Ο «συντελεστής επιχειρησιακής αξίας» των ελληνικών Ε.Δ. καθυπερτερεί έναντι άλλων χωρών της περιοχής του επιχειρησιακού μας ενδιαφέροντος. Τούτο βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να εφησυχάσουμε λόγω των παραιτήσεων μονίμων στελεχών και δη του Π.Ν., ενώ προβάλλει ως επιτακτική η πρόσκτηση χρηστικών ναυτικών μονάδων και όχι πλοίων που έχουν απαξιωθεί από τους αρχηγούς Ναυτικού των χωρών κατασκευής τους, θεωρώντας ότι οιαδήποτε προσθήκη οπλικού συστήματος είναι οικονομικά ασύμφορη, επιχειρησιακά ελλιπής και παρακινδυνευμένης ενσωμάτωσης, π.χ. φρεγάτες LCS ....

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 20/01/24

ΤΟΥ ΕΠΙΤΙΜΟΥ Α/ΓΕΕΘΑ

ΝΑΥΑΡΧΟΥ ε.α. ΠΑΝ. ΧΗΝΟΦΩΤΗ

Οι κυβερνήσεις, μέσω της πολιτικής εθνικής άμυνας, αναθέτουν στις Ενοπλες Δυνάμεις (Ε.Δ.) το σημαντικό και τεράστιο έργο της εξασφάλισης της αποτροπής, άμυνας και ασφάλειας της Ελλάδας. Η επίτευξη υψηλού «συντελεστή επιχειρησιακής αξίας και ικανότητος» είναι το κύριο μέλημα της πολιτικής και στρατιωτικής ηγεσίας. Παρά την εκπεφρασμένη απειλή, υπήρξαν περιπτώσεις όπου η σχέση άμυνας και οικονομίας λειτούργησε διαζευκτικά εις βάρος της άμυνας και ασφάλειας. Κατά την τελευταία 35ετία βιώνουμε μια συνεχή διαδικασία αναδιοργάνωσης. Μετά το 1990, έτος εξαγγελίας της πρώτης αναδιοργάνωσης, ακολούθησε αυτή του 1994 και η Αμυντική Στρατηγική Αναθεώρηση του 2001.

Η Μετεξέλιξη ως έννοια δεν είναι πρωτόγνωρη· άρχισε να διαχέεται και να καλλιεργείται από το 2006, ενώ από 25-27 Απριλίου 2007, με την παρουσία του τότε υπουργού Αμυνας Ε. Μεϊμαράκη, πραγματοποιήθηκε το 1ο συνέδριο Μετεξέλιξης. Η προσφάτως εξαγγελθείσα Μετεξέλιξη από τον υπουργό Ν. Δένδια, παρά το ότι αναμενόταν προ ετών από το ΚΥΣΕΑ, είναι εξαιρετικά απαιτητή, επίκαιρη και αλληλένδετη με τον προσανατολισμό και το μέλλον των Ε.Δ. 

Η Μετεξέλιξη εδράζεται στον επαναπροσδιορισμό των απαιτήσεων αμυντικής και αποτρεπτικής ισχύος των Ε.Δ., ώστε να ανταποκρίνονται επαρκώς στους νέους προσανατολισμούς που επιβάλλονται από το διαμορφούμενο γεωστρατηγικό περιβάλλον, αξιοποιώντας την αποκτηθείσα εμπειρία, τα ημέτερα διδάγματα, καθώς και αυτά της στρατιωτικής επιστήμης, την εκμετάλλευση της νέας τεχνολογίας με ανάπτυξη και εφαρμογή νέων δογμάτων και τακτικών, όχι μόνον έναντι των πλέον πιθανών επιχειρησιακών ενδεχομένων καταστάσεων, αλλά και του «μη πιθανού» και «απροσδόκητου».

Η Μετεξέλιξη συνιστά μια αέναη πολυδιάστατη διαδικασία εκσυγχρονισμού της εθνικής στρατιωτικής στρατηγικής και της επιχειρησιακής αντίληψης και ικανότητος των Ε.Δ., με κύριες συνιστώσες την αναθεώρηση του αμυντικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού, την ανάπτυξη, βελτιστοποίηση και εκσυγχρονισμό τους και τη συνεπαγόμενη αναδιοργάνωση της δομής δυνάμεων και διοίκησής τους. 

Ομως, η ουσιαστική επίτευξή της επιτάσσει, ως αφετηριακή προϋπόθεση υλοποίησης, τη μέγιστη αξιοποίηση των διαθεσίμων μέσων, καθώς και τις υπερβάσεις ανασταλτικών παραγόντων, εγγενών αδυναμιών και δημοσιονομικών περιθωρίων, με κύριους συντελεστές επιτυχίας την πρόσκτηση πλέον ικανών και σύγχρονων οπλικών συστημάτων και μέσων, καθώς και τη μέριμνα επί του προσωπικού (οροφή, σταδιοδρομική εξέλιξη, αποδοχές, συνθήκες στρατωνισμού, υγειονομική περίθαλψη). Σημειωτέον ότι ο «συντελεστής επιχειρησιακής αξίας» των ελληνικών Ε.Δ. καθυπερτερεί έναντι άλλων χωρών της περιοχής του επιχειρησιακού μας ενδιαφέροντος.

Τούτο βέβαια δεν σημαίνει ότι πρέπει να εφησυχάσουμε λόγω των παραιτήσεων μονίμων στελεχών και δη του Π.Ν., ενώ προβάλλει ως επιτακτική η πρόσκτηση χρηστικών ναυτικών μονάδων και όχι πλοίων που έχουν απαξιωθεί από τους αρχηγούς Ναυτικού των χωρών κατασκευής τους, θεωρώντας ότι οιαδήποτε προσθήκη οπλικού συστήματος είναι οικονομικά ασύμφορη, επιχειρησιακά ελλιπής και παρακινδυνευμένης ενσωμάτωσης, π.χ. φρεγάτες LCS (βλ. δηλώσεις Αμερικανού Α/ ΓΕΝ στην Επιτροπή Αμυνας της Γερουσίας, ως USNI News 26.5.22).

Στη Μετεξέλιξη πρέπει να πρυτανεύει η αρχή ότι στην αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων, απειλών και επιθετικών ενεργειών, κατά το ισχύον διεθνώς δόγμα, η ισχυρή και αποφασιστική εξαρχής εμπλοκή πρέπει να δίδει το επιθυμητό αποτέλεσμα και να επιφέρει ταχύτερα την επιθυμητή κατάσταση. Πρέπει να καθορισθούν αναλυτικά ο αριθμός, η κλίμακα, η κατηγορία των επιχειρήσεων τις οποίες οφείλουν να διεξάγουν οι Ε.Δ. σε όλο τον αμυντικό χώρο Ελλάδας - Κύπρου, προκειμένου να προσδιοριστεί η αφετηρία για υλοποιήσιμες προτάσεις, αποφευγομένων αστοχιών λόγω μη οικονομικής, επιχειρησιακής και κοινωνικής προσέγγισης. 

Ως εκ τούτου, απαιτείται από το ΚΥΣΕΑ ο προσδιορισμός του Επιθυμητού Επιπέδου Αμυντικών Επιδιώξεων (ΕΕΑΕ), ήτοι της οριοθέτησης της δυνατότητος ταυτόχρονης αντιμετώπισης διαφόρων παραδοσιακών και σύγχρονων προκλήσεων και απειλών, για την αντιμετώπιση ενός ή περισσοτέρων θερμών επεισοδίων, γενικευμένης σύρραξης ταυτόχρονα με ασύμμετρες υβριδικές απειλές και προβολή υπό του αντιπάλου «αιχμηράς ισχύος». 

Η εκτίμηση του βαθμού επικινδυνότητος μη εκπλήρωσης των στόχων εγείρει το κρίσιμο θέμα προσδιορισμού των Στοιχειωδών Στρατιωτικών Απαιτήσεων (ΣΣΑ), ήτοι προσωπικό, μονάδες, μέσα, υλικά, υποστήριξη μάχης και υπηρεσιών που απαιτούνται για την αποστολή. Η ανάλυση του ΕΕΑΕ και των ΣΣΑ θα εξυπηρετήσει τη δομή διοικήσεως, δυνάμεων και οργάνωσης, την εφαρμογή νέων αντιλήψεων του αμυντικού και επιχειρησιακού σχεδιασμού, καθώς και δυνατότητες ικανές να εξυπηρετούν πολυσχιδείς επιχειρήσεις.

Σημαντική είναι και η διαδικασία ελέγχου, ανατροφοδότησης και μέτρησης προόδου, ώστε να υποβοηθείται η εκτίμηση της υλοποίησης της Μετεξέλιξης στους κατ’ αρχάς ακόλουθους δέκα τομείς: εδραίωση της διακλαδικότητας, ανθρώπινο δυναμικό, υπεροχή στη διαδικασία λήψεως αποφάσεως, εκμετάλλευση τεχνολογίας αιχμής, επίτευξη κυριαρχίας στον ελιγμό στο ενοποιημένο πεδίο μάχης, χρηστικότητα μονάδων, εξασφάλιση υψηλού βαθμού διαθεσιμότητος οπλικών συστημάτων και μέσων μάχης, επιχειρησιακή σύζευξη και συνέργεια μονάδων, εμπέδωση δικτυοκεντρικότητος, επαύξηση δυνατοτήτων δικτυοκεντρικών επιχειρήσεων με κατάλληλες δικτυοκεντρικές δυνατότητες απαιτουμένων για υπεροχή στη λήψη αποφάσεων. 

Σημαντικά στηρίγματα στην όλη διαδικασία θα είναι ο εκσυγχρονισμός αξιολόγησης μονίμων στελεχών με πλέον αξιοκρατικά κριτήρια και πρακτική άλλων χωρών, αλλαγή της φιλοσοφίας επιστράτευσης με βάση τις σημερινές ιδιαιτερότητες του αμυντικού μας συστήματος, καθώς και η αναβάθμιση καθεστώτος λειτουργίας στρατιωτικών εργοστασίων. Η επαύξηση της επιχειρησιακής ικανότητας των Ε.Δ. κατατείνει στην εκπλήρωση της αποστολής τους και στην επιτυχέστερη ανταπόκριση στις σύγχρονες και μελλοντικές προκλήσεις άμυνας και ασφάλειας, ώστε να επιτυγχάνεται «κυριαρχία ελιγμού» και «εμπλοκή ακριβείας» στον κατάλληλο χρόνο σε καταστάσεις με σημαντικό «εθνικό αποτύπωμα».