"...Υπάρχουν, πράγματι, στοιχεία ανάκαμψης στην οικονομία και εκεί θα δοθεί η εκλογική μάχη. Πολύ γρήγορα θα ξεχαστούν οι πετρελαιοκηλίδες στον Σαρωνικό, οι απειλές της «Ελντοράντο», οι αψιμαχίες του «Ρουβίκωνα», τα σεντόνια που δήθεν λείπουν από τα νοσοκομεία και τα φέρνουν μαζί με γάζες από το σπίτι τους οι ασθενείς. Δεν φτάνει, όμως, η διάχυση της ανάπτυξης. Χρειάζεται η συγκεκριμενοποίηση στο πρόσωπο που υπέστη τις περικοπές ή την ανεργία. Διαφορετικά δεν υπάρχει ανάπτυξη (και μάλιστα δίκαιη). Υπάρχει ανακατανομή του αναπτυξιακού μερίσματος από τους λιγότερο φτωχούς προς τους φτωχούς, φαινόμενο που στον κόσμο της Αριστεράς ονομάζεται «εξίσωση προς τα κάτω»...."

Από τον κλώνο της "Ε"

"Εφ.Συν", 22/09/17

Του Κώστα Τσουπαρόπουλου

Το «φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντας» διατρέχει ολόκληρη την ελληνική ιστορία των πρόσφατων μνημονίων. Μόνο που τώρα ο φόβος δεν κατατρώει τους «ξένους», τους Τρώες, αλλά τους ίδιους τους Ελληνες (Δαναούς). Με τους δανειστές μας να είναι αυτοί που μας εμποιούν φόβο με τα τερτίπια τους, τις δικαιολογίες για την επιβολή νέων μέτρων, τις απειλές για εξόδους και για χρεοκοπίες, με τα προτεσταντικής υφής βασανιστήρια, τις εσωτερικές έριδες μεταξύ τους, που, όμως, πάντοτε καταλήγουν σε βάρος μας αφού πάντα επιτυγχάνονται και εσωτερικοί «συμβιβασμοί».

Σχετικά πρόσφατο παράδειγμα υπήρξε η «διένεξη» Σόιμπλε - ΔΝΤ για το αν θα γίνει και πότε η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους. Οπότε το μεν ΔΝΤ «συμφώνησε» να συζητηθεί το θέμα μετά τις γερμανικές εκλογές, ο δε κ. Σόιμπλε υπαναχώρησε μεν στο «να συζητηθεί», έδωσε όμως την «άδεια» στο ΔΝΤ να επιβάλει τους όρους του, πέραν παντός κανόνος και πρόβλεψης της λεγόμενης δεύτερης αξιολόγησης. Ετσι προέκυψε επί των κεφαλών μας η νέα μείωση του αφορολογήτου και η νέα (μέχρι και 18%) μείωση των συντάξεων το 2019 και 2020. Ηταν το «κλειδί» (με την αρνητική του ενέργεια) για να κλειδώσει η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος.

Αρχισε ήδη η λεγόμενη «τρίτη αξιολόγηση». Κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαμηνύουν (χωρίς να δέχονται να δημοσιοποιηθούν τα ονόματά τους) ότι «θα είναι ευκολότερη από τη δεύτερη». Και άλλοι, κρατώντας επιφυλάξεις -στην ουσία διατυπώνονται φόβοι για το αναπάντεχο- διαβεβαιώνουν (πάλι χωρίς ονόματα) ότι «στο Μαξίμου δεν εφησυχάζουν και είναι έτοιμοι για παν ενδεχόμενο».

Η αισιοδοξία των πρώτων αξιωματούχων εδράζεται στο γεγονός ότι στο πρώτο Γιούρογκρουπ της Εσθονίας (εκεί όπου πολύ πρόσφατα ανέβλυσε με ορμή νεοφώτιστου ο αντικομμουνισμός και πνίγηκε στον ήχο της σιωπής ο ναζισμός) δεν υπήρξε καμία νύξη για «νέα μέτρα». Μόνο η δικαστική υπόθεση Γεωργίου της ΕΛΣΤΑΤ ενδιέφερε τους δανειστές, υποστήριξε ο ίδιος ο υπουργός Οικονομικών Ευκλ. Τσακαλώτος, που μετείχε στη συνεδρίαση του Ταλίν.

Δεν υπάρχει κανένας λόγος να μη γίνει πιστευτός. Ακόμη και η λαλίστατη καταστροφολογική αξιωματική αντιπολίτευση -με τη μειωμένη πλέον, λόγω γκαφών, αξιοπιστία που διαθέτει- δεν υποστήριξε το αντίθετο, παρότι διαθέτει πηγές πληροφόρησης στους κόλπους των δανειστών.

Μέχρι, όμως, τον Δεκέμβριο (οπότε πιθανόν, κατά την κυβέρνηση, να περατωθεί η τρίτη αξιολόγηση) θα λάβουν χώρα τουλάχιστον τρεις συνεδριάσεις του Γιούρογκρουπ, καθώς και πλείστες όσες συναντήσεις με τα τεχνικά κλιμάκια και την τρόικα των δανειστών. Αναλυτές υποστηρίζουν και πάλι ότι δεν πρέπει να αποκλειστούν παρεμβάσεις, ενώ και ο ίδιος ο πρωθυπουργός Αλ. Τσίπρας άφησε σαφώς να εννοηθεί ότι ο δρόμος δεν είναι σπαρμένος με ρόδα και ότι πρέπει να ενταθούν οι προσπάθειες των υπουργών.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζέρι Ράις, προσπάθησε να εμφυσήσει τον πρώτο φόβο για σειρά δυσμενών παρεμβάσεων στην οικονομική ζωή των ελληνικών νοικοκυριών. Πρέπει, είπε, να γίνει έλεγχος των κεφαλαίων των ελληνικών τραπεζών πριν από τη λήξη του προγράμματος. Εστω και αν έχουν βάση οι εκτιμήσεις ότι το ΔΝΤ δημιουργεί ζητήματα για να δικαιολογήσει την έξοδό του από το πρόγραμμα («δεν μπορεί, εκ του καταστατικού του, να παραμείνει σε πρόγραμμα χώρας με υψηλό και μη βιώσιμο δημόσιο χρέος»), ο φόβος για επιβολή των θελήσεων του ΔΝΤ είναι υπαρκτός, αν και δεν αναλύονται οι συνέπειες.

Γνωρίζοντες τις μεθόδους του ΔΝΤ στην Αθήνα εκτιμούν ότι πιθανόν να πρόκειται για πίεση του Ταμείου προς την ελληνική κυβέρνηση να αποδεχτεί την πώληση «κόκκινων» δανείων-πακέτων σε κερδοσκοπικά fundς έναντι πολύ χαμηλού τιμήματος. Είναι ενδεικτικό ότι το ΔΝΤ έχει ζητήσει ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, ύψους 10 δισ. ευρώ. Δηλαδή απαιτείται το ποσό αυτό να καλύψει τους «σκελετούς» των μη εξυπηρετούμενων δανείων που, υποτίθεται, κρύβουν οι τράπεζες στα ντουλάπια τους.

Το σύνολο των «κόκκινων» δανείων υποτίθεται ότι ανέρχεται στο ποσό των 100 δισ. ευρώ. Αρα το ΔΝΤ δίδει το «στίγμα» της αγοραπωλησίας: τα κερδοσκοπικά fundς θα πληρώσουν μόνο το 10% της αξίας των δανείων. Ο,τι «βγάλουν» περισσότερο θα είναι καθαρό κέρδος.

Το άγος των «κόκκινων» δανείων δεν είναι ένα θεωρητικό κατασκεύασμα της με νεοφιλελεύθερη χροιά οικονομικής επιστήμης. Υποκρύπτει πολλές βιώσιμες επιχειρήσεις, χιλιάδες υποθηκευμένες κατοικίες νοικοκυριών που δανείστηκαν και υπερχρεώθηκαν τον καιρό της τεχνητής ευμάρειας και απειλεί την ίδια την υπόσταση του τραπεζικού συστήματος.

Οι χιλιάδες πλειστηριασμοί θα ρίξουν τις τιμές των ακινήτων και θα απαιτηθούν νέες επίπονες αναπροσαρμογές εγγυήσεων στα δάνεια που λαμβάνουν οι ελληνικές τράπεζες από την ΕΚΤ, την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, από τα διάφορα fundς που της προσδίδουν ρευστότητα κ.ο.κ.

Οι αλυσιδωτές αντιδράσεις που θα προκληθούν θα συνθέσουν γενικευμένη οικονομική και κοινωνική αναταραχή με σοβαρές πολιτικές προεκτάσεις. Τουλάχιστον μπορεί να υποστηριχτεί ότι ο κ. Σόιμπλε και το ΔΝΤ είναι σε θέση να θέσουν σε κίνηση μία από τις θεωρίες συνωμοσίας που κυκλοφορούν και να πλήξουν μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Είναι «κρυφό» μυστικό ότι η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝ.ΕΛΛ. είναι κάρφος στα μάτια του κ. Σόιμπλε και του μονεταριστικού ΔΝΤ.

Τον φόβο για τη λήψη νέων δημοσιονομικών μέτρων ενίσχυσε πρόσφατα κυβερνητικός αξιωματούχος (διατηρώντας την ανωνυμία του), όταν δεν απέκλεισε παρεμβάσεις στην περίπτωση που οι υστερήσεις στα έσοδα συνεχιστούν. Τότε ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα γίνεται 3,5% του ΑΕΠ, στόχος που φαντάζει οικονομικά και κοινωνικά ανέφικτος. Επειδή δε δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι οι υστερήσεις οφείλονται στη φοροδιαφυγική συμπεριφορά αγροτών και αυτοαπασχολούμενων, τότε ο πέλεκυς μπορεί να πέσει βαρύτερος στις δύο αυτές κατηγορίες.

Τα φτερά του φόβου απλώνονται και πάλι πάνω από την πόλη. Ακόμη και οι πληροφορίες που προέρχονται από το υπουργείο Οικονομικών για ανακατατάξεις στα τέλη κυκλοφορίας των Ι.Χ. προκαλούν και πάλι φόβο. Είναι τέτοια η επίδραση των μνημονιακών σούπερ φόρων στο θυμικό των Ελλήνων, ώστε ουδείς να πιστεύει ότι οι ανακατατάξεις θα φέρουν μείωση των τελών, έστω και αν το υπουργείο Οικονομικών διατείνεται πως αυτές γίνονται για να μειωθούν οι καταθέσεις πινακίδων. Πλανάται επίσης το απλοϊκό ερώτημα: Είναι δυνατόν να αποφασίσουν οι δανειστές ελάφρυνση του χρέους χωρίς να λάβουν ανταλλάγματα, δηλονότι νέα μέτρα που θα εξασφαλίσουν ταχύτερη αποπληρωμή ή τουλάχιστον αποπληρωμή;

Τέλος, η Ευρώπη ευνοεί την έξοδο της Ελλάδας στις αγορές εντός της «θαλπωρής» που θα παρέχει η ύπαρξη (και χρήση) μιας πιστοληπτικής γραμμής που θα λειτουργήσει μετά τον Αύγουστο του 2018. Η θέσπιση -από την πλευρά της θεσμικής Ευρώπης- της πιστοληπτικής γραμμής προϋποθέτει συμφωνία για παρεμβάσεις στα δημοσιονομικά, δηλαδή νέα μέτρα. Η κυβέρνηση το γνωρίζει, μιλάει για «καθαρή» έξοδο στις αγορές, δηλαδή με το σπαθί μας, γι’ αυτό και προετοιμάζει για τις επόμενες βδομάδες και μήνες νέες εξόδους για δανεισμό από τις αγορές, ώστε να δημιουργήσει ένα «μαξιλάρι στήριξης».

Κυβερνητικοί παράγοντες είναι απολύτως βέβαιοι ότι δεν είναι δυνατόν να υπάρξει εκλογική νίκη όταν θα είναι διάχυτος ο φόβος των νέων μέτρων. Ειδικά όταν έχει ήδη ψηφιστεί ο νόμος για τη μείωση του αφορολογήτου και των συντάξεων (δικαιώνοντας τη Ν.Δ. που υποστηρίζει ότι το τέταρτο μνημόνιο έχει ήδη συναφθεί). Η μοιρολατρία δεν είναι χαρακτηριστικό μας γνώρισμα, επιμένουν οι ίδιοι κυβερνητικοί παράγοντες. Που προσθέτουν ότι η Αριστερά κατάφερε να φτάσει στην εξουσία με δημοκρατικές διαδικασίες για πρώτη φορά στα 200 χρόνια της ελληνικής πολιτείας. Δεν θα επιτρέψουμε στους εαυτούς μας να είναι η μοναδική φορά.

Υπάρχουν, πράγματι, στοιχεία ανάκαμψης στην οικονομία και εκεί θα δοθεί η εκλογική μάχη. Πολύ γρήγορα θα ξεχαστούν οι πετρελαιοκηλίδες στον Σαρωνικό, οι απειλές της «Ελντοράντο», οι αψιμαχίες του «Ρουβίκωνα», τα σεντόνια που δήθεν λείπουν από τα νοσοκομεία και τα φέρνουν μαζί με γάζες από το σπίτι τους οι ασθενείς.

Δεν φτάνει, όμως, η διάχυση της ανάπτυξης. Χρειάζεται η συγκεκριμενοποίηση στο πρόσωπο που υπέστη τις περικοπές ή την ανεργία. Διαφορετικά δεν υπάρχει ανάπτυξη (και μάλιστα δίκαιη). Υπάρχει ανακατανομή του αναπτυξιακού μερίσματος από τους λιγότερο φτωχούς προς τους φτωχούς, φαινόμενο που στον κόσμο της Αριστεράς ονομάζεται «εξίσωση προς τα κάτω».

Υπάρχουν πλέον πολλοί που θέλουν η κυβέρνηση να ορθώσει το ανάστημά της απέναντι στους δανειστές, να βάλει φρένο στην καθίζηση, να μη δεχτεί καινούργια μέτρα και να καταργήσει αυτά που στη δεύτερη αξιολόγηση επέβαλε το ΔΝΤ, το οποίο έχει να βάλει ευρώ στο ελληνικό πρόγραμμα δανεισμού από το 2014. Για την άρση των μέτρων αυτών έχει δεσμευτεί ο ίδιος ο πρωθυπουργός.