οι κηπουροι τησ αυγησ

Δευτέρα 31 Οκτωβρίου 2016

"...Ο 28ος μεσημβρινός εξηγεί σε σημαντικό βαθμό και το γεγονός των συχνών αεροναυτικών ασκήσεων Ερευνας και Διάσωσης που πραγματοποιούν οι ελληνικές δυνάμεις στην περιοχή. Πέρα από την παραδοσιακή αμιγώς ελληνοτουρκική διάσταση που έχει η διεκδίκηση ζωτικού θαλάσσιου χώρου από την Αγκυρα, στρατιωτικές και διπλωματικές πηγές με πολυετή γνώση των ζητημάτων που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο, τονίζουν ότι η Τουρκία διεκδικεί πλέον να εδραιώσει την παρουσία της ως η κατεξοχήν ναυτική δύναμη της Λεκάνης. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η στροφή που φαίνεται ότι έχει κάνει η Τουρκία στο βέτο το οποίο μέχρι πρότινος έθετε για συγχώνευση της επιχείρησης της Ε.Ε. «Sophia» στην Κεντρική Μεσόγειο με εκείνη του ΝΑΤΟ (η οποία έχει την κωδική ονομασία «Sea Guardian» και θα διαδεχθεί την υφιστάμενη «Active Endevor») λόγω της συμμετοχής σε αυτήν και της Κυπριακής Δημοκρατίας...."

Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", το διπλό θέμα του Βασίλη Νέδου
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 29-30/10/16 

Οι στόλοι της Μεσογείου και ο 28ος μεσημβρινός

Το απόγευμα του περασμένου Σαββάτου (22/10) το ερευνητικό σκάφος «Surveyor», μισθωμένο από το Πολυτεχνείο Κρήτης αναχώρησε από τη θαλάσσια περιοχή νότια της Ρόδου με πορεία δυτικά προς το Αιγαίο.

Για τρεις ημέρες είχε παραμείνει εκεί, συνοδευόμενο από δύο φρεγάτες, την ελληνική «Νικηφόρος Φωκάς» και την τουρκική «Gelibolu». Η τουρκική φρεγάτα συνόδευσε το «Surveyor» μέχρι περίπου το μέσον της Ρόδου και έπειτα έστριψε ανατολικά.

Το σημείο της στροφής του τουρκικού πλοίου δεν ήταν τυχαίο, ούτε και σηματοδοτούσε κάτι που συνέβαινε για πρώτη φορά. Συμπίπτει με τον 28ο μεσημβρινό, ο οποίος διατέμνει νοητά τη Ρόδο περίπου στη μέση του νησιού και είναι ένα όριο που οι τουρκικές ναυτικές δυνάμεις χρησιμοποιούν προκειμένου να προσδιορίσουν τον ισχυρισμό τους για θαλάσσια αρμοδιότητα σε εκείνο το κομμάτι της Ανατολικής Μεσογείου.

Προφανώς, σε αυτή τη θαλάσσια περιοχή περιλαμβάνεται και όλη η επιφάνεια νότια του Καστελλόριζου. Η συγκεκριμένη τακτική δεν είναι άγνωστη ούτε στο Πολεμικό Ναυτικό (Π.Ν.) και στην Πολεμική Αεροπορία (Π.Α.) ούτε βεβαίως και στο ΓΕΕΘΑ, γι’ αυτό και τηρούνται πολύ χαμηλοί τόνοι.

Ο 28ος μεσημβρινός εξηγεί σε σημαντικό βαθμό και το γεγονός των συχνών αεροναυτικών ασκήσεων Ερευνας και Διάσωσης που πραγματοποιούν οι ελληνικές δυνάμεις στην περιοχή. Πέρα από την παραδοσιακή αμιγώς ελληνοτουρκική διάσταση που έχει η διεκδίκηση ζωτικού θαλάσσιου χώρου από την Αγκυρα, στρατιωτικές και διπλωματικές πηγές με πολυετή γνώση των ζητημάτων που αφορούν την Ανατολική Μεσόγειο, τονίζουν ότι η Τουρκία διεκδικεί πλέον να εδραιώσει την παρουσία της ως η κατεξοχήν ναυτική δύναμη της Λεκάνης. Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται και η στροφή που φαίνεται ότι έχει κάνει η Τουρκία στο βέτο το οποίο μέχρι πρότινος έθετε για συγχώνευση της επιχείρησης της Ε.Ε. «Sophia» στην Κεντρική Μεσόγειο με εκείνη του ΝΑΤΟ (η οποία έχει την κωδική ονομασία «Sea Guardian» και θα διαδεχθεί την υφιστάμενη «Active Endevor») λόγω της συμμετοχής σε αυτήν και της Κυπριακής Δημοκρατίας.

H απόφαση

Η σύνοδος των υπουργών Αμυνας του ΝΑΤΟ στις 26 και 27 Οκτωβρίου έλυσε αυτή την εκκρεμότητα, γεγονός που σημαίνει ότι αναλόγως έχει και η Κύπρος υποχωρήσει από τη σχετική αντίδρασή της ως χώρα της Ε.Ε. για την τουρκική συμμετοχή στην κοινή επιχείρηση. Αυτό σημαίνει ότι στο πλαίσιο του «Sea Guardian», πλοία της Τουρκίας θα μπορούν να επιχειρούν και στην Κεντρική Μεσόγειο. Μέσω της κοινής επιχείρησης ΝΑΤΟ - Ε.Ε., η Ελλάδα επίσης προσπαθεί να αυξήσει το ειδικό βάρος της στην περιοχή, προκειμένου να κατορθώσει να διατηρήσει τη ναυτική φήμη της (μέχρι πολύ πρόσφατα ο ελληνικός στόλος κατατασσόταν μεταξύ των ισχυροτέρων διεθνώς, με μαχητική αξία να αντιστοιχεί στο 80% του αμερικανικού ναυτικού).

Λόγω της πολυετούς οικονομικής κρίσης, η Ελλάδα παρέχει ώς τώρα, στο πλαίσιο των επιχειρήσεων «Active Endevor» και «Sophia» δύο υποβρύχια τα οποία αθροιστικά παραμένουν για τρεις μήνες τον χρόνο, με ενδιάμεσα τρίμηνα διαλείμματα. Πρόκειται για επιχειρήσεις σημαντικού μεγέθους, στις οποίες άλλοτε η Ελλάδα έστελνε ως στοιχείο προβολής ισχύος μία φρεγάτα. Εμπειρα στρατιωτικά στελέχη αντιλαμβάνονται ότι στην ευρύτερη περιοχή, πέρα από την Τουρκία, ακόμη και χώρες με παραδοσιακό προσανατολισμό προς την ξηρά, όπως το Ισραήλ και η Αίγυπτος, ενισχύουν τον θαλάσσιο βραχίονά τους με πλοία και υποβρύχια μεγαλύτερου εκτοπίσματος και αυξημένων δυνατοτήτων.

Ενας πολύ σημαντικός λόγος που οι χώρες αυτές αναβαθμίζουν τους στόλους τους, είναι τα κοιτάσματα φυσικού αερίου και η σχεδόν δεδομένη εξέλιξη της μεταφοράς του κατά κύριο λόγο μέσω δεξαμενοπλοίων υγροποιημένου αερίου (LNG). Επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι, αντιλαμβανόμενοι την προστιθέμενη αξία που αποκτά για κάθε χώρα η ναυτική ισχύς στη Μεσόγειο, οι Ιταλοί πιέζουν για περαιτέρω αναβάθμιση του νατοϊκού στρατηγείου στη Νάπολη.

Οι πρωτοβουλίες

Οι ίδιες πηγές ανέφεραν ότι, παρά την κρίση, το απαιτητικό αυτό περιβάλλον πιέζει εκ των πραγμάτων για πρωτοβουλίες. Μέχρι και αυτή τη στιγμή δεν έχει διατυπωθεί εθνική θαλάσσια πολιτική (πόσο μάλλον στρατηγική), ωστόσο τονίζεται ότι η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευθεί το εύρος των αποστολών που αναλαμβάνει το ΝΑΤΟ τόσο στην ανοικτή (blue water) όσο και στην κλειστή θάλασσα (brown water). Επίσης, η μείωση του αμερικανικού στόλου από περίπου χίλια πλοία το 1990 σε περίπου τριακόσια σήμερα, εκ των πραγμάτων μεταφέρει την ευθύνη διατήρησης της παρέμβασης του ΝΑΤΟ στα χέρια και των υπολοίπων συμμάχων.

Γι’ αυτό και από το ΓΕΝ γίνονται διαρκείς κρούσεις για την ανάγκη συμμετοχής σε επιχειρήσεις με πλοίο το οποίο μπορεί να κάνει προβολή της ελληνικής ισχύος (show of force) και τη δυνατότητα αξιόπιστης και ουσιαστικής εξυπηρέτησης των συμμαχικών συμφερόντων στην ευρύτερη περιοχή. Στρατιωτικές πηγές υπενθύμιζαν ότι προ του 2010 το ελληνικό Π.Ν. ήταν από τις σημαντικότερες δεξαμενές ναυτικών δυνάμεων της Συμμαχίας, σε αναλογία πολύ υψηλότερη από άλλες μεγαλύτερες και ισχυρότερες χώρες. Ως ενδεικτικό παράδειγμα αυτής της αξιοπιστίας στο εσωτερικό των συμμαχικών δομών, περιγράφεται η πρώτη ναυτική επιχείρηση της Ε.Ε. στις ακτές της Σομαλίας, η οποία είχε ως πρώτο διοικητή της, αρχιπλοίαρχο του Π.Ν.

Προφανώς, προκειμένου να υλοποιηθεί ένας τέτοιος σχεδιασμός απαιτούνται κινήσεις που θα επιτρέψουν τη συντήρηση του υπάρχοντος στόλου και, ενδεχομένως, την επαύξησή του. Η δημοσιονομική συγκυρία δεν επιτρέπει την αγορά νέων πλοίων, ωστόσο η πιθανότητα ενίσχυσης με παλαιότερες μονάδες (π.χ. από το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ), είναι αρκετά σοβαρή. Υπάρχουν και αρκετά προωθημένες σκέψεις για αξιοποίηση της ναυτικής εμπειρίας του Π.Ν., μέσω παροχής εκπαίδευσης ή ακόμη και μίσθωσης δυνάμεων σε άλλες χώρες για έργα θαλάσσιας ασφάλειας. Τέλος, η ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων επιχειρεί να αναδείξει και το συγκριτικό πλεονέκτημα της ναυτικής βάσης της Σούδας. Ο αρχηγός ΓΕΕΘΑ κ. Ευάγγελος Αποστολάκης προωθεί τη δυναμική της Σούδας στην ανατολική Μεσόγειο και –παρά τις δυσκολίες– επιχειρεί να τη μετατρέψει σε υπόδειγμα στρατιωτικής ναυτικής βάσης.

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 29-30/10/16

Συγκέντρωση πολεμικών ΗΠΑ και Ρωσίας

Στο διήμερο μεταξύ 4ης και 5ης Νοεμβρίου, τα πλοία του ΝΑΤΟ τα οποία περιπολούν στην Κεντρική Μεσόγειο και συγκεκριμένα ανάμεσα στην Κρήτη και τη Λιβύη θα βρίσκονται σε κατάσταση επιφυλακής για την τότε υπολογιζόμενη διέλευση ρωσικού στολίσκου προς τη Συρία. Οι συμμαχικές, αμερικανικές και μη, ναυτικές δυνάμεις στην περιοχή είναι αρκετές. Δεν είναι τυχαίο ότι στις αρχές της εβδομάδας σε ελληνικά λιμάνια ήταν ελλιμενισμένα τρία πολεμικά: Στον Πειραιά η ναυαρχίδα του 6ου στόλου «USS Mount Whitney» (όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή υποδοχής του νέου πρέσβη των ΗΠΑ κ. Τζέφρεϊ Πάιατ), στη Σούδα το ελικοπτεροφόρο «USS Wasp» με πλήρωμα 2.500 ατόμων και στο Ηράκλειο Κρήτης το ολλανδικό υποβρύχιο «HNLMS Walrus». Στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου επιχειρούν και άλλα εξίσου μεγάλα πολεμικά, όπως το γαλλικό αεροπλανοφόρο «Charles De Gaulle» ή τα αμερικανικά αντιτορπιλικά «USS Ross» και «USS Carney». Στον Πειραιά θα βρεθεί την Τρίτη και ένα ρωσικό πλοίο, το οποίο, ωστόσο, δεν έχει καμία σχέση με τις επιχειρήσεις στη Συρία. Ο ελλιμενισμός του και μια σειρά από εκδηλώσεις που θα γίνουν στον Πειραιά εντάσσονται στο 4ο Ελληνορωσικό Φόρουμ, στο πλαίσιο του οποίου, άλλωστε, επισκέπτεται την Αθήνα ο Ρώσος ΥΠΕΞ κ. Σεργκέι Λαβρόφ.

Ο ρωσικός στολίσκος, που κατευθύνεται στη Συρία, αποτελείται από το αεροπλανοφόρο «Ναύαρχος Κουζνετσόφ», τη ναυαρχίδα του Βόρειου Στόλου «Πιοτρ Βελίκι» (Μέγας Πέτρος) και τα αντιτορπιλικά «Κουλάκοβ» και «Σεβερομόρσκ», μαζί με τέσσερα μικρότερα, συνοδευτικά πλοία. Πηγές της «Κ» δεν απέκλειαν το ενδεχόμενο ο ρωσικός στολίσκος να συνοδεύεται και από πυρηνοκίνητο υποβρύχιο. Τα οκτώ πλοία που θα φτάσουν στη Συρία θα προστεθούν σε μια ήδη αρκετά ισχυρή ρωσική ναυτική δύναμη τουλάχιστον 11 σκαφών, η οποία έχει φθάσει στην Ανατολική Μεσόγειο από άλλη οδό, μέσω Μαύρης Θάλασσας, Προποντίδας και Αιγαίου. Συγκεκριμένα, πρόκειται για μία φρεγάτα, τρία αρματαγωγά, μία πυραυλάκατο (ταχύ περιπολικό κατευθυνόμενων βλημάτων), τρία βοηθητικά, δύο πλοία υποκλοπών και ένα ναρκαλιευτικό.

Ως προς την κίνηση του Βορείου Στόλου, ο συναγερμός στη βάση της Ναυτικής Διοίκησης του ΝΑΤΟ στο Νόρθγουντ της Αγγλίας σήμανε ήδη από τις 15 Οκτωβρίου. Ο στολίσκος πέρασε τα διεθνή ύδατα στη Βόρεια Θάλασσα και στις 20 Οκτωβρίου έφθασε στη Μάγχη, όπου και προκάλεσε την άμεση αντίδραση του βρετανικού Βασιλικού Ναυτικού, το οποίο ενεργοποίησε άμεσα τρία αντιτορπιλικά (κάποια από αυτά με τεχνολογία αιχμής) προκειμένου να συνοδεύσουν από απόσταση ασφαλείας τον στολίσκο του «Κουζνετσόφ». Αμέσως μετά την έξοδο του στολίσκου από τη Μάγχη και τη νότια πορεία του προς το Γιβραλτάρ, η Μαδρίτη άρχισε να δέχεται ισχυρότατες πιέσεις, ώστε να μην επιτρέψει τον ανεφοδιασμό του «Κουζνετσόφ» στον βορειοαφρικανικό ισπανικό θύλακα της Θεούτα. Πριν τα ρωσικά πλοία φθάσουν στο Γιβραλτάρ, την περασμένη Τετάρτη, η Ισπανία υποχώρησε στις πιέσεις από το ΝΑΤΟ (η Μαδρίτη αντιμετωπίζει κριτική για το γεγονός ότι στα προηγούμενα πέντε χρόνια επέτρεψε 57 φορές τη χρήση των ναυτικών εγκαταστάσεων στη Θεούτα από ρωσικά πολεμικά πλοία) και απαγόρευσε τον ανεφοδιασμό του «Κουζνετσόφ».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο πρώτο σκέλος του ταξιδιού του ρωσικού στολίσκου την ευθύνη παρακολούθησης για λογαριασμό του ΝΑΤΟ είχε η υπό ισπανική διοίκηση ναυτική ομάδα SNMG 1. Πλέον, αυτή η ευθύνη έχει μεταφερθεί στην υπό γερμανική διοίκηση SNMG 2, ο βασικός κορμός της οποίας περιπολεί στο Αιγαίο για το προσφυγικό. Ηδη την Τετάρτη, η καναδική φρεγάτα «Σάρλοταουν» είχε φθάσει έως τα στενά του Γιβραλτάρ, προκειμένου να παραλάβει τη «σκυτάλη» της παρακολούθησης. Πρέπει να θεωρείται δεδομένο ότι όσο το «Κουζνετσόφ» προσεγγίζει την Κεντρική Μεσόγειο, τόσο πλοία που είναι ενταγμένα στην SNMG-2 αλλά και στις υπόλοιπες συμμαχικές δυνάμεις στην περιοχή θα επιφορτιστούν με το καθήκον παρακολούθησης του ρωσικού στολίσκου.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου