέσης Ανατολής. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον προκαλεί επίσης η απουσία της Ευρωπαϊκής Ενωσης από τα τεκταινόμενα στην περιοχή. Υπό το πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα καλείται να διαδραματίσει καθοριστικό ρόλο για τη διαμόρφωση μιας αξιόπιστης ευρωπαϊκής πολιτικής για τη Συρία και τη Μέση Ανατολή γενικότερα.

Ειδικότερα, η Ελλάδα για να πρωταγωνιστήσει σε αυτή τη διαδικασία θα πρέπει να μιλήσει στους ευρωπαίους εταίρους της όχι με όρους εθνικού συμφέροντος, αλλά με όρους ευρωπαϊκού συμφέροντος και να αναδείξει τα ευρωπαϊκά συμφέροντα που διακυβεύονται από τις εξελίξεις στη Συρία και τη Μέση Ανατολή. Θα πρέπει να τονίσει τις απειλές που ελλοχεύουν για την ασφάλεια των ευρωπαίων πολιτών (τρομοκρατία, Μεταναστευτικό, διασπορά όπλων μαζικής καταστροφής κ.λπ.), των κρίσιμων υποδομών και την ακεραιότητα των συνόρων της Ευρώπης, καθώς επίσης τον σημαντικό ρόλο που καλείται να διαδραματίσει η ΕΕ τόσο για τη σταθερότητα στην Ευρώπη όσο και για τη διασφάλιση της ειρήνης και ασφάλειας σε όλο τον κόσμο.

Επιπλέον, η Ελλάδα θα πρέπει να αναλάβει πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση ευρωπαϊκού πλαισίου για την ανοικοδόμηση της Συρίας και τη διαδικασία υλοποίησής του, όπως και να αποτελέσει τη φωνή των Κούρδων της Συρίας μέσα στην ΕΕ και να επιδιώξει οι εταίροι της να αναλάβουν πρωτοβουλίες για την υποστήριξή τους και τη διατήρηση της αυτονομίας τους. Θα πρέπει να επισημανθεί επίσης ο κίνδυνος ενός νέου μεταναστευτικού κύματος και η απειλή ασφάλειας που θα προκύψει σε περίπτωση που μέσω των εν λόγω ροών εισέλθουν ισλαμιστές τρομοκράτες στην Ευρώπη, έτσι ώστε να υπάρξει ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική για την επιστροφή σύρων προσφύγων, αλλά και τη συνολική διαχείριση των μεταναστευτικών ροών όχι μέσω της Τουρκίας, αλλά απευθείας με τη νέα συριακή ηγεσία. Επιπρόσθετα, πρέπει να επισημάνει στους εταίρους της ότι σε περίπτωση παράτασης της αστάθειας στην περιοχή, ελλοχεύει ο κίνδυνος νέας ενεργειακής κρίσης με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις για την Ευρώπη.

Υπό το πρίσμα αυτής της απειλής, η Ελλάδα καλείται να παίξει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των μελλοντικών ενεργειακών διαδρομών, ώστε να καταστεί ενεργειακός παίκτης και να συμβάλει στην ενεργειακή αυτονομία της Ευρώπης. Πρέπει δε, να αξιοποιήσει το νέο Σύμφωνο της ΕΕ για τη Μεσόγειο και να παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο στην υλοποίηση σημαντικών έργων όπως η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Αιγύπτου, το λεγόμενο GREGY, και το IMEC και ο Οικονομικός Διάδρομος της Μέσης Ανατολής της Ινδίας. Μέσω της ΕΕ, πρωταγωνιστικό ρόλο μπορεί να παίξει η Ελλάδα επίσης στην προστασία των δικαιωμάτων των θρησκευτικών μειονοτήτων στη Συρία και να τεθεί επικεφαλής ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών ανθρωπιστικής βοήθειας.


Σε σχέση με την πιθανότητα οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Τουρκίας και Συρίας, η Ελλάδα θα πρέπει να χειριστεί το θέμα όχι ως ελληνοτουρκικό, αλλά ως ευρωτουρκικό και μέσω της ευρωπαϊκής ισχύος να ασκηθούν οι ανάλογες πιέσεις (εμπορικές πιέσεις, διακοπή προμήθειας εξοπλισμών, περιοριστικά μέτρα κ.λπ.), ώστε να ακυρωθεί μια τέτοια προσπάθεια. Εν κατακλείδι, οι τελευταίες εξελίξεις στη Συρία δεν πρέπει να ανησυχούν την Ελλάδα, διότι έχει δικαιωθεί από τις έως τώρα στρατηγικές της επιλογές και διαθέτει γεωπολιτική και διπλωματική ισχύ για να εξισορροπήσει την πρόσκαιρη ενίσχυση του ρόλου της Τουρκίας.

*Ο Κωνσταντίνος Π. Μπαλωμένος είναι πολιτικός επιστήμονας – διεθνολόγος, πρώην γενικός διευθυντής Πολιτικής Εθνικής Αμυνας και Διεθνών Σχέσεων (ΓΔΠΕΑΔΣ) στο υπουργείο Εθνικής Αμυνας