"...Ξεκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια ώστε η αστυνομία να προσεγγίσει την κοινωνία. Έγιναν αρκετά βήματα και βεβαίως χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα ώστε να αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι ο ρόλος της αστυνομίας δεν είναι άλλος παρά να προστατεύει και να υπηρετεί τον πολίτη. Η αστυνομία οφείλει να δίνει καθημερινά εξετάσεις σε αυτή την κατεύθυνση και βασική μας επιδίωξη είναι η αποσύνδεσή της από το παλιό μοντέλο που ήθελε τη δράση της κύρια να συνδέεται με την καταστολή. Όσο κι αν σε πρώτο πλάνο βρίσκονται οι μεγάλες επιτυχίες της ΕΛΑΣ στο πεδίο του κοινού εγκλήματος, υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης σε αρκετούς τομείς. Γι’ αυτό και σχεδιάζονται μεθοδικά στοχευμένες δράσεις..."

Από τη "ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ"

ΝΕΑ ΣΕΛΙΔΑ", 30-31/12/17

Ασφάλεια, Ανάπτυξη και Κοινωνική Συνοχή

Του Νίκου Τόσκα

Αναμφίβολα, μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τη χώρα μας είναι η διατήρηση του υψηλού επιπέδου ασφάλειας. Η Ελλάδα είναι και πρέπει να παραμείνει πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, ιδιαίτερα σε αυτή την περίοδο που η χώρα εξέρχεται από μια μακρά περίοδο κρίσης και σκληρής λιτότητας.

Η ασφάλεια αποτελεί ταυτόχρονα αναγκαία προϋπόθεση για την προσέλκυση επενδύσεων και τη διατήρηση υψηλών ρυθμών οικονομικής ανάπτυξης, ώστε η χώρα να μπορέσει να οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον για τους πολίτες, ένα μέλλον που θα στηρίζεται σε στέρεες βάσεις ενδυναμώνοντας ταυτόχρονα την κοινωνική συνοχή. Άλλωστε, σε όλα τα σύγχρονα δημοκρατικά κράτη η ασφάλεια αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή. 

Το ερώτημα ωστόσο είναι πώς επιτυγχάνεται το υψηλότερο δυνατό επίπεδο ασφάλειας με τους διαθέσιμους πόρους ώστε να εξασφαλίζεται η απαραίτητη κοινωνική ειρήνη χωρίς να υιοθετούνται σκληρά μοντέλα αστυνομοκρατίας και υπέρμετρης καταστολής. Τέτοια, που ακριβώς συχνά πυκνά -όπως έχει αποδειχθεί στο πρόσφατο παρελθόν- προκαλούν περισσότερα προβλήματα από αυτά που καλούνται να επιλύσουν.

Ακριβώς για αυτούς τους λόγους ξεκινήσαμε μια μεγάλη προσπάθεια ώστε η αστυνομία να προσεγγίσει την κοινωνία. Έγιναν αρκετά βήματα και βεβαίως χρειάζεται να γίνουν ακόμη περισσότερα ώστε να αποτελεί κοινή πεποίθηση ότι ο ρόλος της αστυνομίας δεν είναι άλλος παρά να προστατεύει και να υπηρετεί τον πολίτη. Η αστυνομία οφείλει να δίνει καθημερινά εξετάσεις σε αυτή την κατεύθυνση και βασική μας επιδίωξη είναι η αποσύνδεσή της από το παλιό μοντέλο που ήθελε τη δράση της κύρια να συνδέεται με την καταστολή.

Όσο κι αν σε πρώτο πλάνο βρίσκονται οι μεγάλες επιτυχίες της ΕΛΑΣ στο πεδίο του κοινού εγκλήματος, υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης σε αρκετούς τομείς. Γι’ αυτό και σχεδιάζονται μεθοδικά στοχευμένες δράσεις, όπως π.χ. στην τροχονομική αστυνόμευση, ειδικά επιχειρησιακά σχέδια για σχολικά συγκροτήματα και εκπαίδευση στους μαθητές, αλλά κυρίως αύξηση της παρουσίας των αστυνομικών στις πόλεις, ειδικά σε πάρκα και πλατείες με στόχο την εμπέδωση του αισθήματος ασφάλειας στους πολίτες.

Ο εκσυγχρονισμός των μέσων της Αστυνομίας σε συνδυασμό με την υιοθέτηση νέων προγραμμάτων συνεκπαίδευσης έπειτα από συνεργασία με ευρωπαϊκές χώρες, θα φέρει ένα νέο μοντέλο σε ό,τι αφορά στην αστυνόμευση των πόλεων. Σε συνδυασμό με θεσμικές παρεμβάσεις αλλά και αλλαγές στο πρόγραμμα σπουδών στις αστυνομικές σχολές, τίθενται οι βάσεις για τη δημιουργία μιας σύγχρονης αστυνομίας και στελεχών με υψηλό επαγγελματισμό, με ανθρώπινο πρόσωπο και αίσθημα ευθύνης απέναντι στους πολίτες.

Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά τον έλεγχο του κέντρου της πρωτεύουσας, που τα τελευταία χρόνια αποτελεί πόλο έλξης τουριστών, σχεδιάζονται ειδικά επιχειρησιακά προγράμματα και δράσεις. Χρειάζεται, πάντως, να αναγνωριστεί από όλους ότι χρόνια προβλήματα ειδικής φύσης περιοχών δεν μπορούν να λυθούν αποκλειστικά με αστυνομικές παρεμβάσεις.

Ενδεικτικό παράδειγμα είναι η αυξημένη αστυνόμευση μέσω ειδικών προγραμμάτων στη Δυτική Αττική, που συνδυάζεται με δράσεις άλλων υπουργείων αλλά και την προσέγγιση με κοινωνικές ομάδες που εμφανίζονται να έχουν μεγάλο βαθμό παραβατικότητας στις περιοχές αυτές.

Ένας άλλος τομέας που θα δοθεί ιδιαίτερο βάρος είναι η Οικονομική Αστυνομία, η οποία θα ενισχυθεί σε ό,τι αφορά το ρόλο και τις αρμοδιότητές της. Είναι δεδομένη η πολιτική βούληση για να πέσουν στεγανά μεταξύ συναρμόδιων υπηρεσιών ή υπηρεσιών με συναφές αντικείμενο και να δημιουργηθεί η δυνατότητα διαγώνιων ελέγχων. Ακόμη κι αν υπάρχει επικάλυψη αρμοδιοτήτων μεταξύ υπηρεσιών, διαφορετικά δεν πρόκειται να φτάσουν στην πραγματικότητα μέχρι τέλους οι έλεγχοι και να αποκαλυφθούν υποθέσεις σε όλο το εύρος τους. Και πρόθεση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και συνολικά της κυβέρνησης είναι να έρθουν όλα στο φως όπως προτάσσει το δημόσιο συμφέρον.

Γενικότερα, για την Αστυνομία αποτελεί πρόκληση να περάσει σε μια νέα εποχή με τη δημιουργία εξειδικευμένων δομών, τακτικής μετεκπαίδευσης του προσωπικού στις τελευταίες εξελίξεις ανά τομέα, αλλά και μεθοδικής συνεργασίας μεταξύ υπηρεσιών που θα λειτουργήσει ως πολλαπλασιαστής στην εξιχνίαση υποθέσεων. Κατεστημένες αντιλήψεις, που καλλιεργήθηκαν επί σειρά ετών, με «μαγαζάκια» και στεγανά δεν αρμόζουν σε μια σύγχρονη Αστυνομία μιας ευρωπαϊκής δημοκρατικής χώρας.

Καμία αλλαγή, όμως, δεν μπορεί να εμπεδώσει μια σύγχρονη επαγγελματική νοοτροπία στο πλαίσιο ενός σώματος ασφάλειας όταν δεν αναδεικνύεται η ιστορία του. Μετά την απόφαση για την πρόσβαση πολιτών και ερευνητών στους φακέλους πολιτικών φρονημάτων της Ασφάλειας, προετοιμάζεται η ίδρυση και λειτουργία ενός οργανωμένου ιστορικού αρχείου της Αστυνομίας σε συνεργασία με την υπηρεσία Κρατικών Αρχείων. Το οφείλουμε απέναντι στην ιστορία και την κοινωνία. Θα έρθουν στην επιφάνεια αρχεία της περιόδου του Β’ ΠΠ, της δύσκολης και ευαίσθητης περιόδου του εμφυλίου και της δικτατορίας. Σε όλη αυτή την ιστορική περίοδο η Αστυνομία δεν έχει να επιδείξει μόνο ρόλο καταστολής και «φακελώματος», αλλά θα αναδειχθούν και άγνωστες στο ευρύ κοινό θετικές πλευρές. Για παράδειγμα, στη διάρκεια της κατοχής ένας μεγάλος αριθμός αστυνομικών και ολόκληρες μονάδες εντάχθηκαν στην Εθνική Αντίσταση. Οφείλουμε να διδασκόμαστε από την ιστορία μας, να μαθαίνουν οι νέες γενιές, αλλιώς είμαστε καταδικασμένοι να ζήσουμε παρόμοια λάθη.

Τέλος, οι συνέπειες από την κλιματική αλλαγή μας υποχρεώνουν να οργανώσουμε καλύτερα την αντίδραση του κρατικού μηχανισμού στις περιπτώσεις των φυσικών καταστροφών. Το Πυροσβεστικό Σώμα εκσυγχρονίζεται και τα στελέχη του ξεκινούν μετεκπαιδευτικά προγράμματα με Πυροσβέστες από την Καλιφόρνια, μια πολιτεία των ΗΠΑ με εμπειρία στην αντιμετώπιση τέτοιων φαινομένων. Ανάλογα προγράμματα ξεκινούν σε συνεργασία και με ευρωπαϊκές χώρες στον τομέα των δασικών πυρκαγιών. Στις σχολές αναθεωρείται η εκπαίδευση, συνδέοντας θεωρία και πράξη και δίνοντας βάρος στην πρακτική με την υιοθέτηση σύγχρονων μοντέλων, τόσο στις σχολές όσο και στο πεδίο των επιχειρήσεων.

Πέραν όλων των αλλαγών που σχεδιάζονται, βασική προϋπόθεση για να παραμείνει η χώρα πυλώνας σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, είναι να έχουν γνώση οι φύλακες, αλλά πάντα με σεβασμό στις δημοκρατικές αρχές. Η ασφάλεια προϋποθέτει έγκυρη πληροφόρηση και συνεργασία με άλλες χώρες, τομέας που είναι ψηλά στις προτεραιότητες της πολιτικής και φυσικής ηγεσίας του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη.

Από την εθιμοτυπική προσφορά δώρων σε τροχονόμο την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, από τον Αναπληρωτή Υπουργό Προστασίας του Πολίτη και τον Αρχηγό της ΕΛ.ΑΣ.