Πως τα Rafale μπορούν να μας οδηγήσουν στο ευρωπαϊκό μαχητικό σύστημα 6ης γενιάς! Αν σοβαρευτούμε…
Από Militaire News
-15/09/2020 | 06:30
Γράφει ο
Παναγιώτης Κουρής- Σμήναρχος εν αποστρατεία
και πολίτης εν ενεργεία
Πολλά λέχθηκαν και γράφτηκαν το τελευταίο διάστημα σχετικά με την ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ικανότητας. Μέχρι τώρα ήταν εκτιμήσεις, πληροφορίες, ευσεβείς πόθοι που μένει να δούμε το προσεχές διάστημα αν θα επαληθευτούν ή θα διαψευστούν. Το παρακάτω κείμενο συντάχθηκε με βάση τα πιο ασφαλή μέχρι τώρα δεδομένα που είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ. Γι αυτό περιέχει πολλά ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεων, σχόλια και κάποιες ιδέες ενός πολίτη που αρέσκεται να αυτοαποκαλείται ενεργός
Λόγω πρότερης εργασιακής εμπειρίας στην ΠΑ και κυρίως στα Γαλλικά οπλικά συστήματα βαρύτητα στο κείμενο θα δοθεί κυρίως στα θέματα ενίσχυσης της ΠΑ
Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του μίλησε σωστά για αποεπένδυση στο χώρο της άμυνας τα τελευταία χρόνια, μερίδιο ευθύνης για την οποία έχει βέβαια και το κόμμα που ηγείται
Μ αυτή την λογική ανέμενα να αναφέρει σαν πρώτο μέτρο την ταχεία επίλυση των ζητημάτων συντήρησης που υφίστανται στα υφιστάμενα οπλικά συστήματα, αλλά δυστυχώς δεν υπήρξε κάποια τέτοια αναφορά. Βεβαίως έγιναν τις προηγούμενες ημέρες στην Βουλή των Ελλήνων κάποιες συζητήσεις για υποπρογράμματα υποστήριξης των υφιστάμενων μέσων αλλά δεν φαίνεται να κάλυψαν το σύνολο των απαιτήσεων που υπάρχουν. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι από την στιγμή που θα ενεργοποιηθούν οι συμβάσεις υποστήριξης, που απαιτούν και σημαντικούς οικονομικούς πόρους, η ροή ανταλλακτικών και οι επισκευές από κέντρα του εξωτερικού δεν θα έχουν την ορμή ποταμιού, δεδομένης της φύσης των υλικών που δεν διατίθενται σε προθήκες super market . Άρα από την στιγμή της παραγγελίας μέχρι να παραδοθούν στον χρήστη χρειάζονται σεβαστό χρόνο που ποικίλει και μπορεί να φτάσει τους αρκετούς μήνες. Κατά συνέπεια τα υφιστάμενα θέματα θέλουν τον χρόνο τους για να επιλυθούν. Γι αυτό γρηγορείτε…. Βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν θέλω να φανταστώ ότι οι πόροι που απαιτούνται για τα νέα προγράμματα θα αντληθούν σε βάρος των πόρων συντήρησης. Θα έχουμε κάνει έτσι μια τεράστια τρύπα στο νερό.
Ας έλθουμε τώρα στις νέες αγορές. Ανακοινώθηκε η προμήθεια 18 Rafale εκ των οποίων τα 12 μεταχειρισμένα από τις Γαλλικές ένοπλες δυνάμεις και τα 6 καινούργια. Έχουν γραφτεί τόσα και θα γραφτούν και άλλα πολύ περισσότερα για τις δυνατότητες του αεροσκάφους ώστε θεωρώ περιττό να αναφερθώ με έκταση στο θέμα. Υπάρχει άφθονο υλικό στο διαδίκτυο, το πιο ενδιαφέρον και αναλυτικό το βρήκα στην διεύθυνση https://omnirole-rafale.com/
Κατά την ταπεινή μου άποψη το οπλικό αυτό σύστημα καλύπτει σε ικανοποιητικό βαθμό τις σημερινές και αυριανές ανάγκες των ΕΔ εφόσον φυσικά αξιοποιηθεί κατά τον βέλτιστο τρόπο. Εκείνο που πρέπει να επισημανθεί ότι το οπλικό αυτό σύστημα έχει σχεδιαστεί με την αρχή της ανοικτής αρχιτεκτονικής των συστημάτων άρα επιδέχεται συνεχείς βελτιώσεις χωρίς την απαίτηση χρονοβόρων αναβαθμίσεων. Όπως θα διαπιστώσετε αν ανατρέξετε στην διεύθυνση https://omnirole-rafale.com/evolutif/ το αεροσκάφος έχει εξελιχθεί μέχρι σήμερα σε 3 πρότυπα (standards) F1, F2, F3 το οποίο υποδιαιρείται σε άλλα 5 υπό πρότυπα F3.2, F3.3& 3.3”, F3.4+, F3-04T και F3R που αποτελεί και το τελευταίο πρότυπο που παραδίδεται αυτή την περίοδο στους εξαγωγικούς πελάτες. Παράλληλα έχει ανατεθεί από το Γαλλικό κράτος στους κατασκευαστές από τις αρχές του 2019 η ανάπτυξη του προτύπου F4 που αναμένεται να δώσει αποτέλεσμα περί το 2024.
Το ερώτημα λοιπόν είναι σε ποιο πρότυπο θα παραδοθούν τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη και σε ποιο τα καινούργια. Ανατρέχοντας σε δημοσίευμα της έγκριτης έκδοσης Air& Cosmos της 13/09/2020 (https://www.air-cosmos.com/article/rafale-grce-les-dessous-du-contrat-23589) αναγράφεται ότι τα 12 αεροσκάφη θα είναι του προτύπου F3-04T. Σύμφωνα με τα παραπάνω ενημερωτικά κείμενα το πρότυπο αυτό εμπεριέχει υψηλές δυνατότητες του αεροσκάφους όπως το radar ενεργής διάταξης φάσης (AESA) αλλά δεν ενσωματώνει την δυνατότητα χρήσης του πιο προηγμένου στον κόσμο σήμερα πυραύλου αέρος- αέρος μέσου- μακρού βεληνεκούς Meteor. Αυτή ενσωματώνεται στο τελευταίο πρότυπο το F3R. Το πρότυπο F3-04T αφορά το τέταρτο πακέτο παραγγελιών του Γαλλικού δημοσίου και περιλαμβάνει 60 αεροσκάφη που παραδόθηκαν από το 2013 μέχρι το 2020
Σε ότι αφορά τα νέα αεροσκάφη η κοινή λογική λέει ότι αυτά θα παραδοθούν στο τελευταίο πρότυπο. Εδώ λοιπόν τίθεται θέμα ομοιοτυπίας και απόκτησης των πιο εξελιγμένων δυνατοτήτων διότι θα αποτελεί ίσως παγκόσμια πρωτοτυπία ένας στόλος μόνο 18 αεροσκαφών να είναι διαμορφωμένος σε 2 πρότυπα. Βεβαίως θα πρέπει να προβλεφτεί σε βάθος χρόνου η αναβάθμιση στα τελευταία πρότυπα αν θέλουμε το οπλικό αυτό σύστημα να αποτελεί για τα επόμενα χρόνια το «διαμάντι του στέμματος» της Πολεμικής μας Αεροπορίας
Είναι γνωστό ότι όπως εξελίχθηκε η κατάσταση η αγορά αυτή γίνεται με την διαδικασία της απευθείας ανάθεσης χωρίς να εξεταστούν τυχόν άλλες εναλλακτικές λύσεις. Μάλιστα έχουν ήδη ακουστεί από πλευράς αντιπολίτευσης φωνές περί μη τήρησης των προβλεπομένων διαδικασιών. Πέραν από το επείγον του θέματος που εμείς δημιουργήσαμε με την μη προβλεπτικότητα μας, η ισχύουσα αντίληψη είναι ότι η απόφαση πάρθηκε με πολιτικά κριτήρια με βάση την υποστήριξη που μας παρέχει η Γαλλία στα εθνικά μας θέματα, όχι ίσως λόγω «κεραυνοβόλου έρωτα» αλλά επειδή συνάδουν τα συμφέροντα μας μιας και η Γαλλία διαβλέπει την απειλή απώλειας της επήρειας της στο χώρο της Μεσογείου. Γράφτηκε για επικείμενη διακρατική συμφωνία αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση που δεχτούμε επίθεση. Δεν ανακοίνωσε τίποτα συγκεκριμένο ο πρωθυπουργός για το θέμα ίσως λόγω σκοπιμότητας. Ελπίζουμε να ισχύει γιατί πέραν των άλλων έτσι όντως θα μπορούσαν να εξηγηθούν οι αποφάσεις που ελήφθησαν
Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα δημιουργείται μια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της ΠΑ κατάσταση δηλαδή η εισαγωγή ενός καινούργιου τύπου αεροσκάφους σε τόσο μικρές ποσότητες. Η δημιουργία της κατάλληλης υποδομής (εκπαιδεύσεις, εξοπλισμός υποστήριξης, ανταλλακτικά κλπ) με οικονομικούς όρους θα είναι δυσανάλογα μεγάλος σε σχέση με το κόστος των αεροσκαφών και δύσκολα αποσβέσιμος ,άρα θα πρέπει από τώρα να σχεδιάσουμε για το μέλλον. Στο αντίστοιχο πρόγραμμα των Mirage 2000-5 που υπήρχε σχετική ομοιοτυπία με τα υφιστάμενα M-2000 η υποστήριξη ανήλθε στο 30% του ύψους της τελικής σύμβασης. Εδώ αναμένεται μεγαλύτερο ποσοστό αν μεριμνήσουμε από την αρχή ώστε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για διαχρονικά υψηλή διαθεσιμότητα του οπλικού συστήματος εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την απαιτούμενη ασφάλεια εφοδιασμού που θα βασίζεται στις δικές μας εγχώριες δυνατότητες. Οι εμπειρίες του παρελθόντος θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη για να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα στο τι θα πρέπει να κάνουμε και στο τι να αποφύγουμε στον τομέα υποστήριξης, για να το πούμε όσο πιο ευγενικά γίνεται
Ο πρωθυπουργός στην συνέντευξη του αναφέρθηκε στους χρόνους παράδοσης που ευελπιστεί να αρχίσουν στα μέσα του 2021 και να ολοκληρωθούν αρχές του 2022. Πολύ αισιόδοξη πρόβλεψη αν ληφθούν υπόψη τα προυπάρχοντα δεδομένα, εκτός αν συμβούν πρωτόγνωρα πράγματα. Είναι γνωστό ότι οι χρόνοι παράδοσης προσμετρώνται από την στιγμή ενεργοποίησης των συμβάσεων. Σ αυτόν τον τομέα φαίνεται ότι βρισκόμαστε στο μηδέν. Κατ αρχάς δεν είναι γνωστό τι συμβατικά σχήματα θα ακολουθηθούν. Διακρατική σύμβαση για το σύνολο των αεροσκαφών και του οπλισμού; Διακρατική μόνο για τα μεταχειρισμένα και εμπορικές για τα νέα αεροσκάφη και τον οπλισμό τους; Είναι γνωστό ότι το Γαλλικό δημόσιο δεν διαθέτει σύστημα τύπου όπως το Αμερικανικό FMS ώστε να γίνει παραγγελία πακέτο όλα. Όμως ότι σχήμα και να ακολουθηθεί απαιτείται σημαντικός χρόνος διαπραγματεύσεων για να καταλήξουμε σε κάτι επωφελές και να μην ισχύσει το ρητό «της νύκτας τα καμώματα τα βλέπει η ημέρα και γελά» Σ αυτή την περίπτωση δεν θα γελάμε αλλά θα κλαίμε…..
Έστω λοιπόν ότι καταλήγουμε γρήγορα και σωστά με τις συμβάσεις. Τα μόνα ετοιμοπαράδοτα είδη θα είναι τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη τα οποία θα μπορούσαν να έρθουν γρήγορα στην Τανάγρα. Αν όμως δεν έχει δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή υποστήριξης τους ώστε να πετούν απρόσκοπτα τις απαιτούμενες ώρες, τότε θα είναι μόνο κατάλληλα για στατικές εκθέσεις. Η υποδομή δεν δημιουργείται πατώντας ένα κουμπί. Απαιτείται χρόνος ικανοποίησης των παραγγελιών της υποδομής, εγκατάστασης της στους προβλεπόμενους χώρους που θα έχουν δημιουργηθεί , εκπαιδεύσεις κλπ. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αν πέρα από τα 12 αεροσκάφη η Γαλλική αεροπορία έχει τέτοια περίσσεια υλικών ώστε να μας τα διαθέσει για την άμεση δημιουργία υποδομών. Μια εναλλακτική λύση που πιστεύω ότι θα εξεταστεί θα είναι η μετάβαση στην Γαλλία ιπταμένων και τεχνικών ώστε να εκπαιδευτούν χρησιμοποιώντας τις εκεί υφιστάμενες υποδομές ώστε να δοθεί χρόνος να δημιουργηθούν οι εγχώριες αντίστοιχες .
Σε ότι δε αφορά τα νέα αεροσκάφη και τα νέα όπλα η εμπειρία έχει δείξει ότι από την στιγμή ενεργοποίησης των συμβάσεων απαιτούνται δύο με τρία χρόνια για να αρχίσουν οι παραδόσεις. Η μόνη ελπίδα αυτό να ξεπεραστεί είναι η παραλαβή παραγγελίας άλλου πελάτη που βρίσκεται σε στάδιο υλοποίησης αρκεί αυτός να το δεχτεί. Γίνεται; Θα δούμε. Αντίστοιχο παράδειγμα υπήρξε το 1975 όταν παραλάβαμε Mirage F-1 που προορίζονταν για την Γαλλική αεροπορία
Μια επιπλέον επισήμανση για τα όπλα. Ναι μεν αρκετά από τα όπλα που υφίστανται ήδη στο οπλοστάσιο της ΠΑ μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα Rafale (Mica, Scalp, Exocet) αρκεί φυσικά να είναι συντηρημένα, αλλά οι υφιστάμενες ποσότητες έχουν υπολογιστεί για την κάλυψη των αναγκών των M-2000-5, πλην των Exocet που χρησιμοποιούνται μόνο από τα Μ-2000 EGM/BGM που δηλώθηκε ότι θα αποσυρθούν. Κατά συνέπεια απαιτείται επιπρόσθετη παραγγελία των ήδη υφιστάμενων όπλων συν ότι καινούργιο αποφασιστεί για τα Rafale και μάλιστα σε μεγάλους αριθμούς λαμβανομένου υπόψη του μεγάλου οπλικού φορτίου που μπορεί να φέρει το αεροσκάφος. Έχουν εκτιμηθεί και προυπολογιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια και σ αυτόν τον τομέα;
Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης την απόσυρση των αρχικών Mirage 2000 EGM/BGM. Δεδομένης της πολύ καλής δομικής τους κατάστασης, όπως και των Mirage F-1 θα αποτελέσει και αυτή ακόμα μια περίπτωση «πρόωρης αποστρατείας» που οφείλεται σε δικές μας επιλογές. Το 1999 όταν αποφασίστηκε η προμήθεια των Μ-2000-5 και η αναβάθμιση του μέρους του στόλου των παλιών Μ-2000 η αναλογία ήταν 15 καινούργια και 10 παλιά αναβάθμιση. Με βάση τις τιμές που συμφωνήθηκαν στην σύμβαση αν υπήρχε άλλο μίγμα πχ 5 καινούργια και αναβάθμιση 30 παλαιών το κόστος θα ήταν το ίδιο και η ΕΑΒ που υλοποίησε την αναβάθμιση θα είχε τριπλάσιο έργο. Θα υπήρχε ένας ενιαίος στόλος 35 σύγχρονων με υψηλών δυνατοτήτων αεροσκαφών ,με ζωή μπροστά τους, έναντι των 25 που έδωσε το υφιστάμενο πρόγραμμα. Έτσι τα παλιά αεροσκάφη τεχνολογικά άρχισαν να απαξιώνονται και σε συνδυασμό με τα θέματα υποστήριξης τόσο αυτών όσο και των όπλων τους που απαιτούν τώρα μεγάλα κονδύλια αποκατάστασης δημιούργησαν μια κατάσταση που οδήγησε στις αποφάσεις που προαναφέρθηκαν. Το ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι αν τα αεροσκάφη που θα αποσυρθούν θα καταλήξουν ως «περιστερώνες» 3ης γενιάς στα χωράφια των αεροδρομίων της ΠΑ κάνοντας παρέα στα ξαδερφάκια τους 2ηςγενιάς (F-1) ή θα υπάρξει ανταλλαγή τους με την Γαλλική πλευρά και με ποιο τίμημα? Εφόσον καταλήξουμε στην λύση περιστερώνες πρέπει να θεωρείται αυτονόητο ότι τα κοινά υλικά με τα Μ-2000-5 θα αξιοποιηθούν για την αύξηση των αποθεμάτων των τελευταίων με κυριότερο υποσυγκρότημα τους κινητήρες.
Σε ότι αφορά την εμπλοκή της αμυντικής μας βιομηχανίας στο εν λόγω πρόγραμμα επιτρέψτε μου να θεωρώ χλωμή την προοπτική ουσιαστικής της συμμετοχής . Μέρος του προγράμματος αφορά συμφωνία μεταξύ κρατών, άρα τι έργο να δώσουν, το άλλο μέρος το εμπορικό εκτιμάται ότι δεν θα έχει το ύψος εκείνο που να δικαιολογεί σημαντικές επιστροφές ενώ η κατάσταση που δημιουργήθηκε, «τρεχάτε ποδαράκια μου» και η απευθείας ανάθεση δεν δημιουργεί περιβάλλον κατάλληλο για μεγάλες επιτυχίες στον τομέα. Ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή. Από την δεκαετία του 90 υπήρχαν στην Ελληνική πλευρά σκέψεις για την ενίσχυση της ΠΑ με αεροσκάφη 4ης-5ης γενιάς με συμμετοχή μας στην ανάπτυξη των εν λόγω προγραμμάτων ως εταίρων που μας εξασφάλιζαν βασικά πλεονεκτήματα. Απόκτηση ποιοτικής υπεροχής έναντι των επιθετικών γειτόνων μας και ταυτόγχρονα απόκτηση τεχνογνωσίας, δυνατότητα συνδιαμόρφωσης κάποιων χαρακτηριστικών των υπό ανάπτυξη αεροσκαφών μαζί με τους εταίρους ώστε να καλύπτουν κατά το βέλτιστο τρόπο τις απαιτήσεις μας και σημαντικό ποιοτικό και ποσοτικό έργο στην αμυντική μας βιομηχανία. Ακολούθησαν προτάσεις, συζητήσεις, διαπραγματεύσεις ακόμα και αποφάσεις που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν που αφορούσαν τα προγράμματα Eurofighter, Rafale, F-35. Όλα αυτά χωρίς ποτέ να δημιουργηθεί το κατάλληλο ανταγωνιστικό περιβάλλον μεταξύ των προτάσεων ώστε να επιλεγεί η πιο συμφέρουσα για την χώρα μας. Η ζυγαριά έκλεινε ανάλογα προς την μια ή τις άλλες κατευθύνσεις με βάση τις όποιες ανασφάλειες δημιουργούσε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα, την αντίληψη του ότι κοιτάμε το σήμερα, άστο το αύριο, την ριζωμένη αντίληψη του πελάτη όχι του εταίρου, τις πολιτικές πιέσεις, το lobbying των εταιριών και ενδεχομένως κάποιων υπόγειων συζητήσεων και υποσχέσεων που γίνονταν με τους λαμβάνοντες τις αποφάσεις. Αποτέλεσμα ήταν τα τραίνα να περάσουν από τον σταθμό μας χωρίς ποτέ να σταματήσουν. Μια διέξοδος στην αναμενόμενη απογοήτευση σε ότι αφορά τις επιστροφές θα μπορούσε να ήταν πρόταση της ένωσης αεροδιαστημικών εταιριών της Ελλάδας για ισότιμη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα ανάπτυξης του μελλοντικού Ευρωπαικού μαχητικού συστήματος 6ης γενιάς (FCAS) στο οποίο ήδη συμμετέχουν 3 χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία) και αναμένεται να δώσει έτοιμο προιόν περί το 2035-2040. Η πρόταση έγινε στην προηγούμενη κυβέρνηση και έκτοτε αγνοείται η τύχη της παρά την κυβερνητική αλλαγή. Εκτίμηση μου είναι ότι παρεμβολή Αμερικανικού δακτύλου πολιτικού και εμπορικού συντέλεσε επίσης στο να τεθεί η πρόταση στο αρχείο. Είναι γνωστή η συστηματική προώθηση του F-35 από το εξωτερικό και τα ευήκοα ώτα που συναντά στο εσωτερικό. Ο σχεδιασμός είναι παλιός και πετυχημένος. Λόγω οικονομικών δυσχερειών και ύψους προμήθειας ακολουθείται η γνωστή μέθοδος σαλαμοποίησης. Στο κοντινό μέλλον προμήθεια περιορισμένου αριθμού αεροσκαφών που θα επαναλαμβάνεται τακτικά στο μέλλον όταν επιτρέψουν οι συνθήκες. Έτσι προμηθευτήκαμε στο παρελθόν σε διάστημα 18 ετών 170 F-16 σε τέσσερεις διαφορετικές παραγγελίες. Η εμπλοκή στο παραπάνω αναπτυξιακό πρόγραμμα θα αποτελέσει εμπόδιο στον σχεδιασμό αυτό. Είναι όμως ίσως η τελευταία μας ελπίδα να ξεφύγουμε από τον ρόλο του πελάτη και να αναβαθμιστούμε σε εταίρο. Επισημαίνεται ότι υφίστανται δημοσιεύματα στον διεθνή τύπο ότι στην προσπάθεια της η Γαλλική πλευρά να προωθήσει το Rafale στο Βέλγιο πρότεινε την συμμετοχή του ως εταίρου στο πρόγραμμα FCAS. Γιατί να μην γίνει και εδώ το ίδιο? Ας το προτείνουμε λοιπόν και ας το εξετάσουμε σοβαρά όσο υπάρχει χρόνος.
Σκόπιμο επίσης είναι να υπενθυμιστεί ότι αποτελούμε πελάτες των Γαλλικών αεροδιαστημικών εταιριών εδώ και 46 χρόνια, από το 1974 και όπως εξελίσσονται τα πράγματα για πολλά χρόνια ακόμα. Σταθερός και σημαντικός αιμοδότης τους λοιπόν. Είμαστε επίσης η μοναδική Ευρωπαική χώρα που προμηθεύτηκε το Μ-2000 και απ ότι φαίνεται και η πρώτη που θα προμηθευτεί το Rafale. Πιστεύω λοιπόν ότι αποτελεί γενική απαίτηση αυτό η Γαλλική πλευρά να το σεβαστεί, να το αναγνωρίσει και να το εκδηλώσει έμπρακτα. Οι επικείμενες διαπραγματεύσεις θα αποτελέσουν καθρέπτη των προθέσεων τους και δεν δικαιούνται να μας απογοητεύσουν. Τους θυμίζουμε ότι δεν αποτελούμε χώρες του Κόλπου που τα πετροδόλαρα τρέχουν από τα μπατζάκια τους αλλά μια χώρα που υφίσταται τα πάνδεινα από μια οικονομική κρίση που συνεχώς επεκτείνεται λόγω της πανδημίας και που επιπρόσθετα της έτυχε και ένας πειρατής γείτονας
Τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό είναι το μήνυμα που όλοι οφείλουμε να περάσουμε δηλαδή το να μην τολμήσει δηλαδή ο οποιοσδήποτε και σε όποια θέση βρίσκεται να εκμεταλλευτεί προς προσωπικό παράνομο όφελος του την κατάσταση. Διαφάνεια και έλεγχος λοιπόν. Ελήφθη το μήνυμα εκεί ψηλά (και όχι μόνο)?
Πολλά λέχθηκαν και γράφτηκαν το τελευταίο διάστημα σχετικά με την ενίσχυση της αποτρεπτικής μας ικανότητας. Μέχρι τώρα ήταν εκτιμήσεις, πληροφορίες, ευσεβείς πόθοι που μένει να δούμε το προσεχές διάστημα αν θα επαληθευτούν ή θα διαψευστούν. Το παρακάτω κείμενο συντάχθηκε με βάση τα πιο ασφαλή μέχρι τώρα δεδομένα που είναι οι πρόσφατες δηλώσεις του πρωθυπουργού στην ΔΕΘ. Γι αυτό περιέχει πολλά ερωτήματα που χρήζουν απαντήσεων, σχόλια και κάποιες ιδέες ενός πολίτη που αρέσκεται να αυτοαποκαλείται ενεργός
Λόγω πρότερης εργασιακής εμπειρίας στην ΠΑ και κυρίως στα Γαλλικά οπλικά συστήματα βαρύτητα στο κείμενο θα δοθεί κυρίως στα θέματα ενίσχυσης της ΠΑ
Ο πρωθυπουργός στην ομιλία του μίλησε σωστά για αποεπένδυση στο χώρο της άμυνας τα τελευταία χρόνια, μερίδιο ευθύνης για την οποία έχει βέβαια και το κόμμα που ηγείται
Μ αυτή την λογική ανέμενα να αναφέρει σαν πρώτο μέτρο την ταχεία επίλυση των ζητημάτων συντήρησης που υφίστανται στα υφιστάμενα οπλικά συστήματα, αλλά δυστυχώς δεν υπήρξε κάποια τέτοια αναφορά. Βεβαίως έγιναν τις προηγούμενες ημέρες στην Βουλή των Ελλήνων κάποιες συζητήσεις για υποπρογράμματα υποστήριξης των υφιστάμενων μέσων αλλά δεν φαίνεται να κάλυψαν το σύνολο των απαιτήσεων που υπάρχουν. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι από την στιγμή που θα ενεργοποιηθούν οι συμβάσεις υποστήριξης, που απαιτούν και σημαντικούς οικονομικούς πόρους, η ροή ανταλλακτικών και οι επισκευές από κέντρα του εξωτερικού δεν θα έχουν την ορμή ποταμιού, δεδομένης της φύσης των υλικών που δεν διατίθενται σε προθήκες super market . Άρα από την στιγμή της παραγγελίας μέχρι να παραδοθούν στον χρήστη χρειάζονται σεβαστό χρόνο που ποικίλει και μπορεί να φτάσει τους αρκετούς μήνες. Κατά συνέπεια τα υφιστάμενα θέματα θέλουν τον χρόνο τους για να επιλυθούν. Γι αυτό γρηγορείτε…. Βέβαια σε καμιά περίπτωση δεν θέλω να φανταστώ ότι οι πόροι που απαιτούνται για τα νέα προγράμματα θα αντληθούν σε βάρος των πόρων συντήρησης. Θα έχουμε κάνει έτσι μια τεράστια τρύπα στο νερό.
Ας έλθουμε τώρα στις νέες αγορές. Ανακοινώθηκε η προμήθεια 18 Rafale εκ των οποίων τα 12 μεταχειρισμένα από τις Γαλλικές ένοπλες δυνάμεις και τα 6 καινούργια. Έχουν γραφτεί τόσα και θα γραφτούν και άλλα πολύ περισσότερα για τις δυνατότητες του αεροσκάφους ώστε θεωρώ περιττό να αναφερθώ με έκταση στο θέμα. Υπάρχει άφθονο υλικό στο διαδίκτυο, το πιο ενδιαφέρον και αναλυτικό το βρήκα στην διεύθυνση https://omnirole-rafale.com/
Κατά την ταπεινή μου άποψη το οπλικό αυτό σύστημα καλύπτει σε ικανοποιητικό βαθμό τις σημερινές και αυριανές ανάγκες των ΕΔ εφόσον φυσικά αξιοποιηθεί κατά τον βέλτιστο τρόπο. Εκείνο που πρέπει να επισημανθεί ότι το οπλικό αυτό σύστημα έχει σχεδιαστεί με την αρχή της ανοικτής αρχιτεκτονικής των συστημάτων άρα επιδέχεται συνεχείς βελτιώσεις χωρίς την απαίτηση χρονοβόρων αναβαθμίσεων. Όπως θα διαπιστώσετε αν ανατρέξετε στην διεύθυνση https://omnirole-rafale.com/evolutif/ το αεροσκάφος έχει εξελιχθεί μέχρι σήμερα σε 3 πρότυπα (standards) F1, F2, F3 το οποίο υποδιαιρείται σε άλλα 5 υπό πρότυπα F3.2, F3.3& 3.3”, F3.4+, F3-04T και F3R που αποτελεί και το τελευταίο πρότυπο που παραδίδεται αυτή την περίοδο στους εξαγωγικούς πελάτες. Παράλληλα έχει ανατεθεί από το Γαλλικό κράτος στους κατασκευαστές από τις αρχές του 2019 η ανάπτυξη του προτύπου F4 που αναμένεται να δώσει αποτέλεσμα περί το 2024.
Το ερώτημα λοιπόν είναι σε ποιο πρότυπο θα παραδοθούν τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη και σε ποιο τα καινούργια. Ανατρέχοντας σε δημοσίευμα της έγκριτης έκδοσης Air& Cosmos της 13/09/2020 (https://www.air-cosmos.com/article/rafale-grce-les-dessous-du-contrat-23589) αναγράφεται ότι τα 12 αεροσκάφη θα είναι του προτύπου F3-04T. Σύμφωνα με τα παραπάνω ενημερωτικά κείμενα το πρότυπο αυτό εμπεριέχει υψηλές δυνατότητες του αεροσκάφους όπως το radar ενεργής διάταξης φάσης (AESA) αλλά δεν ενσωματώνει την δυνατότητα χρήσης του πιο προηγμένου στον κόσμο σήμερα πυραύλου αέρος- αέρος μέσου- μακρού βεληνεκούς Meteor. Αυτή ενσωματώνεται στο τελευταίο πρότυπο το F3R. Το πρότυπο F3-04T αφορά το τέταρτο πακέτο παραγγελιών του Γαλλικού δημοσίου και περιλαμβάνει 60 αεροσκάφη που παραδόθηκαν από το 2013 μέχρι το 2020
Σε ότι αφορά τα νέα αεροσκάφη η κοινή λογική λέει ότι αυτά θα παραδοθούν στο τελευταίο πρότυπο. Εδώ λοιπόν τίθεται θέμα ομοιοτυπίας και απόκτησης των πιο εξελιγμένων δυνατοτήτων διότι θα αποτελεί ίσως παγκόσμια πρωτοτυπία ένας στόλος μόνο 18 αεροσκαφών να είναι διαμορφωμένος σε 2 πρότυπα. Βεβαίως θα πρέπει να προβλεφτεί σε βάθος χρόνου η αναβάθμιση στα τελευταία πρότυπα αν θέλουμε το οπλικό αυτό σύστημα να αποτελεί για τα επόμενα χρόνια το «διαμάντι του στέμματος» της Πολεμικής μας Αεροπορίας
Είναι γνωστό ότι όπως εξελίχθηκε η κατάσταση η αγορά αυτή γίνεται με την διαδικασία της απευθείας ανάθεσης χωρίς να εξεταστούν τυχόν άλλες εναλλακτικές λύσεις. Μάλιστα έχουν ήδη ακουστεί από πλευράς αντιπολίτευσης φωνές περί μη τήρησης των προβλεπομένων διαδικασιών. Πέραν από το επείγον του θέματος που εμείς δημιουργήσαμε με την μη προβλεπτικότητα μας, η ισχύουσα αντίληψη είναι ότι η απόφαση πάρθηκε με πολιτικά κριτήρια με βάση την υποστήριξη που μας παρέχει η Γαλλία στα εθνικά μας θέματα, όχι ίσως λόγω «κεραυνοβόλου έρωτα» αλλά επειδή συνάδουν τα συμφέροντα μας μιας και η Γαλλία διαβλέπει την απειλή απώλειας της επήρειας της στο χώρο της Μεσογείου. Γράφτηκε για επικείμενη διακρατική συμφωνία αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση που δεχτούμε επίθεση. Δεν ανακοίνωσε τίποτα συγκεκριμένο ο πρωθυπουργός για το θέμα ίσως λόγω σκοπιμότητας. Ελπίζουμε να ισχύει γιατί πέραν των άλλων έτσι όντως θα μπορούσαν να εξηγηθούν οι αποφάσεις που ελήφθησαν
Όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα δημιουργείται μια πρωτόγνωρη για τα δεδομένα της ΠΑ κατάσταση δηλαδή η εισαγωγή ενός καινούργιου τύπου αεροσκάφους σε τόσο μικρές ποσότητες. Η δημιουργία της κατάλληλης υποδομής (εκπαιδεύσεις, εξοπλισμός υποστήριξης, ανταλλακτικά κλπ) με οικονομικούς όρους θα είναι δυσανάλογα μεγάλος σε σχέση με το κόστος των αεροσκαφών και δύσκολα αποσβέσιμος ,άρα θα πρέπει από τώρα να σχεδιάσουμε για το μέλλον. Στο αντίστοιχο πρόγραμμα των Mirage 2000-5 που υπήρχε σχετική ομοιοτυπία με τα υφιστάμενα M-2000 η υποστήριξη ανήλθε στο 30% του ύψους της τελικής σύμβασης. Εδώ αναμένεται μεγαλύτερο ποσοστό αν μεριμνήσουμε από την αρχή ώστε να δημιουργήσουμε τις κατάλληλες συνθήκες για διαχρονικά υψηλή διαθεσιμότητα του οπλικού συστήματος εξασφαλίζοντας ταυτόχρονα την απαιτούμενη ασφάλεια εφοδιασμού που θα βασίζεται στις δικές μας εγχώριες δυνατότητες. Οι εμπειρίες του παρελθόντος θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη για να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα στο τι θα πρέπει να κάνουμε και στο τι να αποφύγουμε στον τομέα υποστήριξης, για να το πούμε όσο πιο ευγενικά γίνεται
Ο πρωθυπουργός στην συνέντευξη του αναφέρθηκε στους χρόνους παράδοσης που ευελπιστεί να αρχίσουν στα μέσα του 2021 και να ολοκληρωθούν αρχές του 2022. Πολύ αισιόδοξη πρόβλεψη αν ληφθούν υπόψη τα προυπάρχοντα δεδομένα, εκτός αν συμβούν πρωτόγνωρα πράγματα. Είναι γνωστό ότι οι χρόνοι παράδοσης προσμετρώνται από την στιγμή ενεργοποίησης των συμβάσεων. Σ αυτόν τον τομέα φαίνεται ότι βρισκόμαστε στο μηδέν. Κατ αρχάς δεν είναι γνωστό τι συμβατικά σχήματα θα ακολουθηθούν. Διακρατική σύμβαση για το σύνολο των αεροσκαφών και του οπλισμού; Διακρατική μόνο για τα μεταχειρισμένα και εμπορικές για τα νέα αεροσκάφη και τον οπλισμό τους; Είναι γνωστό ότι το Γαλλικό δημόσιο δεν διαθέτει σύστημα τύπου όπως το Αμερικανικό FMS ώστε να γίνει παραγγελία πακέτο όλα. Όμως ότι σχήμα και να ακολουθηθεί απαιτείται σημαντικός χρόνος διαπραγματεύσεων για να καταλήξουμε σε κάτι επωφελές και να μην ισχύσει το ρητό «της νύκτας τα καμώματα τα βλέπει η ημέρα και γελά» Σ αυτή την περίπτωση δεν θα γελάμε αλλά θα κλαίμε…..
Έστω λοιπόν ότι καταλήγουμε γρήγορα και σωστά με τις συμβάσεις. Τα μόνα ετοιμοπαράδοτα είδη θα είναι τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη τα οποία θα μπορούσαν να έρθουν γρήγορα στην Τανάγρα. Αν όμως δεν έχει δημιουργηθεί η κατάλληλη υποδομή υποστήριξης τους ώστε να πετούν απρόσκοπτα τις απαιτούμενες ώρες, τότε θα είναι μόνο κατάλληλα για στατικές εκθέσεις. Η υποδομή δεν δημιουργείται πατώντας ένα κουμπί. Απαιτείται χρόνος ικανοποίησης των παραγγελιών της υποδομής, εγκατάστασης της στους προβλεπόμενους χώρους που θα έχουν δημιουργηθεί , εκπαιδεύσεις κλπ. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι αν πέρα από τα 12 αεροσκάφη η Γαλλική αεροπορία έχει τέτοια περίσσεια υλικών ώστε να μας τα διαθέσει για την άμεση δημιουργία υποδομών. Μια εναλλακτική λύση που πιστεύω ότι θα εξεταστεί θα είναι η μετάβαση στην Γαλλία ιπταμένων και τεχνικών ώστε να εκπαιδευτούν χρησιμοποιώντας τις εκεί υφιστάμενες υποδομές ώστε να δοθεί χρόνος να δημιουργηθούν οι εγχώριες αντίστοιχες .
Σε ότι δε αφορά τα νέα αεροσκάφη και τα νέα όπλα η εμπειρία έχει δείξει ότι από την στιγμή ενεργοποίησης των συμβάσεων απαιτούνται δύο με τρία χρόνια για να αρχίσουν οι παραδόσεις. Η μόνη ελπίδα αυτό να ξεπεραστεί είναι η παραλαβή παραγγελίας άλλου πελάτη που βρίσκεται σε στάδιο υλοποίησης αρκεί αυτός να το δεχτεί. Γίνεται; Θα δούμε. Αντίστοιχο παράδειγμα υπήρξε το 1975 όταν παραλάβαμε Mirage F-1 που προορίζονταν για την Γαλλική αεροπορία
Μια επιπλέον επισήμανση για τα όπλα. Ναι μεν αρκετά από τα όπλα που υφίστανται ήδη στο οπλοστάσιο της ΠΑ μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τα Rafale (Mica, Scalp, Exocet) αρκεί φυσικά να είναι συντηρημένα, αλλά οι υφιστάμενες ποσότητες έχουν υπολογιστεί για την κάλυψη των αναγκών των M-2000-5, πλην των Exocet που χρησιμοποιούνται μόνο από τα Μ-2000 EGM/BGM που δηλώθηκε ότι θα αποσυρθούν. Κατά συνέπεια απαιτείται επιπρόσθετη παραγγελία των ήδη υφιστάμενων όπλων συν ότι καινούργιο αποφασιστεί για τα Rafale και μάλιστα σε μεγάλους αριθμούς λαμβανομένου υπόψη του μεγάλου οπλικού φορτίου που μπορεί να φέρει το αεροσκάφος. Έχουν εκτιμηθεί και προυπολογιστεί τα απαιτούμενα κονδύλια και σ αυτόν τον τομέα;
Ο πρωθυπουργός ανέφερε επίσης την απόσυρση των αρχικών Mirage 2000 EGM/BGM. Δεδομένης της πολύ καλής δομικής τους κατάστασης, όπως και των Mirage F-1 θα αποτελέσει και αυτή ακόμα μια περίπτωση «πρόωρης αποστρατείας» που οφείλεται σε δικές μας επιλογές. Το 1999 όταν αποφασίστηκε η προμήθεια των Μ-2000-5 και η αναβάθμιση του μέρους του στόλου των παλιών Μ-2000 η αναλογία ήταν 15 καινούργια και 10 παλιά αναβάθμιση. Με βάση τις τιμές που συμφωνήθηκαν στην σύμβαση αν υπήρχε άλλο μίγμα πχ 5 καινούργια και αναβάθμιση 30 παλαιών το κόστος θα ήταν το ίδιο και η ΕΑΒ που υλοποίησε την αναβάθμιση θα είχε τριπλάσιο έργο. Θα υπήρχε ένας ενιαίος στόλος 35 σύγχρονων με υψηλών δυνατοτήτων αεροσκαφών ,με ζωή μπροστά τους, έναντι των 25 που έδωσε το υφιστάμενο πρόγραμμα. Έτσι τα παλιά αεροσκάφη τεχνολογικά άρχισαν να απαξιώνονται και σε συνδυασμό με τα θέματα υποστήριξης τόσο αυτών όσο και των όπλων τους που απαιτούν τώρα μεγάλα κονδύλια αποκατάστασης δημιούργησαν μια κατάσταση που οδήγησε στις αποφάσεις που προαναφέρθηκαν. Το ερώτημα που χρήζει απάντησης είναι αν τα αεροσκάφη που θα αποσυρθούν θα καταλήξουν ως «περιστερώνες» 3ης γενιάς στα χωράφια των αεροδρομίων της ΠΑ κάνοντας παρέα στα ξαδερφάκια τους 2ηςγενιάς (F-1) ή θα υπάρξει ανταλλαγή τους με την Γαλλική πλευρά και με ποιο τίμημα? Εφόσον καταλήξουμε στην λύση περιστερώνες πρέπει να θεωρείται αυτονόητο ότι τα κοινά υλικά με τα Μ-2000-5 θα αξιοποιηθούν για την αύξηση των αποθεμάτων των τελευταίων με κυριότερο υποσυγκρότημα τους κινητήρες.
Σε ότι αφορά την εμπλοκή της αμυντικής μας βιομηχανίας στο εν λόγω πρόγραμμα επιτρέψτε μου να θεωρώ χλωμή την προοπτική ουσιαστικής της συμμετοχής . Μέρος του προγράμματος αφορά συμφωνία μεταξύ κρατών, άρα τι έργο να δώσουν, το άλλο μέρος το εμπορικό εκτιμάται ότι δεν θα έχει το ύψος εκείνο που να δικαιολογεί σημαντικές επιστροφές ενώ η κατάσταση που δημιουργήθηκε, «τρεχάτε ποδαράκια μου» και η απευθείας ανάθεση δεν δημιουργεί περιβάλλον κατάλληλο για μεγάλες επιτυχίες στον τομέα. Ας κάνουμε μια ιστορική αναδρομή. Από την δεκαετία του 90 υπήρχαν στην Ελληνική πλευρά σκέψεις για την ενίσχυση της ΠΑ με αεροσκάφη 4ης-5ης γενιάς με συμμετοχή μας στην ανάπτυξη των εν λόγω προγραμμάτων ως εταίρων που μας εξασφάλιζαν βασικά πλεονεκτήματα. Απόκτηση ποιοτικής υπεροχής έναντι των επιθετικών γειτόνων μας και ταυτόγχρονα απόκτηση τεχνογνωσίας, δυνατότητα συνδιαμόρφωσης κάποιων χαρακτηριστικών των υπό ανάπτυξη αεροσκαφών μαζί με τους εταίρους ώστε να καλύπτουν κατά το βέλτιστο τρόπο τις απαιτήσεις μας και σημαντικό ποιοτικό και ποσοτικό έργο στην αμυντική μας βιομηχανία. Ακολούθησαν προτάσεις, συζητήσεις, διαπραγματεύσεις ακόμα και αποφάσεις που ποτέ δεν υλοποιήθηκαν που αφορούσαν τα προγράμματα Eurofighter, Rafale, F-35. Όλα αυτά χωρίς ποτέ να δημιουργηθεί το κατάλληλο ανταγωνιστικό περιβάλλον μεταξύ των προτάσεων ώστε να επιλεγεί η πιο συμφέρουσα για την χώρα μας. Η ζυγαριά έκλεινε ανάλογα προς την μια ή τις άλλες κατευθύνσεις με βάση τις όποιες ανασφάλειες δημιουργούσε ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα, την αντίληψη του ότι κοιτάμε το σήμερα, άστο το αύριο, την ριζωμένη αντίληψη του πελάτη όχι του εταίρου, τις πολιτικές πιέσεις, το lobbying των εταιριών και ενδεχομένως κάποιων υπόγειων συζητήσεων και υποσχέσεων που γίνονταν με τους λαμβάνοντες τις αποφάσεις. Αποτέλεσμα ήταν τα τραίνα να περάσουν από τον σταθμό μας χωρίς ποτέ να σταματήσουν. Μια διέξοδος στην αναμενόμενη απογοήτευση σε ότι αφορά τις επιστροφές θα μπορούσε να ήταν πρόταση της ένωσης αεροδιαστημικών εταιριών της Ελλάδας για ισότιμη συμμετοχή μας στο πρόγραμμα ανάπτυξης του μελλοντικού Ευρωπαικού μαχητικού συστήματος 6ης γενιάς (FCAS) στο οποίο ήδη συμμετέχουν 3 χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία) και αναμένεται να δώσει έτοιμο προιόν περί το 2035-2040. Η πρόταση έγινε στην προηγούμενη κυβέρνηση και έκτοτε αγνοείται η τύχη της παρά την κυβερνητική αλλαγή. Εκτίμηση μου είναι ότι παρεμβολή Αμερικανικού δακτύλου πολιτικού και εμπορικού συντέλεσε επίσης στο να τεθεί η πρόταση στο αρχείο. Είναι γνωστή η συστηματική προώθηση του F-35 από το εξωτερικό και τα ευήκοα ώτα που συναντά στο εσωτερικό. Ο σχεδιασμός είναι παλιός και πετυχημένος. Λόγω οικονομικών δυσχερειών και ύψους προμήθειας ακολουθείται η γνωστή μέθοδος σαλαμοποίησης. Στο κοντινό μέλλον προμήθεια περιορισμένου αριθμού αεροσκαφών που θα επαναλαμβάνεται τακτικά στο μέλλον όταν επιτρέψουν οι συνθήκες. Έτσι προμηθευτήκαμε στο παρελθόν σε διάστημα 18 ετών 170 F-16 σε τέσσερεις διαφορετικές παραγγελίες. Η εμπλοκή στο παραπάνω αναπτυξιακό πρόγραμμα θα αποτελέσει εμπόδιο στον σχεδιασμό αυτό. Είναι όμως ίσως η τελευταία μας ελπίδα να ξεφύγουμε από τον ρόλο του πελάτη και να αναβαθμιστούμε σε εταίρο. Επισημαίνεται ότι υφίστανται δημοσιεύματα στον διεθνή τύπο ότι στην προσπάθεια της η Γαλλική πλευρά να προωθήσει το Rafale στο Βέλγιο πρότεινε την συμμετοχή του ως εταίρου στο πρόγραμμα FCAS. Γιατί να μην γίνει και εδώ το ίδιο? Ας το προτείνουμε λοιπόν και ας το εξετάσουμε σοβαρά όσο υπάρχει χρόνος.
Σκόπιμο επίσης είναι να υπενθυμιστεί ότι αποτελούμε πελάτες των Γαλλικών αεροδιαστημικών εταιριών εδώ και 46 χρόνια, από το 1974 και όπως εξελίσσονται τα πράγματα για πολλά χρόνια ακόμα. Σταθερός και σημαντικός αιμοδότης τους λοιπόν. Είμαστε επίσης η μοναδική Ευρωπαική χώρα που προμηθεύτηκε το Μ-2000 και απ ότι φαίνεται και η πρώτη που θα προμηθευτεί το Rafale. Πιστεύω λοιπόν ότι αποτελεί γενική απαίτηση αυτό η Γαλλική πλευρά να το σεβαστεί, να το αναγνωρίσει και να το εκδηλώσει έμπρακτα. Οι επικείμενες διαπραγματεύσεις θα αποτελέσουν καθρέπτη των προθέσεων τους και δεν δικαιούνται να μας απογοητεύσουν. Τους θυμίζουμε ότι δεν αποτελούμε χώρες του Κόλπου που τα πετροδόλαρα τρέχουν από τα μπατζάκια τους αλλά μια χώρα που υφίσταται τα πάνδεινα από μια οικονομική κρίση που συνεχώς επεκτείνεται λόγω της πανδημίας και που επιπρόσθετα της έτυχε και ένας πειρατής γείτονας
Τέλος αλλά όχι λιγότερο σημαντικό είναι το μήνυμα που όλοι οφείλουμε να περάσουμε δηλαδή το να μην τολμήσει δηλαδή ο οποιοσδήποτε και σε όποια θέση βρίσκεται να εκμεταλλευτεί προς προσωπικό παράνομο όφελος του την κατάσταση. Διαφάνεια και έλεγχος λοιπόν. Ελήφθη το μήνυμα εκεί ψηλά (και όχι μόνο)?
...ΚΑΙ ΑΚΟΜΗ
Γαλλικά ΜΜΕ: Τα μεταχειρισμένα Rafale της Ελλάδας θα ανήκουν στην πιο προηγμένη έκδοση
Λεπτομέρειες για τα Rafale που πρόκειται να προμηθευτεί η Ελλάδα δημοσιεύουν γαλλικά ΜΜΕ, αναφέροντας ότι και τα μεταχειρισμένα αεροσκάφη που θα παραλάβει η χώρα μας θα ανήκουν στην πλέον προηγμένη έκδοση του τύπου που φέρει αυξημένες δυνατότητες.
Ειδικότερα,σύμφωνα με πληροφορίες τα μεταχείρισμενα Rafale που θα φτάσουν στη χώρας μας είναι κατασκευής 2012-2018 και ανήκουν στην υποέκδοση F3-O4T κάτι που σημαίνει ότι φέρουν ραντάρ AESA RBE-2 και πυραύλους cruise SCALP-EG, μεταξύ άλλων.
Έτσι σε συνδυασμό με τα 6 νέα της έκδοσης F3R δημιουργείται μια δύναμη από 18 μαχητικά της έκδοσης F3 η οποία θα πλαισιώσει την ελληνική Πολεμική Αεροπορία.
Σύμφωνα με ίδια δημοσιεύματα αρχικά το Παρίσι ήταν υπέρ της πώλησης 8 νέων Rafale στην Ελλάδα, προκειμένου να ενισχύσει την κατασκευάστρια Dassault, αλλά η Ελλάδα πίεσε αυτά να είναι 6 τελικά, προκειμένου να συμπιέσει το κόστος.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου