Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", πρωτοσέλιδο, 01/11/25 |
 |
| Χάνουν το τρένο οι αμυντικές βιομηχανίες
Την ώρα που η Ελλάδα και η Ευρώπη ολόκληρη επανεξοπλίζονται και εκατοντάδες δισ. ευρώ διοχετεύονται στην ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, οι πάλαι ποτέ κραταιές ελληνικές αμυντικές βιομηχανίες του Δημοσίου είτε αδυνατούν να είναι ανταγωνιστικές και να εξασφαλίσουν μεγάλες συμβάσεις, είτε προχωρούν με βήματα πολύ βραδύτερα από ό,τι επιτάσσουν οι καιροί. Και σε κάθε περίπτωση οι ισολογισμοί τους εξακολουθούν να εμφανίζουν βαθιές ζημίες ακόμα και σε λειτουργικό επίπεδο. Σε όλες τις περιπτώσεις η συμμετοχή ιδιωτών επενδυτών εμφανίζεται ως μονόδρομος, αλλά όχι και ως εγγύηση ανάκαμψης. Η βιομηχανία κατασκευής πυρομαχικών Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ), η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων (ΕΛΒΟ) και η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία (ΕΑΒ) είναι αυτές οι τρεις χαρακτηριστικές περιπτώσεις, με διαφορετική πάντως πορεία η καθεμία. Η ΕΛΒΟ, η ΕΑΣ και η ΕΑΒ κατάφερναν διαχρονικά να παραμένουν σε λειτουργία με αλλεπάλληλες αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου που αναγκαζόταν να καταβάλλει το Δημόσιο. Ακόμα και η ΕΛΒΟ, όμως, που πωλήθηκε το 2020 σε ισραηλινά συμφέροντα, πέντε χρόνια μετά συνεχίζει να «γράφει» ζημίες και να παραμένει σε λειτουργία με αυξήσεις κεφαλαίου που πραγματοποιούν οι ιδιώτες μέτοχοί της. Η ΕΑΣ, που παράγει πυρομαχικά και τμήματα βλημάτων αέρος - αέρος και αέρος - εδάφους για γερμανικό όμιλο, κατά την οικονομική κρίση του 2024 εμφάνισε καθαρές ζημίες ύψους 25 εκατ., ενώ μία χρονιά νωρίτερα, το 2023, είχε ζημίες 29 εκατ. Είναι επίσης ζημιογόνος σε λειτουργικό επίπεδο, δηλαδή προ φόρων, τόκων και άλλων υποχρεώσεων. Αν και τα έσοδά της σχεδόν διπλασιάστηκαν το 2024 σε σχέση με την προηγούμενη χρήση, στα 9,9 εκατ., από 4,9 εκατ., δεν αποτελούν μέγεθος που υπόσχεται θετικές προοπτικές. Οπως και τα προηγούμενα χρόνια, έλαβε από τον μοναδικό μέτοχο της, το ελληνικό Δημόσιο, το ποσό των 31 εκατ. ως αύξηση μετοχικού κεφαλαίου το 2024, ενώ για το 2025 μέχρι και τα τέλη Αυγούστου είχε λάβει επιπλέον ποσό 38 εκατ. μέσω νέων αυξήσεων του μετοχικού κεφαλαίου της. Ωστόσο, τα πράγματα ίσως να είναι έτοιμα να βελτιωθούν: πριν από ένα χρόνο υπεγράφη συμφωνία για τη σύσταση κοινοπραξίας με τον τσεχικών συμφερόντων όμιλο CSG. Η συμφωνία προβλέπει επένδυση στο εργοστάσιο του Λαυρίου, συνολικού ύψους 83 εκατ. ευρώ, που συγχρηματοδοτείται με 33 εκατ. από την Ε.Ε. μέσω του προγράμματος ASAP, με στόχο τη μετατροπή της ΕΑΣ σε έναν από τους μεγαλύτερους ευρωπαϊκούς ομίλους παραγωγής πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος και της Ελλάδας στη 2η χώρα στην Ευρώπη που θα παράγει TNT για τη γόμωση βλημάτων 155 mm. Ηδη στις εγκαταστάσεις των Ελληνικών Αμυντικών Συστημάτων σε συνεργασία με τη CSG γίνεται η τελική συναρμολόγηση βλημάτων 155 mm, αλλά η πραγματική αύξηση της παραγωγής και μαζί της η ανάταξη του ελληνικού ομίλου αναμένει την ολοκλήρωση της συμφωνίας και την υπογραφή της σχετικής σύμβασης. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι περισσότερες από τις ρυθμίσεις που αφορούν κυρίως τη δυνατότητα τακτοποίησης υπαρχόντων κτιρίων και της ανάπτυξης καινούργιων στις εγκαταστάσεις που έχει η βιομηχανία σε διάφορες περιοχές, έχουν ήδη προχωρήσει. Οι διαδικασίες εγκρίσεων από τη γενική συνέλευση της ΕΑΣ έχουν ολοκληρωθεί, μετά και την ακύρωση των ασφαλιστικών μέτρων που είχαν κατατεθεί από το Συμβούλιο της Επικρατείας. Η παραγωγή TNT έχει προγραμματιστεί να ξεκινήσει την άνοιξη του 2027, στο πλαίσιο συμμόρφωσης με τις απαιτήσεις του ASAP. Η συμφωνία, εκτός από την παραγωγή πυρομαχικών μεγάλου διαμετρήματος, περιλαμβάνει κι άλλα διαμετρήματα, ενώ έχει προγραμματιστεί για μελλοντική ένταξη και παραγωγή βλημάτων 120 mm για τα άρματα μάχης Leopard 2. Ενα άλλο κρίσιμο ζήτημα για τα Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα είναι και η αδρανοποίηση και απομάκρυνση ενός εκτιμώμενου μεγάλου, αλλά διαχειρίσιμου, όπως αναφέρουν κυβερνητικές πηγές στην «Κ», όγκου TNT που βρίσκεται σε υπόγειες συγκεντρώσεις στο εργοστάσιο στο Λαύριο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, το αμέσως επόμενο διάστημα θα προχωρήσει διαγωνισμός για την επιλογή αναδόχου που θα αναλάβει το έργο αυτό. Για την ιστορία, τα εκρηκτικά αυτά απορρίφθηκαν / αποθηκεύτηκαν εκεί κατά τη διάρκεια της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, στο πλαίσιο της καταστροφής ναρκών κατά προσωπικού που ήταν υποχρεωμένη η ελληνική πολιτεία να κάνει στο πλαίσιο των διεθνών συμβατικών υποχρεώσεών της. H υπόθεση έχει προκαλέσει έντονη ανησυχία στους κατοίκους του Λαυρίου, ειδικά μετά το περιστατικό πυρκαγιάς στην περιοχή πριν από μερικές μέρες. Η Ελληνική Αεροπορική Βιομηχανία, η ΕΑΒ, λόγω της συμμετοχής της σε προγράμματα παραγωγής, όπως αυτό της αναβάθμισης των F-16 κ.ά., έχει επιτύχει να εξασφαλίσει κάποιες από τις ταμειακές ροές που απαιτούνται για τη λειτουργία της. Ωστόσο, η ανάδειξή της σε πόλο καινοτομίας και βιομηχανία ικανή να ανταγωνιστεί αντίστοιχες μονάδες, όπως της Τουρκίας, αποτελεί πρόκληση με πολύ μεγάλο βαθμό δυσκολίας. Οι τελευταίες δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις που αφορούν τη χρήση του 2023 «δείχνουν» πωλήσεις 93,7 εκατ. και ζημίες σε λειτουργικό επίπεδο (EBITDA) 50,4 εκατ. Και σε αυτή την περίπτωση έχουν διαχρονικά γίνει σημαντικές αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, δηλαδή ενέσεις ρευστότητας από το Δημόσιο. Ο βασικός πελάτης της είναι η Πολεμική Αεροπορία και βασικός συνεργάτης της η Lockheed Martin, με την οποία εξάλλου τα προηγούμενα χρόνια εξετάστηκε το ενδεχόμενο σχηματισμού κοινοπραξίας για την ολική ανάταξη της Ελληνικής Αεροπορικής Βιομηχανίας. Τα σοβαρότερα έργα που πραγματοποιεί περιλαμβάνουν το πρόγραμμα αναβάθμισης αεροσκαφών F-16V της Πολεμικής Αεροπορίας με συνεργάτη τη Lockheed Martin, όπως και προγράμματα για τα C-130, ελικόπτερα των Ενόπλων Δυνάμεων και συντήρησης κινητήρων. Σε πρόσφατη συνέντευξή του στην «Κ», ο αντιπρόεδρος της Lockheed Martin Γκάρι Νορθ εκτίμησε ότι μέχρι την ολοκλήρωση του τρέχοντος προγράμματος αναβάθμισης του F-16 Viper θα έχουν παραχθεί οικονομικά οφέλη άνω του ενός δισ. δολαρίων, όπως και ότι η συμμετοχή της εγχώριας βιομηχανίας στα F-35 θα αγγίξει το 25%.
Το χαμένο στοίχημα της Ελληνικής Βιομηχανίας Οχημάτων Η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων πωλήθηκε στις αρχές της τρέχουσας δεκαετίας σε κοινοπραξία ισραηλινών συμφερόντων, και συγκεκριμένα των ομίλων SK Group και Plasan, έναντι 3 εκατ. Το Δημόσιο προχώρησε στην πώλησή της προκειμένου να σταματήσει τη διαρκή οικονομική αιμορραγία από τις συνεχείς αυξήσεις κεφαλαίου για να τη στηρίξει. Πρόκειται για τη βιομηχανία που, μεταξύ άλλων, συναρμολόγησε, παρέδωσε και συντήρησε εκατοντάδες οχήματα Στάγερ, φορτηγά και λεωφορεία, στον Ελληνικό Στρατό τις προηγούμενες δεκαετίες. Οι μέτοχοι επιλέχθηκαν έχοντας προηγουμένως παρουσιάσει business plan που προέβλεπε επενδύσεις και παραγωγή οχημάτων τόσο για τις ελληνικές Ενοπλες Δυνάμεις όσο και για άλλες συμμαχικές δυνάμεις. Ενώ τα πρώτα χρόνια αναλώθηκαν στην τακτοποίηση των εγκαταστάσεών της, και η επιχείρηση εξασφάλισε κάποια συμβόλαια συντήρησης και βαφής βαρέων οχημάτων από τον ιδιωτικό τομέα, δεν έχει ακόμα καταφέρει να εξασφαλίσει κάποιο μεγάλο ελληνικό ή ξένο συμβόλαιο. Ετσι, κατά την 5η εταιρική χρήση που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2024, οι πωλήσεις της ήταν μόλις 275.000 ευρώ. Αλλά και το 2023 δεν είχαν ξεπεράσει τις 182.000 ευρώ. Τα καθαρά αποτελέσματα προ φόρων ήταν ζημιογόνα ακόμα και σε προ φόρων επίπεδο: Η νέα ΕΛΒΟ «έγραψε» ζημίες 1,4 εκατ., έπειτα και από ανάλογες ζημίες το 2023. «Η εταιρεία έχει ξεκινήσει προσπάθειες μάρκετινγκ» και «κατά τη διάρκεια της επόμενης χρήσης ελπίζει να συνάψει κάποια συμβόλαια πωλήσεων», αναφέρει η ετήσια οικονομική έκθεση του 2024 που δημοσιεύτηκε φέτος. Εν τω μεταξύ, όμως, ο ένας από τους δύο μετόχους, και συγκεκριμένα η Plasan, αποχώρησε πριν από μερικούς μήνες. Και στην περίπτωση της ΕΛΒΟ έχουν απαιτηθεί αλλεπάλληλες αυξήσεις κεφαλαίου από τους ιδιώτες προκειμένου η εταιρεία, που εμφανίζεται να απασχολεί μόλις 13 μισθωτούς, να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της. Οι δε ορκωτοί ελεγκτές στις παρατηρήσεις τους στις δημοσιευμένες οικονομικές καταστάσεις μιλούν για απουσία σχηματισμού προβλέψεων για ανέλεγκτες φορολογικά χρήσεις, εγείροντας έτσι ανησυχία για μελλοντικές προκλήσεις που μπορεί να αντιμετωπίσει ο όμιλος. Σημειώνεται πως η διοίκηση που «έτρεξε» την ΕΛΒΟ τα πρώτα χρόνια μετά την εξαγορά της, αποχώρησε πριν από περίπου ένα χρόνο, όταν αξιολογήθηκε η πώληση της εταιρείας ή ποσοστού της σε Ελληνα επιχειρηματία. Πώληση που τελικά όμως δεν προχώρησε. Την ίδια ώρα, πάντως, αρκετές κοινοπραξίες Ελλήνων με ξένους παραγωγούς οχημάτων είναι έτοιμες να διεκδικήσουν κρατικές συμβάσεις για την ανανέωση του στόλου των οχημάτων των Ενόπλων Δυνάμεων και όχι μόνο. |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου