ΚΕΑ-ΕτΤ(65++++++)
Έξι δημοσιογραφικές προβολές στην προσωπικότητα
του εκλιπόντος Κωνσταντίνου Μητσοτάκη
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ", 30/05/17 |
ΜΕΣΟΓΕΙΑΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Του Δημήτρη Ψυχογιού
Υπερπλήρης πλούσιων ημερών και διακεκριμένων απογόνων, κάπως σαν βιβλικός πατριάρχης, έφυγε γαλήνια ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης. Ισως όχι απολύτως ικανοποιημένος, αφού ούτε η πρωθυπουργία του ήταν τόσο μακρόχρονη όσο του μεγάλου αντιπάλου του (εχθρού μάλλον) Ανδρέα Παπανδρέου ούτε πρόλαβε να δει κάποιο από τα παιδιά του στην πρωθυπουργία. Αλλά μάλλον ευτυχής που ο κρητικός «οίκος Μητσοτάκη» είναι σε ανθηρή κατάσταση, ενώ έχει περίπου διαλυθεί ο πελοποννησιακός «οίκος Παπανδρέου» και νοσεί βαθύτατα ο μακεδονικός «οίκος Καραμανλή». Ισως η ανθηρότητα της οικογένειας Μητσοτάκη να είναι κάτι αντίστοιχο της «μεσογειακής διατροφής» που πρότυπό της θεωρείται η Κρήτη - να αντιπροσωπεύει κάποιο είδος «μεσογειακής πολιτικής», ανθεκτικής στον ελληνικό πολιτικό χρόνο. Οπως η οικογένεια Βαρδινογιάννη εκφράζει το ίδιο στην επιχειρηματικότητα.
Η ανθεκτικότητα και η συνέπεια ήσαν σίγουρα τα μεγάλα χαρίσματα του απελθόντος. Οι αριστερόστροφες δεκαετίες 1970-80 φόρτωσαν όλες τις ευθύνες για το πραξικόπημα του '67 στους «αποστάτες» και τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη, ταυτίζοντάς τους με το Παλάτι, και υποβαθμίζοντας τις ευθύνες των Γεωργίου και Ανδρέα Παπανδρέου, αλλά και του Παναγιώτη Κανελλόπουλου. Ομως ο Κωνσταντίνος Μητσοτάκης, συνεπέστατος αντιχουντικός, κατάφερε να ξεπεράσει το πολιτικό εμπάργκο που του είχε επιβληθεί, να γίνει ηγέτης της ΝΔ - και μάλιστα να τη μεταφέρει στην τροχιά της δικής του βενιζελικής πολιτικής οικογενειακής παράδοσης, μετονομάζοντάς την σε «φιλελεύθερη Νέα Δημοκρατία». Αλλά ο φιλελευθερισμός δεν μετρίασε την ένταση της σύγκρουσης με το ΠΑΣΟΚ - η επένδυση στην πολιτική οξύτητα, αντίστοιχη αυτής του Ανδρέα Παπανδρέου, ήταν μάλλον το μεγάλο του μειονέκτημα.
Αυτή τον παρέσυρε στο λάθος της παραπομπής του Ανδρέα Παπανδρέου στο Ειδικό Δικαστήριο το 1989, σε συμφωνία με τον Χαρίλαο Φλωράκη και τον Λεωνίδα Κύρκο. Η πλειοψηφία του στη Βουλή ήταν οριακή, το ίδιο του το κόμμα (κάθε άλλο παρά φιλελεύθερο) τον θεωρούσε κατά τη ορολογία της εποχής «σώγαμπρο» που προσελήφθη για να αντιμετωπίσει τον «Αντρέα» - ο ίδιος πρόσθεσε σε αυτά την περαιτέρω όξυνση της σύγκρουσης με το ΠΑΣΟΚ, απειλώντας τον ηγέτη του με φυλάκιση, και μάλιστα με στοιχεία κατασκευασμένα, όπως αποδείχτηκε. Το αποτέλεσμα ήταν η ανατροπή του από τον Αντώνη Σαμαρά, δηλαδή από τα βαθιά συντηρητικά στοιχεία της παράταξής του, τα ίδια που νίκησαν την Ντόρα Μπακογιάννη το 2009.
Ομως ο Κυριάκος Μητσοτάκης κατέκτησε την ηγεσία της ΝΔ και μένει να δούμε αν η παραδοσιακή «μεσογειακή πολιτική» θα αποδειχθεί ανθεκτική και κατά τον 21ο αιώνα. Ας θυμάται πάντως ο πρόεδρος της ΝΔ πως η οξύτητα και οι συμμαχίες με τους συντηρητικούς δεν ωφέλησαν τελικά τον φιλελεύθερο πατέρα του.
 |
| "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του Τύπου", 30/05/17 |
 |
| "ΕΣΤΙΑ", 30/05/17 |
 |
| "ΤΑ ΝΕΑ", 30/05/17 |
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/05/17 |
 |
| "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του Τύπου", 30/05/17 |
 |
| "ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ του Τύπου", 30/05/17 |
 |
| "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/05/17 |
Αναχρονισμοί
Του Μιχάλη Τσιντσίνη
Η ηθική απαισιοδοξία έρχεται, λένε, με το γήρας. Μεγαλώνοντας, ο οξυδερκής άνθρωπος μαθαίνει τόσο καλά τα ανθρώπινα πράγματα, που δεν επιτρέπει πια στον εαυτό του την αισιοδοξία. Ο κανόνας δεν ίσχυσε στην περίπτωση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη. Παρά τη βαθιά επίγνωσή του για τις αιτίες της εθνικής περιπέτειας, παρέμενε, ακόμη και το 2010, μετά το μνημόνιο, αισιόδοξος. «Τελειώσαμε», ήλπιζε, «με τον λαϊκισμό». Ηταν βέβαιος ότι ο λαός ήταν «ωριμότερος» από τις ηγεσίες του και δεν θα έπεφτε ξανά θύμα των ίδιων δημαγωγικών τεχνασμάτων.
Από τις πολλές παρεξηγήσεις που σκίαζαν τη δημόσια εικόνα του Μητσοτάκη αυτή είναι ίσως η λιγότερο συζητημένη: Ο σκόπιμα δυσοίωνος λόγος του περνιόταν για κυνικός, ενώ ήταν μάλλον το αντίθετο. Ο Μητσοτάκης δεν φοβόταν να γίνει δυσάρεστος όχι από κυνισμό, αλλά από δημοκρατικό ρομαντισμό. Πίστευε ότι, μακροπρόθεσμα, αυτός ήταν ο δρόμος της πειθούς. Πίστευε στη σοφία του πλήθους.
Η πολιτική μοίρα του ιδίου –και όχι μόνο του ιδίου– τον διέψευσε. Το μεγαλύτερο επίτευγμα της διακυβέρνησής του ήταν ότι όργωσε με νύχια και με δόντια το κοινωνικό έδαφος προκειμένου να εφαρμόσουν τη δική του ατζέντα –τουλάχιστον στο άνοιγμα της οικονομίας– οι πολιτικοί του αντίπαλοι.
Είναι μεγάλος ο πειρασμός να αναψηλαφήσει κανείς την πορεία του Μητσοτάκη με αναχρονισμούς από το σήμερα. Εναντίον του, εναντίον του ιδεολογικού ρεύματος που προσπάθησε να εκφράσει, δοκιμάστηκαν ανορθόδοξα όπλα που σήμερα είναι τόσο διαδεδομένα ώστε εκβιάζουν τον αναχρονισμό.
Είχε υποστεί τα fake news, όταν το αυριανικό photoshop, πριν από το photoshop, τον εμφάνισε ως συνεργάτη των ναζί. Είχε να αντιμετωπίσει τους αγανακτισμένους των συγκοινωνιών και των σχολικών καταλήψεων – που καθιερώθηκαν επί των ημερών του. Είχε να διαχειριστεί τις πλατείες του Μακεδονικού και να αναμετρηθεί με ποταμούς μίσους – ενός μίσους που κατέληξε δολοφονικό.
Αυτό το τοξικό ποτάμι παρέσυρε περιστασιακά τον Μητσοτάκη – όπως, ομολογημένα, στην παραπομπή του ιστορικού αντιπάλου του στο Ειδικό Δικαστήριο. Ομως, η φορά της πολιτείας του ήταν κόντρα στο ρεύμα. Χαμηλόφωνος και αντιθεατρικός, αμυνόταν στην όξυνση, παρά την πυροδοτούσε. Ετσι, σχεδόν αθόρυβα, έστρεψε τη Δεξιά στον δρόμο της οριστικής συμφιλίωσης με την Αριστερά.
Ακόμη κι όταν το αίμα του Μπακογιάννη ήταν ζεστό, ακόμη κι όταν ένα ξέσπασμα θυμού θα μπορούσε να του συγχωρεθεί ως φυσική παρόρμηση, ο Μητσοτάκης κατάφερε να βάλει τον ρόλο του πάνω από τον πόνο του.
Δεν υπάρχει κανονισμός που να επιβάλλει αυτή τη συμπεριφορά. Δεν υπάρχει γραμμένο, αλλά υπάρχει ένα μέτρο χωρίς την τήρηση του οποίου η δημοκρατική ζωή δεν είναι εφικτή. Αν η δημοκρατία περιμένει κάτι από τους ηγέτες της περισσότερο και από τα οράματα, περισσότερο και από τα προγράμματα, είναι να ενσαρκώνουν αυτό το μέτρο. Να της δίνουν ύφος. Οπως το έκανε ο Μητσοτάκης την ημέρα που κατάπιε το δάκρυ του.
Έντυπη
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου