"...Συμφέρει όμως τήν ευθύνη γιά τήν γενική εποπτεία στή χώρα μας νά μήν έχει κανείς, γιά νά συγκαλύπτεται η κρατική μας ασυναρτησία, η κρατική μας παραλυσία. Ασφαλώς πυροσβέστες, άστυνομικοί, λιμενικοί κ.α. -έκαναν τό καθήκον τους. Αλλά κινούνταν ενστικτωδώς, χωρίς συντονισμό. Βρίσκονταν σέ κατάσταση άπογνώσεως όμοια μέ εκείνη τών κατοίκων. Ουδείς αρμόδιος• οι πάντες αναρμόδιοι. Οι δήθεν αρμόδιοι στίς επόμενες ήμερες μάς έδιναν απαντήσεις χωρίς ...απάντηση! Ευτυχώς ήλθε η βροχή. Συμβαίνει συχνά:Όπου δέν τά καταφέρνει η πολιτική, τήν αντικαθιστά ή τύχη. Ή τύχη όμως είναι ασταθές θεμέλιο γιά νά κτίσει κανείς πάνω σ' αυτή. ..."

Από την "ΕΣΤΙΑ"

"ΕΣΤΙΑ", 03/08/18

H χώρα των αναρμoδίων!

Του Σαράντου Ι. Καργάκου *

ΗΤΑΝ Τρίτη πρωί τής 24ης Ιουλίου, όταν άρχισα νά γράφω τό άρθρο πού δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Δημοκρατία» στίς 29 Ιουλίου. Ειλικρινά, παρόλο πού παρακολούθησα όλα τά νυκτερινά δελτία, δέν είχα καμμία πληροφορία γιά νεκρούς. Μετά ήλθε η συρροή πληροφοριών πού με άφησε άναυδο. Οι αναγνώστες, παλαιοί καί νέοι, γνωρίζουν ότι δέν έχω καμμία εκτίμηση στή λειτουργία του ελληνικού κράτους.Έχω ζήσει πολλές φορές τήν αναποτελεσματικότητα του σέ περίπτωση πυρκαϊών. Αλλά τέτοιο μπάχαλο δέν μπορούσα νά τό φαντασθώ. Ακόμη καί μέ ντουντούκες -δοκιμασμένο «όπλο» στά χέρια τών κομμάτων- έπρεπε νά είδοποιηθεί ό πληθυσμός. Δέν χρειαζόταν μεγάλη εμπειρία γιά νά κατανοηθεί ότι ερχόταν άπό στιγμή σέ στιγμή η μοιραία ώρα τής καταστροφής. Παλαιός μου μαθητής πού έχει εξοχική οικία στό Μάτι, μόλις όσφράνθηκε τόν ερχομό τής φωτιάς παρέλαβε τή σύζυγο καί τήν κόρη του καί αναχώρησαν πάραυτα προς Μαραθώνα.Ένα τέταρτο νά καθυστερούσαν θά είχαν γίνει άνάλωμα τής φωτιάς, όχι στό σπίτι άλλα σέ κάποιον δρόμο, όπου όλοι είχαν πήξει λόγω ανυπαρξίας συντονισμού σέ ό,τι άφορά στην κίνηση τών οχημάτων. Οι άνθρωποι δέν ήξεραν προς τά πού νά κατευθυνθούν καί πάμπολλοι έπεσαν στά πύρινα δόντια του θανάτου.

Θά μπορούσα νά δεχθώ ότι ήταν αδύνατη ή συγκράτηση τής φωτιάς λόγω άνεμου κ.λπ. Άλλα πιστεύω ότι άν υπήρχε άπό τά πρίν σχεδιασμός, άν υπήρχαν τά κατάλληλα μέσα, άν υπήρχε επαγρύπνηση καί τό κατάλληλο όργανο που νά συντονίζει τή δασοπυρόσβεση, δέν θά είχαμε τόση καταστροφή. Κυρίως δέν θά είχαμε απώλεια τόσων ανθρώπινων ψυχών, χωρίς νά παραβλέπω καί τήν απώλεια οικιακών ζώων .Έβλεπα στό «γυαλί» τήν άλλοφροσύνη ενός σκύλου πού προσπαθούσε μάταια νά βρει διαφυγή. Καί μιά καί αναφερθήκαμε στον σκύλο, άς τό πούμε έπιγραμματικά:

Στην περίπτωση εκδόσεως ρητών διαταγών ίσχυσε
 τό παροιμιακό: «Έγώ τό λέω στό σκύλο μου καί ό σκύλος στην ουρά του». Έχουμε δημιουργήσει γιά λόγους
υψίστης κομματικής ωφελείας ένα σωρό οργανισμούς,
δήθεν πολιτικής ασφαλείας. Κανείς τέτοιος οργανισμός δέν πήρε έγκαιρα μυρωδιά τόν ερχομό τής φωτιάς, ώστε νά βαρέσει συναγερμό; Καθώς έβλεπα στό
«γυαλί» αυτή τήν κρατική ασυναρτησία καί τήν ανθρώπινη τραγωδία, ή σκέψη μου καί τό χέρι μου είχαν παραλύσει. Προσπάθησα νά επικοινωνήσω μέ φίλους,
γνωστούς, συγγενείς πού κατοικούν στην περιοχή,
μά στάθηκε αδύνατο. Μέχρι τώρα (1η Αυγούστου) δέν
γνωρίζω άν σώθηκαν κάποια αγαπημένα πρόσωπα. Έπί
ένα τετραήμερο ήμουν βουβός. Εργαζόμουν εντελώς
μηχανικά. Ασφαλώς θά πήγαινα στον τόπο τής συμφοράς, άλλα δέν είχα εμπιστοσύνη πιά στίς όδηγητικές μου ικανότητες. Τά χέρια καί τό μυαλό μου είχαν
παραλύσει. Τά μόνα πού έρχονταν έπί ένα τριήμερο
στό μυαλό μου ήταν οι στίχοι άπό τή «ΣοβαρήΏρα»
τοϋ Ράινερ Μαρία Ρίλκε σέ απόδοση στην Ελληνική
τού ΆρηΔικταίου: 

«Όποιος, τώρα, κλαίει κάπου στό κόσμο

δίχως αιτία καμμιά κλαίει στον κόσμο

κλαίει για μένα.

Όποιος, τώρα, πεθαίνει κάπου στον κόσμο,

δίχως αιτία πεθαίνει μές στον κόσμο

μέ κοιτάζει...».

Ναι, οι άνθρωποι πού άφησαν τή γλυκιά ζωή στό Μάτι, στον Νέον Μπουτζά (ό Μπουτζάς ήταν προάστειο τής Σμύρνης) ή σέ κάποια κοντινή περιοχή, μάς κοιτάζουν. Κλαίνε μέσα στην ψυχή μας. Πολλά μάς ζητούν καί ίσως ένα άπό αυτά νά είναι τούτο: τό δράμα τους νά μή γίνει πεδίο κομματικής αντιπαραθέσεως. Όχι μέ αφορμή αυτό τά κόμματα νά βγάλουν γιά πολλοστή φορά τά άπλυτά τους στή φόρα. Τό έχουμε ξαναγράψει: «Τά λερωμένα τά πανιά τά πλένουνε στό σπίτι»."Οχι στή ρούγα. Γιά νά ξαναέλθω στον Ρίλκε: η ώρα είναι σοβαρή. Καί απαιτεί σοβαρές αποφάσεις. Καί μία βασική απόφαση πού πρέπει πάραυτα νά παρθεί είναι τούτη: απόφραξη όλων τών ακτών άπό σιδεριές, συρματοπλέγματα, τσιμεντένιες ή πέτρινες μάντρες. Ουδείς δικαιούται νά είναι ιδιοκτήτης ακτής καί μάλιστα αιγιαλού. Κι ακόμη: νά ανοίξουν -μέ όποιο κόστος- δρόμοι πλατείς πού νά οδηγούν προς τή θάλασσα.

Ολοι οι αναγνώστες γνωρίζουν ότι απεχθάνομαι τους λογαριασμούς καί τους υπολογισμούς. Αυτό όμως δέν μέ εμποδίζει νά κάνω κάποιους συλλογισμούς. Κάποιοι θά επιχειρήσουν νά κοστολογίσουν τό μέγεθος τών υλικών καταστροφών. Θά ήταν ντροπή νά κοστολογίσουμε καί τις ανθρώπινες ζωές.

Υποθέτω ότι τό μέγεθος αυτό σέ χρήμα θά είναι τεράστιο. Διερωτώμαι, αφού οι πυρκαϊές είναι εθιμικό φαινόμενο στή χώρα μας, γιατί μέ λιγώτερα χρήματα νά μήν είμαστε άρτίως προετοιμασμένοι; Οι Κρητικοί λένε:

«Προτού νά γίνει τό κακό καί τελειωθεί τό πράμα πρέπει νά σκέπτεται κανείς νά μή γενεί τό σφάλμα».

Πόσο θά κόστιζε η αγορά ή ενοικίαση γιά τό θέρος 10 ειδικών αεροπλάνων πού μεταφέρουν δεκαπλάσιο φορτίο νερού άπ' όσο μεταφέρουν τά υπάρχοντα; Έχω δει σέ αμερικανικές ταινίες πυροσβέστες πού φορούν κάτι στολές σάν τους αστροναύτες. Περνούν ανάμεσα στίς φλόγες καί μένουν άκαυτοι. "Εχουν τέτοιες στολές οι δικοί μας πυροσβέστες; Καί μία μόνιμη απορία: ποιος είναι ό ρόλος τών δασικών μας υπηρεσιών γιά τήν προστασία τών δασών; Στην περίπτωση τής πρόσφατης πυρκαϊάς είδαμε πυροσβέστες, αστυνομικούς, εθελοντές, δημάρχους (εξαιρούνται οι δήμαρχοι-μανεκκέν) καί λιμενικούς, μόνο δασικούς δέν είδαμε. Ποιος είναι ό ρόλος τών κατά τόπους δασαρχείων; Έχουν περιπέσει σέ αχρηστία ή περιορίζονται στό νά μουτζουρώνουν κάποια χαρτιά; Στην κυνηγετική περίοδο του βίου μου συναντούσα μέσα στά δάση δασικούς, πού πέρα άπό τή φύλαξη, έκαναν σωστές συστάσεις στους απρόσεκτους κυνηγούς, αυστηρές υποδείξεις σέ ασυνείδητους γεωργοκτηνοτρόφους καί εκδρομείς (όχι άναμμα φωτιάς στό δάσος), έκαναν ακόμη καί δεντροφυτεύσεις. Αυτοί κανονικά δέν έπρεπε νά έχουν τή γενική εποπτεία;

Συμφέρει όμως τήν ευθύνη γιά τήν γενική εποπτεία στή χώρα μας νά μήν έχει κανείς, γιά νά συγκαλύπτεται η κρατική μας ασυναρτησία, η κρατική μας παραλυσία. Ασφαλώς πυροσβέστες, άστυνομικοί, λιμενικοί κ.α. -έκαναν τό καθήκον τους. Αλλά κινούνταν ενστικτωδώς, χωρίς συντονισμό. Βρίσκονταν σέ κατάσταση άπογνώσεως όμοια μέ εκείνη τών κατοίκων. Ουδείς αρμόδιος• οι πάντες αναρμόδιοι. Οι δήθεν αρμόδιοι στίς επόμενες ήμερες μάς έδιναν απαντήσεις χωρίς ...απάντηση! Ευτυχώς ήλθε η βροχή. Συμβαίνει συχνά:Όπου δέν τά καταφέρνει η πολιτική, τήν αντικαθιστά ή τύχη. Ή τύχη όμως είναι ασταθές θεμέλιο γιά νά κτίσει κανείς πάνω σ' αυτή. Ή πέτρα πέφτει πολύ συχνά στό κεφάλι αυτού^- πού τήν πετάει. Ή κυβέρνηση λοιπόν ας αφήσει τήν εύκολοφούσκωτη μπάλλα της ματαιοδοξίας.

*Ίστορικός, συγγραφέας

www.sarantoskargakos.gr