"...Την απάντηση στο ερώτημα αν ο κ. Τσίπρας είναι τόσο ανεύθυνος και –κυρίως– αδίστακτος, αδιαφορώντας για το ενδεχόμενο να οδηγήσει τη χώρα σε μια πρωτοφανή περίοδο εκτρωματικών κυβερνήσεων ή και ακυβερνησίας, την αφήνω σε σας..."

Στο μυαλό του Αλέξη Τσίπρα: Του Κωνσταντίνου Ζούλα

Από την χθεσινή "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

Ας υποθέσουμε ότι τον Οκτώβριο αποδεικνύεται ότι η κυβέρνηση απέτυχε να εκπληρώσει τους εισπρακτικούς όρους του μνημονίου και η τρόικα αξιώνει νέες μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις, τις οποίες αρνούνται να ψηφίσουν τουλάχιστον τρεις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ. Η κυβέρνηση πέφτει, αλλά στις εκλογές που κατ’ ανάγκην προκαλούνται, η Ν.Δ. επικρατεί μεν, αλλά χωρίς να φτάνει στην αυτοδυναμία, ακόμη και σε συνεργασία με κάποιο μικρό κόμμα. Εχετε αναλογιστεί τι θα συμβεί στη χώρα;

Στις νέες εκλογές που αναπόφευκτα θα ξαναγίνουν, θα είναι μαθηματικά αδύνατον να σχηματισθεί κυβέρνηση ακόμη και αν η Ν.Δ. φτάσει στο 40%-42%. Αδύνατον, εκτός αν ο κ. Μητσοτάκης υποκύψει στην ανάγκη να συνεργαστεί με τον κ. Τσίπρα, σε μια κυβέρνηση που θα κληθούν να συνεργαστούν αρμονικά π.χ. ο Αδ. Γεωργιάδης με τον Θ. Δρίτσα.

Οσο σουρεαλιστικό κι αν ακούγεται το σενάριο, είναι μάλλον το πιθανότερο με την απλή αναλογική που επιβάλλει η κυβέρνηση. Για να καταλάβει κανείς τους πολιτικούς συσχετισμούς που θα επιφέρει αυτό το σύστημα, αρκεί το εξής: ο ΣΥΡΙΖΑ, σήμερα, διαθέτει 145 έδρες και η Ν.Δ. 75. Αν ίσχυε η απλή αναλογική σε αυτή τη Βουλή, ο ΣΥΡΙΖΑ θα είχε μόλις 114 έδρες και η Ν.Δ. 90. Ο κ. Τσίπρας δηλαδή δεν θα μπορούσε ούτε κατά διάνοια να σχηματίσει κυβέρνηση μόνον με τους ΑΝΕΛ, καθώς ο κ. Καμμένος θα εκπροσωπείτο στη Βουλή από 12 βουλευτές (από 10 που έχει).

Αυτό και μόνον εξηγεί τη σφοδρή επιθυμία του πρωθυπουργού να αλλάξει εσπευσμένα τον εκλογικό νόμο επιδιώκοντας να καταστήσει ανέφικτη τη συγκρότηση της κυβέρνησης από τη Ν.Δ. χωρίς τη δική του συμμετοχή. Υπάρχει, όμως, και μία επιπλέον παρενέργεια της απλής αναλογικής που παραδόξως δεν συζητείται κι ας είναι ακόμη σημαντικότερη.

Αν κάτι αποτελούσε τη συγκολλητική ουσία της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ σε όλη τη μεταπολίτευση, αυτό ήταν, χωρίς άλλο, η πριμοδότηση που έδιναν στον νικητή όλα τα εκλογικά σύστημα των τελευταίων 40 ετών. Αυτό το μπόνους των 30, 40 ή και 50 εδρών ήταν που έκανε τους βουλευτές τους να μην αποτολμούν εύκολα την έξοδο από τα κόμματά τους όταν διαφωνούσαν με τον αρχηγό τους, και αυτό, άλλωστε, δικαιολογεί το ότι οι πάμπολλες απόπειρες σχηματισμού μικρότερων κομμάτων απ’ όσους έβγαιναν από το μαντρί δεν μακροημέρευσαν (βλ. ΔΗΑΝΑ, ΔΗΚΚΙ, Πολιτική Ανοιξη, ΔΗΣΥ, ΛΑΟΣ, ΚΙΔΗΣΟ κ.λπ.).

Με την απλή αναλογική παύει να υπάρχει αυτή η συγκολλητική ουσία των πολιτικών παρατάξεων, καθώς κάθε κόμμα θα λαμβάνει ακριβώς όσες έδρες τού αναλογούν. Επομένως όχι μόνον ενθαρρύνεται, αλλά θα είναι τεράστιος ο πειρασμός της ίδρυσης νέων κομμάτων απ’ όσους πολιτικούς πιστεύουν ότι μπορούν να περάσουν το κατώφλι του 3% για να «χτίσουν» το δικό τους «μαγαζί» και να λαμβάνουν βέβαια και την αντίστοιχη κρατική χρηματοδότηση.

Και κάπως έτσι οδηγούμαστε στον ανομολόγητο στόχο που έχει η απλή αναλογική εκ μέρους του κ. Τσίπρα. Είναι να δημιουργήσει τις συνθήκες ακόμη και διάσπασης της Ν.Δ., καθώς γνωρίζει ότι ουκ ολίγα πρωτοκλασάτα στελέχη της θα μπουν στον πειρασμό της δημιουργίας π.χ. ενός αμιγώς δεξιού κόμματος, έναντι της «νεοφιλελεύθερης» στροφής του κ. Μητσοτάκη.

Θα αναρωτηθείτε ευλόγως: Δεν διατρέχει τον ίδιο κίνδυνο και ο ΣΥΡΙΖΑ, από όσους θεωρούν ότι ο κ. Τσίπρας έχει συνθηκολογήσει με τα «νεοφιλελεύθερα» μνημόνια; Προφανώς. Αλλά ο πρωθυπουργός εκτιμά ότι, αν μπορούσε να μπει μια νοερή ζυγαριά ανάμεσα στους ψηφοφόρους της Κεντροδεξιάς και της Kεντροαριστεράς, αυτή θα έγερνε πάντα στην Ελλάδα προς τους δεύτερους. Κι έτσι, ακόμη και αν συμβεί μια «απευκταία» διάσπαση στον ΣΥΡΙΖΑ, πιστεύει ότι εκείνος θα παραμείνει πρωταγωνιστής των πολιτικών εξελίξεων για πολλά ακόμη χρόνια.

Οσοι βρίσκετε τα σενάρια αυτά εξωπραγματικά, μάλλον δεν έχετε συνειδητοποιήσει ακόμη μία παρενέργεια της απλής αναλογικής. Από τη στιγμή που θα εφαρμοσθεί μία, έστω, φορά, πολύ δύσκολα μπορεί να ανατραπεί ως εκλογικό μοντέλο. Ο λόγος είναι αυτονόητος. Κανένα από τα μικρά κόμματα που ευνοούνται με την απλή αναλογική δεν θα ψήφιζε την αλλαγή του συστήματος, καθώς κάτι τέτοιο θα απέβαινε σε βάρος του.

Την απάντηση στο ερώτημα αν ο κ. Τσίπρας είναι τόσο ανεύθυνος και –κυρίως– αδίστακτος, αδιαφορώντας για το ενδεχόμενο να οδηγήσει τη χώρα σε μια πρωτοφανή περίοδο εκτρωματικών κυβερνήσεων ή και ακυβερνησίας, την αφήνω σε σας.