οι κηπουροι τησ αυγησ

Σάββατο 20 Ιανουαρίου 2024

Ετσι την έχει μάθει (την Πάτρα) και το πεπερασμένης δυναμικότητας πολιτικό δυναμικό της. Που με ελάχιστες εξαιρέσεις, χτυπάει φιλικά την πλάτη της, υφαρπάζει την ψήφο της και εκείνη μένει να μετράει πίσω προβλήματα, την ώρα που τα παιδιά της διαπρέπουν στην Αθήνα ή στο εξωτερικό. Αδικο έχουν; Αρνήθηκαν να γίνουν διαχειριστές μιας μίζερης γκρίνιας που γεννάει μίση και πάθη. Που ποτέ δεν λειτουργεί με όρους κοινότητας αλλά με στενομυαλιά και εγωπάθεια. Τη σώζει το γεγονός πως εκείνοι που την αγαπάνε δεν την αλλάζουν με τίποτα. Ακόμη και στα πέρατα της Γης την αναζητάνε. Και είναι για εκείνους πάντα ο προορισμός τους. Ας ελπίσουμε σύντομα, να τολμήσουν κάποιοι να την πάρουν από το χέρι να τη βγάλουν στο ξέφωτο. Είναι πολλά τα χρόνια που είναι «κλεισμένη μέσα»....

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", επιστολές 
(φύλλο 20/01.24)



Ή Συνθήκη της Λωζάννης, η ανταλλαγή πληθυσμών και το εφηβικό όνειρο ενός Καππαδόκη

Κύριε διευθυντά

Θα έπρεπε να είμαστε χαρούμενοι που για πρώτη φορά ο κ. Ερντογάν, στην τελευταία του επίσκεψη, δεν αναφέρθηκε στη Συνθήκη της Λωζάννης. Ωστόσο, εδώ σ’ εμάς φούντωσε ο δημόσιος λόγος για «μη ακύρωση ή αναθεώρηση» της Συνθήκης. Πήραν μέρος και πανεπιστημιακοί (Αγγελος Συρίγος 7/1/24, Γιώργος Μαυρογορδάτος 14/1/24). 

Ομως η Συνθήκη δεν αφορά μόνο στην Ελλάδα με την Τουρκία, αλλά μετέχουν, με την υπογραφή τους, επτά (7) κράτη. Μεταξύ αυτών Ιαπωνία(!) και ένα τρικέφαλο Βασίλειο (Σέρβων, Κροατών, Σλοβένων) έναντι της Τουρκίας. Μία διεθνής σύμβαση-συνθήκη επιδέχεται ερμηνεία (όχι κατάργηση ή αναθεώρηση) με τη σύμφωνη γνώμη όλων των μερών. Για τη Συνθήκη της Λωζάννης, μετά 17 «συναφών Συμβάσεων, Δηλώσεων και Πρωτοκόλλων» έχουμε:

Εφημερίς της Κυβερνήσεως του Βασιλείου της Ελλάδος

Εν Αθήναις τη 25 Αυγούστου 1923, Τεύχος πρώτο Αριθμός φύλλου 238...

Νομοθετικά Διατάγματα (1) Περί κυρώσεως της εν Λωζάνη συνομολογηθείσης Συνθήκης περί Ειρήνης

Γεώργιος Β΄ Βασιλεύς των Ελλήνων «Εχοντες υπ’ όψη την παράγραφον 1 της από 15 Σεπτεμβρίου 1922 αποφάσεως της Επαναστατικής Επιτροπής, προτάσει του Ημετέρου Υπουργικού Συμβουλίου, απεφασίσαμεν και διατάσσομεν:

Αρθρον 1. Η μετά της Μεγάλης Βρετανίας, Γαλλίας, Ιταλίας, Ιαπωνίας, Ελλάδος, Ρουμανίας και του Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, αφ’ ενός, και της Τουρκίας αφ’ ετέρου, συνομολογηθείσα και εν Λωζάνη της Ελβετίας υπογραφείσα την 24 Ιουλίου 1923 Συνθήκη περί Ειρήνης εξ άρθρων 143 μετά των εξής συναφών Συμβάσεων, Δηλώσεων και Πρωτοκόλλων υπογραφέντων εν Λωζάνη τη 24 Ιουλίου 1923: 1) Της Συμβάσεως περί του Καθεστώτος των Στενών. 2) Της Συμβάσεως περί των συνόρων της Θράκης. 3) Της Συμβάσεως της εν Τουρκία εγκαταστάσεως των αλλοδαπών και της δικαστικής δικαιοδοσίας. 4) Της εμπορικής Συμβάσεως. 5) Της Δηλώσεως μετά του σχετικού Πρωτοκόλλου περί αμνηστίας. 6) Περί μουσουλμανικών κτημάτων. 7) Περί υγειονομικών ζητημάτων. 8) Περί Δικαστικής Διοικήσεως. 9) Περί παραχωρήσεων τινών εν τω Οθωμανικώ Κράτει. 10) Του Πρωτοκόλλου περί Καραγάτς και των νήσων Ιμβρου και Τενέδου. 11) Περί προστασίας των εν Ελλάδι μειονοτήτων. 12) Περί της Συμβάσεως του τρόπου πληρωμής των οφειλών της Ελλάδος προς εταιρείας Μεγάλων Δυνάμεων. 13) Του Πρωτοκόλλου περί δικαιώματος υπογραφής του Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων ορισμένων πράξεων. 14) Του Πρωτοκόλλου εν σχέσει προς αποδοχήν εκ μέρους του Βελγίου και Πορτογαλίας διατάξεων τινών εν Λωζάνη υπογραφεισών πράξεων. 15) Του Πρωτοκόλλου σχετικού προς την εκκένωσιν των τουρκικών εδαφών των κατεχομένων υπό Στρατευμάτων Βρετανικών, Γαλλικών και Ιταλικών. 16) Της υπογραφείσης την 30 Ιανουαρίου 1923 Συμβάσεως περί ανταλλαγής των ελληνικών και τουρκικών πληθυσμών. 17) Της Συμφωνίας περί αποδόσεως των ομήρων και πολιτικών αιχμαλώτων και ων το κείμενον επισυνάπτεται εν πρωτοτύπω και ελληνική μεταφράσει, έχουσι πλήρη και νόμιμον ισχύν. Το παρόν νομοθετικόν διάταγμα κυρωθέν σήμερον παρ’ ημών δημοσιευθήτω διά της Εφημερίδος της Κυβερνήσεως.

Εν Αθήναις τη 25 Αυγούστου 1923. Γεώργιος Β΄. Ο Πρόεδρος, Σ. Γονατάς. Τα Μέλη, Αλεξανδρής, Μ. Μίσιος, Γ. Παπανδρέου, Κ. Γόντικας. Γ. Κοφινάς, Α. Χατζηκυριάκος, Α. Σακελλαρόπουλος, Κ. Βούλγαρης».

ΥΓ. 1: Η Σύμβαση Καθεστώτος των Στενών αντικαταστάθηκε με τη Σύμβαση του Μοντρέ, 20 Ιουλίου 1936. Συμβαλλόμενοι: Σοβιετική Ενωση, Βουλγαρία, Ρουμανία, Τουρκία, Ελλάδα, Γιουγκοσλαβία, Αγγλία, Γαλλία, Ιταλία, Αυστραλία. Ρυθμίζει τη διέλευση και ναυσιπλοΐα στα Στενά.

ΥΓ. 2: Αν ένας επίγειος Θεός ή Αλλάχ επιτρέψει στον κ. Ερντογάν να «καταργήσει» τη Συνθήκη της Λωζάννης, αναιρούνται οι συνέπειες, και τα πράγματα επανέρχονται στην προηγούμενη κατάσταση. Μπορώ τότε να ζήσω το εφηβικό μου όνειρο. Να πελαγοδρομήσω προς Καππαδοκία μεριά, ως γόνος Ανταλλάξιμων (Σύμβαση περί υποχρεωτικής ανταλλαγής των πληθυσμών, ανωτέρω αρ. 16). Να αναζητήσω στα Φάρασα της Καππαδοκίας το σπίτι του παππού μου, και να εγκατασταθώ!

ΙΟΡΔΑΝΉΣ Β. ΠΑΠΑΔΟΠΟΎΛΟΣ Πρώην Γυμνασιάρχης
Χολαργός




Τέλειωνα το δημόσιο δημοτικό σχολείο της Κηφισιάς, όταν με μία συμμαθήτριά μου, παρακινούμενες από θαυμασμό προς τον ποιητή Γεώργιο Δροσίνη, ο οποίος κατοικούσε κι αυτός τότε στην Κηφισιά, στο ίδιο ακριβώς σπίτι όπου σήμερα στεγάζεται το πολύ ενδιαφέρον μουσείο αφιερωμένο στο όνομά του, αποφασίσαμε να τον επισκεφτούμε και με την ανέμελη αισιοδοξία της εφηβείας, να του ζητήσουμε τη γνώμη του για δύο ποιήματα που είχαμε γράψει. Η συνάντηση ορίστηκε και η οικονόμος του σπιτιού μάς υπεδέχθη με ευγένεια, υποδεικνύοντάς μας να ανέβουμε στο πάνω πάτωμα όπου θα βρίσκαμε τον Δροσίνη. Η ξύλινη στριφτή σκάλα έτριζε σε κάθε μας βήμα, σαν κάτι να μας έλεγε, που όμως δεν έφτανε να μετριάσει τον ενθουσιασμό μας.

Ο ποιητής, καθισμένος σε μια μεγάλη πολυθρόνα, είχε τα πόδια του σκεπασμένα με μια πολύχρωμη κουβέρτα. Εντύπωση μας έκανε η ήρεμη γεροντική του φυσιογνωμία και το τεράστιο σύννεφο από κάτασπρα μαλλιά που πλαισίωνε το πρόσωπό του. Φαινόταν εξωπραγματικός. Του εξηγήσαμε τον σκοπό της επίσκεψής μας και η συμμαθήτριά μου, πιο θαρρετή, παρέκαμψε τη συστολή της και διάβασε το ποίημά της. Οταν τέλειωσε, η αναμονή μας κράτησε πολύ λίγο. Ο Δροσίνης μας κοίταξε καλά καλά και με τη γλυκιά φωνή της προχωρημένης ηλικίας του είπε με τόνο αποφασιστικό. «Καλύτερα να πάτε σπίτι σας και να μάθετε να μαγειρεύετε».

Ευτυχώς ο θαυμασμός μας για αυτόν αναχαίτισε την απογοήτευση που θα έπρεπε να νιώσουμε. Μονάχα κατεβαίνοντας προς την έξοδο, αυτή τη φορά το τρίξιμο της σκάλας μας φάνηκε ότι έμοιαζε σαν γέλιο.

Ευτυχώς η αντίδραση αυτή έπειτα από πολλά χρόνια δεν στάθηκε μάθημα. Αντίθετα, και αφού έκανα δική μου οικογένεια και έμαθα να μαγειρεύω, άρχισα να γράφω σαν ελεύθερη δημοσιογράφος σε εφημερίδες, περιοδικά, έντυπα και συνεντεύξεις, ελληνικά και αγγλικά κείμενα για πολλά χρόνια. Οχι βιβλία ακόμα.

Τότε σκέφτηκα την αγαπημένη «Καθημερινή». Ζήτησα συνάντηση με την Ελένη Βλάχου η οποία με δέχτηκε με ευγένεια στο γραφείο της οδού Σωκράτους. Συζητήσαμε για τις σπουδές μου, για τα θέματα που έγραφα γενικά και για ό,τι άλλο ήθελε να μάθει για εμένα. Τελικά μου είπε: «Ευχαρίστως να γράφετε για την “Καθημερινή”, όμως υπό έναν όρο. Να είστε ελεύθερη και στη διάθεσή μου, όλο το εικοσιτετράωρο». Η ευμενής αντιμετώπισή της δεν με απέτρεψε από την αυθόρμητη απάντησή μου: «Ευχαριστώ πολύ, κυρία Βλάχου, αλλά δεν θα μου είναι δυνατόν γιατί θα ήθελα να αναθρέψω ένα δεύτερο παιδί».

Να λοιπόν πώς η κλωστή του χρόνου ένωσε δύο τόσο διαφορετικές και συγχρόνως σχετικές περιπτώσεις, οι οποίες όμως δεν με εμπόδισαν να γράψω αργότερα όχι πλέον σε γραφομηχανή αλλά με υπολογιστή, τα τέσσερα βιβλία μου. Γιατί το γράψιμο είναι χαρά, καημός και γλυκιά ικανοποίηση. 

ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΑΓΡΑΦΙΏΤΉ
Ψυχικό



Από την πιο μικρή ώς την πιο μεγάλη ματαίωση, και είναι τόσες καθημερινά: ιστορικές, προσωπικές, συλλογικές, θρησκευτικές, επιστημονικές, ιδεολογικές, οικολογικές, κινούμενοι αμμόλοφοι που φεύγουν και ξαναγυρίζουν, όχι οι ίδιοι αλλά παρόμοιοι, με άλλη μορφή, αλλά με την ίδια υφή, που έρχεται από αριστερά ή δεξιά, διαπερνά τα κέντρα και θολώνει τα πάντα. Διάχυτη άνω, κάτω, διαγωνίως. Με λίγα λόγια και μια αλληγορία, ο μικρός και ο μέγας κόσμος χώρεσαν σ’ ένα φλιτζάνι με άμμο της ερήμου.

Πιστεύω ότι είναι βαθύτατα πολιτική έννοια η ματαίωση, με ω μέγα, βαρύ, άρωμα πικραμύγδαλου και γεύση υδροκυάνιου... γι’ αυτούς που δοκιμάζουν.

Μπορεί να εμφανιστεί την επομένη των εκλογών, το βράδυ των δημοψηφισμάτων, τη νύχτα των πανηγυρισμών προς το Λυκαυγές, όταν τα πράγματα φαίνονται πιο καθαρά και ας προσθέσει έκαστος ό,τι έχει ευχαριστηθεί σ’ αυτήν την εμπειρία.

Απρόβλεπτη η επικρεμάμενη και αναμενόμενη, σε όνειρο ή πραγματικότητα, η ματαίωση είναι πολύ οδυνηρή γνωριμία και δεν αφορά μόνο τους δώδεκα μήνες ενός προηγούμενου συμβατικού χρόνου, ούτε μόνο τη θεαματική κινηματογραφική της εκδοχή («Τσάι στη Σαχάρα»).

Για όποιον, στο κάτω κάτω της γραφής, εξακολουθεί να αναρωτιέται «τι θέλει να πει ο ποιητής», παρακαλείται «ένδον σκάπτε» και θα βρει.

Οσο για τη νέα χρονιά, ας συμβάλλουμε, κατά το δυνατόν, να είναι όσο γίνεται ευήμερη, όπως θα την έλεγαν οι αρχαίοι και ας προσπαθήσουμε να δούμε διαυγέστερα, χωρίς αμμόκοκκους στα μάτια, τον μικρόκοκκο πλανήτη μας και την mega ευθύνη μας απέναντί του.

ΒΙΒΉ ΒΑΣΙΛΟΠΟΎΛΟΎ



Η Πάτρα όντως έχει πολυμορφικά χαρακτηριστικά. Ακραία. Είναι επαίτης και αρχοντική ταυτόχρονα. Διαθέτει αίγλη, αλλά και μια έντονη δυστοκία στο να προχωρήσει μπροστά. Να αλλάξει. Να πρωτοπορήσει. Αρκείται στη διανομή σκισμένων ιματίων, μη αναζητώντας πώς θα υφάνει ξανά το καινούργιο της ένδυμα. Εξασκείται συνεχώς στη διαίρεση στην οποία και αριστεύει. Είναι μια κακομαθημένη γεροντοκόρη, που έχει μάθει έναν ράθυμο τρόπο ζωής.

Θέλει να σχολάει νωρίτερα από τη δουλειά και να περιφέρεται άσκοπα στους δρόμους. Κοιμάται καλά το μεσημέρι και γκρινιάζει για την οικονομική της κατάσταση. Πολύ σπάνια πηγαίνει στην Αθήνα, ενώ έχειπολλά χρόνια να πάρει το αεροπλάνο για την Ευρώπη.

Η συκοφαντία είναι το αγαπημένο της άθλημα, γιατί ο γείτονάς της είναι πολύ ενοχλητικός. Αλλά δεν την πειράζει. Γιατί είναι πολύ «κατώτερός» της. Η Πάτρα είναι οι ομάδες της. Παλεύουν να μην υποβιβαστούν στη Γ΄ τη τάξει κατηγορία. Τη Β΄ την έχει αποδεχθεί. Κουτσά στραβά τη διαχειρίζεται και έχει ο Θεός.

Ετσι την έχει μάθει και το πεπερασμένης δυναμικότητας πολιτικό δυναμικό της. Που με ελάχιστες εξαιρέσεις, χτυπάει φιλικά την πλάτη της, υφαρπάζει την ψήφο της και εκείνη μένει να μετράει πίσω προβλήματα, την ώρα που τα παιδιά της διαπρέπουν στην Αθήνα ή στο εξωτερικό. Αδικο έχουν; Αρνήθηκαν να γίνουν διαχειριστές μιας μίζερης γκρίνιας που γεννάει μίση και πάθη. Που ποτέ δεν λειτουργεί με όρους κοινότητας αλλά με στενομυαλιά και εγωπάθεια.

Τη σώζει το γεγονός πως εκείνοι που την αγαπάνε δεν την αλλάζουν με τίποτα. Ακόμη και στα πέρατα της Γης την αναζητάνε. Και είναι για εκείνους πάντα ο προορισμός τους. Ας ελπίσουμε σύντομα, να τολμήσουν κάποιοι να την πάρουν από το χέρι να τη βγάλουν στο ξέφωτο. Είναι πολλά τα χρόνια που είναι «κλεισμένη μέσα».

ΔΙΟΝΎΣΉΣ ΓΡΑΨΑΣ Ιστορικός, 
ΜΑ Νεότερη και Σύγχρονη Ιστορία, ΕΑΠ


 

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου