"...Μέχρι το check-in, δεν τους είχε περάσει ποτέ από το μυαλό πως ένα ολόκληρο αεροπλάνο θα πανηγύριζε στην προοπτική του Οχι. Δεν ήταν μόνο η απόσταση, ήταν η νοοτροπία - δεν μπορούσαν να διανοηθούν τίποτα λιγότερο από την Ευρώπη που είχαν κάνει σπίτι τους. Συνειδητοποιούσαν, πριν ακόμα πατήσουν το πόδι τους σε ελληνικό έδαφος, πως η χώρα στην οποία γύριζαν ελάχιστα θύμιζε αυτήν που άφησαν πίσω. Κι ας μην είχε περάσει καιρός που είχαν φύγει. Στις αφίξεις του Ελευθέριος Βενιζέλος, μια μικρή ομάδα φίλων έκανε φασαρία σε μια γωνία. Κουβαλούσε πάνω της το κλίμα ευθυμίας μιας πετυχημένης συγκέντρωσης. «Το 'χουμε!». Η κόρη του πολιτικού στελέχους βγήκε από την πύλη σχεδόν σε χειροκροτήματα, ο πατέρας της την περίμενε στην έξοδο. Η τελευταία φράση ακούστηκε ψιθυριστά, από εκείνον που δεν είχε αρθρώσει λέξη σε όλη τη διάρκεια της πτήσης. «Νομίζω θα χάσουμε». Η απάντηση ήρθε με πικρό χαμόγελο, σχεδόν σαν επιβεβαίωση. «Καλώς ήρθες»...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 04/07/19

ΤΗΣ ΜΥΡΤΟΥΣ ΛΙΑΛΙΟΥΤΗ


Η πτήση ήταν transit, έφευγε από την Κωνσταντινούπολη. Το αεροπλάνο γεμάτο, δεν υπάρχει κενή θέση ούτε για δείγμα. Η εταιρεία ήταν τούρκικη, οι επιβάτες αποκλειστικά Ελληνες. Τα τηλέφωνα κλείνουν, οι ρόδες ανεβαίνουν, ξεκινά η πτήση. Ο ήλιος είχε μόλις αρχίσει να δύει πάνω από το Αιγαίο. Η θάλασσα ήταν λάδι. Μια τυπική καλοκαιρινή Παρασκευή. Ομως δεν ήταν. Την ώρα που το αεροπλάνο βρισκόταν στον αέρα, οι δρόμοι πέριξ του κέντρου είχαν κλείσει. Στο Καλλιμάρμαρο ήταν το Ναι. Στο Σύνταγμα το Οχι. Κυρίες με αυτοσχέδιες βεντάλιες, πολλά μπουκαλάκια νερό, σφυρίχτρες, κονκάρδες, ομιλίες, ο Γιώργος Κιμούλης και ο Πύρρος Δήμας. Δύο διαφορετικοί κόσμοι, λίγα μέτρα μακριά. Οσοι έβλεπαν μόνο την εικόνα, θα μιλούσαν για ντέρμπι. Στο αεροπλάνο της τουρκικής εταιρείας, όμως, δεν υπήρχε wifi.

Στην πλειονότητά τους, οι επιβάτες της πτήσης ήταν κάτοικοι εξωτερικού. Δεν είχαν ζήσει από κοντά την τελευταία εβδομάδα - ήξεραν μόνο τα τηλεοπτικά πλάνα για τις ουρές στα ATM, τις δηλώσεις, τις αναλύσεις για τα capital controls. Η επιστροφή τους στην Ελλάδα δεν ήταν μόνο για διακοπές. Γύριζαν για να ψηφίσουν. Σε μια θέση διαδρόμου, μια νεαρή γυναίκα, μελαχρινή, γύρω στα 35, ζήτησε λίγο νερό από την αεροσυνοδό. Διάβαζε ένα βιβλίο με ισπανικό τίτλο, έλεγε πως έρχεται από τη Μαδρίτη, δούλευε στο εκεί πανεπιστήμιο. «Ηρθα να ψηφίσω, γιατί πιστεύω ότι η Ελλάδα πρέπει να βγει από το ευρώ». Λίγες θέσεις πιο πίσω, ένα ζευγάρι συζητούσε για τους «αλήτες Ευρωπαίους, που πρέπει να πάρουν ένα μάθημα» και «τι θα μας κάνουν δηλαδή;». Επιασαν κουβέντα με τον διπλανό τους. Είχε έρθει κι εκείνος για να ψηφίσει «Οχι στους γερμανοτσολιάδες». Τα γέλια ήταν τρανταχτά. Και ο τρόμος επίσης.

Οι λιγοστοί επιβάτες του Ναι κρατούσαν την ανάσα τους. Ακουγαν αμήχανα τις συζητήσεις στις γύρω θέσεις. Δεν σχολίαζαν. Μέχρι το check-in, δεν τους είχε περάσει ποτέ από το μυαλό πως ένα ολόκληρο αεροπλάνο θα πανηγύριζε στην προοπτική του Οχι. Δεν ήταν μόνο η απόσταση, ήταν η νοοτροπία - δεν μπορούσαν να διανοηθούν τίποτα λιγότερο από την Ευρώπη που είχαν κάνει σπίτι τους. Συνειδητοποιούσαν, πριν ακόμα πατήσουν το πόδι τους σε ελληνικό έδαφος, πως η χώρα στην οποία γύριζαν ελάχιστα θύμιζε αυτήν που άφησαν πίσω. Κι ας μην είχε περάσει καιρός που είχαν φύγει. Στις αφίξεις του Ελευθέριος Βενιζέλος, μια μικρή ομάδα φίλων έκανε φασαρία σε μια γωνία. Κουβαλούσε πάνω της το κλίμα ευθυμίας μιας πετυχημένης συγκέντρωσης. «Το 'χουμε!». Η κόρη του πολιτικού στελέχους βγήκε από την πύλη σχεδόν σε χειροκροτήματα, ο πατέρας της την περίμενε στην έξοδο. Η τελευταία φράση ακούστηκε ψιθυριστά, από εκείνον που δεν είχε αρθρώσει λέξη σε όλη τη διάρκεια της πτήσης. «Νομίζω θα χάσουμε». Η απάντηση ήρθε με πικρό χαμόγελο, σχεδόν σαν επιβεβαίωση. «Καλώς ήρθες».



Εχουν περάσει ακριβώς τέσσερα χρόνια από τότε. Την ευθύνη του διχασμού δεν την ανέλαβε ποτέ κανείς, πόσω δε μάλλον ο κύριος υπεύθυνος. Κι όσο εδώ συζητάμε για μια συνέντευξη στον Σκάι, σ' ένα άλλο αεροπλάνο, εκείνοι που δεν μιλούσαν το 2015 επιστρέφουν άλλη μια φορά. Και - πόσο ταιριαστά - μια κανονική καλοκαιρινή Κυριακή, με ζέστη και θάλασσα λάδι, η ψήφος τους δεν θα μοιάζει πια με άλμα στο κενό.