«...Στο νησί το πολιτικό σύστημα συμφώνησε στα βασικά, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου το Μνημόνιο δαιμονοποιήθηκε από την πρώτη στιγμή» σημείωσε αρχικά ο κύπριος ΥΠΟΙΚ. «Με τον τρόπο αυτόν εξασφαλίσαμε την αναγκαία πολιτική σταθερότητα, γεγονός που επέτρεψε να ψηφιστούν οι απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές χωρίς έντονες κοινωνικές αντιδράσεις, παρά τα σοβαρά προβλήματα στην οικονομία...»

Από "ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ"

"ΤΟ ΒΗΜΑ ΤΗΣ ΚΥΡΙΑΚΗΣ", 21/01/18

Χ. Γεωργιάδης: Η Ελλάδα έχει απεριόριστες δυνατότητες για ανάπτυξη, αλλά...
Ο κύπριος ΥΠΟΙΚ εξηγεί πώς έβγαλε μέσα σε δύο χρόνια την Κύπρο από την κρίση

Του 'Αγη Μάρκου

«Δεν είμαι μάγος». Ετσι, συνοπτικά, απάντησε ο υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης όταν ρωτήθηκε πριν από λίγες ημέρες από έλληνες δημοσιογράφους στη Λευκωσία πώς κατάφερε «να γυρίσει την Κύπρο σε ανάπτυξη μέσα σε δύο χρόνια από τη χρεοκοπία της».

Ο κύπριος ΥΠΟΙΚ παρέλαβε το 2013 μια χώρα σε ύφεση, με χρεοκοπημένες τις δύο μεγαλύτερες τράπεζες και τις καταθέσεις κουρεμένες, με capital controls, με την εμπιστοσύνη στο ναδίρ και με ένα δύσκολο μνημόνιο μπροστά, που τρόμαζε ντόπιους και διεθνείς επενδυτές.

Κόντρα στις αντιξοότητες αυτές, η χώρα βγήκε μέσα σε μόλις δύο χρόνια από το πρόγραμμα, έχει πλέον επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης άνω του 3%, κόντρα σε όλες τις προβλέψεις των πιστωτών, επανήλθε στις αγορές με «καθαρό» τρόπο, αλλά και σε καθεστώς... ευρώ με την κατάργηση των περιοριστικών μέτρων στην κίνηση κεφαλαίων, ενώ τα δημοσιονομικά μεγέθη της έχουν τεθεί υπό πλήρη έλεγχο. Το απόλυτο... success story, την ίδια στιγμή που η χώρα μας συμπληρώνει εφέτος... δεκαετία από την έναρξη της κρίσης.

«Δαιμονοποιήσατε το Μνημόνιο»

Το ερώτημα λοιπόν «γιατί η Κύπρος και όχι η Ελλάδα;» κυριάρχησε στη συζήτηση του κ. Γεωργιάδη με τους ελλαδίτες εκπροσώπους του Τύπου που έγινε μόλις δύο εβδομάδες πριν από τις προεδρικές εκλογές της 28ης Ιανουαρίου.
«Στο νησί το πολιτικό σύστημα συμφώνησε στα βασικά, σε αντίθεση με την Ελλάδα, όπου το Μνημόνιο δαιμονοποιήθηκε από την πρώτη στιγμή» σημείωσε αρχικά ο κύπριος ΥΠΟΙΚ. «Με τον τρόπο αυτόν εξασφαλίσαμε την αναγκαία πολιτική σταθερότητα, γεγονός που επέτρεψε να ψηφιστούν οι απαραίτητες νομοθετικές αλλαγές χωρίς έντονες κοινωνικές αντιδράσεις, παρά τα σοβαρά προβλήματα στην οικονομία» εξήγησε ο ίδιος.

Το πρώτο βήμα της κυπριακής κυβέρνησης ήταν η κατάρτιση ενός αξιόπιστου σχεδίου. «Η τρόικα μας πρότεινε τότε ένα τριετές πρόγραμμα προσαρμογής, που προέβλεπε την εξυγίανση του Δημοσίου και την προώθηση των κατάλληλων μεταρρυθμίσεων, με στόχο την επιστροφή στην ανάπτυξη και την επανασύνδεση κράτους και τραπεζών με το διεθνές χρηματοπιστωτικό σύστημα» ανέφερε ο κ. Γεωργιάδης.

Και συνέχισε: «Εκεί υπήρξε η πρώτη μας διαφωνία με τους δανειστές. Αντί της πρότασής τους για ένα τριετές μνημόνιο, εμείς καταφέραμε να τους πείσουμε ότι η δουλειά μπορεί να γίνει σε δύο χρόνια, παρουσιάζοντας ένα ρεαλιστικό πλάνο, ελεγχόμενου ρίσκου». Αφού συμφώνησαν οι δύο πλευρές, δεν χάθηκε πολύτιμος χρόνος, καθώς ξεκίνησε άμεσα η εφαρμογή των συμφωνηθέντων. Σύμφωνα με τον κ. Γεωργιάδη, «η ταχύτητα στην υλοποίηση ήταν ένα από τα βασικά συστατικά της επιτυχίας μας».

Ψαλίδι στις δαπάνες του Δημοσίου

Η δημοσιονομική προσαρμογή, όπως ανέλυσε στη συνέχεια, στηρίχθηκε στον μεγαλύτερο βαθμό στην περικοπή δαπανών και λιγότερο στην αύξηση των φόρων. «Πάντα υπάρχουν έξοδα του Δημοσίου που μπορούν να μειωθούν. Δώσαμε συγκεκριμένους στόχους ανά υπουργείο και παρακολουθούσαμε την πορεία τους συστηματικά» τόνισε ο κύπριος ΥΠΟΙΚ.

«Οσο πιάνονταν τα νούμερα, οι επιδόσεις μας στα δημοσιονομικά όχι μόνο ήταν σύμφωνες με τις επιταγές του προγράμματος, αλλά πολλές φορές και καλύτερες. Με τον τρόπο αυτόν οι αξιολογήσεις ολοκληρώνονταν τάχιστα και δεν μπαίναμε σε κουβέντες με τους δανειστές για τη λήψη επιπλέον μέτρων» συμπλήρωσε ο υπουργός.

Οχι πάρε-δώσε με την τρόικα

Οπως είπε, «οι διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές, κάθε εξάμηνο, ήταν κάτι που θέλαμε να αποφύγουμε εξαρχής. Γιατί σχεδόν πάντα όταν μένεις πίσω στους στόχους και υπάρχει πίεση από την τρόικα για να καλυφθεί το κενό, οι λύσεις που προκρίνονται δεν είναι οι ενδεδειγμένες. Συνήθως αφορούν πρόσθετα φορολογικά μέτρα που εμποδίζουν την ανάκαμψη».

Και εξήγησε πως «αντ' αυτού, δημιουργήσαμε υπερπλεονάσματα, τα οποία χρησιμοποιήθηκαν τόσο για τη μείωση των φόρων, συμπεριλαμβανομένης και της πλήρης κατάργησης του ΕΝΦΙΑ, όσο και για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους».

Την ίδια στιγμή, τα capital cont-rols χαλάρωναν με μεγάλη ταχύτητα, «κόντρα στις εκτιμήσεις του ΔΝΤ ότι δεν έχουν ακόμη ωριμάσει οι συνθήκες».

Οπως χαρακτηριστικά σημείωσε ο κ. Γεωργιάδης, «εάν ακούγαμε σε αυτό το θέμα το Ταμείο, ακόμη θα είχαμε περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων». Ως τη λήξη του προγράμματος, δύο χρόνια μετά την υπογραφή του, δεν υπήρχε... ίχνος περιοριστικού μέτρου, χωρίς καμία επίπτωση στη ρευστότητα του συστήματος, η οποία βελτιωνόταν ύστερα από κάθε χαλάρωση του πλαισίου λειτουργίας των τραπεζών.

Η σύγκριση με την Ελλάδα

Ερωτώμενος αν μέρος από το περίσσευμα των κρατικών εσόδων μοιράστηκε στους πολίτες, όπως στην Ελλάδα, απάντησε αρνητικά και πρόσθεσε:

«Η πολιτική αυτή συνέβαλε τα μέγιστα για την ταχεία αποκλιμάκωση των επιτοκίων και την έκδοση νέων κρατικών ομολόγων, μέσω των οποίων συνεχίζουμε να ανακυκλώνουμε μέχρι σήμερα το χρέος μας με καλύτερους όρους».

Για να ολοκληρώσει το σχόλιό του με την εκτίμησή του για την Ελλάδα: «Η χώρα σας έχει απεριόριστες δυνατότητες σε πολλούς τομείς της οικονομίας. Μπροστά σε αυτές, οι προοπτικές της κυπριακής οικονομίας είναι αστείες... Αρκεί να εφαρμοστεί ένα αξιόπιστο σχέδιο ανασύνταξης που θα πείθει θεσμούς και αγορές, και θα δίνει έμφαση στην προσέλκυση επενδύσεων» κατέληξε ο κ. Γεωργιάδης.

Εμμέσως πλην σαφώς ο κύπριος ΥΠΟΙΚ αναφερόμενος στους λόγους που οδήγησαν την Κύπρο στην ταχεία έξοδο από την κρίση έδωσε μιαν απάντηση για το τι δεν έγινε στην Ελλάδα και ύστερα από οκτώ χρόνια μνημονίων και σωρευτικής ύφεσης 25% η χώρα ακόμη δεν έχει καταφέρει να σταθεί στα πόδια της.

Μειώσαμε φόρους για να προσελκύσουμε επενδυτές

Από το -6% του 2013, μέσα σε έναν χρόνο η πτώση του κυπριακού ΑΕΠ περιορίστηκε στο 1,50%, για να επιστρέψει σε θετικούς ρυθμούς αύξησης ήδη από το 2015, με +1,70%. Το 2016 η ανάπτυξη επιταχύνθηκε στο 2,80%, ενώ το 2017 αναμένεται να κλείσει με άνοδο κοντά στο 4%. Ούτε αυτό όμως έγινε διά μαγείας.

Οπως εξήγησε ο κ. Γεωργιάδης, η κυβέρνηση σχεδίασε ένα πρόγραμμα κινήτρων σε κλάδους με προοπτικές ανάπτυξης, όπως ο τουρισμός, οι κατασκευές και η ενέργεια. «Αντί να αυξήσουμε τους φόρους, τους μειώσαμε σε συγκεκριμένους τομείς, για να προσελκύσουμε επενδυτές» τόνισε χαρακτηριστικά.

Ο κ. Γεωργιάδης υποστήριξε ότι «με την αποφασιστικότητα που δείξαμε γίναμε ξανά αξιόπιστοι συνομιλητές για τους εταίρους μας, επαναφέροντας μια σχετική ηρεμία στο νησί και βελτιώνοντας την εικόνα της χώρας στο εξωτερικό».

Η αλήθεια είναι ότι οι βελτιούμενοι μακροοικονομικοί δείκτες είχαν άμεσα αντίκτυπο στην εμπιστοσύνη, δίνοντας ώθηση στην οικονομία. Οι καταθέσεις άρχισαν να επιστρέφουν στις τράπεζες, οι επενδύσεις ανέκαμψαν, ενώ κλάδοι όπως ο τουρισμός έδωσαν το αναγκαίο πρώτο «σπρώξιμο» για να ξεκολλήσει η Κύπρος από τον «βούρκο» της χρεοκοπίας.