Συνέντευξη του Προέδρου
της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκου Αναστασιάδη,
από τον Πρωτοχρονιάτικο "ΠΟΛΙΤΗ"
 |
| "ΠΟΛΙΤΗΣ", 01/01/17 |
Η συνέντευξη στους Γιώργο Κασκάνη και Κατερίνα Ζορμπά
Τετραμερής, με τη συμμετοχή των δύο κοινοτήτων, θα είναι επί της ουσίας η πολυμερής διάσκεψη της Γενεύης και όχι πενταμερής, αφού σε αυτήν θα παραστούν τα συμβαλλόμενα μέρη, δηλαδή η Κυπριακή Δημοκρατία και οι εγγυήτριες δυνάμεις. Αυτό δήλωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης σε συνέντευξή του που παραχώρησε στον «Π» στην προεδρική κατοικία στο Τρόοδος. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διαμήνυσε ότι θα εκπροσωπήσει ο ίδιος την Κυπριακή Δημοκρατία, ενώ ξεκαθάρισε ότι χωρίς κατάθεση χαρτών δεν πρόκειται να γίνει πολυμερής διάσκεψη στις 12 Ιανουαρίου. Στο μεγάλο ερώτημα τι μεσολάβησε μετά το Μοντ Πελεράν και συμφωνήθηκε στο δείπνο της Λευκωσίας η διαδικασία της Γενεύης, ο Πρόεδρος δεν έκρυψε λόγια: Ήθελε να αποφύγει την κήρυξη αδιεξόδου και την επίρριψη ευθυνών στην ελληνοκυπριακή πλευρά.
Συζητάμε την παρουσία όλων των μελών του ΣΑ και όποιου άλλο ενδιαφέρεται, όπως το ΣτΕ, τον Οργανισμό Ισλαμικής Διάσκεψης, το ΔΝΤ
Δεν θα επαναδιεκδικήσω την προεδρία αν πάμε σε δημοψήφισμα και επικρατήσει το «όχι»
Δεν παραγνωρίζω τις τουρκικές απειλές περί προσάρτησης
Η ηγεσία του ΑΚΕΛ με απόλυτο αίσθημα ευθύνης έθεσε την Κύπρο πάνω από τις όποιες ιδεολογικές διαφορές
Τελικά θα είναι ή όχι τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας στη Γενεύη; Τι συμφωνήθηκε επ’ αυτού στο δείπνο με τον κ. Ακιντζί;
Οφείλω να είμαι ειλικρινής. Εκείνο το βράδυ είχαμε πει ότι χωρίς αμφιβολία η Ευρωπαϊκή Ένωση θα είναι παρούσα. Όσον αφορά τους υπόλοιπους θα εξαρτάτο από το κατά πόσον επιθυμούσαν ή όχι, το κατά πόσον θα εξυπηρετούσε ή όχι. Η δική μας επιχειρηματολογία ήταν ότι, ενόψει του γεγονότος ότι η οποιαδήποτε λύση θα πρέπει να τύχει και μιας ισχυρής αποδοχής με ένα αντίστοιχο ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας, ορθόν θα ήτο να ήσαν παρόντες. Δηλαδή, πρώτον εξυπηρετείται η όλη κυπριακή υπόθεση εάν είναι παρόντα τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας για να μην έχουμε πρόβλημα βέτο εις την αναβαθμισμένη εντολή που θα έχει η ειρηνευτική δύναμη για ομαλή εφαρμογή της λύσης και δεύτερον σε ένα ισχυρό ψήφισμα που θα διασφαλίζει τη συνταγματική τάξη μετά τη λύση του κυπριακού προβλήματος. Επομένως θεωρούμε απαραίτητη την παρουσία τους. Όπως θεωρούμε απαραίτητη την παρουσία και κάποιων άλλων παραγόντων.
- Απαραίτητη ή κόκκινη γραμμή;
Κόκκινες γραμμές τίθενται απ’ όσους ευκόλως εκφράζουν άποψη και δεν φέρουν ευθύνη. Το θέμα είναι να ξέρεις πού σταματάς. Δεν είναι θέμα αν είναι κόκκινη γραμμή. Αν κάτι εξυπηρετεί το καλώς νοούμενο συμφέρον του κυπριακού λαού δεν είναι θέμα κόκκινων γραμμών. Αν βλάπτει κατά την ίδια ώρα κάτι, είτε τους μεν είτε τους δε, σε βαθμό που θα καθιστά τη λύση μη αποδεκτή, είναι θέμα που πρέπει να το κρίνεις και να αποφασίσεις. Οι δηλώσεις περί κόκκινων γραμμών είναι μια ατυχέστατη επιλογή δημοσίου διαλόγου που αντί να αφήνει περιθώρια διαπραγμάτευσης δημιουργεί προβλήματα με δεδομένη τη στάση που τηρούν οι δύο πλευρές. Αν πεις ότι οι κόκκινές σου γραμμές είναι μέχρι τόσο και ο συνομιλητής σου θα πει ότι οι κόκκινες γραμμές του είναι κάπου αλλού, το αποτέλεσμα θα είναι οι δημόσιες δηλώσεις να αυτοπαγιδεύουν και να αυτοδεσμεύουν και έτσι να μην υπάρχουν περιθώρια στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Όμως να επανέλθω στα θέματα της παρουσίας. Έγινε μια εκτεταμένη συζήτηση κατά πόσο θα ήτο δυνατόν να είναι παρόντα πέραν των μονίμων μελών, το σύνολο των μελών του Συμβουλίου Ασφαλείας. Να υπάρξει μια πρόσκληση, όποιος ενδιαφέρεται να συμμετάσχει. Να συμμετάσχει το Συμβούλιο της Ευρώπης. Να συμμετάσχει ενδεχόμενα η Ισλαμική Διάσκεψη. Να συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Να συμμετέχει η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης. Να συμμετέχει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, όπως και η Παγκόσμια Τράπεζα. Όλοι αυτοί έχουν ρόλο να διαδραματίσουν. Όχι με τις εγγυήσεις που θα απασχολήσουν τα συμβαλλόμενα μέρη. Δηλαδή την Κυπριακή Δημοκρατία και τις τρεις εγγυήτριες δυνάμεις όπως και τις δύο κοινότητες βεβαίως. Έχουν στο περιθώριο ρόλο να διαδραματίσουν, οι μεν για τα ψηφίσματα που έχω προαναφέρει, δηλαδή τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας, οι δε οικονομικοί παράγοντες και οργανισμοί όσον αφορά τα οικονομικά της λύσης. Θα πρέπει να είμαστε καλά προετοιμασμένοι έτσι ώστε να επιτύχουμε και όσον αφορά την οικονομική πτυχή, όχι μόνο τα διάφορα που άπτονται είτε της εσωτερικής είτε της εξωτερικής πτυχής του κυπριακού προβλήματος.
- Υπάρχει ανταπόκριση σε αυτό;
Υπήρξε ένας διάλογος, υπό ποιο καθεστώς.
- Άρα, για να το διευκρινίσουμε, περιμένουμε από τα Ηνωμένα Έθνη να απευθύνουν σχετικές προσκλήσεις;
Εναπόκειται στον γενικό γραμματέα βεβαίως. Αλλά η προσπάθεια είναι τουλάχιστον (να είναι) όχι άμεσα στην τράπεζα των διαπραγματεύσεων, αλλά στην περιφέρεια για να συζητήσουν θέματα που άπτονται της λύσης. Πιστεύω ότι θα είναι ωφέλιμο για όλους. Και για Ελληνοκύπριους και για Τουρκοκύπριους.
- Και μιλάμε για τις μέρες της Γενεύης.
Βεβαιότατα ναι. Για τη διάσκεψη της Κύπρου.
- Τι γίνεται με το θέμα της εκπροσώπησης της Κυπριακής Δημοκρατίας; Έγινε μια δήλωση από τον εκπρόσωπο Τύπου του ΔΗΣΥ ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα εκπροσωπείται στο ανώτατο επίπεδο από τον Πρόεδρό της.
Πολύ ορθά ανέφερε ο κ. Προδρόμου. Και είτε το θέλουν είτε όχι οι οποιοιδήποτε, μία διεθνής σύμβαση ακυρούται, μεταβάλλεται, τροποποιείται ή άλλως πως εάν το σύνολο των συμβαλλομένων μερών συμμετέχουν. Στη λεγόμενη πενταμερή, που δεν είναι πενταμερής, θα παρίσταμαι από τη μια εκπροσωπώντας την Κυπριακή Δημοκρατία ως εκπρόσωπος ενός εκ των συμβαλλομένων μερών, αλλά και ως εκπρόσωπος της ελληνοκυπριακής κοινότητας που επηρεάζεται από την ύπαρξη των εγγυήσεων. Όπως επίσης και η τουρκοκυπριακή κοινότητα η οποία εξίσου ενδιαφέρεται για το καθεστώς των εγγυήσεων. Συνεπώς δεν υπάρχει πρόβλημα. Και ολίγον με ενδιαφέρει εάν η Τουρκία δηλώσει ότι δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία ή όχι. Θέλει δεν θέλει, για να τροποποιηθεί, να υπάρξει διάλογος διαφοροποίησης, κατάργησης ή άλλως πως των συνθηκών εγγυήσεως, δεν μπορεί παρά να παρίσταται και να εκπροσωπείται η Κυπριακή Δημοκρατία. Δεν έπαψα ποτέ να είμαι Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Όταν γίνεται ο διακοινοτικός διάλογος απλώς με βάση την παλιά συμφωνία, εκπροσωπώ ως ηγέτης την ελληνοκυπριακή κοινότητα και όχι την Κυπριακή Δημοκρατία.
- Αν δηλώσει ο κ. Ακιντζί ότι εκπροσωπεί την «Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου Κύπρου»;
Αυτό θα είναι άνευ αντικειμένου. Και αν το δηλώσει δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος (σ.σ. η «ΤΔΒΚ»). Και δεν είναι αναγνωρισμένο κράτος. Συνεπώς δεν θα έχει την όποια διεθνή συνέπεια, είτε αναβάθμισης του παρανόμου μορφώματος, είτε ότι θα δικαιούται να συμμετέχει υπό αυτήν την ιδιότητα. Δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος. Συμβαλλόμενο είναι η Κυπριακή Δημοκρατία η οποία εκπροσωπεί και τις δυο κοινότητες, οι δύο κοινότητες θα είναι παρούσες, συνεπώς δεν αποκλείεις την τουρκοκυπριακή κοινότητα να έχει λόγο στον διάλογο, όπως έγινε εξάλλου το 1960 που τη συνθήκη υπέγραψαν ο Πρόεδρος και ο Αντιπρόεδρος.
- Σκέφτεστε το ενδεχόμενο αυτό το –για κάποιους διαδικαστικό– θέμα να τινάξει στον αέρα την ουσία της συζήτησης;
Είναι ένας προβληματισμός, αλλά να σας πω κάτι. Ούτε τα Ηνωμένα Έθνη μπορούν να αρνηθούν την ύπαρξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Είναι ένα κράτος αναγνωρισμένο. Ούτε μπορεί να αλλάξουν οι κανόνες διεθνούς δικαίου στην ακύρωση, μεταβολή, τροποποίηση της όποιας διεθνούς συμφωνίας. Η συνθήκη εγγυήσεως είναι διεθνής συμφωνία που κατατέθηκε στον Οργανισμό. Αυτό, ούτε η Ελλάδα, ούτε η Βρετανία θα αρνηθούν. Εάν μία των συμβαλλομένων χωρών πει ότι δεν αναγνωρίζει, θα είναι μία δήλωση που θα καταγραφεί όπως καταγράφεται εδώ και πόσα χρόνια, χωρίς να έχει την οποιαδήποτε νομική συνέπεια.
Χωρίς χάρτες δεν έχει πολυμερή
- Γενικά, πάντως, κ. Πρόεδρε υπάρχει η αίσθηση ότι πάμε στη Γενεύη με πολλές ασάφειες επί της διαδικασίας και επί της ουσίας. Τελικά τι είχε μεσολαβήσει από το διαφαινόμενο ναυάγιο του Μοντ Πελεράν και καταλήξαμε στη συμφωνία στο δείπνο της Λευκωσίας για νέα διαδικασία στη Γενεύη;
- Για να μην οδηγηθούμε ακριβώς σε αυτό που λέτε. Στο ναυάγιο. Εξάλλου πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι κάποια ώρα έρχεται η ώρα της αλήθειας. Μέχρι σήμερα ακούμε μια ρητορική από πλευράς της Τουρκίας, μια θετική ρητορική ότι τάχα ενδιαφέρεται για λύση. Κάποια ώρα θα πρέπει να δοκιμαστεί εάν ενδιαφέρεται ή όχι. Εάν ναυαγούσε ο διάλογος ή εάν μπαίναμε σε ένα παρατεταμένο αδιέξοδο, δεν είναι οι όποιες συνέπειες θα μπορούσαν να καταγραφούν και θα δυσχέραιναν περισσότερο την επάνοδό σου στον διάλογο, είναι και το γεγονός ότι η τυχόν ευθύνη θα αποδιδόταν στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Δηλαδή ότι για θέματα που θα μπορούσες να βρεις τη λύση τους, απέφυγες να προσέλθεις στον διάλογο ή δεν επέμεινες στον διάλογο να πετύχεις όσα απέτυχες στο Μοντ Πελεράν. Ενώ με την πολυμερή και την παρουσία της Τουρκίας, η τυχόν ευθύνη θα βαρύνει τη χώρα η οποία ως εισβολέας και κατακτητής επιθυμεί να συνεχίσει να είναι και εγγυητής.
- Στην πολυμερή διάσκεψη θα πάμε έτσι κι αλλιώς στις 12 Ιανουαρίου; Ό,τι και αν προηγηθεί στις συναντήσεις με τον κ. Ακιντζί στη Γενεύη;
Αυτό που έχω ακούσει χθες από τον κ. Ακιντζί και με λύπη μου θα πρέπει να απαντήσω με κατηγορηματικότητα, είναι ότι έθεσε ως προϋποθέσεις την πρόοδο στα θέματα εσωτερικής διακυβέρνησης και περιουσιακού και εν συνεχεία την κατάθεση χαρτών. Εάν δεν καταθέσει –όπως ρητώς αναφέρεται και στην ανακοίνωση των Ηνωμένων Εθνών– χάρτες, δεν θα υπάρξει πολυμερής.
- Αρκεί η κατάθεση χαρτών κύριε Πρόεδρε ή πρέπει να υπάρχει σύγκλιση;
Θα υπάρξει ένας εντατικός διάλογος μεταξύ 9ης και 11ης Ιανουαρίου έτσι ώστε να πετύχουμε τη μεγαλύτερη δυνατή σύγκλιση, να είμαστε εντός ακτίνας συμφωνίας, έτσι ώστε και αν ακόμα υπάρχουν κάποιες διαφορές στους χάρτες να είναι προκαθορισμένα τα κριτήρια, όπως ακριβώς τα είχαμε θέσει στο Μον Πελεράν.
- Κύριε Πρόεδρε μήπως ψηλώνουμε πολύ τον πήχη δηλώνοντας ότι δεν θα δεχθούμε καθόλου στρατεύματα, καθόλου εγγυήσεις;
Αυτό είναι ένα πολιτικό θέμα που θα συζητήσουμε και με την ελληνική κυβέρνηση και έχω την εντύπωση ότι ο δημόσιος διάλογος δεν ωφελεί. Αυτό το οποίο απαιτείται είναι μια λογική προσέγγιση όχι ως προς τη συνέχιση μονομερών εγγυητικών δικαιωμάτων μιας χώρας, αλλά όσον αφορά τον ταχύτερο τρόπο αποχώρησης των τουρκικών στρατευμάτων, μια περίοδο που μπορεί να υπάρξει μια εγγύηση ομαλής εφαρμογής των όσων θα συμφωνηθούν και βεβαίως εγγύηση όσον αφορά τη σταθερότητα της συνταγματικής τάξης έτσι ώστε να μην είναι καμία από τις δύο πλευρές ανησυχούσα επ’ αυτού. Θέλω να πω, και να περιοριστώ σ’ αυτό, ότι δεν πρέπει να απολείπει η λογική από οποιονδήποτε που παρακάθεται σε συνομιλίες, αρκεί να υπάρχει προκαθορισμένη ημερομηνία λήξης των όποιων διασφαλίσεων θα δοθούν προς την Κυπριακή Δημοκρατία και δεν εννοώ μόνο την Τουρκία. Οι εγγυήσεις μπορεί να δοθούν από το Συμβούλιο Ασφαλείας, την ΕΕ, την Τουρκία και όχι μόνον.
- Η ΕΕ έχει κάποιο ρόλο να διαδραματίσει στο κεφάλαιο εγγυήσεις δεδομένου ότι δεν έχει μία κοινή αμυντική και εξωτερική πολιτική;
Μπορεί στρατιωτικώς να μην υπάρχει, η εξωτερική πολιτική ευρύτερα και οι δομές της ΕΕ να μην προσφέρονται, αλλά η ιδιότητα ως πλήρους κράτους μέλους της ΕΕ δημιουργεί όλα τα εχέγγυα. Να υπενθυμίσω τι έγινε με την Αυστρία, όχι σε αυτές τις εκλογές αλλά στις προηγούμενες, όταν σε κάποια στιγμή διεφάνη ότι γινόταν συμμαχία με τον Χάιντερ ο οποίος ήταν ακροδεξιός, που απειλήθηκε η Αυστρία να αποκλειστεί ή να παγώσουν οι σχέσεις ΕΕ - Αυστρίας αν δεν ματαιωνόταν η συμμαχία. Δηλαδή επεμβαίνει εκεί και όπου διαπιστώνει ότι μπορεί να παραβιαστούν ανθρώπινα δικαιώματα και δεν διακρίνει εθνότητες ή κοινότητες ή εκεί όπου παραβιάζεται η συνταγματική τάξη. Συνεπώς υπάρχουν άλλοι τρόποι. Μπορεί να μην είναι στρατιωτική η μορφή των εγγυήσεων –και δεν χρειάζεται νομίζω– αλλά έχει τέτοια όπλα η ΕΕ που να φέρει σε τάξη εκείνους που ενδεχόμενα να βρίσκονται σε εκτροπή.
- Η ΕΕ θα είναι στο τραπέζι της ασφάλειας;
Των εγγυήσεων όχι. Δεν βλέπω γιατί μπορεί. Δεν είναι συμβαλλόμενο μέρος. Αυτό που λέω είναι ότι θα είναι στη Γενεύη. Θα διαδραματίζουν συμβουλευτικό ρόλο όπως και τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας. Θα είναι για να υποβοηθήσουν τα μέρη. Αλλά είναι ξεκάθαρο ότι όταν διαπραγματεύεσαι μια διεθνή συνθήκη, εκείνοι που τη διαπραγματεύονται –μια υπάρχουσα διεθνή συνθήκη– είτε τη σύναψη είτε και όχι, είναι τα συμβαλλόμενα μέρη. Όμως μπορεί βοηθητικό ρόλο να διαδραματίσει η ΕΕ. Επεξηγούσα τους μηχανισμούς διασφάλισης της συνταγματικής τάξης, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ούτω καθεξής έτσι ώστε να ευκολύνει την πλευρά που επιμένει σε έναν αναχρονιστικό θεσμό να αντιληφθεί ότι θα πρέπει να καταργηθεί. Με αυτήν την έννοια. Ούτε στο Μπούργκενστοκ είχαμε την οποιαδήποτε εμπλοκή των τρίτων όσον αφορά το θέμα των εγγυήσεων. Ούτε και βεβαίως τότε ηγέρθη ποιος εκπροσωπεί την Κυπριακή Δημοκρατία. Και είναι αυτό που ειλικρινά μου γεννά πολλά ερωτήματα. Γιατί κάποιοι σήμερα θυμήθηκαν τη σύνθεση της πολυμερούς αλλά την αγνοούσαν στο Μπούργκενστοκ; Και γιατί σήμερα έχουμε, ορθώς λέω, αναγάγει το θέμα των εγγυήσεων ως ύψιστο, ενώ στο Μπούργκενστοκ δεν ηγέρθη καν; Απλά ήταν ένα πρόσθετο πρωτόκολλο. Ποιοι διεκδικούν περισσότερα; Εκείνοι στο Μπούργκενστοκ που διαπραγματεύθηκαν ή που δεν διαπραγματεύθηκαν κατά τις εκεί συνομιλίες ή όσοι σήμερα προβάλλουν με αξιώσεις τη βελτίωση ή τη διαφοροποίηση των εγγυήσεων, έτσι ώστε η ασφάλεια του ενός να μην αποτελεί απειλή για τον άλλον;
Τετραμερής, όχι πενταμερής
- Άρα όταν λέτε ότι δεν θα είναι πενταμερής, εννοείτε ότι θα είναι εξαμερής. Με την παρουσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Βεβαίως. Θα είναι τετραμερής αν θέλετε, με τη συμμετοχή των δύο κοινοτήτων. Τετραμερής γιατί; Το ένα συμβαλλόμενο μέρος είναι η Κύπρος τα άλλα τρία είναι οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις. Ενδιαφερόμενα όμως άμεσα μέρη είναι και οι δύο κοινότητες. Συνεπώς τα τέσσερα μέρη που υπέγραψαν τη συνθήκη είναι η Κυπριακή Δημοκρατία και στην άλλη πλευρά οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις, συνεπώς είναι τα συμβεβλημένα μέρη, όμως επειδή οι εγγυήσεις αφορούν και τις δύο κοινότητες θα είναι και οι δύο κοινότητες.
- Άρα σχηματικά μιλάμε για έξι μέρη.
Έξι.
- Τελικά ποιος θα υπογράψει για τη νέα κατάσταση; Η Κυπριακή Δημοκρατία ή το νέο ομόσπονδο κράτος που θα προκύψει, όπως λέει ο κ. Ακιντζί;
Αυτό που με ενδιαφέρει, πρώτον, είναι ποιος θα διαπραγματευτεί και το έχουμε καλύψει. Το ποιος θα υπογράψει θα εξαρτηθεί από την επιτυχή έκβαση του διαλόγου, αφήνοντας εκτός το θέμα της Συνθήκης Εγκαθίδρυσης. Από την ώρα που η Συνθήκη Εγκαθίδρυσης, που είναι ο θεμέλιο λίθος, η δημιουργός αν θέλετε πράξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και ενόσω το κράτος με βάση τα νομικά δεδομένα θα μετεξελιχθεί ως προς την εσωτερική δομή από ενιαίο σε ομόσπονδο, αυτό αποτελεί και πράξη συνέχισης της Κυπριακής Δημοκρατίας.
-Οι Τουρκοκύπριοι δεν μιλούν βέβαια για μετεξέλιξη.
Το θέμα της μετεξέλιξης γίνεται αντιληπτό από τη νομική πτυχή η οποία σαφέστατα καθορίζει ότι θα είναι μετεξέλιξη. Η ιδρυτική πράξη του 1960 θα είναι αδιατάραχτη. Η ιδιότητά μας ως κράτους μέλους του ΟΗΕ ή των υπολοίπων διεθνών οργανισμών δεν θα αλλοιωθεί. Θα συνεχίσει να είναι η νέα κατάσταση πραγμάτων. Η ιδιότητά μας ως κράτους μέλους της ΕΕ με βάση το Πρωτόκολλο 10 διασφαλίζει –όπως ήταν και τα συμπεράσματα τα πρόσφατα– ότι η Κύπρος είναι και θα παραμείνει κράτος μέλος. Και έτσι αποκαλούνται όλα τα κράτη μέλη παρεμπιπτόντως. Μπροστά από τον κάθε ηγέτη στα Ευρωπαϊκά Συμβούλια δεν γράφεται Γαλλική Δημοκρατία, γράφεται Γαλλία. Η Κυπριακή Δημοκρατία δεν γράφεται Κυπριακή Δημοκρατία, γράφεται Κύπρος. Η χώρα του καθενός. Και μέχρι σήμερα σε όλα τα συμβούλια και γενικότερα οι αναφορές, αναφέρονται στην Κύπρο ως κράτος μέλος. Δεν αναφέρονται στο καθεστώς της. Αλλά εν πάση περιπτώσει για το θέμα της μετεξέλιξης. Οι διεθνείς συνθήκες θα παραμείνουν εν ισχύι. Εδώ ενδεχόμενα να υπάρχει μια διαφορετική παρουσίαση, υπό την έννοια ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά θεωρεί ότι νομιμοποιείται η «ΤΔΒΚ» και αποτελεί μέρος. Ενώ δεν είναι έτσι. Όσοι με κατηγόρησαν για την 11η Φεβρουαρίου 2014, αν ήσαν προσεκτικοί να διαβάσουν το τι συμφωνήθηκε, ρητά διαλαμβάνεται ότι το Σύνταγμα θα προνοεί για την ύπαρξη δύο συνιστωσών πολιτειών όχι προϋπαρχουσών. Και αυτό καταφαίνεται από το γεγονός ότι οι συνομιλίες γίνονται μεταξύ των ηγετών των δύο κοινοτήτων. Όχι του παρανόμου μορφώματος και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Πολλές φορές η επιχειρηματολογία η δική μας είναι που δημιουργεί τα προβλήματα. Προκειμένου να δημιουργήσουν την αρνητική εικόνα χρησιμοποιούν επιχειρήματα της τουρκικής πλευράς που δεν ευσταθούν νομικά, ούτε πολιτικά, με τα δεδομένα όπως καταγράφονται είτε στις συνομιλίες, είτε στο διεθνές δίκαιο.
- Η Γενεύη είναι το τέλος του δρόμου ή μπορεί να συνεχίσουμε και μετά;
Θεωρώ ότι μπορεί να συνεχιστεί (σ.σ. ο διάλογος). Αυτό το οποίο πιστεύω είναι ότι ενδεχόμενα να μην είναι δυνατή η επίτευξη τελικής λύσης στη Γενεύη. Θα γίνει όμως, πιστεύω, μια καλή προεργασία έτσι ώστε να επιτρέπει τη συνέχιση του διαλόγου. Αυτό θα διαφανεί βεβαίως στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Μακάρι να είμαστε όλοι έτοιμοι –και όταν λέω όλοι εννοώ και η Τουρκία– έτσι ώστε να έχουμε κατάληξη.
- Η τουρκική πλευρά θεωρεί ότι τελειώνει η όλη διαδικασία στη Γενεύη...
Δεν νομίζω ότι έχει λεχθεί κάτι ανάλογο. Εξ όσων έχουμε συνεννοηθεί με τον κ. Ακιντζί αλλά και τα Ηνωμένα Έθνη, θα είναι μια μεγίστη προσπάθεια έτσι ώστε να πετύχουμε την κατάληξη, εάν όμως όχι, δεν θα θεωρείται το τέρμα. Και επειδή δεν θέλω να δημιουργούνται υψηλές προσδοκίες, λέω ότι υπάρχουν εκκρεμότητες –και ιδιαίτερα στα θέματα ασφάλειας και εγγυήσεων– που ενδεχόμενα να μην μας επιτρέψουν να ολοκληρώσουμε. Δεν θα ήθελα να υπάρξει μια νέα απογοήτευση από πλευράς του λαού εάν και εφόσον δεν καταλήξουμε. Η ουσία είναι να γίνουν βήματα μπροστά. Πολλά των θεμάτων που σήμερα έχουν μετατραπεί σε συγκλίσεις, όταν άρχισε ο διάλογος ήταν εκ διαμέτρου αντίθετες οι θέσεις των δύο πλευρών. Επειδή δεν γνωστοποιούνταν τα προβλήματα, δεν υπήρχε και το αίσθημα ότι είναι καθοριστική αυτή η συνάντηση και αν αποτύχει τότε χάνεται κάθε ελπίδα. Αντίθετα, το σφάλμα του Μοντ Πελεράν, η μετάβαση στο Μοντ Πελεράν, ήταν η εμμονή της τουρκικής πλευράς –και των Ηνωμένων Εθνών δυστυχώς– και η όλη εικόνα που εδόθη ότι τάχα οδεύουμε στην τελική λύση. Εάν ακολουθείτο η διαδικασία που ακολουθείτο στην Κύπρο, ουδείς θα αισθανόταν την απογοήτευση που αισθάνθηκε ο λαός μετά την αποτυχία στο δεύτερο Μοντ Πελεράν.
- Στην περίπτωση συμφωνίας στη Γενεύη θα υπάρξουν υπογραφές;
Δεν τέθηκε ποτέ θέμα υπογραφών, όπως δεν υπεγράφη το σχέδιο Ανάν από κανέναν. Εκείνοι που θα το εγκρίνουν είναι ο λαός. Για αυτό και η συμφωνία είναι ότι παραπέμπονται σε δύο ταυτόχρονα δημοψηφίσματα. Ο λαός είναι που με την ψήφο του θα εγκρίνει ή θα απορρίψει. Και όχι η υπογραφή του οποιουδήποτε.
- Πιστεύετε την τουρκική απειλή περί προσάρτησης;
Δεν παραγνωρίζω τίποτε.
- Συμφωνείτε με το γενικό χρονοδιάγραμμα που θέτει ο κ. Ακιντζί ότι στην περίπτωση της θετικής κατάληξης θα πάμε τον Ιούνιο σε δημοψηφίσματα;
Πρέπει να πω ότι η πολιτική συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί αλλά υπάρχουν τεχνοκρατικά θέματα. Τα οποία θα πρέπει να διεξέλθουμε. Παραδείγματος χάριν η σύνταξη του Συντάγματος του κεντρικού κράτους, τα Συντάγματα των πολιτειών. Είναι η συμφωνία με τα παραρτήματα που πρέπει επίσης να αποτυπωθούν επί χάρτου. Θα είναι μια επίπονη προσπάθεια διότι κάθε λέξη ή κόμμα ή άνω τελεία έχει τη σημασία της. Εάν γίνει κατορθωτό να ολοκληρωθεί η πολιτική συμφωνία, δηλαδή να καταλήξουμε στα διάφορα θέματα, για να μπορούν να δοθούν σαφείς εντολές στους συντάκτες των κειμένων, τότε πιθανότατα ναι.
- Μια καθυστέρηση θα μας εμπλέξει στην προεκλογική πιθανόν...
Δεν με ενδιαφέρουν οι εκλογές. Δεν με απασχόλησαν και δεν με απασχολούν οι εκλογές του ’18. Αυτήν τη στιγμή το ύψιστο που με απασχολεί είναι να λυθεί το Κυπριακό κατά τρόπο που να γίνεται αποδεκτός και από τους Ελληνοκύπριους. Η αποστολή ενός Προέδρου δεν είναι οι επόμενες εκλογές. Είναι η υλοποίηση του προγράμματός του όσον αφορά την εσωτερική διακυβέρνηση αλλά όταν έχεις να αντιμετωπίσεις ένα θέμα που άπτεται της επιβίωσης του κράτους, το θέτεις ως προτεραιότητα. Συνεπώς δεν είναι θέμα ποιοι θα εμπλακούν, εάν θέλουν να εμπλακούν, σε προεκλογικό. Είναι δικαίωμά τους. Δεν επηρεάζομαι ποσώς διότι δεν έζησα ποτέ με ανασφάλεια ή ιδιαίτερα με στόχους άλλους από εκείνους που θέτω όταν εκλεγώ σε ένα συγκεκριμένο αξίωμα. Εις όλη μου την πολιτική διαδρομή αυτή υπήρξε η ιστορία μου.
- Άρα εσείς επί του Κυπριακού μπορείτε μέχρι και την τελευταία μέρα...
Βεβαιότατα ναι.
- Στην περίπτωση όμως που παρουσιάσετε ένα σχέδιο και απορριφθεί, εσείς ολοκληρώνετε τη δική σας αποστολή;
Θεωρώ ναι. Γιατί να επανεκλεγώ; Γιατί να θέσω υποψηφιότητα για να επανεκλεγώ; Εάν απορριφθεί, ο λαός αναλαμβάνει την ευθύνη και όσοι θα τον καθοδηγήσουν προς εκείνη την κατάληξη, εάν βεβαίως κρίνω ότι μπορεί ένα σχέδιο να παρουσιαστεί σε δημοψήφισμα.
- Πόσο χρόνο θεωρείτε ότι χρειάζεστε για να προετοιμάσετε την κοινωνία για πιθανά δημοψηφίσματα;
Νομίζω ότι δύο με τρεις μήνες είναι επαρκείς. Η μακράς διάρκειας εκκρεμότητα ή μια μακράς διάρκειας εκστρατεία, ενδεχομένως να προκαλέσει – ήδη κάποιοι επιδιώκουν δυστυχώς να δημιουργήσουν ρήγματα μέσα στον λαό, διαχωρίζοντας εκείνους που θέλουν τάχα την όποια λύση και εκείνους που θέλουν άλλοι το ενιαίο κράτος, άλλοι που δεν έχουν προσανατολισμό και μιλούν περί ορθού περιεχομένου κ.λπ. Είναι γνωστές οι θέσεις, να μην επεκταθώ, γιατί δεν θα ήθελα ποτέ να αποτελέσουν οι όποιες δηλώσεις μου εστία ανάφλεξης και περαιτέρω αντιπαράθεσης ή περαιτέρω όξυνσης από πλευράς της αντιπολίτευσης. Διότι αντιπαράθεση επί της ουσίας δεν υπάρχει. Προσπαθούμε με κάθε τρόπο να αποφεύγουμε να απαντούμε στα όσα υβριστικά πολλές φορές λέγονται γιατί δεν θέλουμε να ακολουθήσουμε την πορεία του διχασμού που φαίνεται κάποιοι να επιδιώκουν.
Κοινή εκστρατεία με Ακιντζί
- Νιώθετε ότι σας αποδυναμώνει η στάση κάποιων κομμάτων;
Χωρίς αμφιβολία προκαλεί πρόβλημα στις συνομιλίες, υπό μίαν έννοια υποβοηθά, από την άλλη όμως βλάπτει διότι τίθεται εν αμφιβόλω η αξιοπιστία του Ελληνοκύπριου ηγέτη. Και η απάντηση από την άλλη πλευρά (είναι) αν οι δικοί σου δεν σε εμπιστεύονται, πώς θα σε εμπιστευτεί η δική μου η κοινότητα. Συνεπώς αν υπήρχε μέτρο και αντιλαμβάνονταν όλοι ότι με εκείνο που διαβουλευόμαστε είναι η Τουρκία και η τουρκοκυπριακή κοινότητα, πολύ διαφορετική θα έπρεπε να ήταν η στάση. Δεν ευθύνεται ο Πρόεδρος για θέσεις της τουρκοκυπριακής ή της τουρκικής πλευράς που δεν υιοθετεί. Δυστυχώς η κυπριακή αντιπολίτευση υιοθετεί τις θέσεις της τουρκοκυπριακής πλευράς ως δεδομένες συμφωνίες, δημιουργώντας έτσι ένα αρνητικό κλίμα και μέσα στον λαό και ευρύτερα.
- Στην περίπτωση που υπάρξει θετική κατάληξη, σκέφτεστε το ενδεχόμενο μιας κοινής εκστρατείας με τον κ. Ακιντζί;
Το έχουμε συζητήσει, ναι, εάν και εφόσον καταλήξουμε.
- Αλλά γενικά μια κοινή εκστρατεία σε όλη την Κύπρο...
Ναι. Για να επεξηγηθούν τα δικαιώματα, για να επεξηγηθεί η προστασία που θα έχει η κάθε μια των κοινοτήτων μέσα από τις δομές όπως έχουν συμφωνηθεί. Και είναι για αυτό που λέω ότι εσφαλμένα επιμένουν σε εγγυήσεις. Υπάρχει τέτοια διασφάλιση λειτουργίας του κράτους έτσι ώστε να προστατεύεται η μια κοινότητα είτε από το κεντρικό κράτος, είτε από τις παρεμβάσεις της άλλης.
Αν φέρω σχέδιο θα το υποστηρίξουν οι Ε/Κ
- Επενδύετε κυρίως στην εκλογική βάση του ΑΚΕΛ και του ΔΗΣΥ ενόψει δημοψηφισμάτων, ας μην κρυβόμαστε. Τι σας κάνει να πιστεύετε ότι αυτήν τη φορά η βάση του ΔΗΣΥ θα τοποθετηθεί διαφορετικά από το 2004;
Κατ’ αρχήν θα ήθελε να πω ότι πέρα από τη βάση των δύο κομμάτων –τα οποία τηρούν μια υπεύθυνη στάση και ιδιαίτερη αναφορά θα ήθελα να κάνω στην ηγεσία του ΑΚΕΛ η οποία μέχρι σήμερα με απόλυτο αίσθημα ευθύνης έθεσε την Κύπρο πάνω από τις όποιες ιδεολογικές διαφορές που έχουμε και διατηρούμε– υπάρχουν και άλλοι μέσα σε πολιτικές δυνάμεις που φέρονται ως ανήκουσες στο απορριπτικό μέτωπο που επιθυμούν και θέλουν τη λύση. Βεβαίως όχι την όποια λύση, όπως ούτε και οι οπαδοί του ΔΗΣΥ, ούτε εκείνοι του ΑΚΕΛ. Για αυτό και λέω, όταν και εφόσον θα καταλήξουμε, εάν πιστέψω και κρίνω ότι η συμφωνία που πετύχαμε είναι προς όφελος του κυπριακού λαού και πιο συγκεκριμένα ανταποκρίνεται στις ανησυχίες και των Ελληνοκυπρίων, είμαι βέβαιος ότι και οι φίλοι και οπαδοί του ΔΗΣΥ θα στηρίξουν κατά συντριπτική πλειοψηφία μια ανάλογη λύσ
Πηγή: http://politis.com.cy/article/pao-sti-genevi-ke-os-proedros
 |
| "ΠΟΛΙΤΗΣ", 01/01/17 |
 |
| "ΠΟΛΙΤΗΣ", 01/01/17 |
 |
| "ΠΟΛΙΤΗΣ", 01/01/17 |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου