"....Αν η κυβέρνηση προσδοκούσε έναν καθαρό διάδρομο για το διάστημα μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης, αυτός προς το παρόν αποδεικνύεται χωματόδρομος και μάλιστα δύσβατος. Εξού και το κυβερνητικό καραβάνι δεν προχωρά με ευκολία και παρά τα θετικά σήματα για την οικονομία που βεβαίως απέχουν από το αρχικό αφήγημα του Μεγάρου Μαξίμου, είτε για υπαγωγή στην ποσοτική χαλάρωση είτε για μια δραστική διευθέτηση του δημόσιου χρέους της χώρας. «Διάδρομος υπάρχει και δεν υπάρχει», όπως λέει υψηλόβαθμο κομματικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και το θέμα είναι πως «τρικλοποδιές μπαίνουν από παντού, αλλά το ζήτημα είναι να μη βάζουμε και συνέχεια αυτογκόλ», όπως συμπληρώνει. ..."

Από "ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ" 

(κύριο θέμα+εσωτερικές σελίδες αναφοράς)

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 22-23/07/17

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 22-23/07/17

 ΤΟ ΗΘΙΚΟ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑ ΟΜΟΡΦΑ ΚΑΙΓΕΤΑΙ...
«Τρικλοποδιές μπαίνουν από παντού, αλλά το ζήτημα είναι να μη βάζουμε και αυτογκόλ» σχολιάζει ανώτερο στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ, δείχνοντας προς την πλευρά του Καμμένου

Του Δημήτρη Ν. Μανιάτη

Αν η κυβέρνηση προσδοκούσε έναν καθαρό διάδρομο για το διάστημα μετά την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης και την εκταμίευση της δόσης, αυτός προς το παρόν αποδεικνύεται χωματόδρομος και μάλιστα δύσβατος. Εξού και το κυβερνητικό καραβάνι δεν προχωρά με ευκολία και παρά τα θετικά σήματα για την οικονομία που βεβαίως απέχουν από το αρχικό αφήγημα του Μεγάρου Μαξίμου, είτε για υπαγωγή στην ποσοτική χαλάρωση είτε για μια δραστική διευθέτηση του δημόσιου χρέους της χώρας. «Διάδρομος υπάρχει και δεν υπάρχει», όπως λέει υψηλόβαθμο κομματικό στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ και το θέμα είναι πως «τρικλοποδιές μπαίνουν από παντού, αλλά το ζήτημα είναι να μη βάζουμε και συνέχεια αυτογκόλ», όπως συμπληρώνει.

Ετσι κι αλλιώς, η συγκυρία αποτυπώνεται στις αναταράξεις της κυβέρνησης από την εμπλοκή του Πάνου Καμμένου στην υπόθεση του «Noor 1» και μια ευρύτερη γκρίνια στο εσωτερικό των φυλών του ΣΥΡΙΖΑ αλλά και ορισμένων κυβερνητικών αξιωματούχων για την απρόβλεπτη μεταβλητή που ακούει στο όνομα ΑΝΕΛ. Γιατί μπορεί ώς τώρα ο εταίρος να μην έχει θέσει σε κίνδυνο την κυβερνητική συνοχή (με εξαίρεση τη σχέση Κράτους - Εκκλησίας), υπάρχει όμως πάντα η εκδοχή της αποσταθεροποίησης με πρωταγωνιστή εκείνον. 

Για παράδειγμα, υπάρχει η άποψη - πιο κεντρικά μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ - πως η κυβέρνηση δεν απειλείται από τον υπουργό Εθνικής Αμυνας και πως η στρατηγική της ΝΔ να σφυροκοπά με αφορμή αυτόν δεν είναι τόσο αποτελεσματική. Παρ' όλα αυτά, είναι γενικευμένος ένας προβληματισμός για τη συγκατοίκηση με τον Καμμένο και πολύ περισσότερο για τον τρόπο που παγίδευσε όλο το κυβερνητικό αφήγημα την ώρα ακριβώς που η ατζέντα άλλαζε θετικά (κατά τη διάρκεια της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης). Σε αυτόν τον προβληματισμό υπάρχει και η άποψη πως με τον Καμμένο και τη ρητορική κατά της Δικαιοσύνης απλώς χάνεις μέρος του ηθικού σου πλεονεκτήματος και σύμφωνα με μια άποψη δεν είναι ορθή η παράδοξη συνεννόηση με αστική μερίδα του πολιτικού κόσμου (με τη λεγόμενη και κυβερνητική καραμανλική πτέρυγα δηλαδή).

ΔΙΕΡΓΑΣΙΕΣ. Σε αυτό ακριβώς το τοπίο συντελούνται οι διεργασίες - υπόγειες και υπέργειες - εντός κυβέρνησης και κόμματος. Σχηματοποιούνται οι νέες συμμαχίες, φτιάχνονται οι νέες αντιπαραθέσεις, διαμορφώνεται η νέα πραγματικότητα με όριο τη ΔΕΘ τον Σεπτέμβριο και την τελική γκαζιά του καραβανιού.Τα ζητήματα κράτους - διακυβέρνησης - συνοχής αλλά και συντονισμού με το κόμμα είναι ανοιχτά. Το τωρινό δε κυβερνητικό σχήμα μοιάζει με το τελευταίο Υπουργικό Συμβούλιο, να τελεί σε καθεστώς τελεσίγραφου εσωτερικά, με άξονα την επίσπευση του έργου τού κάθε χαρτοφυλακίου. Ο επικείμενος ανασχηματισμός που επιχειρείται να μην επιβεβαιώνεται από κυβερνητικές πηγές, είναι κλίμα και προοπτικό σχέδιο και για πολλούς αναγκαίος αφού συγκεκριμένα υπουργεία δεν αποδίδουν. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, χαρτογραφώντας τα της κυβέρνησης και του ΣΥΡΙΖΑ.

ΣΤΙΣ ΑΓΟΡΕΣ. Στο πρόσφατο μπρίφινγκ ο υπουργός Επικρατείας και κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος έριξε τους τόνους, αλλά επιβεβαίωσε πως η κυβέρνηση μελετά τη συγκυρία με προσοχή. Είναι γνωστό πως η έκδοση πενταετούς ομολόγου αποτελεί το τωρινό της αφήγημα και αναζητά το καταλληλότερο περιβάλλον να το πράξει. Βεβαίως υπάρχει και η άποψη στο ίδιο το στρατόπεδό της πως η λογική «ρίχνω όλα τα κουκιά στις αγορές» είναι και η αιτία όλο αυτό το διάστημα για να παραμεληθούν η δουλειά με τον κόσμο και η διάσωση των κοινωνικών συμμαχιών που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία. Η διάρρηξη των σχέσεων της κυβέρνησης με το ακροατήριό της αποτελεί εξάλλου σήμερα τον μείζονα πονοκέφαλο για τον Τσίπρα - αυτό μονίμως αποτυπώνεται και δημοσκοπικά με συνεχείς απώλειες και φθορά - και υπάρχει μια ενδοκομματική άποψη πως ο προσεταιρισμός αυτών των στρωμάτων δεν μπορεί να γίνει απλώς με την «μπάλα στις αγορές» αλλά με αναποδογύρισμα όλου του κυβερνητικού αφηγήματος. «Το θέμα δεν είναι απλά να βγεις στις αγορές, αλλά με τι όρους θα το κάνεις» λέει στέλεχος του κόμματος αποτυπώνοντας όλο τον προβληματισμό της συγκυρίας.

Εδώ βρίσκεται και ο πυρήνας των διαφορετικών οπτικών που υπάρχουν στο κυβερνητικό στρατόπεδο. Για πολλούς γνώστες του χώρου, πάνω σε αυτό οικοδομούνται και όλες οι σημερινές συμμαχίες, στρατόπεδα και ομαδοποιήσεις. Τα ξίφη δεν έχουν βγει, όμως σποραδικές και επιμέρους κρίσεις - όπως η υπόγεια κόντρα Ευκλείδη Τσακαλώτου και Νίκου Παππά με αφορμή την ίδρυση της Διαστημικής Υπηρεσίας - αποτυπώνουν τις διαφορετικές στρατηγικές. Προς το παρόν, η διακυβέρνηση και ο ίδιος ο Πρωθυπουργός αποτελούν το ενοποιητικό υλικό των διαφορετικών αντιλήψεων, όσο όμως το καραβάνι σκοντάφτει, αυτές εκφράζονται και οξύνονται. «Το θέμα δεν είναι απλώς να βγεις στις αγορές, αλλά και να το κάνεις με επίκεντρο την ποιότητα της εργασίας, την απασχόληση και όχι την αναπαραγωγή της ανεργίας. Οι επενδύσεις επίσης πρέπει να έχουν κοινωνικό πρόσημο, αν και τα υψηλά πλεονάσματα είναι ανασταλτικά του προγράμματος των δημόσιων επενδύσεων» λέει πηγή εντός του στρατοπέδου του ΣΥΡΙΖΑ.

ΤΟ ΚΟΜΜΑ ΣΕ ΝΑΡΚΗ. Το κόμμα είναι εν υπνώσει. Ετσι το περιγράφει βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ. Και σύμφωνα με μια άποψη - και δική του -, αυτό επιβεβαιώθηκε πρόσφατα και με τις αποδοκιμασίες κατά των Νίκου Φίλη και Νίκου Ξυδάκη στη συγκέντρωση συμπαράστασης της κρατούμενης Ηριάννας.

Η αλήθεια είναι πως ο ΣΥΡΙΖΑ του 2017 δεν είναι ο ΣΥΡΙΖΑ του 2012 (μας λέει επίσης άλλο στέλεχος). Σε αμηχανία το κομματικό δυναμικό, σέρνεται καιρό πίσω από τη διαπραγμάτευση της κυβέρνησης, ενώ οι δεσμοί με τον κόσμο έχουν εξασθενήσει πολύ. Ενα κόμμα που θα ελέγχει την κυβέρνηση δεν είναι μια απλή ιστορία, ενώ η αναβληθείσα συνεδρίαση της Κεντρικής Επιτροπής του ΣΥΡΙΖΑ (που θα πάει για την άλλη εβδομάδα) αναμενόταν να αποτυπώσει όλον αυτόν τον προβληματισμό. Η τάση των 53+, εξάλλου, διατηρεί στη φαρέτρα της βέλη όχι μόνο για τη λειτουργία του κόμματος, αλλά και για συγκεκριμένους υπουργούς που τους ελέγχει για τη στάση αλλά και τον τρόπο που διακυβερνούν. Θέτει βέβαια και ευρύτερα ιδεολογικά ζητήματα, όπως αυτά εκφράζονται τώρα σε κείμενο του βουλευτή Δράμας Χρήστου Καραγιαννίδη (και εξέχοντος μέλους των 53+).

«Με δεδομένη τη σκληρότητα που ακολουθεί τις διαφωνίες και τις διασπάσεις στην Αριστερά και τα κοινωνικά κινήματα, ήταν αναμενόμενη η ένταση στις σχέσεις. Ο έξαλλος κανιβαλισμός βέβαια που ενέσκηψε τα τελευταία χρόνια, και μάλιστα υποστηριζόμενος από αρκετούς/ές, δεν είναι και δεν ήταν ποτέ στην κουλτούρα τής από δω Αριστεράς, όπως δεν ήταν ποτέ δικές μας πρακτικές οι αποκλεισμοί και η δημιουργία υγειονομικής ζώνης απέναντι σε "προδότες", "συμβιβασμένους" και άλλους πολλούς τέτοιους απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς που χαίρονται να γράφουν διάφορα φαντάσματα των κοινωνικών δικτύων. Πλέον, οι συζητήσεις ατροφούν σε κουρασμένους δυϊσμούς, όταν δεν κλιμακώνονται γρήγορα σε ηθικολογίες ή/και ύβρεις. 

Η ανάγκη για μια διαφορετική πολιτική εκφραστικότητα σε όλα τα επίπεδα καθίσταται επιτακτική» αναφέρει με νόημα ο Καραγιαννίδης. Φυσικά, αυτό αφορά πρωτίστως τον ΣΥΡΙΖΑ, και μάλιστα στο ανώτατό του επίπεδο. Για την πιο κεντρώα τάση πάλι, οι 53+ αντλούν τη δυναμική τους απλώς από τον άτυπο επικεφαλής τους που δεν είναι άλλος από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο. Ενα πρόσωπο που πάντως σήμερα χαίρει της εκτιμήσεως όλων των τάσεων του κόμματος και της μεγαλύτερης μερίδας της κυβέρνησης (παρά επιμέρους γκρίνιες για τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης). Για μια πιο σκληρή εσωκομματική άποψη από την άλλη, οι 53+ κάνουν απλώς θεσιθηρία, διεκδικώντας θέσεις σε ΔΣ οργανισμών, και δίνουν τη δική τους μάχη ηγεμονίας αλλά χωρίς να είναι προσανατολισμένοι στον κόσμο. Ο λεγόμενος «μεταμοντέρνος περονισμός» που κυριαρχεί στα του ΣΥΡΙΖΑ από το καλοκαίρι του 2015 έχει στο κάδρο της αναμφισβήτητης κυριαρχίας τον Αλέξη Τσίπρα και όλες οι ομαδοποιήσεις σημειώνονται και εκφράζονται με αυτό ως δεδομένο.

ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΕΣ. Αν το Μνημόνιο έχει σχεδόν γίνει κανονικότητα, μια γκρίνια που υπάρχει εντός κυβέρνησης και ΣΥΡΙΖΑ είναι τα μη μνημονιακά πεδία και οι καθυστερήσεις ή η μηδαμινή δουλειά σε αυτά. Η μεγάλη καθυστέρηση των διευθετήσεων για τα πνευματικά δικαιώματα και η σωστή λειτουργία της ΕΡΤ αποτελούν δύο μόνο παραδείγματα. Ο εκπασοκισμός στελεχών και η τάση παραγοντισμού αλλά και η ροπή στο πελατειακό κράτος αποτελούν παθογένειες που εντοπίζει η πιο αριστερή συνείδηση του κόμματος. Αν το κράτος δεν αλλάζει, όπως λέει υπουργός, αλλά η δημόσια διοίκηση σηκώνει πολλές τομές, η κυβέρνηση σήμερα μοιάζει να απέχει πολύ ακόμη και από το δικό της μέτρο. Το καραβάνι δεν προχωρά εύκολα.

"ΤΑ ΝΕΑ/ΣΑΒΒΑΤΟΚΥΡΙΑΚΟ", 22-23/07/17

ΡΟΥΚΕΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΛΑΓΚΑΡΝΤ

ΓΚΡΕΜΙΖΟΥΝ ΤΟ SUCCESS STORY
Το ΔΝΤ ζητεί τη μεταφορά της μείωσης του αφορολογήτου το 2019 (αντί για το 2020) και να μπουν στην κατάψυξη τα «αντίμετρα» τουλάχιστον μέχρι το 2023!

Του Σεραφείμ Πολίτη

Με δύο ρουκέτες το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο προσγειώνει ανώμαλα το success story που στήνει η κυβέρνηση στην οικονομία και φέρνει πιο κοντά νέα μεγάλα βάρη για τους έλληνες φορολογουμένους.

Στην έκθεσή του, η οποία συνοδεύει το Μνημόνιο που συνήψε με την κυβέρνηση, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι η μείωση του αφορολόγητου ποσού θα εφαρμοστεί από το 2019, έναν χρόνο νωρίτερα από ό,τι είχε συμφωνηθεί, καθώς θεωρεί ότι δεν θα εκπληρωθεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το έτος αυτό. Το Ταμείο, επίσης, εμφανίζεται βέβαιο ότι τα «περίφημα» αντίμετρα της κυβέρνησης στα νέα μέτρα λιτότητας που δέχθηκε με τις περικοπές στο αφορολόγητο και στις συντάξεις δεν πρόκειται να εφαρμοστούν από το 2019, αλλά το νωρίτερο από το 2023, όταν θα περιοριστούν σε χαμηλότερα επίπεδα οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα.

Πρόκειται για εκτιμήσεις με τις οποίες το ΔΝΤ χαράσσει το ασφυκτικό πλαίσιο των νέων απαιτήσεών του στις διαπραγματεύσεις των επόμενων μηνών, οι οποίες αναδεικνύονται, εκ των πραγμάτων, πλέον σε ένα δύσκολο πολιτικό στρες τεστ για την κυβέρνηση, σε μια περίοδο που αναζητά τεκμήρια αξιοπιστίας για την έξοδο της χώρας στις αγορές. Το Ταμείο καθιστά ξεκάθαρο τι θα ζητήσει ως αντάλλαγμα για τη χρηματοδοτική συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα με το ποσό των 1,6 δισ. ευρώ, η οποία εγκρίθηκε - καταρχήν - στην προχθεσινή συνεδρίασή του, αλλά θα αποφασιστεί οριστικά την άνοιξη του 2018. Ετσι, αγγίζει θέματα καυτά, μεταξύ των οποίων και να μην επαναφερθεί το καθεστώς των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων στην αγορά εργασίας μετά τη λήξη του υφιστάμενου προγράμματος, κάτι που έχει κάνει, ώς τώρα, σημαία της η κυβέρνηση.

ΟΜΑΔΙΚΕΣ ΑΠΟΛΥΣΕΙΣ. Εξάλλου ζητεί να αυξηθούν τα όρια της συμμετοχής των εργαζομένων στις αποφάσεις για την κήρυξη απεργιών και να απελευθερωθούν πλήρως οι ομαδικές απολύσεις με την κατάργηση οποιασδήποτε προϋπόθεσης έγκρισής τους από τις Αρχές. Ζητεί ακόμη την περαιτέρω απελευθέρωση στο καθεστώς για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές αλλά και την απελευθέρωση των κλειστών επαγγελμάτων.

ΤΟ ΧΡΕΟΣ. Το ΔΝΤ χαρακτηρίζει εξαιρετικά μη βιώσιμο (highly umsustainable) το ελληνικό δημόσιο χρέος και προτρέπει τους ευρωπαίους δανειστές να προχωρήσουν το συντομότερο δυνατό στην αποσαφήνιση των μέτρων για την αποκατάσταση της βιωσιμότητάς του, όπως τόνισε μεταξύ άλλων στις δηλώσεις της και η επικεφαλής του Κριστίν Λαγκάρντ. Στην έκθεση βιωσιμότητας που δόθηκε στη δημοσιότητα εκτιμάται ότι οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της χώρας θα ξεπεράσουν το όριο του 15% μέχρι το 2028, θα υπερβούν το 20% έως το 2033 και θα έχουν φθάσει στο αστρονομικό ύψος του 45% έως το 2060 αν δεν ληφθούν μέτρα για το χρέος.

Πρόκειται για μια επισήμανση με απροσδιόριστες αυτή τη στιγμή επιπτώσεις στην εικόνα της χώρας στις διεθνείς αγορές και ενώ σε πλήρη εξέλιξη βρίσκεται το σχέδιο της κυβέρνησης για προσφυγή σε δανεισμό από αυτές ακόμη και την ερχόμενη εβδομάδα. Το Ταμείο εμμένει στις εκτιμήσεις του ότι η ελληνική οικονομία δεν μπορεί να επιτύχει ρυθμό ανάπτυξης πάνω από 1% σε μακροπρόθεσμη βάση, ούτε πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από 1,5% του ΑΕΠ στο διάστημα μετά το 2022. Γι' αυτό και ζητά τη μείωσή τους ώστε, όπως επισημαίνει, να δημιουργηθεί ικανός «δημοσιονομικός χώρος» για τη λήψη μέτρων κοινωνικής προστασίας, για επενδύσεις αλλά και για τη μείωση των φόρων προκειμένου να ενισχυθεί η ανάπτυξη. Παράλληλα καλεί τις ευρωπαϊκές Αρχές να προχωρήσουν σε ένα νέο στρες τεστ των ελληνικών τραπεζών το αργότερο έως το τέλος του έτους για να διαπιστωθεί αν χρειάζονται νέα ανακεφαλαιοποίηση από το «μαξιλάρι» των 10 δισ. ευρώ, το οποίο, κατά το Ταμείο, μπορεί να μην είναι επαρκές. Κύκλοι της ΕΚΤ απάντησαν στην αναφορά αυτή του ΔΝΤ λέγοντας ότι υπάρχει προκαθορισμένο πρόγραμμα εποπτείας των ελληνικών τραπεζών.

ΤΟ ΠΛΕΟΝΑΣΜΑ. Αξιοσημείωτο είναι ότι στην έκθεσή του το Ταμείο εκτιμά ότι δεν πρόκειται ούτε το 2018 να εκπληρωθεί ο στόχος 3,5% του ΑΕΠ για το πρωτογενές πλεόνασμα και ότι αυτό θα κυμανθεί στα επίπεδα του 2,2%. Ωστόσο, δεν ζητεί νέα μέτρα για την κάλυψη της διαφοράς, όπως διευκρίνισε και η επικεφαλής εκπρόσωπός του στους θεσμούς Ντέλια Βελκουλέσκου. Το ζήτημα αυτό, όμως, δεν παύει να αποτελεί μια γκρίζα ζώνη που μπορεί να οδηγήσει ενδεχομένως σε απαιτήσεις λήψης μέτρων αργότερα.

Στο διά ταύτα, το ΔΝΤ στο νέο Μνημόνιο με την ελληνική κυβέρνηση ζητεί εκτός των άλλων τα ακόλουθα:

• Τη μείωση του αφορολόγητου ποσού εισοδήματος από το 2019. Στην έκθεση, αφού αναφέρεται ότι το μέτρο αυτό έχει προγραμματιστεί να τεθεί σε εφαρμογή το 2020, υπενθυμίζεται ότι με βάση τις δεσμεύσεις της κυβέρνησης μπορεί να τεθεί σε ισχύ νωρίτερα από το 2019, αν αυτό κριθεί απαραίτητο για την επίτευξη του στόχου πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% το ίδιο έτος. Και καταλήγει σημειώνοντας ότι «πράγματι το Ταμείο εκτιμά ότι η μεταρρύθμιση αυτή θα εφαρμοστεί το 2019».
• Να ληφθούν μέτρα για το άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων, ενώ γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στο επάγγελμα των μηχανικών.
• Να απελευθερωθεί περαιτέρω το καθεστώς λειτουργίας των Κυριακών, καθώς οι τελευταίες αποφάσεις δεν θεωρούνται επαρκείς.* Να εναρμονισθούν οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων με τις σημερινές τιμές αγοράς και αν προκύψει απώλεια εσόδων για τον ΕΝΦΙΑ να αναπληρωθεί από διεύρυνση των υπόχρεων ή από αύξηση των φορολογικών συντελεστών. 
• Να αναθεωρηθεί η νομοθεσία και να τεθεί πλαφόν στα επίπεδα του 2016 στον αριθμό των συμβασιούχων στο Δημόσιο. 
• Να δημιουργηθεί ισχυρό πλαίσιο ανεξαρτησίας για την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) και έως το φθινόπωρο του 2017 να αποφασιστεί νέο αξιοκρατικό σύστημα αμοιβών.

Τα αντίμετρα στον πάγο
«ΞΕΧΑΣΤΕ ΤΙΣ ΣΥΛΛΟΓΙΚΕΣ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΙΣ»

Του Ηλία Γεωργάκη

Πάγο βάζει το ΔΝΤ στην επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συμβάσεων εργασίας.

Στην έκθεσή του για το νέο πρόγραμμα στήριξης της χώρας μας, το ΔΝΤ προειδοποιεί πως τυχόν ανατροπή αλλαγών στα εργασιακά που έχουν νομοθετηθεί την τελευταία εξαετία θα πλήξει την ανταγωνιστικότητα, θα καθυστερήσει την προσέλκυση επενδύσεων και μπορεί να χτυπήσει την ανάκαμψη της οικονομίας και της αγοράς εργασίας.

Τονίζεται ότι στο τελευταίο μνημονιακό πακέτο μέτρων που πέρασε η κυβέρνηση προβλέπονται, μετά το τέλος του προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, η επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων εργασίας αλλά και η υπερίσχυση των κλαδικών έναντι των επιχειρησιακών και ατομικών συμβάσεων (σ.σ. εφόσον οι τελευταίες προβλέπουν χιερότερους όρους για τους εργαζομένους σε σχέση με τις κλαδικές).

Το Ταμείο στέκεται στοχευμένα στο ενδεχόμενο να αποκατασταθεί η δυνατότητα του υπουργείου Εργασίας να επεκτείνει σε όλες τις επιχειρήσεις ενός κλάδου ή επαγγέλματος συλλογική σύμβαση που ήδη καλύπτει το 51% των κλαδικών εργαζομένων. Επί του παρόντος αυτό το μοντέλο είναι παγωμένο έως το τέλος του μεσοπρόθεσμου προγράμματος.
Η επαναφορά της επεκτασιμότητας, υποστηρίζει το ΔΝΤ, θα πλήξει βαριά μικρές εταιρείες, οι οποίες θα υποχρεωθούν να προσαρμοστούν σε ένα καθεστώς αυξημένων κλαδικών μισθών. Αυτό καταρχήν θα μετριάσει τη δυνατότητά τους να δημιουργήσουν νέες θέσεις εργασίας - πλήττοντας την απασχόληση - ενώ μπορεί να οδηγήσει και σε απολύσεις ή λουκέτα.

Το Ταμείο υπενθυμίζει πως το καθεστώς της επεκτασιμότητας ήταν σε ισχύ πριν από την κρίση, όταν η ελληνική αγορά εργασίας ακρίβυνε κατά περίπου 50% ανάμεσά στο 2000 και στο 2010, ενώ στη συνέχεια δεν κατόρθωσε να αποτρέψει την ιλιγγιώδη αύξηση της ανεργίας.

Το ΔΝΤ υπογραμμίζει ότι τυχόν επαναφορά της επεκτασιμότητας θα υπονομεύσει την έμφαση στις επιχειρησιακές συμβάσεις εργασίας που έχουν καθιερωθεί τα τελευταία χρόνια εις βάρος των κλαδικών, περιορίζοντας έτσι την ευελιξία που έχουν οι επιχειρήσεις στον καθορισμό της μισθολογικής δαπάνης τους.

Επισημαίνει δε πως ο ελληνικός ιδιωτικός τομέας διακρίνεται από συσσώρευση μεγάλων χρεών προς τις τράπεζες και το Δημόσιο. Συνεπώς κατά το Ταμείο υπάρχει μεγάλη ανάγκη να προστατευθεί η ευελιξία των επιχειρήσεων στη διαχείριση του λειτουργικού-μισθολογικού κόστους τους και έτσι να διευκολυνθεί η αναδόμηση της λειτουργίας τους. Το ΔΝΤ παραδέχεται ότι το μοντέλο της επεκτασιμότητας συνήθως αυξάνει τις αποδοχές μιας μερίδας χαμηλόμισθων κλαδικών υπαλλήλων. Αντιτείνει όμως ότι μελέτες στην Πορτογαλία και την Ισπανία καταδεικνύουν ότι αυτό το μοντέλο οδηγεί επίσης σε αύξηση της ανεργίας. 

Επιπλέον, αναφέρει ο οργανισμός, η αύξηση των μισθών μέσω της επεκτασιμότητας δυσκολεύει την είσοδο νέων εταιρειών σε έναν κλάδο, ενώ στον αντίποδα επιτρέπει σε ορισμένους εγκαθιδρυμένους παίκτες να ορίσουν τις αμοιβές εις βάρος των μικρότερων ανταγωνιστών τους. «Συνεπώς, συγκεντρωτικά, το κόστος της επαναφοράς της επεκτασιμότητας φαίνεται να ξεπερνά τα οφέλη από την αναδιανομή [πλούτου]» καταλήγει με νόημα το ΔΝΤ.

ΣΦΑΓΗ ΣΤΙΣ ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ. Στην ίδια έκθεση του ΔΝΤ επισημαίνεται ότι τσεκούρωμα 12% θα υποστεί η μέση σύνταξη από την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου. Η έκθεση αναφέρει πως η «συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση θα μειώσει τις κύριες και επικουρικές συντάξεις των σημερινών συνταξιούχων». Σύμφωνα με το ΔΝΤ, «οι μέσες συντάξεις αναμένεται να μειωθούν κατά 12%, ενώ υπάρχει ένα ανώτατο όριο 18% για την πτώση ανά ατομική σύνταξη» (σ.σ. μέσω της μείωσης της προσωπικής διαφοράς σε κύριες - επικουρικές συντάξεις που θα ισχύσει από το 2019). Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με δηλώσεις αρμόδιων κυβερνητικών στελεχών, μετά τη συμφωνία με τους θεσμούς για το κλείσιμο της 2ης αξιολόγησης, οι συντάξεις θα μειωθούν 9% κατά μέσον όρο. Συνεπώς φαίνεται να υπάρχει μια απόκλιση 3 ολόκληρων ποσοστιαίων μονάδων μεταξύ των εκτιμήσεων του ΔΝΤ και εκείνων της κυβέρνησης. Το ΔΝΤ υπενθυμίζει επίσης πως «οι συντάξεις θα παγώσουν επίσης μέχρι το 2022». Τα μέτρα αυτά εκτιμάται από το ΔΝΤ ότι θα μειώσουν το έλλειμμα των Ταμείων κατά 1% του ΑΕΠ το 2019-22.