"...Η αποφυγή εσωτερικής διελκυστίνδας την ώρα που οι διαβουλεύσεις μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής πλευράς καθώς και των εγγυητριών δυνάμεων εισέρχονται στην τελική ευθεία, κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική, πολύ περισσότερο από τη στιγμή που σχεδόν προεξοφλείται ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θα επιδιώξει, μέσω Κυπριακού, μια επίδειξη διπλωματικής ισχύος για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης. Στον απόηχο της πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης το βράδυ της Πρωτοχρονιάς στην Κωνσταντινούπολη, υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές δεν αποκλείουν μια μαξιμαλιστική ή και εμπρηστική στάση από την τουρκική πλευρά, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ναυάγιο τη Σύνοδο της Γενεύης. Υπό αυτό το πρίσμα, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις στο Κυπριακό ενδέχεται να καθορίσουν το επόμενο διάστημα και το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων..."

Από "ΤΑ ΝΕΑ" (κύριο+εσωτερικό θέμα), την "Εφ.Συν"
και την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"


                                                            "ΤΑ ΝΕΑ", 03/01/17


                                                     "ΤΑ ΝΕΑ", 03/01/17

Εθνική γραμμή για την Κύπρο
Συναντήσεις με τους πολιτικούς αρχηγούς θα έχει ο Πρωθυπουργός ενόψει της Συνόδου της Γενεύης

Του Διονύση Νασόπουλου

Τα διαδοχικά τετ α τετ του Αλέξη Τσίπρα με τους πολιτικούς αρχηγούς την προσεχή Δευτέρα αποσκοπούν στην ανάδειξη ενιαίας εθνικής γραμμής ενόψει των εξελίξεων στο Κυπριακό, αλλά κυρίως έχουν στόχο να αποφευχθούν παρεκκλίνουσες αντιπολιτευτικές κινήσεις για το ακανθώδες ζήτημα των εγγυήσεων, από το οποίο θα κριθεί εν πολλοίς και το αποτέλεσμα της πολυμερούς Συνόδου της Γενεύης, στις 12 Ιανουαρίου.

Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν ότι είναι εθνικά αναγκαίο τα πολιτικά κόμματα να κινηθούν συντεταγμένα προς την ίδια κατεύθυνση, στηρίζοντας και τον σχεδιασμό της Λευκωσίας - και στη βάση αυτή ο Πρωθυπουργός έκρινε σκόπιμο να προηγηθεί διεξοδική ενημέρωση των πολιτικών αρχηγών πριν από την αναχώρηση της κυβερνητικής αποστολής για την Ελβετία.

Η αποφυγή εσωτερικής διελκυστίνδας την ώρα που οι διαβουλεύσεις μεταξύ της ελληνοκυπριακής και της τουρκοκυπριακής πλευράς καθώς και των εγγυητριών δυνάμεων εισέρχονται στην τελική ευθεία, κρίνεται ιδιαιτέρως σημαντική, πολύ περισσότερο από τη στιγμή που σχεδόν προεξοφλείται ότι η κυβέρνηση Ερντογάν θα επιδιώξει, μέσω Κυπριακού, μια επίδειξη διπλωματικής ισχύος για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης.
Στον απόηχο της πολύνεκρης τρομοκρατικής επίθεσης το βράδυ της Πρωτοχρονιάς στην Κωνσταντινούπολη, υψηλόβαθμες κυβερνητικές πηγές δεν αποκλείουν μια μαξιμαλιστική ή και εμπρηστική στάση από την τουρκική πλευρά, η οποία θα μπορούσε να οδηγήσει σε ναυάγιο τη Σύνοδο της Γενεύης. Υπό αυτό το πρίσμα, οι ίδιες πηγές επισημαίνουν ότι οι εξελίξεις στο Κυπριακό ενδέχεται να καθορίσουν το επόμενο διάστημα και το επίπεδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων. «Ελπίζουμε η πραγματιστική πολιτική της Αγκυρας να μην περιοριστεί στο μέτωπο της Συρίας και να αποφευχθούν εθνικιστικές εξάρσεις, που θα οδηγήσουν το Κυπριακό σε νέο ναυάγιο» είναι το μήνυμα που μεταφέρεται.

Η ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΑΠΟΦΑΣΙΖΕΙ. Από το κυβερνητικό επιτελείο τονίζεται ότι οι κόκκινες γραμμές που έχει χαράξει η Λευκωσία αποτελούν τις κόκκινες γραμμές και για την Αθήνα, ενώ το πλάνο που θα ακολουθήσει η ελληνοκυπριακή πλευρά στη Γενεύη έχει συζητηθεί ήδη ανάμεσα στον Αλέξη Τσίπρα και στον Νίκο Αναστασιάδη, κατά την έκτακτη επίσκεψη που πραγματοποίησε ο κύπριος πρόεδρος την περασμένη Παρασκευή στην Αθήνα. Στη Σύνοδο της Γενεύης έχει οριστικοποιηθεί η συμμετοχή του Ταγίπ Ερντογάν, ενώ από το Μέγαρο Μαξίμου προεξοφλούν και την παρουσία της Τερίζας Μέι.

Με τη βρετανίδα πρωθυπουργό και τον τούρκο πρόεδρο ο Αλέξης Τσίπρας θα έχει κατ' ιδίαν συναντήσεις στο περιθώριο της Συνόδου, αλλά για τη συνάντηση με τον Ταγίπ Ερντογάν είναι υπό εξέταση αν θα πρέπει να προηγηθεί ή να πραγματοποιηθεί με την ολοκλήρωση των συνομιλιών της πολυμερούς διάσκεψης. Διπλωματικές πηγές αφήνουν να εννοηθεί ότι το υπουργείο Εξωτερικών δεν θεωρεί σκόπιμες τις κατ' ιδίαν συζητήσεις Τσίπρα - Ερντογάν πριν η Αγκυρα ανοίξει πλήρως τα χαρτιά της.

Σε κάθε περίπτωση, το Μαξίμου θα κινηθεί με στόχο τη συγκρότηση εθνικού μετώπου και με αυτό τον γνώμονα θα υποδεχθεί ο Αλέξης Τσίπρας όλους τους πολιτικούς αρχηγούς, πλην Νίκου Μιχαλολιάκου.

Ο μαραθώνιος των συναντήσεων της προσεχούς Δευτέρας θα αρχίσει νωρίς το πρωί με τον αρχηγό της αξιωματικής αντιπολίτευσης Κυριάκο Μητσοτάκη και θα ακολουθήσουν έως αργά το βράδυ οι Φώφη Γεννηματά, Δημήτρης Κουτσούμπας, Σταύρος Θεοδωράκης, Βασίλης Λεβέντης και Πάνος Καμμένος. Από την Πειραιώς επισημαίνεται ότι ο πρόεδρος της ΝΔ βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με τον Νίκο Αναστασιάδη, ενώ δεν αποκλείεται πριν από τη συνάντηση της Δευτέρας μια παρέμβαση του Κυριάκου Μητσοτάκη, ενισχυτική της προσπάθειας που καταβάλλει η κυπριακή κυβέρνηση.

ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ. Από την πλευρά του Μαξίμου προαναγγέλλονται και διεθνείς πρωτοβουλίες του Αλέξη Τσίπρα προκειμένου να στηριχθεί ένα βιώσιμο σχέδιο, στο πλαίσιο ενός έντιμου συμβιβασμού και αμοιβαίων υποχωρήσεων από Ελληνοκυπρίους και Τουρκοκυπρίους.

Κατά τις ίδιες πηγές, πριν από τη Σύνοδο της Γενεύης ο Πρωθυπουργός θα έχει επικοινωνήσει αποκλειστικά για το Κυπριακό με τον επικεφαλής της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ και με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Μάρτιν Σουλτς. Στη συνάντηση της προσεχούς Δευτέρας, εξάλλου, θα παρακινήσει τους πολιτικούς αρχηγούς του δημοκρατικού τόξου να ενεργοποιήσουν κάθε επαφή τους στις αντίστοιχες πολιτικές οικογένειες στην ΕΕ, προκειμένου να πιέσουν και από την πλευρά τους για αποφάσεις που οδηγούν σε βιώσιμες λύσεις.

Τουρκικός ελιγμός στο παρά πέντε

Του Άνθη Λυκαύγη
Εδαφος έναντι (χρονικής και ποιοτικής) επέκτασης της τουρκικής εγγυοδοσίας, όσον αφορά το υπό προαγωγή ομόσπονδο (ελληνοτουρκοκυπριακής κοπής και δομής) κράτος, διεμήνυσε προς τα Ηνωμένα Εθνη ότι είναι διατεθειμένη να συζητήσει τώρα η Αγκυρα. Κάτι που αν επισυμβεί, θα προσδώσει στην επικείμενη Διάσκεψη της Γενεύης άλλη διάσταση, την οποία φοβούνται και δεν επιθυμούν Αθήνα και Λευκωσία. Καθώς θεωρούν ότι αυτό θα συνεμπλέξει εσωτερικές πτυχές του Κυπριακού με τα κρίσιμα ζητήματα της ασφάλειας. Με κίνδυνο να ενεργοποιηθούν παρεμβάσεις τρίτων και να ασκηθούν πιέσεις για επιπλέον υποχωρήσεις, πέραν των ορίων ασφαλείας που έχουν προσδιορισθεί.

Λευκωσία και Αθήνα συνεκτιμούν ότι πρόκειται για «μεθοδευμένο ελιγμό της τελευταίας στιγμής», που σκοπεί συν άλλοις να διεμβολίσει τη διαπραγματευτική δυνατότητα της ελληνικής πλευράς. Προκαταλαμβάνοντας τις διαθέσεις και ενισχύοντας προθέσεις για «μέση τομή» στα κομβικά ζητήματα που εκκρεμούν. Δημιουργώντας δηλαδή συνθήκες για αποδοχή συμβιβαστικού πλαισίου συνέχισης της τουρκικής εγγυοδοσίας, έστω και όσον αφορά μόνο το ένα σκέλος (το τουρκοκυπριακό) της Κυπριακής Ομοσπονδίας. Κυρίως δε την παρατεταμένη παραμονή μεγάλου στρατιωτικού αποσπάσματος. 

Αυτά θα αποσαφηνισθούν επαρκέστερα κατά τις νέες συναντήσεις των δύο πλευρών στη Λευκωσία, ενώ στο τρίγωνο των εμπλεκόμενων μερών καταφθάνουν εσπευσμένα, αφενός, απεσταλμένοι Βρετανίας και ΗΠΑ και, αφετέρου, εκπρόσωπος του νέου γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών. Τον οποίο θα συναντήσει την Παρασκευή στη Νέα Υόρκη ο υπουργός Εξωτερικών της Ελλάδας Νίκος Κοτζιάς. Στην Αθήνα καταφθάνει στο τέλος της εβδομάδας βρετανός υφυπουργός Εξωτερικών, πριν πάει στην Αγκυρα και στη Λευκωσία.
Υπό το φως αυτών των παραμέτρων, γίνεται αντιληπτό ότι «το παιχνίδι χοντραίνει» και ευρύνεται, καθώς έχει ενεργοποιηθεί αντίστροφη μέτρηση και προσεγγίζει προοπτική επιλόγου για το πρόβλημα. Με προαγωγή κρισιμότερων πλέον διεργασιών, που κυοφορούν ραγδαίες εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα. Και γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, στην Αθήνα θα υπάρξουν τις επόμενες ημέρες διαβουλεύσεις επί επιπέδου κομματικών ηγεσιών. Με τον Πρωθυπουργό να καλεί στο Μαξίμου τους πολιτικούς αρχηγούς προκειμένου, αφενός, να τους ενημερώσει για τα τεκταινόμενα και τα επερχόμενα, αφετέρου, να ζητήσει συναινετική γραμμή «ως προς το δέον», ενόψει Γενεύης. Οπου παρεμπιπτόντως και πριν από τις 12 του μηνός προβλέπεται ότι θα πραγματοποιηθεί το πιθανότερο, και το - υπό σκόπιμη εκκρεμότητα - τετ α τετ του Πρωθυπουργού με τον τούρκο πρόεδρο.

ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ. Παρότι η Αθήνα κινείται συντεταγμένα με τη Λευκωσία, εντούτοις δεν αποκρύπτονται σοβαρές ανησυχίες για ενδεχόμενο (και σοβαρότερο) τουρκικό αιφνιδιασμό. Κάτι που επιτείνεται από τη μέχρι στιγμής αποφυγή της Αγκυρας να ανταποκριθεί σε υποδείξεις για επί επιπέδου ηγετών επαφή αναγνώρισης του εδάφους και προσπάθεια προσυνεννόησης στο κομβικό ζήτημα των Εγγυήσεων. Στο οποίο οι θέσεις των δύο χωρών είναι διαμετρικώς αντίθετες.

Λευκωσία και Αθήνα έχουν αποδυθεί από χθες σε κύκλο εντατικών επαφών με ηγεσίες ενδιαφερόμενων χωρών - ευρωπαϊκών καθώς και μόνιμων μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας - προκειμένου να διασφαλίσουν θετική στάση και αρωγή. Και όχι μόνο, αλλά και να επιτύχουν στήριξη στην ανάγκη παρουσίας της ίδιας της Κυπριακής Δημοκρατίας, την οποία προαποκλείει ο Ερντογάν. Και οι μέχρι τώρα θέσεις (και διαπιστούμενες διαθέσεις) των τρίτων παλινδρομούν μεταξύ τού «ναι μεν» και του «αλλά». Ακόμη και αυτές των Ηνωμένων Εθνών. Που θέλουν να αποσοβήσουν ναυάγιο πριν καν η Διάσκεψη πραγματοποιηθεί. Αποφεύγοντας τον όρο «πενταμερής», όπως την προσδιορίζει η τουρκική πλευρά. Θεωρώντας όμως ότι, στην πρώτη τουλάχιστον φάση, έτσι θα διαμορφωθεί. Με συμμετοχή δηλαδή Ελλάδας, Τουρκίας, Βρετανίας και των δύο κοινοτήτων.

Η ΑΣΦΑΛΕΙΑ. Και τα Ηνωμένα Εθνη και οι Αμερικανοί και Βρετανοί που ενεργοποιούνται μεσολαβητικά, θεωρούν πάντως ότι στο κρισιμότερο ζήτημα της Ασφάλειας και οι δύο πλευρές θα βάλουν νερό στο κρασί τους. Και ότι θα συμφωνηθεί νέο σύστημα εγγυοδοσίας, με προσδιορισμό χρονοδιαγράμματος εκπνοής της. Και με μόνη όμως εκκρεμότητα την εμμονή της Αγκυρας σε «ανάλογη επαναξιολόγησή της στο τέλος των δέκα ή δεκαπέντε ετών». Κάτι που στην ελληνική πλευρά δημιουργεί συνειρμούς ανασφάλειας και ανησυχιών. Οπως και για το πώς θα διασφαλισθεί ομαλή μεταβατική περίοδος μέχρι την ολοκληρωμένη εφαρμογή των προνοιών της λύσης, εφόσον αυτή προκύψει. Αυτό το τελευταίο θα είναι ακριβώς από τα βασικά ζητήματα που θα συζητήσει και ο Πρωθυπουργός με τους άλλους πολιτικούς αρχηγούς.

«Τρίτη ζώνη» οι αγγλικές βάσεις
Η Βρετανία δεν ενδιαφέρεται να διατηρήσει τον ρόλο της εγγυήτριας δύναμης, ωστόσο δεν ισχύει το ίδιο και για τις στρατιωτικές βάσεις που έχει στη Μεγαλόνησο. Το Λονδίνο διεμήνυσε ότι εάν δεν του ζητηθεί από τους άλλους συνεγγυητές (και βεβαίως τη Λευκωσία) δεν θα επιμείνει σε συνέχιση του εγγυητικού του ρόλου. Θεωρεί όμως απαραίτητη την επιβεβαίωση της εγκυρότητας και άρα συνέχιση της Συνθήκης Εγκαθιδρύσεως του κυπριακού κράτους που υπεγράφη το 1960. Και η οποία, πέραν των άλλων, κατοχυρώνει την ύπαρξη «Κυρίαρχων Βρετανικών Εδαφών», στα οποία κι εδρεύουν οι μεγάλης στρατηγικής σημασίας (κι ευρείας εμβελείας) αγγλικές βάσεις. Οι οποίες θ' αποτελέσουν σιωπηρά «τρίτη και ανεξάρτητη εδαφική ζώνη» στην υπό προαγωγή «Διζωνική Κυπριακή Ομοσπονδία». Συνθήκη που θα προσαρμοσθεί στη νέα κατάσταση πραγμάτων ως οιονεί θεμέλιος λίθος.

"Εφ, Συν", 03/01/17

 Λεπτή... Πράσινη Γραμμή

Του Άκη Φάντη

Για μια σημαντική ευκαιρία για την επίτευξη του απώτερου στόχου που είναι η ανάδειξη ενός επιδιωκόμενου πλαισίου λύσης, το πρώτο μισό του Ιανουαρίου, κάνει λόγο στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του που δημοσιοποιήθηκε στα τουρκικά, ελληνικά και αγγλικά, ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί.

Στο μήνυμά του ο κ. Ακιντζί, αναφερόμενος στη διάσκεψη της Γενεύης, είπε ότι όλες οι ενδιαφερόμενες πλευρές θα συμμετάσχουν σε μια διάσκεψη για την Κύπρο, στην υλοποίηση της οποίας η τουρκοκυπριακή πλευρά συνέβαλε θετικά και δημιουργικά.

Ο κ. Ακιντζί ανέφερε ότι δεν είναι σε θέση να προβλέψει αυτή τη στιγμή το αποτέλεσμα στη Γενεύη, ωστόσο -σημείωσε- η τουρκοκυπριακή πλευρά μεταβαίνει εκεί με όλη την πολιτική βούληση και την αποφασιστικότητα «να δημιουργήσουμε μια διζωνική, δικοινοτική, ομόσπονδη και ενωμένη Κύπρο, με βάση την πολιτική ισότητα των δύο συνιστωσών πολιτειών στο πλαίσιο των συμφωνημένων παραμέτρων».
Τα δύσκολα στο τέλος

Ο κ. Ακιντζί αναφέρθηκε στο κοινό ανακοινωθέν της 11ης Φεβρουαρίου 2014, σύμφωνα με το οποίο, το υφιστάμενο καθεστώς δεν είναι λύση και δεν είναι βιώσιμο, και οι τότε δύο ηγέτες Ερογλου και Αναστασιάδης είχαν περιγράψει τη σχεδιαζόμενη νέα δομή. Στις συνομιλίες που διεξάγουν τους τελευταίους 19 μήνες, στο πλαίσιο αυτού του κοινού ανακοινωθέντος, είπε, επιτεύχθηκαν νέες συγκλίσεις σε πολλά ζητήματα.

«Τώρα στη Γενεύη, σε μια τελευταία και ισχυρή προσπάθεια, θα επιχειρήσουμε να διευθετήσουμε τα υπόλοιπα ζητήματα. Το έργο μας δεν είναι εύκολο, καθώς τα ζητήματα που παραμένουν στο τέλος συνήθως είναι τα πιο δύσκολα». Οπως συνέβη μέχρι σήμερα, είπε, θα συνεχίσουν να συνεργάζονται στενά και να συνομιλούν με την Τουρκία.

Επανέλαβε ότι θα πρέπει να ετοιμαστούν το ομόσπονδο σύνταγμα και τα συντάγματα των συνιστωσών πολιτειών, κάποια πρακτικά ζητήματα και στη συνέχεια θα γίνει η πλήρης ενημέρωση των δύο κοινοτήτων για όλες τις λεπτομέρειες.

«Στόχος μας θα είναι ο αντικατοπτρισμός της απόφασης των δύο κοινοτήτων στην κάλπη του δημοψηφίσματος έχοντας πρώτα επίγνωση της λύσης και στη συνέχεια άποψη επί του σχεδίου λύσης».

«Προμελετημένο»

Ο κ. Ακιντζί είπε ότι με λύπη διαπιστώνει πως ορισμένοι κύκλοι στη «νότια Κύπρο» -όπως είπε- και στην Ελλάδα δεν έχουν ακόμη αποδεχθεί τη λύση της διζωνικής, δικοινοτικής, ομόσπονδης δημοκρατίας και με βάση κάποιες κοινές αρχές έχουν δημιουργήσει ένα μέτωπο που υποστηρίζει το «όχι».

Παρόμοια εκστρατεία, πρόσθεσε, με θλίψη παρατηρεί ότι έχει ξεκινήσει στο «ψευδοκράτος» και την Τουρκία από ορισμένους κύκλους, «παρά το γεγονός ότι μέχρι στιγμής δεν έχουν ακόμη συμφωνηθεί κάποια σημαντικά στοιχεία της λύσης».

Οι συγκεκριμένοι κύκλοι, πρόσθεσε, χρησιμοποιούν άτομα που κατέχουν «αξιώματα» ως μέρος ενός προμελετημένου σχεδίου δράσης και προσπαθούν να αμαυρώσουν την εικόνα και του ίδιου.

«Τέτοιου είδους επιθέσεις, τη στιγμή που προετοιμαζόμαστε για να υπερασπιστούμε με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα δικαιώματα μας στη Γενεύη και για να φτάσουμε σε μια βιώσιμη και δίκαιη λύση, δεν δικαιολογούνται», σημείωσε.

Στη Γενεύη, κατέληξε, θα εργαστεί με ειλικρίνεια για μια λύση, θα κινηθεί με αποφασιστικότητα, χωρίς να παραβλέπει τα όσα υπαγορεύει η λογική και η συνείδηση και ευχήθηκε οι συνομιλητές του να κινηθούν μέσα στα πλαίσια της λογικής και του πραγματισμού.

Εάν συμβεί αυτό, οι συσκέψεις της Γενεύης θα οδηγήσουν στη λύση που αναμένει εδώ και μισό αιώνα η Κύπρος, ανέφερε ευχόμενος «από τα βάθη της ψυχής μου το 2017 να είναι το έτος της ειρήνης και της λύσης».

Το μεγάλο όραμα
Κρίσιμες για την επίτευξη συνολικής λύσης στο Κυπριακό, χαρακτηρίζει ο ειδικός σύμβουλος του Μπαν Κι Μουν για το Κυπριακό, Εσπεν Μπαρθ Εϊντε, τις επόμενες εβδομάδες. Σε μήνυμα με την ευκαιρία της έλευσης του νέου χρόνου, ο κ. Εϊντε αναφέρει ότι υπάρχει μια πραγματική πιθανότητα το 2017 να είναι η χρονιά που οι Κύπριοι, μόνοι τους, θα αποφασίσουν ελεύθερα να αλλάξουν σελίδα στην Ιστορία.

Σημειώνει περαιτέρω ότι οι ηγέτες των δύο κοινοτήτων οραματίζονται ένα μέλλον στο οποίο όλοι οι πολίτες της ενωμένης νήσου θα μπορούν να συνυπάρχουν ειρηνικά μεταξύ τους και με τους γείτονές τους. Αναγνωρίζουν, προσθέτει, ότι το status quo είναι απαράδεκτο και μη βιώσιμο και ότι οι συνομιλίες που διεξάγονται προσφέρουν την καλύτερη ευκαιρία για λύση.

Ο κ. Εϊντε αναφέρει επίσης ότι οι δύο πλευρές αναγνωρίζουν πως οποιαδήποτε διευθέτηση πρέπει να σέβεται τις αρχές και αξίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης και θα διασφαλίζονται όλα τα βασικά δικαιώματα και ελευθερίες για όλους τους Κυπρίους.

Για τον ρόλο του ΟΗΕ στη διαδικασία, ο κ. Εϊντε υποδεικνύει ότι οι συνομιλίες καθοδηγούνται από τους δύο ηγέτες και κάθε γράμμα, λέξη και πρόταση θα είναι γραμμένη από τους ίδιους τους Κυπρίους. Ο Οργανισμός, αναφέρει, διευκολύνει τις προσπάθειές τους για να επιτύχουν το κοινό όραμα της ενωμένης ομοσπονδιακής Κύπρου.

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ",
03/01/17

Εκ περιτροπής προεδρία

Του Αθανάσιου Έλλις

Η ​​εύλογη επικέντρωση της προσοχής στην παραμονή ή απόσυρση των τουρκικών στρατευμάτων και το δικαίωμα ή μη της Τουρκίας να επεμβαίνει στην ανεξάρτητη Κυπριακή Δημοκρατία, ενόψει της διάσκεψης της Γενεύης, έχουν σχεδόν μονοπωλήσει το ενδιαφέρον του ελλαδικού Τύπου, καθώς στα συγκεκριμένα θέματα εμπλέκεται άμεσα και η Ελλάδα. Ωστόσο, ένα μείζον ζήτημα, στο οποίο εσφαλμένα δεν αποδίδεται η πρέπουσα σημασία, είναι η εκ περιτροπής προεδρία. 

Ο γράφων δεν προβάλλει τη δική του εκτίμηση επί του ζητήματος, που ίσως δεν ενδιαφέρει, αλλά έχει διαμορφώσει άποψη για το πώς το προσεγγίζουν οι Ελληνοκύπριοι. Συζητήσεις με πολιτικούς, αλλά και κυρίως απλούς πολίτες, οδηγούν στο συμπέρασμα ότι η αρχή της εκ περιτροπής προεδρίας απορρίπτεται κατηγορηματικά από τους Ελληνοκύπριους, κάτι που θα καταγραφεί και στην κάλπη εάν φθάσουμε σε δημοψηφίσματα. Δεν στέκομαι σε όσους –όχι λίγοι– δεν αντέχουν στην ιδέα ενός «Τούρκου» στην ηγεσία της χώρας τους, η οποία στη συντριπτική πλειονότητα είναι μέρος του Οικουμενικού Ελληνισμού. Αντλώ επιχειρήματα από την πλειονότητα των μετριοπαθών Ελληνοκυπρίων που προσβλέπουν στην αρμονική συμβίωση με τους Τουρκοκύπριους, αλλά θεωρούν παράλογο και αντιδημοκρατικό να επιβάλλεται από το Σύνταγμα η ανάδειξη στην προεδρία του εκπροσώπου του 20% του πληθυσμού.

Η πλειοψηφία του 80% δεν δέχεται –ούτε για 12, 15 ή 20 μήνες, σε σύνολο 60– ως αρχηγό κράτους Τουρκοκύπριο. Δεν θεωρεί αντιπροσωπευτικό να δίνεται στο 20% του λαού το δικαίωμα ή προνόμιο να εκπροσωπεί το 100%. Ανάλογη πρόνοια, που έχει χαρακτηριστικά αντίστροφου ρατσισμού, δεν υφίσταται αλλού. Φανταστείτε να επέβαλλαν στη Ν. Αφρική να έχει οπωσδήποτε λευκό πρόεδρο. Γινόταν, σε άλλες εποχές, προφανώς, ήταν άλλα τα δεδομένα, αλλά ο παραλληλισμός παραμένει χρήσιμος.

Οι ποσοστώσεις στα νομοθετικά σώματα και στις υπηρεσίες έχουν λογική και είναι μια πρακτική που ακολουθείται και αλλού. Αλλά ο πρόεδρος είναι ένας. Προφανώς, ο αντιπρόεδρος μπορεί, είναι λογικό, να προβλέπεται ότι πρέπει να προέρχεται από την άλλη κοινότητα, ενδεχομένως να έχει και αυξημένες εξουσίες. Αλλά μέχρι εκεί.

Κλείνοντας, μια αυτονόητη –κατά τα άλλα– επισήμανση που πηγάζει από την απόλυτη προσήλωση στην αρχή της δημοκρατίας. Με την ψήφο τους οι Τουρκοκύπριοι θα έχουν λόγο στο ποιος θα είναι ο πρόεδρος, όπως και οι Ελληνοκύπριοι στο ποιος θα είναι ο αντιπρόεδρος. Η ομαλή λειτουργία της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία θα έχει μεν τα συμφωνηθέντα χαρακτηριστικά διζωνικότητας και δικοινοτικότητας, αλλά θα είναι μια ενιαία χώρα, σύντομα θα επιτρέψει την εκλογή από όλο τον κυπριακό λαό ενός Τουρκοκύπριου πολιτικού που θα έχει προσωπική και ιδεολογική απήχηση και σε σημαντικό αριθμό Ελληνοκυπρίων. Το αμερικανικό Σύνταγμα δεν «επέβαλε» την εκλογή του Μπαράκ Ομπάμα στην προεδρία. Ο τελευταίος κέρδισε την εμπιστοσύνη και την ψήφο της πλειοψηφίας όλων των Αμερικανών, παρότι μόλις το 13% είναι Αφροαμερικανοί.