Έξι επιστολές,
από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
Στην έγκριτη εφημερίδα σας δημοσιεύθηκε (5/5) η εξαίρετη επιστολή του κ. Νίκου Δυoβουνιώτη, η οποία θίγει ένα διαχρονικό πρόβλημα που απασχολεί μεγάλο μέρος της κοινωνίας, αυτό των γηρατειών με τα προβλήματά του. Στις 20/5 στη Λυρική Σκηνή ανέβηκε η όπερα του Τσέχου συνθέτη Λέος Γιάνατσεκ «Υπόθεση Μακρόπουλος – Vec makropoulos» σχετικά με την αιώνια νεότητα. Επειδή τα δύο θέματα έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους, θα ήθελα να τα σχολιάσω.
Αποτελεί πραγματικά αναπάντητο ερώτημα και μυστήριο γιατί ό,τι γεννιέται προχωρά προς την εξέλιξη, το γήρας και τέλος τον θάνατο. Η πορεία αυτή δεν αφορά μόνο τα έμψυχα. Γερνούν τα έθνη, οι κοινωνίες, οι αυτοκρατορίες, οι πολιτισμοί. Γερνούν οι ιδέες, και οι αντιλήψεις, γερνούν επίσης και τα μέταλλα. Γερνά το σύμπαν και τέλος οι επιστήμονες μιλούν περί του προσεχούς γήρατος και θανάτου του Ηλιου. Από αρχαιοτάτων χρόνων το γήρας σαν πρόδρομος του θανάτου, φόβιζε τους ανθρώπους, θεωρώντας το σαν μια κατάρα των θεών προς τον άνθρωπο, προερχόμενο από την περιοχή του σκοτεινού και του απόκρυφου, του έδωσαν δε μυθολογική οντότητα (παιδί του ερέβους και της νύχτας) και ότι πρωτοεμφανίσθηκε στη γη όταν ξεχύθηκε μαζί με τις άλλες συμφορές από το κουτί της Πανδώρας.
Η Εκκλησία προσεύχεται για ανώδυνα, ειρηνικά και ανεπαίσχυντα να είναι τα τέλη της ζωής, ο δε θυμόσοφος λαός για εκείνους που εγκαταλείπουν τα εγκόσμια νέοι έχει επιλέξει μια παρηγορητική φράση «όποιον αγαπά ο Θεός τον παίρνει νέο», θέλοντας να τονίσει ότι αυτός δεν θα δοκιμάσει τις δυσκολίες του γήρατος. Ετσι λοιπόν ο άνθρωπος αναζήτησε και συνεχίζει να αναζητά την «αιώνια νεότητα», και η προσπάθειά του χρονολογείται εδώ και αιώνες.
Αυτοί όμως που ασχολήθηκαν εντατικά, μεθοδικά και επιστημονικά, δημιουργώντας ιστορικό προηγούμενο, ήσαν οι αλχημιστές. Σκοπός τους ήταν η περίφημη «μεταστοιχείωση» η οποία εκτός της αλλαγής των ευτελών μετάλλων σε ευγενή, προσδοκούσαν και τη μεταμόρφωση του γήρατος σε νεότητα, και ακόμη στη μεταβολή από μια γήινη ύπαρξη σε μια μεταφυσική, επιτυγχάνοντας τους τρεις, θεωρητικά, βασικότερους στόχους. Τον πλούτο, τη νεότητα και την αιωνιότητα. Δημιούργησαν έτσι μια ουσία, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει αυτές τις μεταβολές. Η ουσία αυτή πήρε διάφορα ονόματα, «βαφή», «φάρμακο», «σκόνη», Αραβικά «al - iksir», Λατινικά «elixir» και τελικά «Φιλοσοφική λίθος». Αλχημιστής του 16ου αιώνα και ο Ελληνας Μακρόπουλος στην υπηρεσία του Βασιλιά Ροδόλφου, προσπάθησε να δώσει την αιώνια νεότητα.
Ο άνθρωπος όμως παραμένει ο ίδιος και η προσπάθειά του συνεχίζεται ακόμη και σήμερα με διαφορετικά όμως μέσα (κρέμες, νυστέρια, βελόνες, επεμβάσεις και άλλα), φθάνοντας και σε υπερβολές, οι οποίες μερικές φορές καταντούν επικίνδυνες. Δυστυχώς όμως το όνειρο του ανθρώπου για αιώνια νεότητα φαίνεται ότι θα παραμείνει όνειρο, που μόνο η φαντασία του Γκαίτε με τον «Μεφιστοφελή» θα μπορούσε να το μετατρέψει σε πραγματικότητα.
Ι. Κ. Γεωργιου, Καρδιολόγος
Καζαντζάκη) «είδα κι απείκασα τον ίσκιο εκείνου / που από αναντριά το μέγα φώναξε όχι!»· τον έκανε πασίγνωστο ο καβαφικός τίτλος «Αυτός που εξέφρασε … τη μεγάλη άρνηση» («Che fece … il gran rifiuto»), όπου παραλείπεται η αιτιολογία «από δειλία» («per viltade»).
Επειτα όμως θυμήθηκα ότι ο Δάντης μάλλον αδίκησε τον εν λόγω Πάπα, που μπορεί να επικαλέστηκε σωματική αδυναμία και άλλες δυσκολίες, αλλά ποθούσε να ξαναβρεί «τη χαμένη εσωτερική γαλήνη» του. Πριν εκλεγεί, ο Τσελεστίνο ήταν ερημίτης και μετά θάνατον αγιοποιήθηκε. Η παραίτηση του προέδρου του ΣτΕ ήταν γεγονός μοναδικό, αλλά δεν προήλθε από την επιθυμία του να απεμπλακεί από την εξουσία. Το ακριβώς αντίθετο! Υπήρξε ο καρπός της υπερβολικής εμπλοκής του στο παιχνίδι της πολιτικής, στο οποίο παρέμεινε συνεπής μέχρι το τέλος.
Στις 30-9-2016 προχώρησε αυθαίρετα στη διακοπή και επ’ αόριστον αναβολή της διάσκεψης για τις τηλεοπτικές άδειες, επικαλούμενος το ανήκουστο, δηλαδή «το κλίμα που έχει διαμορφωθεί από δημόσιες τοποθετήσεις και εκδηλώσεις ως προς την έκβαση της διασκέψεως της Ολομελείας του ΣτΕ». Και όσον αφορά τη δήλωση παραίτησης, αυτή έγινε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, κατά παράβασιν της δεοντολογίας, και το κύριο μέρος της αφιερώθηκε σε αντιμνημονιακή ρητορεία και αισθήματα συμπάθειας για μισθωτούς και συνταξιούχους. Και τότε αλλά και τώρα επικρίθηκε εκ των έσω για απόπειρα επηρεασμού των δικαστών του ΣτΕ. Αν η παραίτηση του Τσελεστίνο σηματοδοτεί την αποτυχία τής κατά Πλάτωνα «αρίστης πολιτείας», δηλαδή του αιτήματος «να βασιλεύσουν οι φιλόσοφοι», αντίθετα η θητεία και η παραίτηση του Νίκου Σακελλαρίου, η θητεία και η μετέπειτα πολιτική διαδρομή της Βασιλικής Θάνου, εκλεκτών της σημερινής κυβέρνησης, σηματοδοτούν τον θρίαμβο της «χειρίστης πολιτείας».
Μιχαήλ Πασχάλης, Ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας
«Στραβοτιμονιές» και λαϊκισμός
Κύριε διευθυντά,
Αναφέρομαι στο άρθρο του Στάθη Καλύβα, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 20ής Μαΐου, με τίτλο «Δημόσιες συγκοινωνίες ως προοικονομία». Σύμφωνα με τον αρθρογράφο οι δημόσιες συγκοινωνίες συμπυκνώνουν πτυχές της ελληνικής κοινωνιολογικής πραγματικότητας.
Ως τέτοια πτυχή αναδεικνύει τον λαϊκισμό ως διαχρονικό φαινόμενο. Σε τέσσερις διαδοχικές φάσεις ο Σ. Καλύβας περιγράφει επιτυχημένα τη σύνδεση του λαϊκισμού με τις συγκοινωνίες. Πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά κακόπιστος για να μη συμφωνήσει με όσα γράφει ο αρθρογράφος. Μία δεύτερη όμως πιο ψύχραιμη ματιά οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η καταγγελία του λαϊκισμού είναι επιλεκτική. Εξηγούμαι παραθέτοντας γεγονότα.
Στην περίοδο 1992-1993 εντοπίζει ο αρθρογράφος τον θρίαμβο του λαϊκισμού. Την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων λεωφορείων που επιχείρησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη προκειμένου «ν’ αντιμετωπίσει τις χρόνιες δυσλειτουργίες, τα ελλείμματα και τις απεργίες», όπως λέει ο Σ. Καλύβας, ακολούθησε έκρηξη οργανωμένων διαμαρτυριών (εδώ εντοπίζεται ο λαϊκισμός) με επικεφαλής συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ (Κολλάς) και του ΚΚΕ (Σταμούλος), με αποκορύφωμα τη δημόσια διαπόμπευση των ιδιοκτητών-οδηγών που δέχθηκαν επίθεση κ.λπ., κ.λπ.
Την αποτρόπαιη εικόνα και παρέμβαση των «Σταμουλοκολλάδων», όπως αναφέρει ο αρθρογράφος, τη θυμόμαστε καλά και πράγματι συνιστά ακραίο λαϊκιστικό φαινόμενο. Στην περίπτωση που εξετάζουμε όμως, ο λαϊκισμός εμφανίζεται σε αυτό το χρονικό σημείο; Νύκτα, αργά κάπου στα Σούρμενα, το ιδιωτικοποιημένο λεωφορείο δεν ξεκινά καθώς ο οδηγός αρνείται την εκτέλεση του δρομολογίου επειδή «δεν υπάρχει κόσμος». Ζητάει από τους τέσσερις επιβάτες να κατέβουν.
Στις εύλογες και οργισμένες διαμαρτυρίες μας απαντά προτείνοντάς μας να πάρουμε ένα από τα 3-4 ταξί που βρίσκονταν εκεί. Επειδή έπρεπε να πάω επειγόντως στον προορισμό μου, κατάπια την οργή μου και μπήκα σε ένα από αυτά. Και ω, τι έκπληξη, μπήκε να οδηγήσει το ταξί ο οδηγός του λεωφορείου.
Παρέθεσα τα γεγονότα και ρωτώ: Πότε ακριβώς άρχισε ο λαϊκισμός; Οταν αντέδρασαν (με απαράδεκτο τρόπο βέβαια) οι συνδικαλιστές; Η ιδιωτικοποίηση που προηγήθηκε, με τον τρόπο που έγινε, παραχώρηση ουσιαστικά, έναντι συμβολικού τιμήματος, της δημόσιας περιουσίας σε κομματικούς φίλους και οι συνέπειές της στο μεταφορικό έργο, πέραν του προφανούς σκανδάλου που συνιστούσε, δεν συνιστούσε και ακραίο λαϊκισμό; Η προσχηματική χρησιμοποίηση και επίκληση του ορθότατου φυσικά θεσμού της ιδιωτικοποίησης, με σκοπό να εξυπηρετηθεί η κομματική πελατεία, πώς λέγεται άραγε; Ο λαϊκισμός δεν είναι ξέχωρος από το κομματικό κράτος, αφού το ένα γεννά το άλλο. Να υποθέσουμε ότι αυτά δεν τα γνώριζε ο Σ. Καλύβας; Οι λεπτομέρειες που παραθέτει, δείχνουν αντίθετα ότι γνωρίζει βαθιά την πραγματικότητα. Η καθολική ανακούφιση με την οποία υποδέχθηκε το κοινό την επιστροφή των λεωφορείων στο Δημόσιο, ασχέτως με το αν θεωρητικά ήταν ορθή, δεν λέει τίποτα στον αρθρογράφο ή μήπως δεν είδε τις εικόνες από τα λεωφορεία που έκαιγαν οι ταξιτζήδες-ιδιοκτήτες όταν πια δεν ήταν δικά τους;
Ολα αυτά μένουν εκτός κριτικής στο άρθρο και η στηλίτευση του λαϊκισμού αρχίζει από εκεί που ο αρθρογράφος επιθυμεί. Το πρόβλημα που συζητά ο Σ. Καλύβας δεν είναι τόσο ο λαϊκισμός όσο το πώς τον χρησιμοποιεί κάποιος για να επιβάλει τις απόψεις του. Η επιλεκτική καταγγελία του λαϊκισμού είναι και αυτή τρανό λαϊκιστικό σύμπτωμα. Είναι λοιπόν κρίμα που το άρθρο του Σ. Καλύβα αδυνατίζει, αν δεν ακυρώνεται, επειδή ο συγγραφέας-καθηγητής της Πολιτικής επιστήμης δεν καταφέρνει να καταθέσει αμερόληπτη άποψη.
Ατυχη στιγμή για τον αρθρογράφο και μία χαμένη ευκαιρία για εμάς, καθώς θα μπορούσαμε να έχουμε μία πλήρως τεκμηριωμένη άποψη για το θέμα.
Γιάννης Μαυρίκος, Σαρωνίδα
Το κύριο σκεπτικό των επικρίσεων είναι ότι η Ελλάδα εξακολουθεί να προστατεύει ανθρώπους που μετείχαν σε ένα πραξικόπημα απέναντι στη νόμιμη κυβέρνηση μιας χώρας αντί να τους παραδίδει στη χώρα αυτή, όπου θα πρέπει να λογοδοτήσουν για τις πράξεις τους. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι το συγκεκριμένο επιχείρημα είναι κατανοητό και δεν στερείται καθόλου λογικής, ακόμα και αν υπάρχουν μεγάλες αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος στην Τουρκία (μήπως το δικό μας σύστημα είναι πρότυπο αποτελεσματικότητας;) και τις εγγυήσεις για μία δίκαιη δίκη. Τα συγκεκριμένα ζητήματα είναι αρμοδιότητα της κάθε χώρας ξεχωριστά και συστάσεις προς αυτή την κατεύθυνση μπορούν να γίνουν και γίνονται, χωρίς όμως δυστυχώς ή ευτυχώς να υπάρχει δυνατότητα παρέμβασης στα εσωτερικά ζητήματα ενός άλλου κράτους. Από την άλλη μεριά, η απόφαση αυτή του ΣτΕ έχει συγκεκριμένες συνέπειες:
– Καμία αλλαγή στο δικαστικό σύστημα της Τουρκίας και κανένας θετικός αντίκτυπος αυτής της απόφασης είτε στην Τουρκία είτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
– Περαιτέρω όξυνση των ήδη τεταμένων σχέσεων με τη γείτονα, χωρίς κανένα όφελος για τη χώρα μας.
– Συνέχιση της κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία, χωρίς μέχρι τώρα να υπάρχει καμία θετική εξέλιξη ως προς την αποφυλάκισή τους, παρ’ όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει σε κάθε επίπεδο, για αυτόν τον σκοπό.
Με βάση τα παραπάνω λοιπόν, εύλογα μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν είναι περισσότερο δίκαιο και επιθυμητό για την ελληνική πλευρά να συνεχίζεται αυτή η γραμμή αντιμετώπισης τους ζητήματος των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, όταν οι δικοί μας στρατιώτες κρατούνται φυλακισμένοι, χωρίς καν να τους έχουν αποδοθεί κατηγορίες και χωρίς καμία ένδειξη για τη χρονική διάρκεια που μπορεί να κρατήσει αυτή η περιπέτεια.
Ν. Φακίνος, Βρυξέλλες
Για τον όρο «έθνος» έχουν δοθεί διάφοροι ορισμοί. Περιορίζομαι σε αυτόν που υπάρχει στο λεξικό του Μπαμπινιώτη: (Εθνος είναι) σύνολο ανθρώπων που γίνονται αντιληπτοί και από τους ίδιους και από τους άλλους ως ομοιογενές σύνολο, καθώς συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς κοινής καταγωγής και ιστορικό παρελθόν, κοινά στοιχεία πολιτισμού, κοινά ιδανικά και πολλές φορές κοινή γλώσσα και θρησκεία, ενώ παράλληλα έχουν συνείδηση της διαφοράς τους από άλλα ανάλογα σύνολα ανθρώπων.
Πόσοι από τους κατοίκους της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας έχουν «καταγωγή και ιστορικό παρελθόν» που φανερώνουν ότι απαρτίζουν τη μακεδονική εθνότητα; Οι περισσότεροι από αυτούς είναι Σλάβοι. Στις μειονότητες περιλαμβάνονται Αλβανοί, Βούλγαροι, Αθίγγανοι και Ελληνες. Κάτοικος με μακεδονική εθνότητα δεν υπάρχει ούτε ένας, διότι απλούστατα τέτοια εθνότητα δεν υφίσταται. Τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τους χρόνους του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν υπήρχε ούτε αναφερόταν μακεδονική εθνότητα. Στην απογραφή του 1911, την τελευταία που διενήργησε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας και Θράκης, αναφέρονται οι εθνότητες τουρκική, εβραϊκή, ελληνική, βουλγαρική, σερβική, αλβανική, αλλά δεν αναφέρεται ούτε ένας κάτοικος μακεδονικής εθνότητας, διότι τέτοια εθνότητα δεν υπήρχε. Είναι γνωστό ότι «μακεδονική» εθνότητα «κατασκευάστηκε» θεωρητικώς το 1933 από τον Δημητρώφ, γενικό γραμματέα του Κ.Κ. Βουλγαρίας, για προφανείς πολιτικές επιδιώξεις.
Εχω τη γνώμη ότι αποτελεί σφάλμα να διατυπώνεται η άποψη ότι υπάρχει μακεδονική εθνότητα, άποψη που δεν μπορεί να υποστηριχθεί ούτε από τα ιστορικά ούτε και από τα πολιτικά δεδομένα.
Θεοδόσιος Δόσιος, Συνταξιούχος ιατρός
του Σαββάτου (02/06/18)
Ο Μεφιστοφελής, το (αιώνιο) κυνήγι
 |
της αιώνιας νεότητας και η μοίρα του ήλιου μας
Κύριε διευθυντά,
Κύριε διευθυντά,
Στην έγκριτη εφημερίδα σας δημοσιεύθηκε (5/5) η εξαίρετη επιστολή του κ. Νίκου Δυoβουνιώτη, η οποία θίγει ένα διαχρονικό πρόβλημα που απασχολεί μεγάλο μέρος της κοινωνίας, αυτό των γηρατειών με τα προβλήματά του. Στις 20/5 στη Λυρική Σκηνή ανέβηκε η όπερα του Τσέχου συνθέτη Λέος Γιάνατσεκ «Υπόθεση Μακρόπουλος – Vec makropoulos» σχετικά με την αιώνια νεότητα. Επειδή τα δύο θέματα έχουν άμεση σχέση μεταξύ τους, θα ήθελα να τα σχολιάσω.
Αποτελεί πραγματικά αναπάντητο ερώτημα και μυστήριο γιατί ό,τι γεννιέται προχωρά προς την εξέλιξη, το γήρας και τέλος τον θάνατο. Η πορεία αυτή δεν αφορά μόνο τα έμψυχα. Γερνούν τα έθνη, οι κοινωνίες, οι αυτοκρατορίες, οι πολιτισμοί. Γερνούν οι ιδέες, και οι αντιλήψεις, γερνούν επίσης και τα μέταλλα. Γερνά το σύμπαν και τέλος οι επιστήμονες μιλούν περί του προσεχούς γήρατος και θανάτου του Ηλιου. Από αρχαιοτάτων χρόνων το γήρας σαν πρόδρομος του θανάτου, φόβιζε τους ανθρώπους, θεωρώντας το σαν μια κατάρα των θεών προς τον άνθρωπο, προερχόμενο από την περιοχή του σκοτεινού και του απόκρυφου, του έδωσαν δε μυθολογική οντότητα (παιδί του ερέβους και της νύχτας) και ότι πρωτοεμφανίσθηκε στη γη όταν ξεχύθηκε μαζί με τις άλλες συμφορές από το κουτί της Πανδώρας.
Η Εκκλησία προσεύχεται για ανώδυνα, ειρηνικά και ανεπαίσχυντα να είναι τα τέλη της ζωής, ο δε θυμόσοφος λαός για εκείνους που εγκαταλείπουν τα εγκόσμια νέοι έχει επιλέξει μια παρηγορητική φράση «όποιον αγαπά ο Θεός τον παίρνει νέο», θέλοντας να τονίσει ότι αυτός δεν θα δοκιμάσει τις δυσκολίες του γήρατος. Ετσι λοιπόν ο άνθρωπος αναζήτησε και συνεχίζει να αναζητά την «αιώνια νεότητα», και η προσπάθειά του χρονολογείται εδώ και αιώνες.
Αυτοί όμως που ασχολήθηκαν εντατικά, μεθοδικά και επιστημονικά, δημιουργώντας ιστορικό προηγούμενο, ήσαν οι αλχημιστές. Σκοπός τους ήταν η περίφημη «μεταστοιχείωση» η οποία εκτός της αλλαγής των ευτελών μετάλλων σε ευγενή, προσδοκούσαν και τη μεταμόρφωση του γήρατος σε νεότητα, και ακόμη στη μεταβολή από μια γήινη ύπαρξη σε μια μεταφυσική, επιτυγχάνοντας τους τρεις, θεωρητικά, βασικότερους στόχους. Τον πλούτο, τη νεότητα και την αιωνιότητα. Δημιούργησαν έτσι μια ουσία, η οποία θα μπορούσε να επιφέρει αυτές τις μεταβολές. Η ουσία αυτή πήρε διάφορα ονόματα, «βαφή», «φάρμακο», «σκόνη», Αραβικά «al - iksir», Λατινικά «elixir» και τελικά «Φιλοσοφική λίθος». Αλχημιστής του 16ου αιώνα και ο Ελληνας Μακρόπουλος στην υπηρεσία του Βασιλιά Ροδόλφου, προσπάθησε να δώσει την αιώνια νεότητα.
Ο άνθρωπος όμως παραμένει ο ίδιος και η προσπάθειά του συνεχίζεται ακόμη και σήμερα με διαφορετικά όμως μέσα (κρέμες, νυστέρια, βελόνες, επεμβάσεις και άλλα), φθάνοντας και σε υπερβολές, οι οποίες μερικές φορές καταντούν επικίνδυνες. Δυστυχώς όμως το όνειρο του ανθρώπου για αιώνια νεότητα φαίνεται ότι θα παραμείνει όνειρο, που μόνο η φαντασία του Γκαίτε με τον «Μεφιστοφελή» θα μπορούσε να το μετατρέψει σε πραγματικότητα.
Ι. Κ. Γεωργιου, Καρδιολόγος
 |
Επειτα όμως θυμήθηκα ότι ο Δάντης μάλλον αδίκησε τον εν λόγω Πάπα, που μπορεί να επικαλέστηκε σωματική αδυναμία και άλλες δυσκολίες, αλλά ποθούσε να ξαναβρεί «τη χαμένη εσωτερική γαλήνη» του. Πριν εκλεγεί, ο Τσελεστίνο ήταν ερημίτης και μετά θάνατον αγιοποιήθηκε. Η παραίτηση του προέδρου του ΣτΕ ήταν γεγονός μοναδικό, αλλά δεν προήλθε από την επιθυμία του να απεμπλακεί από την εξουσία. Το ακριβώς αντίθετο! Υπήρξε ο καρπός της υπερβολικής εμπλοκής του στο παιχνίδι της πολιτικής, στο οποίο παρέμεινε συνεπής μέχρι το τέλος.
Στις 30-9-2016 προχώρησε αυθαίρετα στη διακοπή και επ’ αόριστον αναβολή της διάσκεψης για τις τηλεοπτικές άδειες, επικαλούμενος το ανήκουστο, δηλαδή «το κλίμα που έχει διαμορφωθεί από δημόσιες τοποθετήσεις και εκδηλώσεις ως προς την έκβαση της διασκέψεως της Ολομελείας του ΣτΕ». Και όσον αφορά τη δήλωση παραίτησης, αυτή έγινε μπροστά στις τηλεοπτικές κάμερες, κατά παράβασιν της δεοντολογίας, και το κύριο μέρος της αφιερώθηκε σε αντιμνημονιακή ρητορεία και αισθήματα συμπάθειας για μισθωτούς και συνταξιούχους. Και τότε αλλά και τώρα επικρίθηκε εκ των έσω για απόπειρα επηρεασμού των δικαστών του ΣτΕ. Αν η παραίτηση του Τσελεστίνο σηματοδοτεί την αποτυχία τής κατά Πλάτωνα «αρίστης πολιτείας», δηλαδή του αιτήματος «να βασιλεύσουν οι φιλόσοφοι», αντίθετα η θητεία και η παραίτηση του Νίκου Σακελλαρίου, η θητεία και η μετέπειτα πολιτική διαδρομή της Βασιλικής Θάνου, εκλεκτών της σημερινής κυβέρνησης, σηματοδοτούν τον θρίαμβο της «χειρίστης πολιτείας».
Μιχαήλ Πασχάλης, Ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας
Πανεπιστημίου Κρήτης
«Στραβοτιμονιές» και λαϊκισμός
Κύριε διευθυντά,
Αναφέρομαι στο άρθρο του Στάθη Καλύβα, καθηγητή Πολιτικής Επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που δημοσιεύθηκε στο φύλλο της 20ής Μαΐου, με τίτλο «Δημόσιες συγκοινωνίες ως προοικονομία». Σύμφωνα με τον αρθρογράφο οι δημόσιες συγκοινωνίες συμπυκνώνουν πτυχές της ελληνικής κοινωνιολογικής πραγματικότητας.
Ως τέτοια πτυχή αναδεικνύει τον λαϊκισμό ως διαχρονικό φαινόμενο. Σε τέσσερις διαδοχικές φάσεις ο Σ. Καλύβας περιγράφει επιτυχημένα τη σύνδεση του λαϊκισμού με τις συγκοινωνίες. Πρέπει να είναι κανείς εξαιρετικά κακόπιστος για να μη συμφωνήσει με όσα γράφει ο αρθρογράφος. Μία δεύτερη όμως πιο ψύχραιμη ματιά οδηγεί στο συμπέρασμα ότι η καταγγελία του λαϊκισμού είναι επιλεκτική. Εξηγούμαι παραθέτοντας γεγονότα.
Στην περίοδο 1992-1993 εντοπίζει ο αρθρογράφος τον θρίαμβο του λαϊκισμού. Την ιδιωτικοποίηση των δημόσιων λεωφορείων που επιχείρησε η κυβέρνηση Μητσοτάκη προκειμένου «ν’ αντιμετωπίσει τις χρόνιες δυσλειτουργίες, τα ελλείμματα και τις απεργίες», όπως λέει ο Σ. Καλύβας, ακολούθησε έκρηξη οργανωμένων διαμαρτυριών (εδώ εντοπίζεται ο λαϊκισμός) με επικεφαλής συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ (Κολλάς) και του ΚΚΕ (Σταμούλος), με αποκορύφωμα τη δημόσια διαπόμπευση των ιδιοκτητών-οδηγών που δέχθηκαν επίθεση κ.λπ., κ.λπ.
Την αποτρόπαιη εικόνα και παρέμβαση των «Σταμουλοκολλάδων», όπως αναφέρει ο αρθρογράφος, τη θυμόμαστε καλά και πράγματι συνιστά ακραίο λαϊκιστικό φαινόμενο. Στην περίπτωση που εξετάζουμε όμως, ο λαϊκισμός εμφανίζεται σε αυτό το χρονικό σημείο; Νύκτα, αργά κάπου στα Σούρμενα, το ιδιωτικοποιημένο λεωφορείο δεν ξεκινά καθώς ο οδηγός αρνείται την εκτέλεση του δρομολογίου επειδή «δεν υπάρχει κόσμος». Ζητάει από τους τέσσερις επιβάτες να κατέβουν.
Στις εύλογες και οργισμένες διαμαρτυρίες μας απαντά προτείνοντάς μας να πάρουμε ένα από τα 3-4 ταξί που βρίσκονταν εκεί. Επειδή έπρεπε να πάω επειγόντως στον προορισμό μου, κατάπια την οργή μου και μπήκα σε ένα από αυτά. Και ω, τι έκπληξη, μπήκε να οδηγήσει το ταξί ο οδηγός του λεωφορείου.
Παρέθεσα τα γεγονότα και ρωτώ: Πότε ακριβώς άρχισε ο λαϊκισμός; Οταν αντέδρασαν (με απαράδεκτο τρόπο βέβαια) οι συνδικαλιστές; Η ιδιωτικοποίηση που προηγήθηκε, με τον τρόπο που έγινε, παραχώρηση ουσιαστικά, έναντι συμβολικού τιμήματος, της δημόσιας περιουσίας σε κομματικούς φίλους και οι συνέπειές της στο μεταφορικό έργο, πέραν του προφανούς σκανδάλου που συνιστούσε, δεν συνιστούσε και ακραίο λαϊκισμό; Η προσχηματική χρησιμοποίηση και επίκληση του ορθότατου φυσικά θεσμού της ιδιωτικοποίησης, με σκοπό να εξυπηρετηθεί η κομματική πελατεία, πώς λέγεται άραγε; Ο λαϊκισμός δεν είναι ξέχωρος από το κομματικό κράτος, αφού το ένα γεννά το άλλο. Να υποθέσουμε ότι αυτά δεν τα γνώριζε ο Σ. Καλύβας; Οι λεπτομέρειες που παραθέτει, δείχνουν αντίθετα ότι γνωρίζει βαθιά την πραγματικότητα. Η καθολική ανακούφιση με την οποία υποδέχθηκε το κοινό την επιστροφή των λεωφορείων στο Δημόσιο, ασχέτως με το αν θεωρητικά ήταν ορθή, δεν λέει τίποτα στον αρθρογράφο ή μήπως δεν είδε τις εικόνες από τα λεωφορεία που έκαιγαν οι ταξιτζήδες-ιδιοκτήτες όταν πια δεν ήταν δικά τους;
Ολα αυτά μένουν εκτός κριτικής στο άρθρο και η στηλίτευση του λαϊκισμού αρχίζει από εκεί που ο αρθρογράφος επιθυμεί. Το πρόβλημα που συζητά ο Σ. Καλύβας δεν είναι τόσο ο λαϊκισμός όσο το πώς τον χρησιμοποιεί κάποιος για να επιβάλει τις απόψεις του. Η επιλεκτική καταγγελία του λαϊκισμού είναι και αυτή τρανό λαϊκιστικό σύμπτωμα. Είναι λοιπόν κρίμα που το άρθρο του Σ. Καλύβα αδυνατίζει, αν δεν ακυρώνεται, επειδή ο συγγραφέας-καθηγητής της Πολιτικής επιστήμης δεν καταφέρνει να καταθέσει αμερόληπτη άποψη.
Ατυχη στιγμή για τον αρθρογράφο και μία χαμένη ευκαιρία για εμάς, καθώς θα μπορούσαμε να έχουμε μία πλήρως τεκμηριωμένη άποψη για το θέμα.
Γιάννης Μαυρίκος, Σαρωνίδα
 |
– Καμία αλλαγή στο δικαστικό σύστημα της Τουρκίας και κανένας θετικός αντίκτυπος αυτής της απόφασης είτε στην Τουρκία είτε σε ευρωπαϊκό επίπεδο.
– Περαιτέρω όξυνση των ήδη τεταμένων σχέσεων με τη γείτονα, χωρίς κανένα όφελος για τη χώρα μας.
– Συνέχιση της κράτησης των δύο Ελλήνων στρατιωτικών στην Τουρκία, χωρίς μέχρι τώρα να υπάρχει καμία θετική εξέλιξη ως προς την αποφυλάκισή τους, παρ’ όλες τις προσπάθειες που έχουν γίνει σε κάθε επίπεδο, για αυτόν τον σκοπό.
Με βάση τα παραπάνω λοιπόν, εύλογα μπορεί κάποιος να αναρωτηθεί αν είναι περισσότερο δίκαιο και επιθυμητό για την ελληνική πλευρά να συνεχίζεται αυτή η γραμμή αντιμετώπισης τους ζητήματος των οκτώ Τούρκων στρατιωτικών, όταν οι δικοί μας στρατιώτες κρατούνται φυλακισμένοι, χωρίς καν να τους έχουν αποδοθεί κατηγορίες και χωρίς καμία ένδειξη για τη χρονική διάρκεια που μπορεί να κρατήσει αυτή η περιπέτεια.
Ν. Φακίνος, Βρυξέλλες
 |
Για τον όρο «έθνος» έχουν δοθεί διάφοροι ορισμοί. Περιορίζομαι σε αυτόν που υπάρχει στο λεξικό του Μπαμπινιώτη: (Εθνος είναι) σύνολο ανθρώπων που γίνονται αντιληπτοί και από τους ίδιους και από τους άλλους ως ομοιογενές σύνολο, καθώς συνδέονται μεταξύ τους με δεσμούς κοινής καταγωγής και ιστορικό παρελθόν, κοινά στοιχεία πολιτισμού, κοινά ιδανικά και πολλές φορές κοινή γλώσσα και θρησκεία, ενώ παράλληλα έχουν συνείδηση της διαφοράς τους από άλλα ανάλογα σύνολα ανθρώπων.
Πόσοι από τους κατοίκους της Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας έχουν «καταγωγή και ιστορικό παρελθόν» που φανερώνουν ότι απαρτίζουν τη μακεδονική εθνότητα; Οι περισσότεροι από αυτούς είναι Σλάβοι. Στις μειονότητες περιλαμβάνονται Αλβανοί, Βούλγαροι, Αθίγγανοι και Ελληνες. Κάτοικος με μακεδονική εθνότητα δεν υπάρχει ούτε ένας, διότι απλούστατα τέτοια εθνότητα δεν υφίσταται. Τόσο κατά την αρχαιότητα όσο και κατά τους χρόνους του Βυζαντίου και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας δεν υπήρχε ούτε αναφερόταν μακεδονική εθνότητα. Στην απογραφή του 1911, την τελευταία που διενήργησε η Οθωμανική Αυτοκρατορία στη γεωγραφική περιοχή της Μακεδονίας και Θράκης, αναφέρονται οι εθνότητες τουρκική, εβραϊκή, ελληνική, βουλγαρική, σερβική, αλβανική, αλλά δεν αναφέρεται ούτε ένας κάτοικος μακεδονικής εθνότητας, διότι τέτοια εθνότητα δεν υπήρχε. Είναι γνωστό ότι «μακεδονική» εθνότητα «κατασκευάστηκε» θεωρητικώς το 1933 από τον Δημητρώφ, γενικό γραμματέα του Κ.Κ. Βουλγαρίας, για προφανείς πολιτικές επιδιώξεις.
Εχω τη γνώμη ότι αποτελεί σφάλμα να διατυπώνεται η άποψη ότι υπάρχει μακεδονική εθνότητα, άποψη που δεν μπορεί να υποστηριχθεί ούτε από τα ιστορικά ούτε και από τα πολιτικά δεδομένα.
Θεοδόσιος Δόσιος, Συνταξιούχος ιατρός
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου