Οι λοιμώξεις από τον κορωνοϊό θα είναι τουλάχιστον για μερικούς μήνες η βασική απειλή της καθημερινότητάς μας, αυτή που θα τη διαμορφώνει. Και όπως η αγορά προσαρμόζεται, χρειάζεται να προσαρμοστούμε κι εμείς σ' αυτές. Προσέχοντας και εφαρμόζοντας όσο πιο σχολαστικά γίνεται τα μέτρα προστασίας: κοινωνικές αποστάσεις, καθαρά χέρια, μάσκες. Αλλά και προσαρμόζοντας, όσο είναι δυνατόν, τη δραστηριότητά μας στις νέες συνθήκες...

 Aπό "ΤΑ ΝΕΑ"

                                                        "ΤΑ ΝΕΑ", 25/09/20


Προσαρμογή στις συνθήκες

Τις τελευταίες ημέρες έχουν αλλάξει οι διαφημίσεις που, συνήθως, εμφανίζονται στις προσωπικές περιηγήσεις μου στο Διαδίκτυο. Κυριαρχούν οι υπηρεσίες. Διαδικτυακά μαθήματα από απόσταση, σουπερμάρκετ που μπορείς να παραγγείλεις τα απαραίτητα προϊόντα και να στα παραδώσουν στο σπίτι, βιβλία με ταχυδρομική παράδοση, καλλιτεχνικά συμβάντα που μπορείς να τα παρακολουθήσεις (με αντίτιμο ή δωρεάν) στον υπολογιστή σου ή, καλύτερα, σε κάποια συσκευή με μεγάλη οθόνη και καλό ήχο που συνδέεται με τον υπολογιστή.

Η αγορά, με τσακισμένα τα φτερά, προσπαθεί να προσαρμοστεί στις νέες συνθήκες. Κάποιοι που δεν το καταλαβαίνουν θα μείνουν πίσω, κάποιοι άλλοι που θα λάβουν τα μηνύματα της εποχής ξεπετάγονται και έχουν προοπτική να αναπτυχθούν. Ο κόσμος αλλάζει πιο γρήγορα στις περιόδους με έκτακτες συνθήκες, όπως η υγειονομική κρίση στο κέντρο της οποίας βρισκόμαστε ακόμα μια φορά.

Προφανώς, οι κυβερνήσεις σε τέτοιες συνθήκες κάνουν προσπάθειες να εξασφαλίσουν όσο είναι δυνατόν τις παγιωμένες οικονομικές συνθήκες, είναι ο μοναδικός τρόπος για να αποφευχθούν μεγάλες επιχειρηματικές καταρρεύσεις με τεράστιες επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή. Η ανάγκη για κοινωνική συνοχή άλλωστε είναι ο λόγος που η κυβέρνηση δεν προκρίνει τη λύση ενός lockdown στην Αττική για να περιορίσει την έξαρση των κρουσμάτων.

Δεν πρέπει λοιπόν να τρέφουμε αυταπάτες. Οι λοιμώξεις από τον κορωνοϊό θα είναι τουλάχιστον για μερικούς μήνες η βασική απειλή της καθημερινότητάς μας, αυτή που θα τη διαμορφώνει. Και όπως η αγορά προσαρμόζεται, χρειάζεται να προσαρμοστούμε κι εμείς σ' αυτές. Προσέχοντας και εφαρμόζοντας όσο πιο σχολαστικά γίνεται τα μέτρα προστασίας: κοινωνικές αποστάσεις, καθαρά χέρια, μάσκες. Αλλά και προσαρμόζοντας, όσο είναι δυνατόν, τη δραστηριότητά μας στις νέες συνθήκες.

Φυσικά, το κράτος οφείλει να συνεχίσει να παίζει επιτελικό ρόλο σε αυτή τη νέα συνθήκη. Τι πρέπει να γίνει, καταρχήν, είναι γνωστό, έχει δοκιμαστεί την άνοιξη. Ωστόσο, ακόμα και αν μετατραπούμε στο πιο ώριμο έθνος του κόσμου, στον τελικό απολογισμό τον βασικό ρόλο θα τον παίξει το κράτος. Και το κράτος οφείλει, κατά προτεραιότητα, τις εξής τέσσερις άμεσες παρεμβάσεις:

- Διασφάλιση της λειτουργίας των νοσοκομείων. Οι επισημάνσεις γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού, που σηκώνουν μεγάλο βάρος, οφείλουν απάντηση - και συστηματική στήριξη.

- Οι αιτίες συνωστισμού πρέπει να μειωθούν - και οι κανόνες να γίνουν σαφείς και να τηρούνται. Στις συναυλίες, στις πολιτικές συγκεντρώσεις, στις θρησκευτικές συναθροίσεις. Για να δικαιούται, όμως, η πολιτεία να παρεμβαίνει σε κάθε είδους παραβατικότητα, χρειάζεται σαφές πλαίσιο, που θα περιλαμβάνει και δυσάρεστες απαγορεύσεις: η Θεία Μετάληψη, π.χ., μπορεί να γίνει πηγή μετάδοσης του ιού.

- Οι εστίες μετάδοσης στους δρόμους και τις πλατείες χρειάζεται να εξαλειφθούν. Στο κέντρο της πρωτεύουσας, μεταναστευτικοί πληθυσμοί ζουν στους δρόμους, άστεγοι, χωρίς προοπτική. Το κράτος οφείλει πρωτίστως να τους στεγάσει και, στη συνέχεια, να τους δώσει προοπτικές. Είναι αδιανόητο ότι το πρόβλημα αυτό έχει προκύψει μήνες και το κράτος κάνει σαν να μη συμβαίνει τίποτα.

- Οι δημόσιες συγκοινωνίες είναι ζωτικό πρόβλημα. Η μετακίνηση είναι ένας από τους βασικότερους καθρέπτες του επιπέδου του πολιτισμού μας, και όχι μόνο σε έκτακτες περιόδους. Ταχύτητα, καθαριότητα, ασφάλεια - αυτό το σύνθημα έπρεπε εξαρχής να έχει υποκινήσει την κυβερνητική πολιτική για τις μεταφορές. Δεν έγινε δυνατόν. Ας γίνει προτεραιότητα τώρα.

Οι συνθήκες της ζωής μάς καλούν να αναπροσαρμόσουμε την καθημερινότητά μας. Μόνο έτσι θα τα καταφέρουμε καλύτερα.


Η φωνή της χειραφέτησης

Η Γαλλία κινήθηκε γρήγορα μετα τον πόλεμο. Ο κόσμος ήθελε να ξεχαστεί το άγος του Βισύ. Το Παρίσι έγινε πολύ σύντομα κέντρο της νέας ριζοσπαστικής κουλτούρας, που εγκαθιδρύθηκε πάνω στην άφθαρτη κοσμοπολίτικη παράδοσή του. Η νέα συνθήκη, που έφτιαχνε το υπόστρωμα για το ξέσπασμα του γαλλικού Μάη, έθεσε στο κέντρο τη χειραφέτηση και την ελευθεριότητα – και αν εξαιρέσει κανείς τις αμαρτίες κάποιων ειδώλων όπως ο Σαρτρ, που φλέρταραν με τον σταλινισμό και την ΕΣΣΔ, δήθεν ως κέντρο μιας παγκόσμιας επανάστασης, η συνθήκη ήταν δημιουργική.
Δεν ξέρω τι θα ήταν αυτή η ανήσυχη περίοδος χωρίς τον Ρενέ, τον Σαμπρόλ και, κυρίως, τον Τριφό του κινηματογραφικού νέου κύματος, χωρίς τον Λακάν στην ψυχανάλυση, χωρίς τη σκέψη προσωπικοτήτων όπως ο Μπαρτ, ο Φουκώ, ο Μπασελάρ, ο Ντελέζ, ο Γκαταρί, χωρίς τον Καμύ στα γράμματα, χωρίς την Μποβουάρ στα κινήματα χειραφέτησης. Ξέρω όμως ότι δεν θα ήταν ό,τι έγινε αν δεν υπήρχε η μουσική σκηνή. Αν δεν υπήρχαν ο Γκενσμπούρ, ο Μπορίς Βιάν, ο Ζακ Μπρελ, ο Μπρασένς, ο Λεό Φερέ, ο Ζακ Πρεβέρ – αυτοί οι πολυκαλλιτέχνες, λαϊκοί και ριζοσπάστες ταυτόχρονα.

Και μαζί τους αν δεν υπήρχε η Ζιλιέτ Γκρεκό, η απόλυτη μοντέρνα γυναίκα που έγινε το απόλυτο είδωλο μιας ριζοσπαστικής εποχής. Η εικόνα της και η φωνή της ήταν η εικόνα και η φωνή της χειραφέτησης. Αυτή χάθηκε προχθές.