ΑΡΙΣΤΕΙΔΗΣ ΤΕΡΖΗΣ
(1941-2025)
Ο Αριστείδης Τερζής «επιστρέφει» για πάντοτε στην αγαπημένη του Πεδή της Μυτιλήνης, εκεί, όπου, πριν 30 χρόνια, γιορτάζαμε όλοι μαζύ το γάμο με την Ελένη Βέη, τον Αύγουστο του 1995.
Εκεί, στη θάλασσα λίγα μέτρα από αυτό από το σπίτι της συζύγου Του στην Πεδή, όπου ακολούθησε η γαμήλια δεξίωση, μετά τον πολιτικό γάμο στο πρώην ελαιουργείο του Μανταμάδου που είχε διαμορφωθεί σε χώρο εκδηλώσεων, θα αποθέσει η Ελένη Βέη την στάχτη της σορού Του, που αποτεφρώθηκε σήμερα, αυτό το Σάββατο-27 Σεπτεμβρίου 2025.
Με αυτή τη συμβολική κίνηση της συζύγου Του κλείνει ο κύκλος της ζωής ενός ενάρετου ανθρώπου, ενός προικισμένου επιστήμονα, μιάς προσωπικότητας. Ενός εξ ημών, που κατά κανέναν τρόπο δεν περνούσε αδιάφορα στους συνανθρώπους του, σε όσους Τον συναστρέφονταν και είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν μαζύ Του.
Να συζητήσουν μόνον με τον Αριστείδη, τον Άρη; Διόλου μάλλον, καθώς μία συζήτηση μαζύ Του ενείχε το «ρίσκο» ακόμη και της διαφωνίας, ενίοτε και της σύγκρουσης, με έναν άνθρωπο που επεδίωκε το διάλογο και προέβαλλε με εντιμότητα και σαφήνεια το δικό Του πιστεύω, για το οποίο έδινε τις μάχες Του. Μάχες, όμως, με καλή πίστη πάντοτε, αλλά και σεβασμό στην «άλλη πλευρά».
Χθες, από τον Ιερό Ναό Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στο Χαλάνδρι, έγινε η κηδεία του Αριστείδη. Παρόντες και παρούσες σε αυτόν τον ύστατο αποχαιρετισμό πολλοί που είχαν τη δυνατότητα να Τον γνωρίσουν και να Τον εκτιμήσουν για την πληρότητα του χαρακτήρα που εξέπεμπε, για το αποτύπωμα μιάς προσωπικότητας που δεν αρεσκόταν στην ωραιοποίηση της εκάστοτε πραγματικότητας, όπως ο ίδιος την προσελάμβανε, αλλά και που μαχόταν για την ανάδειξη της ακρίβειας των πραγμάτων, της αλήθειας τελικώς, όπως Εκείνος την αντιλαμβανόταν…..
Έχω την ισχυρή γνώμη, ότι αυτόν ακριβώς τον Αριστείδη Τερζή «ζωγράφισαν» με τους επικηδείους που εκφώνησαν οι Καθηγητές Σπύρος Περλεπές και Νάσος Χούντας, που και παρατίθενται στη συνέχεια.
Αποχαιρετούμε, η δική μου Ξένη κι εγώ, τον ΄Αρη «μας», με την τιμή που Τού πρέπει. Μαχητής για τις ιδέες του, όσο και ελεύθερη προσωπικότητα, πορεύθηκε με συνέπεια στη διαδρομή που αυτές υπαγόρευαν. Δίχως να τις διαπραγματευθεί, αλλά και χωρίς ποτέ να επιχειρεί να τις επιβάλλει.Το επιβεβαιώνουμε και εμείς.
Και βεβαίως οι αξιοσέβαστοι γονείς της Ελένης Βέη, όλως ιδιαιτέρως ο πατέρας της, Δημήτρης Βέης, διατελέσας Κοινοτάρχης Μανταμάδου, επί ημερών του οποίου το αναφερόμενο ελαιοτριβείο έγινε ιδανικός τόπος δημόσιων εκδηλώσεων, θα «έφυγαν» περήφανοι από αυτή τη ζωή. Διότι αυτός ο ακριβώς ο χώρος φιλοξένησε την τελετή αυτού του όμορφου πολιτικού γάμου της κόρης τους, τον Αύγουστο του 1995.
Η αγαπημένη Του Ελένη που έλαμπε τότε στο γάμο της μαζύ Του πριν από 30 χρόνια, θα έχει μπροστά της μια μεγάλη διαδρομή, πλουσιότατη, για να ανατρέχει και να ομορφαίνει το βίο της.
Οι ζώντες, οι περιλειπόμενοι, είμαστε κοντά στην Ελένη του Αριστείδη…Η στάχτη Του λουλούδι που ομορφαίνει τον κόσμο μας…
ΔΕΝ ΕΧΩ ΓΝΩΡΙΣΕΙ
ΠΙΟ ΕΚΛΕΚΤΟ ΣΥΖΗΤΗΤΗ
Βουβή και παγωμένη η επιστημονική κοινότητα της χώρας μας και ιδιαιτέρως οι ασχολούμενοι με τη Χημεία και γενικότερα τις θετικές επιστήμες, πληροφορήθηκε χθες το θάνατο του Αριστείδη Τερζή, ενός παγκόσμια αναγνωρισμένου ερευνητή και ενός υπέροχου ανθρώπου. Ο Άρης υπηρέτησε για περίπου 35 χρόνια στο ΕΚΕΦΕ «Δημόκριτος», φθάνοντας στην υψηλότερη βαθμίδα του Διευθυντή Ερευνών και αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στο χώρο της έρευνας στην πατρίδα μας.
Με πτυχίο Χημείας και Διδακτορικό Δίπλωμα από τη φημισμένο Πανεπιστήμιο Princeton των ΗΠΑ, εκεί που μεγαλούργησε ο Albert Einstein, ξεκίνησε ακαδημαϊκή καριέρα στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο στον Καναδά. Εξ αιτίας της αγάπης του για την Ελλάδα και της πίστης του στις δυνατότητες των επιστημόνων στην Ελλάδα, επέστρεψε σε θέση Ερευνητού στο «Δημόκριτο». Ίδρυσε το Εργαστήριο Κρυσταλλογραφίας Ακτίνων Χ, που απετέλεσε και συνεχίζει να αποτελεί το φάρο της Ελληνικής επιστημονικής κοινότητας στη Δομική Χημεία.
Το ερευνητικό του έργο λαμπρό. Εκατοντάδες επιστημονικών δημοσιευμένων εργασιών περιοδικά τεράστιου κύρους και χιλιάδες ετεροαναφορών για το έργο του. Εκπαίδευσε μια νέα γενιά ερευνητών που ασχολούνται με θέματα Κρυσταλλογραφίας, δύο από τους οποίους – η Κ.Ρ. και ο Β.Ψ.- διευθύνουν σήμερα το Εργαστήριο Κρυσταλλογραφίας του «Δημόκριτου». Και όλα αυτά χωρίς την χρηματοδότηση που απελάμβαναν οι ξένοι συνάδελφοί του και χωρίς την ύπαρξη στο Εργαστήριό του πιο σύγχρονου εξοπλισμού σε επιστημονικά όργανα.
Ενώ το εργαστήριο αυτό εξυπηρετούσε και συνεργαζόταν μόνο με τους ερευνητές του «Δημόκριτου» στην αρχή, ο Άρης πήρε τη μεγάλη απόφαση να το «ανοίξει» σε όλη την Ελληνική κοινότητα, κυρίως με τα Πανεπιστήμια, χωρίς όμως να σταματήσει τη δική του αξιοσημείωτη έρευνα στη χημεία των κυκλοδεξτρινών. Ιδιαιτέρως τεράστια είναι η προσφορά του στην ανάπτυξη του κλάδου της Ανόργανης Χημείας, με την οποία ασχολείται και ο ομιλών.
Με την εξαιρετική δουλειά του βοήθησε στις προαγωγές δεκάδων ερευνητών μέχρι τη βαθμίδα του Καθηγητού 1ης βαθμίδας, ενώ τεράστια και ανυπολόγιστη ήταν η προσφορά του στην ομαλή περάτωση και στην υψηλή ποιότητα 500 Διδακτορικών Διατριβών και Μεταπτυχιακών Διπλωμάτων Ειδίκευσης.
Διάφοροι δύσπιστοι και κακεντρεχείς, φαινόμενα τόσο διαδεδομένα στην Ελλάδα, έλεγαν στην αρχή ότι το Εργαστήριό του παρέχει ερευνητικές υπηρεσίες, δηλαδή service. Γρήγορα όμως αντιλήφθηκαν ότι ο Άρης ήταν ο κινητήριος μοχλός των προσπαθειών τους και ότι χωρίς αυτόν η πρόοδος θα ήταν μικρή. Οι γνώσεις του εξαιρετικές και οι ιδέες του έξυπνες. Σε πολλές περιπτώσεις ήταν ο ουσιαστικά επιβλέπων, πάνω από τον τυπικά επιβλέποντα.
Ως χαρακτήρας ήταν εξαιρετικός. Συχνά διαφωνούσε με τους συνεργάτες του, αλλά τα επιστημονικά πειστήρια που παρέθετε ήταν αδιάσειστα και στο τέλος όλοι καταλάβαιναν ότι είχε δίκιο. Στην επικοινωνία με τους συνεργάτες του ήταν σύντομος, αλλά περιεκτικός. Χαρακτηριστικά ενθυμούμαι, ότι, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, τού είχα στείλει ένα fax με ερωτήσεις- γύρω στις 10- που αφορούσαν το τότε τρέχον project. Η απάντησή του λακωνική, αλλά ουσιαστική: ΝΑΙ ΣΕ ΟΛΑ.
Ο ΄Αρης ήταν ιδιαίτερα μορφωμένος και καλλιεργημένος άνθρωπος, αληθινός βιβλιοφάγος. Συχνά μάς κατέκρινε για τη μονόπλευρη αφοσίωσή μας στην έρευνα και μάς παρότρυνε να ασχοληθούμε με τη Λογοτεχνία και την Ιστορία. Εγώ προσωπικά ωφελήθηκα τεράστια από αυτό και τού ήμουν ευγνώμων. Η μόρφωσή του τον βοήθησε να καυτηριάζει την αδικία σε όλα τα διεθνή ζητήματα και να έχει τεκμηριωμένες απόψεις. Δεν έχω γνωρίσει πιο εκλεκτό συζητητή. ΄Ηταν αρθρογράφος σε εφημερίδες και περιοδικά, συχνά υποστηρίζοντας ακόμη και αιρετικές απόψεις που, στην πορεία του χρόνου, αποδείχθηκαν σωστές.
Εγώ προσωπικά οφείλω πάρα πολλά στην ερευνητική μου καρριέρα στον Άρη και ένα τεράστιο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ θα ήταν λίγο. Παράλληλα συνέβαλε, σε σημαντικό βαθμό, στην εξέλιξή μου ως ανθρώπου.
Εκφράζοντας-όπως πιστεύω-την επιστημονική χημική κοινότητα, εκφράζω τα θερμά μου συλλυπητήρια στη γυναίκα του, την Ελένη, πανταχού παρούσα στην κοινή τους πορεία και στους στενούς συγγενείς του.
Αριστείδη ΚΑΛΟ ΤΑΞΙΔΙ και μακάρι οι στάχτες σου να φωτίζουν τον δρόμο των νέων ερευνητών.
ΑΝΤΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΩΡΑ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ
ΤΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΔΙΑΤΡΙΒΗΣ
ΝΑΣΟΣ ΧΟΥΝΤΑΣ,Ομότιμος Καθηγητής Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών:
Ένας Ρώσος διανοούμενος φιλόσοφος-θεολόγος της Χριστιανικής Ορθοδοξίας, έγραψε σε ένα του βιβλίο,ότι «η μετάβαση ενός θνητού από τη ζωή στον θάνατο καταξιώνει τον βίο του»(Nicolay Berdyaev (1874-1948)). Αυτό ακριβώς δηλώνει για σένα η παρουσία όλων μας εδώ. Γιά εσένα, Αριστείδη αγαπημένε.
Η σχέση σου με όλους μας είχε κάτι ξεχωριστό για τον καθένα. Με κάποιους ήταν η πολύτιμη και έντιμη συνεργασία σε επιστημονικό-ερευνητικό επίπεδο. Η σχέση σου με τους υποψήφιους διδάκτορες, που είχες υπό την ευθύνη σου, ήταν τόσο υποδειγματική και με πατρική διάθεση προσφοράς γνώσης, που και όλοι εμείς που συνεργαζόμασταν μαζί σου αποκτούσαμε ένα υπόδειγμα για τη δική μας πιθανή μελλοντική, τότε, ως νέοι διδάκτορες ερευνητές, επίβλεψη για νέους μεταπτυχιακούς φοιτητές.
Αλλά, φίλτατε Αριστείδη, δεν περιοριζόσουν μόνο σ’ αυτές τις υποχρεώσεις. Είχες και άλλα ενδιαφέροντα που είχαν σχέση με την κοινωνική αδικία και τους αδικαιολόγητους πολέμους των ισχυρών της γης, κατά των αδυνάτων λαών. Και αυτό όχι μόνον όσο ήσουν φοιτητής ή/και εργαζόμενος στις ΗΠΑ όπου συμμετείχες στις περίφημες φοιτητικές κινητοποήσεις εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ, όπως και σε άλλες δράσεις.
Δεν θα ξεχάσω ποτέ την ψυχική σου ένταση, όταν, σε μία σου de profundis εξομολόγηση σε μια παρέα φίλων, μάς περιέγραψες με συγκίνηση αλλά και μετριοφροσύνη για την πιθανότητα να έχανες το δικαίωμα της υποστήριξης της διδακτορικής σου διατριβής, επειδή η ώρα της παρουσίασης που είχε ορισθεί, συνέπιπτε με την ώρα μιάς φοιτητικής δράσης διαμαρτυρίας, όπου έπρεπε να παρίστασαι και που προτίμησες το δεύτερο, γιατί αυτό σε κάλυπτε ιδεολογικά και συναισθηματικά.
Για να αποδίδουμε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, αυτήν την τελευταία κρίσιμη περίοδο της ζωής σου, με όλα τα προβλήματα της επισφαλούς κατάστασης της υγείας σου, είχες στο πλάι σου τη μοναδική πολύτιμη παρουσία της πολυαγαπημένης σου συζύγου Ελένης, που προσέφερε το είναι της, προκειμένου να σε κρατήσει ανάμεσά μας.
Προσεύχομαι στο Θεό να σε έχει εν ειρήνη στον μακρύ δρόμο της σιωπής, που σε οδηγεί στη χώρα της λησμοσύνης.
Καλό σου ταξίδι, αγαπημένε μας, θα σε θυμόμαστε πάντα.
Για τη σύνθεση του όλου κειμένου:
Σεραφείμ Χ. Μηχιώτης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου