Από τη "σημερινή" Λευκωσίας και την "Επένδυση"
"η σημερινή", κύριο θέμα, 25/03/17
 |
| "η σημερινή",25/03/17 |
 |
| "η σημερινή",25/03/17 |
Σε «ναρκοπέδιο» ρίχνουν τον Αναστασιάδη
Του Μιχάλη Παπαδόπουλου
ΤΡΙΚΛΟΠΟΔΙΑ ΕΪΝΤΕ - «ΜΥΣΤΙΚΩΝ ΔΕΙΠΝΩΝ» ΣΤΟΝ ΠΤΔ
ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΕΠΑΝΕΝΑΡΞΗΣ ΤΩΝ ΣΥΝΟΜΙΛΙΩΝ
Σε διαπραγματευτικό «ναρκοπέδιο» ρίχνουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αφενός οι κινήσεις Έιντε στις Βρυξέλλες για το θέμα των τεσσάρων ελευθεριών και αφετέρου οι πρωτοβουλίες των μυστικών συναντήσεων με τον Μουσταφά Ακιντζί για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας από πλευράς ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.
Κι αυτό, γιατί διαμορφώνουν ένα σκηνικό επανέναρξης των συνομιλιών από τη μια υπό το κράτος της επίτασης της σκλήρυνσης της τουρκικής πλευράς όσον αφορά τις απαράδεκτες και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, απροϋπόθετες αξιώσεις της για επίτευξη λύσης του Κυπριακού (τα θέματα των τεσσάρων ελευθεριών, των εγγυήσεων και της παραμονής των κατοχικών στρατευμάτων μετά τη λύση) και, από την άλλη, υπό τη σκιά της ικανοποίησης της απαράδεκτης απαίτησης του Τ/κ ηγέτη για «ρύθμιση» του ζητήματος της απόφασης της Βουλής των Αντιπροσώπων για το ενωτικό δημοψήφισμα.
Διεργασίες, οι οποίες, επί της ουσίας, επικεντρώνονται στο δευτερεύον ζήτημα της επανέναρξης των συνομιλιών και όχι στο κορυφαίο διακύβευμά τους, δηλαδή την προοπτική, εφεξής, της διαπραγμάτευσης, φέρνοντας την τουρκική πλευρά να επαναρχίζει από θέση ισχύος.
Κακή συγκυρία
Άλλωστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η συγκυρία στην οποία φαίνεται να επανεκκινεί η όλη διαδικασία προσδιορίζεται από δύο βασικά στοιχεία: την κλιμάκωση των τουρκικών προκλητικών ενεργειών εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας με την πραγματοποίηση αεροναυτικών ασκήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, και την επίταση της απροκάλυπτης εκφοβιστικής ρητορικής της Άγκυρας για το θέμα του φυσικού αερίου, τη στιγμή μάλιστα που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συζητούσε με την ηγεσία της Exxon Mobil για το κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα.
Την ίδια ώρα, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ των ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Έιντε, μετατρεπόταν σε θλιβερό κομιστή στις Βρυξέλλες των απαράδεκτων τουρκικών αξιώσεων για τις 4 βασικές ελευθερίες και τις εγγυήσεις, επιχειρώντας να πείσει τους εταίρους να αποδεχθούν την απαίτηση της Άγκυρας, υποδεικνύοντας, μάλιστα, πως αν αυτές δεν γίνουν αποδεκτές από την ΕΕ, η Τουρκία δεν πρόκειται να συναινέσει σε λύση του Κυπριακού.
Όπως καλά ενημερωμένη πηγή επεσήμανε στην εφημερίδα μας, είναι προφανές ότι, με όλα αυτά που διαδραματίζονται, η ε/κ πλευρά θα εισέλθει στην επανέναρξη των συνομιλιών υπό το κράτος διττών ασφυκτικών πιέσεων: Τόσο για το θέμα των υδρογονανθράκων όσο και για τα θέματα των 4 βασικών ελευθεριών και των εγγυήσεων, γεγονός που δεν προοιωνίζεται την προσδοκώμενη θετική για την πλευρά μας εξέλιξη και έκβαση της διαδικασίας.
Απειλεί το τουρκικό ΥΠΕΞ
Προτού, λοιπόν, κοπάσει ο απόηχος των συζητήσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας με την ηγεσία της Exxon Mobil για τη συνεργασία τους στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, διά του εκπροσώπου του, Χουσεΐν Μουφτούογλου, προειδοποίησε, σε αυστηρούς τόνους, την ε/κ πλευρά να σταματήσει να συμπεριφέρεται σαν να είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης του φυσικού αερίου στο νησί και να διακόψει τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων.
Απείλησε, δε, ότι η Τουρκία θα λάβει κάθε μέτρο για τη διαφύλαξη των συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και των δικαιωμάτων των Τ/κ.
Σε διαπραγματευτικό «ναρκοπέδιο» ρίχνουν τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας αφενός οι κινήσεις Έιντε στις Βρυξέλλες για το θέμα των τεσσάρων ελευθεριών και αφετέρου οι πρωτοβουλίες των μυστικών συναντήσεων με τον Μουσταφά Ακιντζί για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας από πλευράς ΔΗΣΥ και ΑΚΕΛ.
Κι αυτό, γιατί διαμορφώνουν ένα σκηνικό επανέναρξης των συνομιλιών από τη μια υπό το κράτος της επίτασης της σκλήρυνσης της τουρκικής πλευράς όσον αφορά τις απαράδεκτες και, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, απροϋπόθετες αξιώσεις της για επίτευξη λύσης του Κυπριακού (τα θέματα των τεσσάρων ελευθεριών, των εγγυήσεων και της παραμονής των κατοχικών στρατευμάτων μετά τη λύση) και, από την άλλη, υπό τη σκιά της ικανοποίησης της απαράδεκτης απαίτησης του Τ/κ ηγέτη για «ρύθμιση» του ζητήματος της απόφασης της Βουλής των Αντιπροσώπων για το ενωτικό δημοψήφισμα.
Διεργασίες, οι οποίες, επί της ουσίας, επικεντρώνονται στο δευτερεύον ζήτημα της επανέναρξης των συνομιλιών και όχι στο κορυφαίο διακύβευμά τους, δηλαδή την προοπτική, εφεξής, της διαπραγμάτευσης, φέρνοντας την τουρκική πλευρά να επαναρχίζει από θέση ισχύος.
Κακή συγκυρία
Άλλωστε, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι η συγκυρία στην οποία φαίνεται να επανεκκινεί η όλη διαδικασία προσδιορίζεται από δύο βασικά στοιχεία: την κλιμάκωση των τουρκικών προκλητικών ενεργειών εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας με την πραγματοποίηση αεροναυτικών ασκήσεων εντός της κυπριακής ΑΟΖ, και την επίταση της απροκάλυπτης εκφοβιστικής ρητορικής της Άγκυρας για το θέμα του φυσικού αερίου, τη στιγμή μάλιστα που ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συζητούσε με την ηγεσία της Exxon Mobil για το κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα.
Την ίδια ώρα, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ των ΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Έιντε, μετατρεπόταν σε θλιβερό κομιστή στις Βρυξέλλες των απαράδεκτων τουρκικών αξιώσεων για τις 4 βασικές ελευθερίες και τις εγγυήσεις, επιχειρώντας να πείσει τους εταίρους να αποδεχθούν την απαίτηση της Άγκυρας, υποδεικνύοντας, μάλιστα, πως αν αυτές δεν γίνουν αποδεκτές από την ΕΕ, η Τουρκία δεν πρόκειται να συναινέσει σε λύση του Κυπριακού.
Όπως καλά ενημερωμένη πηγή επεσήμανε στην εφημερίδα μας, είναι προφανές ότι, με όλα αυτά που διαδραματίζονται, η ε/κ πλευρά θα εισέλθει στην επανέναρξη των συνομιλιών υπό το κράτος διττών ασφυκτικών πιέσεων: Τόσο για το θέμα των υδρογονανθράκων όσο και για τα θέματα των 4 βασικών ελευθεριών και των εγγυήσεων, γεγονός που δεν προοιωνίζεται την προσδοκώμενη θετική για την πλευρά μας εξέλιξη και έκβαση της διαδικασίας.
Απειλεί το τουρκικό ΥΠΕΞ
Προτού, λοιπόν, κοπάσει ο απόηχος των συζητήσεων του Προέδρου της Δημοκρατίας με την ηγεσία της Exxon Mobil για τη συνεργασία τους στο κυπριακό ενεργειακό πρόγραμμα, το τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών, διά του εκπροσώπου του, Χουσεΐν Μουφτούογλου, προειδοποίησε, σε αυστηρούς τόνους, την ε/κ πλευρά να σταματήσει να συμπεριφέρεται σαν να είναι ο μοναδικός ιδιοκτήτης του φυσικού αερίου στο νησί και να διακόψει τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων.
Απείλησε, δε, ότι η Τουρκία θα λάβει κάθε μέτρο για τη διαφύλαξη των συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και των δικαιωμάτων των Τ/κ.
Ο Τούρκος αξιωματούχος, σχολιάζοντας τη συνάντηση που είχε στις 22 Μαρτίου στις ΗΠΑ ο Πρόεδρος Αναστασιάδης με εκπροσώπους της Exxon Mobil, ανέφερε ότι αυτές οι επαφές και οι δραστηριότητες υδρογονανθράκων συνεχίζονται μονομερώς, παραβλέποντας τα πραγματικά δικαιώματα των Τ/κ ως κοινών ιδιοκτητών του νησιού. Ο Μουφτούογλου υπενθύμισε ότι στις 17 Μαρτίου στη συνεδρία του Υπουργικού Συμβουλίου εγκρίθηκε υπογραφή συμβολαίου για διερεύνηση και εξόρυξη σε τρεις διαφορετικές περιοχές και με τη συγκεκριμένη εταιρεία.
«Αυτή η στάση δείχνει ότι δεν έχουν αντιληφθεί ακόμη τη δυναμική της για οικονομική συνεργασία στη βάση του win win που θα παρουσιαστεί στην Ανατολική Μεσόγειο από μια πιθανή συνολική συμφωνία στο Κυπριακό, για την οποία η τ/κ πλευρά και η Τουρκία καταβάλλουν μεγάλη προσπάθεια», επεσήμανε, προσθέτοντας ότι η ε/κ πλευρά επιμένει να μη βλέπει ως ίσους πολιτικά συνεταίρους τους Τ/κ.
«Αναμένουμε να σταματήσουν να συμπεριφέρονται σαν να είναι οι μοναδικοί ιδιοκτήτες του φυσικού αερίου του νησιού και να διακόψουν τις δραστηριότητες υδρογονανθράκων, οι οποίες μπορεί να θέσουν σε κίνδυνο την περιεκτική λύση του Κυπριακού, όπως είδαμε και τα προηγούμενα χρόνια. Υπενθυμίζουμε για άλλη μια φορά, με αυτήν την αφορμή, ότι η Τουρκία θα λάβει κάθε μέτρο για τη διαφύλαξη των συμφερόντων της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο και των δικαιωμάτων των Τ/κ», τόνισε.
Δεν τους πέφτει λόγος…
Δεν πέφτει λόγος στην Τουρκία για τον φυσικό πλούτο της Κύπρου που ανήκει σε όλους τους Κυπρίους και τυγχάνει διαχείρισης από το νόμιμο κράτος, ανέφερε, απαντώντας στις δηλώσεις του εκπροσώπου του τουρκικού ΥΠΕΞ, ο εκπρόσωπος Τύπου του ΔΗΣΥ, Πρόδρομος Προδρόμου.
«H απαράδεκτη νέα παρέμβαση του τουρκικού Υπουργείου Εξωτερικών στις εσωτερικές υποθέσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας απορρίπτεται και δεν έχει καμία απολύτως αξία. Όσο και αν θορυβείται η Τουρκία από τον ενεργειακό πλούτο και από τη συνεργασία της χώρας μας με κορυφαίους παγκόσμιας εμβέλειας ενεργειακούς παράγοντες, τα αποθέματα που βρίσκονται στην κυπριακή Α.Ο.Ζ. ανήκουν στους Κυπρίους.
»Τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου είναι απολύτως κατοχυρωμένα από το διεθνές δίκαιο και δεν εξαρτώνται βεβαίως από τη γνώμη της Τουρκίας, η οποία δεν έχει καν προσυπογράψει και αποδεχτεί τη σχετική Σύμβαση των Η.Ε. για το Δίκαιο της Θάλασσας (την οποία έχουν κυρώσει σχεδόν 170 κράτη). Συνακόλουθα όσο και αν απειλεί, όπως είναι η πάγια πρακτική της προς όλες τις κατευθύνσεις, η Άγκυρα δεν έχει δικαιώματα για να διαφυλάξει στην Α.Ο.Ζ. και στα κυπριακά ύδατα», επισημαίνει ο κ. Προδρόμου.
Επικρίσεις για «συναντήσεις»-Έιντε
Εν τω μεταξύ, οι μυστικές χωριστές συναντήσεις των Αβέρωφ Νεοφύτου-Άντρου Κυπριανού με τον Μουσταφά Ακιντζί, ο ρόλος του Έσπεν Μπαρθ Έιντε, αλλά και οι νέες τουρκικές απειλές για το θέμα των υδρογονανθράκων αποτέλεσαν χθες αντικείμενο έντονων επικρίσεων εκ μέρους των κομμάτων του ενδιάμεσου χώρου αλλά και του ΕΛΑΜ εναντίον της Κυβέρνησης και των ΔΗΣΥ-ΑΚΕΛ.
Αναφορές έγιναν ειδικότερα και για τα δημοσιεύματα περί συνάντησης του κ. Αβ. Νεοφύτου με τον Μ. Ακιντζί στο λεγόμενο «προεδρικό μέγαρο», τα οποία ο ΔΗΣΥ διέψευσε ως ανυπόστατα.
«Ο Πρόεδρος του ΔΗΣΥ οφείλει να σχολιάσει το δημοσίευμα της εβδομαδιαίας εφημερίδας "Το Κυπριακό Ποντίκι", που τον φέρει να έχει μεταβεί στο λεγόμενο "προεδρικό μέγαρο" για το μυστικό δείπνο με τον κατοχικό ηγέτη», αναφέρει σε ανακοίνωσή του το ΔΗΚΟ, προσθέτοντας πως, εάν το δημοσίευμα ευσταθεί, τότε προκαλείται σοβαρό ζήτημα για τον κ. Νεοφύτου.
«Αναμένουμε ειλικρινείς και ξεκάθαρες απαντήσεις από τον κ. Αβέρωφ Νεοφύτου», καταλήγει η ανακοίνωση του Δημοκρατικού Κόμματος.
Μείζον πολιτικό ζήτημα
«Με αφορμή το πρωτοσέλιδο της εφημερίδας "Το Ποντίκι" για παράθεση δείπνου στο λεγόμενο "προεδρικό μέγαρο", σημειώνουμε πως, εάν η εν λόγω είδηση είναι αληθινή, δημιουργείται μείζον πολιτικό ζήτημα», επισημαίνει σε ανακοίνωσή της η ΕΔΕΚ, για να προσθέσει: «Για τον λόγο αυτό, απαιτείται το συντομότερο να γίνει δημόσια τοποθέτηση και να ξεκαθαριστεί το όλο ζήτημα».
«Τώρα, τι θα κάνουν Αβέρωφ - Κυπριανού;»
«Τα κατάφεραν και πάλιν οι ηγεσίες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ. Εξευμένισαν την Τουρκία και υποτάχθηκαν στον κατοχικό ηγέτη Μ. Ακιντζί στο θέμα του Ενωτικού Δημοψηφίσματος, και οι Τούρκοι απάντησαν με απειλές για την εκμετάλλευση του φυσικού αερίου. Μόλις οι Τούρκοι αντιλήφθηκαν την άτακτη υποχώρηση, διέταξαν νέα επίθεση. Μην τολμήσετε, μας λένε, να αγγίξετε το φυσικό αέριο», επεσήμανε σε ανακοίνωσή της η Πρόεδρος της Αλληλεγγύης, Ελένη Θεοχάρους, για να προσθέσει: «Τώρα, τι θα πράξουν οι κ. Αβέρωφ και Κυπριανού; Θα δώσουν στους Τούρκους μαζί με το κράτος και το φυσικό αέριο στο πλαίσιο του λεγόμενου ρεαλιστικού πατριωτισμού τους;».
Πρώτα να αλλάξει η απόφαση…
Παρά τις φιλότιμες προσπάθειες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ να εξυπηρετήσουν τις επιθυμίες Ακιντζί, φαίνεται ότι δεν τον έπεισαν, ώστε να επιστρέψει άμεσα στις συνομιλίες, αναφέρει σε ανακοίνωσή του το Κίνημα Οικολόγων - Συνεργασία Πολιτών, αφού, προσθέτει, «σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Τ/κ ηγέτη, υπήρξε μόνο θετική αντίδραση σε πρόσκληση για κοινωνική συνάντηση, καθώς τώρα θέλει να ψηφιστεί πρώτα η πρόταση του ΔΗΣΥ στη Βουλή και μετά να κάτσει στο τραπέζι των συνομιλιών.
Το Προεδρικό φαίνεται να έχει χάσει την πρωτοβουλία των κινήσεων στις συνομιλίες», σημειώνουν περαιτέρω οι Οικολόγοι, καλώντας τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να αποδοκιμάσει την εμπλοκή τρίτων στις συνομιλίες και να ζητήσει εξηγήσεις από τις ηγεσίες του ΔΗΣΥ και του ΑΚΕΛ, αφού «έχει αντικατασταθεί στην πρωτοβουλία των κινήσεων από το δίδυμο Νεοφύτου-Κυπριανού».
Εξάλλου, σε άλλη ανακοίνωσή τους οι Οικολόγοι επισημαίνουν ότι η προκλητική απειλή της Τουρκίας έρχεται λίγες μόνο μέρες από την υποχώρηση των ΔΗΣΥ- ΑΚΕΛ για ικανοποίηση των απαιτήσεων του Ακιντζί, τονίζοντας πως ο Πρόεδρος Αναστασιάδης θα πρέπει να στείλει ξεκάθαρο μήνυμα προς την Άγκυρα ότι δεν πρόκειται να πτοήσουν την Κύπρο οι απειλές.
Κυρώσεις κατά της Τουρκίας
Από την πλευρά του, ο Πρόεδρος της Συμμαχίας Πολιτών, Γιώργος Λιλλήκας, κάλεσε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αξιοποιήσει το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση έναντι της Τουρκίας και του Τούρκου Προέδρου, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, και να επιδιώξει τη λήψη κυρώσεων κατά της Τουρκίας.
«Την ώρα που ο κ. Αναστασιάδης ουσιαστικά έχει αναγγείλει την επανέναρξη των συνομιλιών, την ώρα που ετοιμάζεται ο ΔΗΣΥ με τη στήριξη και των βουλευτών του ΑΚΕΛ να περάσει νέα νομοθεσία από τη Βουλή αναφορικά με τους κανονισμούς που καθορίζουν τους εορτασμούς στα σχολεία, για να διευκολύνει την επανέναρξη των συνομιλιών, το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας αποφάσισε να εκτοξεύσει απειλές κατά της Κυπριακής Δημοκρατίας αναφορικά με τις έρευνες στην κυπριακή ΑΟΖ, για τους υδρογονάνθρακες», είπε σε δηλώσεις του ο κ. Λιλλήκας, για να προσθέσει ότι, επιπρόσθετα, οι Τούρκοι απειλούν και με διακοπή των συνομιλιών, αν προχωρήσει το ενεργειακό της πρόγραμμα η Κύπρος.
Διαψεύδει ο ΔΗΣΥ
Την ίδια ώρα ο ΔΗΣΥ, με ανακοίνωσή του, διέψευσε με κατηγορηματικότητα τα δημοσιεύματα ότι η συνάντηση του Αβ. Νεοφύτου με τον Μ. Ακιντζί έγινε στο λεγόμενο «προεδρικό μέγαρο». «Αναφερόμενοι σε δημοσίευμα και σε ανακοινώσεις άλλων πολιτικών δυνάμεων, διαψεύδουμε κατηγορηματικά ότι ο πρόεδρος του Δημοκρατικού Συναγερμού Αβέρωφ Νεοφύτου είχε οποιαδήποτε συνάντηση με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί στο γραφείο του στο παράνομα αποκαλούμενο δήθεν ‘προεδρικό μέγαρο’. Ουδέποτε ο κ. Νεοφύτου είχε και οποιαδήποτε άλλη συνάντηση με οποιονδήποτε στο εν λόγω κτήριο», αναφέρεται στην ανακοίνωση της Πινδάρου.
Μεσάζων των τουρκικών θέσεων
Το ΔΗΚΟ σε ανακοίνωσή του για τις ενέργειες του Έσπεν Μπαρθ Έιντε το τελευταίο διάστημα αναφέρει ότι δεν είναι η πρώτη φορά που ο Νορβηγός διπλωμάτης μεταφέρει, υποστηρίζει και επιδιώκει να επιβάλει τουρκικές θέσεις στο Κυπριακό, καλώντας τον ΠτΔ να προβεί σε καταγγελία του.
«Με την επιμονή του για αποδοχή της τουρκικής απαίτησης για απόδοση των τεσσάρων βασικών ευρωπαϊκών ελευθεριών σε ογδόντα εκατομμύρια Τούρκους υπηκόους, μετά τη λύση του Κυπριακού, επιβεβαιώνει ότι είναι μεσάζων των τουρκικών θέσεων, μετατρέπεται σε σοβαρό κίνδυνο για την επιβίωση της Κυπριακής Δημοκρατίας και του κυπριακού Ελληνισμού, απειλεί τη συνοχή της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης», σημειώνει το ΔΗΚΟ, για να προσθέσει:
«Διερωτόμαστε με ποια εξουσιοδότηση και από ποιον, αναλαμβάνει ο κ. Έιντε τέτοιου είδους πρωτοβουλίες. Ο κ. Αναστασιάδης συμφωνεί ή διαφωνεί με τις ενέργειες του κ. Έιντε; Εάν διαφωνεί με τις ενέργειες του κ. Έιντε, γιατί δεν ξεκαθαρίζει δημόσια, ότι ο κ. Έιντε μάταια προσπαθεί να επιβάλει μια τέτοια επικίνδυνη διευθέτηση, εφόσον η πλευρά μας δεν πρόκειται ποτέ να την αποδεχτεί;».
«Καλούμε τον κ. Αναστασιάδη να καταγγείλει τον κ. Έιντε και να απορρίψει την επιβολή της τουρκικής αξίωσης, για να διακοπεί η οποιαδήποτε μεθόδευση εκ μέρους του αξιωματούχου των Ηνωμένων Εθνών. Εάν δεν το πράξει, θα είναι με έμμεσο τρόπο συνεργός στις μεθοδεύσεις», καταλήγει το Δημοκρατικό Κόμμα.
«Ενορχηστρωμένο σχέδιο» υπέρ της Τουρκίας
Για ενορχηστρωμένο σχέδιο Έιντε υπέρ της Τουρκίας που βρίσκεται σε εξέλιξη, έκανε λόγο το Κίνημα Οικολόγων, αναφέροντας ότι την ίδια ώρα που η Ευρωπαϊκή Επιτροπή - σε μία πρωτοφανή κίνηση - καλεί τον Τούρκο πρέσβη να δώσει εξηγήσεις για τις προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν για την Ευρωπαϊκή Ένωση, ο κ. Έιντε ζήτησε από τον κ. Γιούνκερ να ενδώσει στις επιθυμίες της Τουρκίας για το θέμα των τεσσάρων ελευθεριών και των εγγυήσεων. «Και ο τελευταίος άνθρωπος που ίσως είχε ενδοιασμούς για τον προκλητικό και μονόπλευρο ρόλο του κ. Έιντε, έχει πλέον πειστεί για τα συμφέροντα που εξυπηρετεί. Πρέπει άμεσα ο κ. Έιντε να μας απαλλάξει από την παρουσία του και να αντικατασταθεί από έναν πραγματικά ουδέτερο αξιωματούχο…», καταλήγουν οι Οικολόγοι
Άμεση απομάκρυνση
Τέλος, σε ανακοίνωσή του το ΕΛΑΜ αναφέρει ότι οι παρεμβάσεις του Έσπεν Μπαρθ Έιντε, προς τις Βρυξέλλες, ο οποίος ζητά να εξευρεθούν νομικοί τρόποι προς ικανοποίηση του τουρκικού αιτήματος για τις τέσσερεις ελευθερίες, αποτελούν τεράστια πρόκληση για τον κυπριακό Ελληνισμό και τα ιστορικά του δίκαια.
«Το Ε.ΛΑ.Μ. εκφράζει για πολλοστή φορά το διατυπωμένο αίτημά του προς την Κυβέρνηση, για άμεση αντικατάσταση του Έιντε, ο οποίος θα πρέπει να καταγγελθεί για μεροληπτική στάση υπέρ των τουρκικών συμφερόντων» καταλήγει η ανακοίνωση.
Αποδέκτης μηνυμάτων Αναστασιάδη προς Άγκυρα ο Τζόνσον
Αποδέκτης μηνυμάτων του Προέδρου της Δημοκρατίας προς την τουρκική ηγεσία έγινε ο Βρετανός Υπουργός Εξωτερικών, Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος είχε προχθές αργά το βράδυ, στη Νέα Υόρκη, συνάντηση με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη.
Ο κ. Τζόνσον μεταβαίνει στην Άγκυρα, όπου θα έχει συνάντηση με τον Πρόεδρο της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Σε δηλώσεις στους δημοσιογράφους, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε την πεποίθηση πως ο κ. Τζόνσον «θα μεταφέρει τα μηνύματα και τις θέσεις, έτσι ώστε να γίνει κατανοητό με ποιους τρόπους και πώς μπορεί να φτάσουμε σε μια συμφωνία που να μπορεί να γίνει αποδεκτή και από τις δύο κοινότητες».
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, με τη συνάντηση αυτή, ολοκλήρωσε την επίσκεψή του στη Νέα Υόρκη, την οποία χαρακτήρισε απόλυτα επιτυχή, και αναχώρησε για τη Ρώμη, όπου θα συμμετάσχει στις εκδηλώσεις εορτασμού των 60 χρόνων της Συνθήκης της Ρώμης.
Για το πολιτικό μέρος της επίσκεψης και τις επαφές που είχε με τον ΓΓ του ΟΗΕ, τον Υπουργό Εξωτερικών της Σλοβακίας και Πρόεδρο της επικείμενης 72ης Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και τον Υπουργό Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης ανέφερε ότι δόθηκε η ευκαιρία να επεξηγηθούν δυσκολίες και προβλήματα που αντιμετωπίζουμε σε σημαντικούς τομείς που άπτονται της λειτουργικότητας του κράτους, της μελλοντικής ασφάλειας των Ελληνοκυπρίων και των Τουρκοκυπρίων, και γενικότερα προβλήματα, που, αν δεν επιλυθούν κατά ορθό τρόπο και με βάση τις αρχές και αξίες της ΕΕ, ή με βάση την αρχή της δημοκρατίας ή ακόμα, και ιδιαίτερα, σεβόμενοι πάντα το κεκτημένο, δεν είναι δυνατόν να καταλήξουμε σε μια λύση που να γίνει αποδεκτή είτε από τον ίδιο είτε από τους Ελληνοκύπριους.
Εξέφρασε, τέλος, την εκτίμηση ότι οι θέσεις της πλευράς μας που αναπτύχθηκαν με πλήρη λογικό ειρμό και επιχειρήματα, «όχι μόνον έτυχαν ορθής ακρόασης, αλλά και απόλυτης κατανόησης».
Κανένα βήμα πίσω για τους υδρογονάνθρακες
Άμεση ήταν η απάνταση του Υπουργείου Εξωτερικών της ΚΔ στην προκλητική δήλωση του τουρκικού ΥΠΕΞ. Το κυπριακό ΥΠΕΞ αναφέρει:
«Όσον αφορά στην ανακοίνωση που εξέδωσε το Υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκίας την Παρασκευή, 24 Μαρτίου 2017, σε σχέση με τις δραστηριότητες της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη και την υφαλοκρηπίδα της, το Υπουργείο Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας υπογραμμίζει τα ακόλουθα:
Η δήλωση, για ακόμη μια φορά, αποδεικνύει την έλλειψη σεβασμού από μέρους της Τουρκίας στο συμβατικό και εθιμικό διεθνές δίκαιο, όπως προκύπτει από τη Συνθήκη των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας του 1982, και την περιφρόνηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κυπριακής Δημοκρατίας στην υφαλοκρηπίδα και την Αποκλειστική Οικονομική της Ζώνη.
Το Διεθνές Δίκαιο προνοεί ότι ο φυσικός πλούτος μιας χώρας ανήκει στο κράτος και η ευθύνη διαχείρισής του έγκειται στην Κυβέρνησή του προς όφελος όλων των πολιτών. Συνεπώς, πράξεις που αμφισβητούν τα κυριαρχικά δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας, όχι μόνο αντιτίθενται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά είναι εντελώς ανεδαφικές.
Είναι λυπηρό το γεγονός ότι η Τουρκία, για ακόμη μια φορά, καταφεύγει σε απειλές, έτσι ώστε να προωθήσει τα συμφέροντά της υπό το πρόσχημα των "ανησυχιών" για τα δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων.
Η Κυπριακή Δημοκρατία θα συνεχίσει με αποφασιστικότητα την πολιτική της στον τομέα των υδρογονανθράκων, με πλήρη σεβασμό στο Διεθνές και το Ευρωπαϊκό Δίκαιο. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει ξεκάθαρα διατυπώσει τη θέση ότι οι Τουρκοκύπριοι θα επωφεληθούν από την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων, στο πλαίσιο μιας συμφωνημένης διευθέτησης του Κυπριακού. Στις δικοινοτικές διαπραγματεύσεις, συμφωνήθηκε ότι οι φυσικοί πόροι θα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα της ομόσπονδης κυβέρνησης.
Για τον σκοπό αυτό, καλείται η Τουρκία να συμβάλει με συγκεκριμένες ενέργειες στην επανέναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων και την επίτευξη γρήγορης επανένωσης της Κύπρου, μέσω μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης του Κυπριακού, που θα επιτρέψει σε όλους τους Κυπρίους να απολαμβάνουν τα δικαιώματά τους ελεύθερα και ειρηνικά».
 |
| "η σημερινή", 25/03/17 |
Φυσικό αέριο και Κυπριακή Δημοκρατία:
Σενάρια και εκτιμήσεις
Των Ιωακείμ Αμπαρτίζη και Ανδρέα Α. Αποστόλου*Η καθυστέρηση από πλευράς μας στο να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συμμαχίες και να υλοποιήσουμε ένα στρατηγικό πλάνο για την αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου μπορεί να μας καταστήσουν από πρωτοπόρους σε αρωγούς των εξελίξεων
Στον απόηχο της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις εταιρείες κολοσσούς που συμμετείχαν στον Γ’ γύρο αδειοδότησης και με την έγκριση του Υπουργικού Συμβούλιο για τις τελικές υπογραφές, το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στο πρόγραμμα γεωτρήσεων και τις πιθανές επιλογές αξιοποίησης. Η παρουσία και μόνο ενεργειακών κολοσσών όπως οι εταιρείες EXXON-MOBIL, TOTAL, ENI μαζί με την Qatar petroleum μάς προϊδεάζει κατ' αρχήν στο να συμπεράνουμε πως υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου, ίσως και πετρελαίου στα αλιπεδία (θαλάσσια οικόπεδα/τεμάχια) της Κυπριακής ΑΟΖ.
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ανακαλύψεις, το μοναδικό κοίτασμα Αφροδίτη δεν έχει καταστεί εμπορικά εκμεταλλεύσιμο για τρεις βασικούς λόγους:
α) εξαιτίας του ότι ακόμα δεν έχει γίνει γνωστή η δυναμική του κοιτάσματος (100 δις κυβικά μέτρα φ/α με 75% εκτίμηση πιθανότητας),
β) δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει πλήρως εάν μέρος της Αφροδίτης βρίσκεται στην ισραηλινή ΑΟΖ, ούτως ώστε να συντρέχουν λόγοι ή μη συνεκμετάλλευσης με το Ισραήλ και κυρίως,
γ) διότι παρά το γεγονός ότι ενώ από μόνο του με συντηρητικές εκτιμήσεις δύναται να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της εγχώριας κατανάλωσης σε φ/α για μια 25ετία τουλάχιστον, εντούτοις ο όγκος του δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση project για μεταφορά και εξαγώγιμη χρήση.
Δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα επωμιζόταν ένα αρκετά υψηλό έως απαγορευτικό κόστος για να αξιοποιήσει από μόνη της το κοίτασμα, σε συνδυασμό με την έλλειψη οικονομικών/εμπορικών κινήτρων για εμπλοκή εταιρειών του εξωτερικού (στο ενδεχόμενο αξιοποίησης για εσωτερική κατανάλωση), αποτελεί μονόδρομο η εντατικοποίηση των ερευνητικών γεωτρήσεων για ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων.
Πέντε ενδεχόμενα
Στο επιθυμητό σενάριο που οι έρευνες ευοδωθούν και οι τελικές ποσότητες επιτρέπουν εξαγώγιμη χρήση των κοιτασμάτων, τα πιθανά σενάρια είναι τα εξής:
1. Τερματικός σταθμός υγροποίησης στην Κύπρο (LNG):
Ένας επίγειος τερματικός σταθμός υγροποίησης (LNG) στην Κύπρο αποτελεί μακράν την καλύτερη επιλογή από οικονομική, γεωπολιτική και στρατηγική άποψη. Τόσο στον τομέα της αυτονομίας, όσο της ασφάλειας και της ευελιξίας (μεταφοράς και αγορών) - εν συγκρίσει με πλωτό σταθμό ή αγωγό/δίκτυο αγωγών - ένα τέτοιο σενάριο θα προσδώσει σημαντικά οφέλη στην κοινωνία (θέσεις εργασίας, βιοτικό επίπεδο, χαμηλότερες τιμές, ενεργειακή αυτάρκεια) και στην ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος-μέλος της ΕΕ. Μοναδική ίσως παραφωνία είναι το υψηλό κόστος κατασκευής, ο χρόνος και η έλλειψη τεχνογνωσίας.
2. Αγωγός Εast-Med (ΙICG-Interconnector Israel-Cyprus-Greece):
Όπως ένας σταθμός LNG, έτσι και ο αγωγός φ/α East Med, ως εν δυνάμει project, θα επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για την Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο της ενεργειακής πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ για την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας της ευρωπαϊκής αγοράς. Ένας αγωγός που θα συνδέει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα (και υπό προϋποθέσεις της Αίγυπτου) με τα υπάρχοντα δίκτυα στην Ευρώπη θα βγάζει από την απομόνωση την Κύπρο και θα αναβαθμίσει τη στρατηγική της αξία στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ελλάδα και Κύπρος θα «ενωθούν» ενεργειακά, υπό τη θεσμική ομπρέλα της Ευρώπης και με τη σθεναρή στήριξη του Ισραήλ.
Η ανάπτυξη των τριμερών σχέσεων Ελλάδος, Ισραήλ, Κύπρου ως μη μουσουλμανικά-δυτικότροπα κράτη επιτρέπει μια τέτοια εξέλιξη. Στα αρνητικά του συνυπολογίζονται μεταξύ άλλων τόσο οι τεχνικές δυσκολίες, η απουσία ανακήρυξης ΑΟΖ Ελλάδος-Κύπρου, η υπάρχουσα υποδομή και κινητικότητα σε Αίγυπτο, Ισραήλ, οι αναθέρμανση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων (σενάριο 5) και η έλλειψη ευελιξίας στον τομέα της μεταφοράς. Επιπλέον συνυπολογίζεται και το κόστος του αγωγού, αφού το μεγάλο βάθος της θάλασσας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου αυξάνει το κόστος κατασκευής και συντήρησής του.
3. Αγωγός στην Αίγυπτο (αξιοποίηση υπαρχόντων τερματικών σε Idku & Damietta):
H ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ στην Αιγυπτιακή ΑΟΖ έχει ανατρέψει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην περιοχή. Σε συνδυασμό με την υπεροχή της Αιγύπτου σε δομές-επιθετική ενεργειακή πολιτική στις γεωτρήσεις, έχει σμικρύνει το περιθώριο ελιγμών και κινήσεων από τους άλλους δρώντες στην περιοχή. Η ενδυνάμωση των διμερών ενεργειακών σχέσεων Αιγύπτου, Κύπρου (2013) σε αντιδιαστολή με τους τουρκικούς αναθεωρητισμούς λειτουργεί επικουρικά στην προσπάθεια ενεργειακής διασύνδεσης των δύο μεσογειακών κρατών.
Στα θετικά συγκαταλέγονται οι παραδοσιακά φιλικές σχέσεις, η στήριξη στο καθεστώς Αλ-Σίσι από ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία και Ισραήλ, το υπάρχον ενεργειακό σύστημα, η αιγυπτιακή αγορά, η γεωγραφική εγγύτητα, η δυναμική της περιοχής σε κοιτάσματα και η συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ Κύπρου-Αιγύπτου (2003).
Στα αρνητικά εντάσσονται η πολιτική ρευστότητα στην Αίγυπτο, η ισλαμική τρομοκρατία, η έλλειψη ευελιξίας στις μεταφορές, η απουσία της ευρωπαϊκής θεσμικής ομπρέλας, τα transit costs και τα χρόνια προβλήματα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Σημαντικότερο όμως αρνητικό σε αυτή την περίπτωση για την Κύπρο είναι η ενεργειακή εξάρτηση από ένα τρίτο κράτος το οποίο μάλιστα δεν έχει πολιτική σταθερότητα. Επίσης, αυτή η επιλογή δεν καθιστά την Κυπριακή Δημοκρατία ενεργειακό κόμβο στην περιοχή και τα πολιτικά οφέλη θα είναι σαφώς περιορισμένα.
4. Αγωγός στην Ιορδανία (μέσω Ισραήλ)
Αγωγός στην Ιορδανία αποτελεί ακόμα μια επιλογή, από τη στιγμή που το Ισραήλ θα επιλέξει την εξαγωγή του δικού του φ/α προς Ανατολάς. Οι διμερείς συμφωνίες επιτρέπουν τέτοια εξέλιξη (2014, 2016).
Στα θετικά βρίσκεται το χαμηλό κόστος κατασκευής, η γεωγραφική εγγύτητα, η πολιτική σταθερότητα και το υπάρχον δίκτυο μεταφοράς του Ισραήλ. Στα αρνητικά όπως και στην περίπτωση της Αιγύπτου, είναι συμπληρωματικά, η μικρή δυναμική της ιορδανικής αγοράς και η αναγκαστική πρόσδεση μέσω Ισραήλ λόγω έλλειψης γεωγραφικής συνέχειας (transit costs). Το σενάριο αυτό μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματικό μιας άλλης επιλογής, αλλά σαφώς δεν μπορεί να αποτελεί την κύριά μας επιλογή. Στα αρνητικά επίσης είναι ότι δεν αποτρέπει την υλοποίηση του 5ου σεναρίου, το οποίο όπως θα αναλυθεί πιο κάτω θα πρέπει να αποφευχθεί.
Το γεγονός πως η Ελλάδα θα απουσιάζει από αυτή την επιλογή αλλά και το γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση η ευρωπαϊκή αγορά αποτελούν δύο καθοριστικούς λόγους για τους οποίους αυτό το σενάριο θα μπορούσε να συζητηθεί ως συμπληρωματικό κάποιου άλλου.
5. Αγωγός στην Τουρκία (α) μέσω κατεχομένων (β) Leviathan-Ceyhan
α) Στην πρώτη περίπτωση η άμεση διασύνδεση με την Τουρκία μέσω κατεχομένων προϋποθέτει την λύση του Κυπριακού. Ακόμη όμως και μετά την λύση η επιλογή αυτή δεν θα πρέπει να αποτελεί σενάριο που θα πρέπει η όποια «μετεξέλιξη» της Κυπριακής Δημοκρατίας να προκρίνει. Η εξάρτηση της Κύπρου από την Τουρκία σε ενεργειακό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο εγκυμονεί άμεσους κινδύνους, ακόμη και για μετατροπή της Κύπρου σε προτεκτοράτο της. Πέραν των αρνητικών που είναι αυτονόητα, ίσως το μόνο θετικό είναι το μικρό κόστος κατασκευής, που και αυτό διασυνδέεται με τις άλλες επιλογές.
β) Στη δεύτερη περίπτωση ένας αγωγός μέσω της Κυπριακής ΑΟΖ που θα συνδέει το Leviathan-Ceyhan (που δεν μπορεί να αποτραπεί από την Κυπριακή Δημοκρατία βάσει του Διεθνούς Δικαίου Θαλάσσης) θα αποτελέσει μια αρνητική εξέλιξη, που θα ακυρώνει τα σενάρια 2 και 4, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επιπλέον, θα διαμορφώσει νέα ενεργειακά δεδομένα στην περιοχή, με την Τουρκία να είναι πλέον ενεργός παίκτης και το Ισραήλ μόνιμό της σύμμαχο.
Οι κυπρο-ισραηλινές σχέσεις σίγουρα δεν θα είναι ποτέ όπως παλιά και θα απολέσει η Κυπριακή Δημοκρατία έναν εν δυνάμει σύμμαχο. Μπορεί αυτό το σενάριο να μην αποτελεί σήμερα την πρώτη επιλογή του Ισραήλ, αλλά όσο καθυστερούμε με τον δικό μας σχεδιασμό τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητές του.
Επί του θέματος, οφείλουμε να λάβουμε υπ' όψιν ότι εντός Ισραήλ υπάρχει μια απόκλιση απόψεων μεταξύ τεχνοκρατών/εταιρειών από τη μια, και της πολιτικής/στρατιωτικής ηγεσίας από την άλλη. Η πρώτη πλευρά επικαλείται τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά πλεονεκτήματα από μια επιλογή κατασκευής αγωγού που θα ενώνει το Ισραήλ με την Τουρκία, ενώ η δεύτερη αναγνωρίζει τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς κινδύνους ενεργειακής ασφάλειας που εγκυμονεί μια τέτοια απόφαση.
Ο παράγοντας χρόνος
Σκοπίμως, η παραπάνω παράθεση των σεναρίων ακολουθεί μια ιεράρχηση των στόχων ωφελιμότητας, ούτως ώστε να καταδείξει από πάνω προς τα κάτω τον βαθμό που η Κυπριακή Δημοκρατία θα επωφεληθεί περισσότερο ή λιγότερο από μια ενδεχόμενη υλοποίηση ενός εκ των 5.
Κάθε μια από τις επιλογές ενέχει σημαντικά οφέλη, προκλήσεις άλλα και κινδύνους για την Κυπριακή Δημοκρατία. Δεδομένα που θα πρέπει να συνυπολογιστούν πριν ληφθεί η τελική απόφαση. Ένας άλλος όμως παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά είναι και αυτός του χρόνου. Τα δεδομένα σε σχέση με τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής μας δεν είναι σταθερά. Η καθυστέρηση από πλευράς μας στο να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συμμαχίες και να υλοποιήσουμε ένα στρατηγικό πλάνο για την αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου μπορεί να μας καταστήσουν από πρωτοπόρους σε αρωγούς των εξελίξεων.
*Ο Ιωακείμ Αμπαρτίζης είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Λευκωσίας σε θέματα Ενέργειας και ο Ανδρέας Α. Αποστόλου είναι Επικεφαλής Πολιτικού Σχεδιασμού της Συμμαχίας Πολιτών
Αντρος Κυπριανού, γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ:
Αν η τουρκική πλευρά θέλει λύση, θα αποδειχθεί
στις διαπραγματεύσεις
■ στην Αλεξάνδρα Χαράλαμπους
charalambous@ependisinew
Στα πρόθυρα αδιεξόδου βρίσκονται για ακόμα μία φορά οι συνομιλίες για το Κυπριακό. Αφορμή για την ένταση αυτήν τη φορά έδωσε η απόφαση της Βουλής της Κυπριακής Δημοκρατίας να τιμάται στα σχολεία το Ενωτικό Δημοψήφισμα του 1950. Απλώς μία αφορμή. Από την πλευρά του ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, δηλώνει ότι δεν θα επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών, εάν η ελληνοκυπριακη πλευρά διευθετήσει το θέμα με την απόφαση της Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα. Ωστόσο, οι αιτίες είναι πολύ βαθύτερες, γνωστές σε όλους και αφορούν την αδιαλλαξία της Τουρκίας και την επιμονή της στη διατήρηση των κατοχικών τετελεσμένων, τα οποία επιδιώκει να νομιμοποιήσει μέσω της λύσης του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος δέχεται σκληρή κριτική από το ΑΚΕΛ για τη στάση του στη νέα κρίση που οδήγησε στην αναστολή των συνομιλιών, βρέθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε στις ΗΠΑ για συναντήσεις με τον γ.γ. του ΟΗΕ, τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, αλλά και άλλους . αξιωματούχους ξένων κρατών. Οπως επεσήμανε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, στόχος των συναντήσεων ήταν ο πρόεδρος Αναστασιάδης «να παρουσιάσει την κατάσταση πραγμάτων ως έχει μέχρι στιγμής» και «γιατί δεν διεξάγονται συνομιλίες».
Των Ιωακείμ Αμπαρτίζη και Ανδρέα Α. Αποστόλου*Η καθυστέρηση από πλευράς μας στο να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συμμαχίες και να υλοποιήσουμε ένα στρατηγικό πλάνο για την αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου μπορεί να μας καταστήσουν από πρωτοπόρους σε αρωγούς των εξελίξεων
Στον απόηχο της ολοκλήρωσης των διαπραγματεύσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας με τις εταιρείες κολοσσούς που συμμετείχαν στον Γ’ γύρο αδειοδότησης και με την έγκριση του Υπουργικού Συμβούλιο για τις τελικές υπογραφές, το ενδιαφέρον πλέον στρέφεται στο πρόγραμμα γεωτρήσεων και τις πιθανές επιλογές αξιοποίησης. Η παρουσία και μόνο ενεργειακών κολοσσών όπως οι εταιρείες EXXON-MOBIL, TOTAL, ENI μαζί με την Qatar petroleum μάς προϊδεάζει κατ' αρχήν στο να συμπεράνουμε πως υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις για σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου, ίσως και πετρελαίου στα αλιπεδία (θαλάσσια οικόπεδα/τεμάχια) της Κυπριακής ΑΟΖ.
Σύμφωνα με τις μέχρι στιγμής ανακαλύψεις, το μοναδικό κοίτασμα Αφροδίτη δεν έχει καταστεί εμπορικά εκμεταλλεύσιμο για τρεις βασικούς λόγους:
α) εξαιτίας του ότι ακόμα δεν έχει γίνει γνωστή η δυναμική του κοιτάσματος (100 δις κυβικά μέτρα φ/α με 75% εκτίμηση πιθανότητας),
β) δεν έχει ακόμα ξεκαθαρίσει πλήρως εάν μέρος της Αφροδίτης βρίσκεται στην ισραηλινή ΑΟΖ, ούτως ώστε να συντρέχουν λόγοι ή μη συνεκμετάλλευσης με το Ισραήλ και κυρίως,
γ) διότι παρά το γεγονός ότι ενώ από μόνο του με συντηρητικές εκτιμήσεις δύναται να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες της εγχώριας κατανάλωσης σε φ/α για μια 25ετία τουλάχιστον, εντούτοις ο όγκος του δεν επιτρέπει τη χρηματοδότηση project για μεταφορά και εξαγώγιμη χρήση.
Δεδομένου ότι η Κυπριακή Δημοκρατία θα επωμιζόταν ένα αρκετά υψηλό έως απαγορευτικό κόστος για να αξιοποιήσει από μόνη της το κοίτασμα, σε συνδυασμό με την έλλειψη οικονομικών/εμπορικών κινήτρων για εμπλοκή εταιρειών του εξωτερικού (στο ενδεχόμενο αξιοποίησης για εσωτερική κατανάλωση), αποτελεί μονόδρομο η εντατικοποίηση των ερευνητικών γεωτρήσεων για ανακάλυψη νέων κοιτασμάτων.
Πέντε ενδεχόμενα
Στο επιθυμητό σενάριο που οι έρευνες ευοδωθούν και οι τελικές ποσότητες επιτρέπουν εξαγώγιμη χρήση των κοιτασμάτων, τα πιθανά σενάρια είναι τα εξής:
1. Τερματικός σταθμός υγροποίησης στην Κύπρο (LNG):
Ένας επίγειος τερματικός σταθμός υγροποίησης (LNG) στην Κύπρο αποτελεί μακράν την καλύτερη επιλογή από οικονομική, γεωπολιτική και στρατηγική άποψη. Τόσο στον τομέα της αυτονομίας, όσο της ασφάλειας και της ευελιξίας (μεταφοράς και αγορών) - εν συγκρίσει με πλωτό σταθμό ή αγωγό/δίκτυο αγωγών - ένα τέτοιο σενάριο θα προσδώσει σημαντικά οφέλη στην κοινωνία (θέσεις εργασίας, βιοτικό επίπεδο, χαμηλότερες τιμές, ενεργειακή αυτάρκεια) και στην ίδια την Κυπριακή Δημοκρατία ως κράτος-μέλος της ΕΕ. Μοναδική ίσως παραφωνία είναι το υψηλό κόστος κατασκευής, ο χρόνος και η έλλειψη τεχνογνωσίας.
2. Αγωγός Εast-Med (ΙICG-Interconnector Israel-Cyprus-Greece):
Όπως ένας σταθμός LNG, έτσι και ο αγωγός φ/α East Med, ως εν δυνάμει project, θα επιφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα για την Κυπριακή Δημοκρατία στο πλαίσιο της ενεργειακής πολιτικής ασφάλειας της ΕΕ για την εξεύρεση εναλλακτικών πηγών τροφοδοσίας της ευρωπαϊκής αγοράς. Ένας αγωγός που θα συνδέει το Ισραήλ, την Κύπρο και την Ελλάδα (και υπό προϋποθέσεις της Αίγυπτου) με τα υπάρχοντα δίκτυα στην Ευρώπη θα βγάζει από την απομόνωση την Κύπρο και θα αναβαθμίσει τη στρατηγική της αξία στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Ελλάδα και Κύπρος θα «ενωθούν» ενεργειακά, υπό τη θεσμική ομπρέλα της Ευρώπης και με τη σθεναρή στήριξη του Ισραήλ.
Η ανάπτυξη των τριμερών σχέσεων Ελλάδος, Ισραήλ, Κύπρου ως μη μουσουλμανικά-δυτικότροπα κράτη επιτρέπει μια τέτοια εξέλιξη. Στα αρνητικά του συνυπολογίζονται μεταξύ άλλων τόσο οι τεχνικές δυσκολίες, η απουσία ανακήρυξης ΑΟΖ Ελλάδος-Κύπρου, η υπάρχουσα υποδομή και κινητικότητα σε Αίγυπτο, Ισραήλ, οι αναθέρμανση των τουρκο-ισραηλινών σχέσεων (σενάριο 5) και η έλλειψη ευελιξίας στον τομέα της μεταφοράς. Επιπλέον συνυπολογίζεται και το κόστος του αγωγού, αφού το μεγάλο βάθος της θάλασσας στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου αυξάνει το κόστος κατασκευής και συντήρησής του.
3. Αγωγός στην Αίγυπτο (αξιοποίηση υπαρχόντων τερματικών σε Idku & Damietta):
H ανακάλυψη του κοιτάσματος Ζορ στην Αιγυπτιακή ΑΟΖ έχει ανατρέψει τους ενεργειακούς σχεδιασμούς στην περιοχή. Σε συνδυασμό με την υπεροχή της Αιγύπτου σε δομές-επιθετική ενεργειακή πολιτική στις γεωτρήσεις, έχει σμικρύνει το περιθώριο ελιγμών και κινήσεων από τους άλλους δρώντες στην περιοχή. Η ενδυνάμωση των διμερών ενεργειακών σχέσεων Αιγύπτου, Κύπρου (2013) σε αντιδιαστολή με τους τουρκικούς αναθεωρητισμούς λειτουργεί επικουρικά στην προσπάθεια ενεργειακής διασύνδεσης των δύο μεσογειακών κρατών.
Στα θετικά συγκαταλέγονται οι παραδοσιακά φιλικές σχέσεις, η στήριξη στο καθεστώς Αλ-Σίσι από ΕΕ, ΗΠΑ, Ρωσία και Ισραήλ, το υπάρχον ενεργειακό σύστημα, η αιγυπτιακή αγορά, η γεωγραφική εγγύτητα, η δυναμική της περιοχής σε κοιτάσματα και η συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ Κύπρου-Αιγύπτου (2003).
Στα αρνητικά εντάσσονται η πολιτική ρευστότητα στην Αίγυπτο, η ισλαμική τρομοκρατία, η έλλειψη ευελιξίας στις μεταφορές, η απουσία της ευρωπαϊκής θεσμικής ομπρέλας, τα transit costs και τα χρόνια προβλήματα στην περιοχή της Μέσης Ανατολής. Σημαντικότερο όμως αρνητικό σε αυτή την περίπτωση για την Κύπρο είναι η ενεργειακή εξάρτηση από ένα τρίτο κράτος το οποίο μάλιστα δεν έχει πολιτική σταθερότητα. Επίσης, αυτή η επιλογή δεν καθιστά την Κυπριακή Δημοκρατία ενεργειακό κόμβο στην περιοχή και τα πολιτικά οφέλη θα είναι σαφώς περιορισμένα.
4. Αγωγός στην Ιορδανία (μέσω Ισραήλ)
Αγωγός στην Ιορδανία αποτελεί ακόμα μια επιλογή, από τη στιγμή που το Ισραήλ θα επιλέξει την εξαγωγή του δικού του φ/α προς Ανατολάς. Οι διμερείς συμφωνίες επιτρέπουν τέτοια εξέλιξη (2014, 2016).
Στα θετικά βρίσκεται το χαμηλό κόστος κατασκευής, η γεωγραφική εγγύτητα, η πολιτική σταθερότητα και το υπάρχον δίκτυο μεταφοράς του Ισραήλ. Στα αρνητικά όπως και στην περίπτωση της Αιγύπτου, είναι συμπληρωματικά, η μικρή δυναμική της ιορδανικής αγοράς και η αναγκαστική πρόσδεση μέσω Ισραήλ λόγω έλλειψης γεωγραφικής συνέχειας (transit costs). Το σενάριο αυτό μπορεί να αποτελέσει συμπληρωματικό μιας άλλης επιλογής, αλλά σαφώς δεν μπορεί να αποτελεί την κύριά μας επιλογή. Στα αρνητικά επίσης είναι ότι δεν αποτρέπει την υλοποίηση του 5ου σεναρίου, το οποίο όπως θα αναλυθεί πιο κάτω θα πρέπει να αποφευχθεί.
Το γεγονός πως η Ελλάδα θα απουσιάζει από αυτή την επιλογή αλλά και το γεγονός πως η Ευρωπαϊκή Ένωση και κατ’ επέκταση η ευρωπαϊκή αγορά αποτελούν δύο καθοριστικούς λόγους για τους οποίους αυτό το σενάριο θα μπορούσε να συζητηθεί ως συμπληρωματικό κάποιου άλλου.
5. Αγωγός στην Τουρκία (α) μέσω κατεχομένων (β) Leviathan-Ceyhan
α) Στην πρώτη περίπτωση η άμεση διασύνδεση με την Τουρκία μέσω κατεχομένων προϋποθέτει την λύση του Κυπριακού. Ακόμη όμως και μετά την λύση η επιλογή αυτή δεν θα πρέπει να αποτελεί σενάριο που θα πρέπει η όποια «μετεξέλιξη» της Κυπριακής Δημοκρατίας να προκρίνει. Η εξάρτηση της Κύπρου από την Τουρκία σε ενεργειακό, οικονομικό και πολιτικό επίπεδο εγκυμονεί άμεσους κινδύνους, ακόμη και για μετατροπή της Κύπρου σε προτεκτοράτο της. Πέραν των αρνητικών που είναι αυτονόητα, ίσως το μόνο θετικό είναι το μικρό κόστος κατασκευής, που και αυτό διασυνδέεται με τις άλλες επιλογές.
β) Στη δεύτερη περίπτωση ένας αγωγός μέσω της Κυπριακής ΑΟΖ που θα συνδέει το Leviathan-Ceyhan (που δεν μπορεί να αποτραπεί από την Κυπριακή Δημοκρατία βάσει του Διεθνούς Δικαίου Θαλάσσης) θα αποτελέσει μια αρνητική εξέλιξη, που θα ακυρώνει τα σενάρια 2 και 4, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Επιπλέον, θα διαμορφώσει νέα ενεργειακά δεδομένα στην περιοχή, με την Τουρκία να είναι πλέον ενεργός παίκτης και το Ισραήλ μόνιμό της σύμμαχο.
Οι κυπρο-ισραηλινές σχέσεις σίγουρα δεν θα είναι ποτέ όπως παλιά και θα απολέσει η Κυπριακή Δημοκρατία έναν εν δυνάμει σύμμαχο. Μπορεί αυτό το σενάριο να μην αποτελεί σήμερα την πρώτη επιλογή του Ισραήλ, αλλά όσο καθυστερούμε με τον δικό μας σχεδιασμό τόσο αυξάνονται και οι πιθανότητές του.
Επί του θέματος, οφείλουμε να λάβουμε υπ' όψιν ότι εντός Ισραήλ υπάρχει μια απόκλιση απόψεων μεταξύ τεχνοκρατών/εταιρειών από τη μια, και της πολιτικής/στρατιωτικής ηγεσίας από την άλλη. Η πρώτη πλευρά επικαλείται τα βραχυπρόθεσμα οικονομικά πλεονεκτήματα από μια επιλογή κατασκευής αγωγού που θα ενώνει το Ισραήλ με την Τουρκία, ενώ η δεύτερη αναγνωρίζει τους μακροπρόθεσμους στρατηγικούς κινδύνους ενεργειακής ασφάλειας που εγκυμονεί μια τέτοια απόφαση.
Ο παράγοντας χρόνος
Σκοπίμως, η παραπάνω παράθεση των σεναρίων ακολουθεί μια ιεράρχηση των στόχων ωφελιμότητας, ούτως ώστε να καταδείξει από πάνω προς τα κάτω τον βαθμό που η Κυπριακή Δημοκρατία θα επωφεληθεί περισσότερο ή λιγότερο από μια ενδεχόμενη υλοποίηση ενός εκ των 5.
Κάθε μια από τις επιλογές ενέχει σημαντικά οφέλη, προκλήσεις άλλα και κινδύνους για την Κυπριακή Δημοκρατία. Δεδομένα που θα πρέπει να συνυπολογιστούν πριν ληφθεί η τελική απόφαση. Ένας άλλος όμως παράγοντας που θα πρέπει να ληφθεί σοβαρά είναι και αυτός του χρόνου. Τα δεδομένα σε σχέση με τον ενεργειακό χάρτη της περιοχής μας δεν είναι σταθερά. Η καθυστέρηση από πλευράς μας στο να δημιουργήσουμε τις απαραίτητες συμμαχίες και να υλοποιήσουμε ένα στρατηγικό πλάνο για την αξιοποίηση του φυσικού μας αερίου μπορεί να μας καταστήσουν από πρωτοπόρους σε αρωγούς των εξελίξεων.
*Ο Ιωακείμ Αμπαρτίζης είναι Υποψήφιος Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Λευκωσίας σε θέματα Ενέργειας και ο Ανδρέας Α. Αποστόλου είναι Επικεφαλής Πολιτικού Σχεδιασμού της Συμμαχίας Πολιτών
 |
| "Επένδυση", 24-26/03/17 |
 |
| "Επένδυση", 24-26/03/17 |
Αντρος Κυπριανού, γενικός γραμματέας του ΑΚΕΛ:
Αν η τουρκική πλευρά θέλει λύση, θα αποδειχθεί
στις διαπραγματεύσεις
■ στην Αλεξάνδρα Χαράλαμπους
charalambous@ependisinew
Στα πρόθυρα αδιεξόδου βρίσκονται για ακόμα μία φορά οι συνομιλίες για το Κυπριακό. Αφορμή για την ένταση αυτήν τη φορά έδωσε η απόφαση της Βουλής της Κυπριακής Δημοκρατίας να τιμάται στα σχολεία το Ενωτικό Δημοψήφισμα του 1950. Απλώς μία αφορμή. Από την πλευρά του ο Τουρκοκύπριος ηγέτης, Μουσταφά Ακιντζί, δηλώνει ότι δεν θα επιστρέψει στο τραπέζι των συνομιλιών, εάν η ελληνοκυπριακη πλευρά διευθετήσει το θέμα με την απόφαση της Βουλής για το ενωτικό δημοψήφισμα. Ωστόσο, οι αιτίες είναι πολύ βαθύτερες, γνωστές σε όλους και αφορούν την αδιαλλαξία της Τουρκίας και την επιμονή της στη διατήρηση των κατοχικών τετελεσμένων, τα οποία επιδιώκει να νομιμοποιήσει μέσω της λύσης του Κυπριακού.
Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, ο οποίος δέχεται σκληρή κριτική από το ΑΚΕΛ για τη στάση του στη νέα κρίση που οδήγησε στην αναστολή των συνομιλιών, βρέθηκε την εβδομάδα που μας πέρασε στις ΗΠΑ για συναντήσεις με τον γ.γ. του ΟΗΕ, τον Βρετανό υπουργό Εξωτερικών, αλλά και άλλους . αξιωματούχους ξένων κρατών. Οπως επεσήμανε ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, στόχος των συναντήσεων ήταν ο πρόεδρος Αναστασιάδης «να παρουσιάσει την κατάσταση πραγμάτων ως έχει μέχρι στιγμής» και «γιατί δεν διεξάγονται συνομιλίες».
Πέρα από τις επαφές για το Κυπριακό, ο Κύπριος Πρόεδρος είχε ως βασικό θέμα στην ατζέντα της επίσκεψης του στις ΗΠΑ και το ενεργειακό, αφού, σύμφωνα με το πρόγραμμα του, επρόκειτο να συναντηθεί και με επικεφαλής ενεργειακών εταιρειών που είτε δραστηριοποιούνται είτε ενδιαφέρονται να δραστηριοποιηθούν στην Κύπρο.
Σκληρή κριτική στον Κύπριο πρόεδρο για τη στάση του απέναντι στις εξελίξεις στο Κυπριακό ασκεί το ΑΚΕΛ, σημειώνοντας ότι ο Ν. Αναστασιάδης δεν εργάστηκε γιά την εκτόνωση της κρίσης.
Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ, Αντρος Κυπριανού, μιλά στην «Επένδυση» για το πάγωμα των συνομιλιών, τις επιδιώξεις και τις αγκυλώσεις του Ακιντζί, αλλά και νια τα λάθη που καταλογίζει το ΑΚΕΛ στον Ν. Αναστασιάδη.
Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι εξελίξεις για το Κυπριακό μετά και τη διακοπή των συνομιλιών;
Οι συνομιλίες για το Κυπριακό έχουν ανασταλεί, έπειτα από τη λανθασμένη απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής να τιμάται στα σχολεία το Ενωτικό Δημοψήφισμα, σύμφωνα με την τροπολογία που κατέθεσε η «Χρυσή Αυγή» Κύπρου, το ΕΛΑΜ. Ο κ. Ακιντζί, δυστυχώς, αντιδρώντας υπερβολικά, αποφάσισε να αποχωρήσει από το τραπέζι των συνομιλιών .Έπειτα από αυτό, είναι πλέον ορατό το ενδεχόμενο κατάρρευσης των συνουσιών και αδιεξόδου. Ως ΑΚΕΛ καταβάλαμε και συνεχίζουμε να καταβάλλουμε προσπάθειες επανέναρξης του διαλόγου.
Είπατε σε πρόσφατες δηλώσεις σας ότι έχει δίκιο ο κ. Ακιντζί να δυσανασχετεί και ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει μπει σε τροχιά εκλογών. Πόσο μακριά βρισκόμαστε από μια ενδεχόμενη λύση και ποιες είναι οι προϋποθέσεις που πρέπει να υπάρχουν για να επιτευχθεί;
Αυτό που είπα είναι ότι μετά την κρίση ο κ. Αναστασιάδης δεν εργάστηκε για την εκτόνωση της. Αντιθέτως, η στάση του χαρακτηριζόταν από αντιφάσεις και παλινδρομήσεις. Του πήρε μία εβδομάδα για να ψελλίσει ότι η απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής ήταν λανθασμένη, και αυτό όχι ξεκάθαρα, γιατί δεν θέλει να κακοκαρδίσει την ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματος του τώρα, που έρχονται εκλογές, θέση την οποία αναίρεσε ύστερα από μερικές μέρες μβ άλλη, αντικρουόμενη δήλωση του. Με τέτοιες προσεγγίσεις δεν πρόκειται να λύσουμε το Κυπριακό. Σε ό,τι αφορά την έναρξη της προεκλογικής του εκστρατείας, δεν χρειάζεται να ρωτάτε εμένα. Οποιον Κύπριο ρωτήσετε στον δρόμο, θα σας το επιβεβαιώσει.
Το πόσο μακριά βρισκόμαστε εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Πρώτα από το κατά πόσο θα καταφέρουμε να ξεμπλοκάρουμε τη διαδικασία που αυτήν τη στιγμή, όπως σας είπα, βρίσκεται προ αδιεξόδου. Επίσης, εξαρτάται από τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί, αν και εφόσον επανεκκινήσουν οι συνομιλίες. Αν συνεχίσουν με τον ίδιο τρόπο, δεν θα έχουμε αποτέλεσμα.
Το ΑΚΕΛ έχει άποψη για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε. Πρέπει να επικεντρωθούμε στα βασικά θέματα. Αναφέρομαι στα ζητήματα της εκτελεστικής εξουσίας, της αποτελεσματικής συμμετοχής, των τεσσάρων ελευθεριών, του εδαφικού και του περιουσιακού, αλλά και στην προεργασία για την ασφάλεια. Τα προαναφερθέντα ζητήματα θα πρέπει πλέον να συζητηθούν μαζί και οι όποιες συγκλίσεις σε αυτά να ισχύουν μόνο αν επιλυθούν όλα. Σε διαφορετική περίπτωση, το όλο εγχείρημα θα πρέπει να θεωρηθεί ως μη γενόμενο και καμία απολύτως θέση που κατατέθηκε στο τραπέζι δεν θα ισχύει.
Αν αντιμετωπιστούν αυτά τα βασικά ζητήματα, θα φτάσουμε στο μείζον θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Δεν έχουμε αυταπάτες για τον βαθμό δυσκολίας αυτού του κεφαλαίου. Τυχόν, όμως, επίλυση όλων των υπόλοιπων βασικών θεμάτων θα καταστήσει ευκολότερη την αντιμετώπιση του. Ο στόχος μας είναι η ασφάλεια της μιας κοινότητας να μην κατοχυρωθεί σε βάρος της άσφάλειας της άλλης. Στόχος μας είναι η Κύπρος να αποστρατιωτικοποιηθεί και να αφεθεί να βαδίσει τον δρόμο της ανεξάρτητη, κυρίαρχη και δίχως κηδεμόνες.
Θεωρείτε ότι η πολιτική του Τουρκοκύπριου ηγέτη είναι προσανατολισμένη στη λύση και κατά πόσο υιοθετεί τις θέσεις της Αγκυρας;
Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι η αντίδραση του κ. Ακιντζί στην προκειμένη περίπτωση ήταν υπερβολική και απαράδεκτη. Ο κ. Ακιντζί είναι πολιτικός που θέλει λύση. Δεν συμφωνούμε σε όλα μαζί του. Να μην ξεχνούμε ότι είναι ηγέτης της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας. Επίσης έχει περιορισμούς που προκύπτουν από την εξάρτηση από την Τουρκία. Από εκεί και πέρα, το αν ειλικρινώς η τουρκική πλευρά θέλει λύση πρέπει να αποδειχθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν ακόμα, όμως, πούμε ότι διαπιστώνουμε ότι δεν θέλει λύση η τουρκική πλευρά, εμείς τι πρέπει να κάνουμε; Να τη διευκολύνουμε να πετύχει τον στόχο της, που είναι η διχοτόμηση της Κύπρου ή η προσάρτηση, ή να κάνουμε ό, τι μπορούμε προκειμένου να τη δυσκολέψουμε, εκθέτοντας την στα μάτια της διεθνούς κοινότητας; Αυτό δεν θα το πετύχουμε απλώς επειδή έχουμε όλο το δίκαιο με το μέρος μας. Δυστυχώς, αυτό δεν αρκεί. Πρέπει συνεχώς να επιβεβαιώνουμε ότι έχουμε τη βούληση και τη θέληση να συζητήσουμε εποικοδομητικά για την επίλυση του Κυπριακού και όχι να οχυρωνόμαστε πίσω από την τουρκική αδιαλλαξία.
Πώς κρίνετε το επίπεδο συνεργασίας με την Ελλάδα στην κρίσιμη αυτή φάση;Πιστεύετε ότι υπάρχουν προβλήματα και, αν ναι, πώς πρέπει να ξεπεραστούν;
Ελλάδα και Κύπρος συνεργάζονται πολύ καλά και νομίζω ότι γίνεται και θα γίνεται σεβαστό το «η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται». Τόσο με τον πρόεδρο, την ελληνική κυβέρνηση, όσο και με τα πολιτικά κόμματα υπάρχει αλληλοσεβασμός και συνεργασία.
Πώς πιστεύετε ότι θα αξιοποιήσει το Κυπριακό ο Ρ. Ερντογόν σε σχέση και με τις πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, και δη το δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση;
Το βέβαιο είναι ότι ο κ. Ερντογόν είναι απρόβλεπτος. Το πιθανότερο είναι ότι αυτή την περίοδο ασχολείται μάλλον με το δημοψήφισμα και όχι με το Κυπριακό. Το τί θα πράξει μετά το δημοψήφισμα και ανάλογα με το αποτέλεσμα δεν μπορεί να προβλεφθεί επακριβώς. Αν δεν αλλάξει τη μέχρι σήμερα στάση του,τα πράγματα θα εξακολουθήσουν να είναι δύσκολα.
Ποιος ο ρόλος της Ε.Ε. στο Κυπριακό;
Η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά σης συνομιλίες. Στα θέματα των βασικών ελευθεριών, των εγγυήσεων και άλλα ουσιαστικά θέματα είναι χαρακτηριστικό ότι η ιδιότητα μέλους της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ενωση ήταν και είναι καθοριστική. Μπορεί, όμως, και πρέπει να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο η Ευρωπαϊκή Ενωση, βασισμένο σε αρχές.
«Θετική η εξέλιξη για τους υδρογονάνθρακες»
Πώς προχωρά η Κυπριακή Δημοκρατία στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων; θεωρείτε ότι τελικά μπορεί να συμβάλουν ή να υπονομεύσουν τις προσπάθειες νια λύση του Κυπριακού;
Θεωρούμε θετική εξέλιξη την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης, καθώς και την παρουσία μεγάλων εταιρειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Ας ευχηθούμε ότι οι δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού περί επιθετικών (δηλαδή εντατικών) προγραμμάτων γεωτρήσεων που θα ζητήσει η κυβέρνηση από τις εταιρείες θα γίνουν πραγματικότητα και να μην εντάσσονται κι αυτές στον προεκλογικό αγώνα όπου έχουν είσέλθει οι κυβερνώντες.
Ελπίζουμε, έπειτα από πέντε χρόνια απραξίας και περιπλανήσεων, η κυβέρνηση Αναστασιάδη - ΔΗΣΥ να κατανόησε ότι, με δηλώσεις, διακηρύξεις και επικοινωνιακά τεχνάσματα δεν αξιοποιούνται οι υδρογονάνθρακες. Ελπίζουμε ο τρίτος γύρος αδειοδότησης να αποτελέσει την απαρχή ώστε η κυβέρνηση να διαμορφώσει επιτέλους ολοκληρωμένη στρατηγική και πολιτική στα ζητήματα της αξιοποίησης του φυσικού αερίου.
Εχουμε πει εδώ και καιρό ότι το φυσικό αέριο μπορεί να γίνει παράγοντας ειρήνης για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, αρκεί να υπάρχει από την πλευρά μας συνέπεια στη στρατηγική, αλλά, κυρίως, από την τουρκική πλευρά βούληση και θέληση για λύση του προβλήματος. Η Τουρκία χρειάζεται να κατανοήσει ότι, αν θέλει να είναι μέρος των συζητήσεων για αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου στην ευρύτερη περιοχή μας, χρειάζεται να συμβάλει στην επίτευξη δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης.
Σκληρή κριτική στον Κύπριο πρόεδρο για τη στάση του απέναντι στις εξελίξεις στο Κυπριακό ασκεί το ΑΚΕΛ, σημειώνοντας ότι ο Ν. Αναστασιάδης δεν εργάστηκε γιά την εκτόνωση της κρίσης.
Ο γ.γ. του ΑΚΕΛ, Αντρος Κυπριανού, μιλά στην «Επένδυση» για το πάγωμα των συνομιλιών, τις επιδιώξεις και τις αγκυλώσεις του Ακιντζί, αλλά και νια τα λάθη που καταλογίζει το ΑΚΕΛ στον Ν. Αναστασιάδη.
Σε ποιο σημείο βρίσκονται οι εξελίξεις για το Κυπριακό μετά και τη διακοπή των συνομιλιών;
Οι συνομιλίες για το Κυπριακό έχουν ανασταλεί, έπειτα από τη λανθασμένη απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής να τιμάται στα σχολεία το Ενωτικό Δημοψήφισμα, σύμφωνα με την τροπολογία που κατέθεσε η «Χρυσή Αυγή» Κύπρου, το ΕΛΑΜ. Ο κ. Ακιντζί, δυστυχώς, αντιδρώντας υπερβολικά, αποφάσισε να αποχωρήσει από το τραπέζι των συνομιλιών .Έπειτα από αυτό, είναι πλέον ορατό το ενδεχόμενο κατάρρευσης των συνουσιών και αδιεξόδου. Ως ΑΚΕΛ καταβάλαμε και συνεχίζουμε να καταβάλλουμε προσπάθειες επανέναρξης του διαλόγου.
Είπατε σε πρόσφατες δηλώσεις σας ότι έχει δίκιο ο κ. Ακιντζί να δυσανασχετεί και ότι ο πρόεδρος Αναστασιάδης έχει μπει σε τροχιά εκλογών. Πόσο μακριά βρισκόμαστε από μια ενδεχόμενη λύση και ποιες είναι οι προϋποθέσεις που πρέπει να υπάρχουν για να επιτευχθεί;
Αυτό που είπα είναι ότι μετά την κρίση ο κ. Αναστασιάδης δεν εργάστηκε για την εκτόνωση της. Αντιθέτως, η στάση του χαρακτηριζόταν από αντιφάσεις και παλινδρομήσεις. Του πήρε μία εβδομάδα για να ψελλίσει ότι η απόφαση της πλειοψηφίας της Βουλής ήταν λανθασμένη, και αυτό όχι ξεκάθαρα, γιατί δεν θέλει να κακοκαρδίσει την ακροδεξιά πτέρυγα του κόμματος του τώρα, που έρχονται εκλογές, θέση την οποία αναίρεσε ύστερα από μερικές μέρες μβ άλλη, αντικρουόμενη δήλωση του. Με τέτοιες προσεγγίσεις δεν πρόκειται να λύσουμε το Κυπριακό. Σε ό,τι αφορά την έναρξη της προεκλογικής του εκστρατείας, δεν χρειάζεται να ρωτάτε εμένα. Οποιον Κύπριο ρωτήσετε στον δρόμο, θα σας το επιβεβαιώσει.
Το πόσο μακριά βρισκόμαστε εξαρτάται από διάφορους παράγοντες. Πρώτα από το κατά πόσο θα καταφέρουμε να ξεμπλοκάρουμε τη διαδικασία που αυτήν τη στιγμή, όπως σας είπα, βρίσκεται προ αδιεξόδου. Επίσης, εξαρτάται από τη μεθοδολογία που θα ακολουθηθεί, αν και εφόσον επανεκκινήσουν οι συνομιλίες. Αν συνεχίσουν με τον ίδιο τρόπο, δεν θα έχουμε αποτέλεσμα.
Το ΑΚΕΛ έχει άποψη για το πώς πρέπει να προχωρήσουμε. Πρέπει να επικεντρωθούμε στα βασικά θέματα. Αναφέρομαι στα ζητήματα της εκτελεστικής εξουσίας, της αποτελεσματικής συμμετοχής, των τεσσάρων ελευθεριών, του εδαφικού και του περιουσιακού, αλλά και στην προεργασία για την ασφάλεια. Τα προαναφερθέντα ζητήματα θα πρέπει πλέον να συζητηθούν μαζί και οι όποιες συγκλίσεις σε αυτά να ισχύουν μόνο αν επιλυθούν όλα. Σε διαφορετική περίπτωση, το όλο εγχείρημα θα πρέπει να θεωρηθεί ως μη γενόμενο και καμία απολύτως θέση που κατατέθηκε στο τραπέζι δεν θα ισχύει.
Αν αντιμετωπιστούν αυτά τα βασικά ζητήματα, θα φτάσουμε στο μείζον θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων. Δεν έχουμε αυταπάτες για τον βαθμό δυσκολίας αυτού του κεφαλαίου. Τυχόν, όμως, επίλυση όλων των υπόλοιπων βασικών θεμάτων θα καταστήσει ευκολότερη την αντιμετώπιση του. Ο στόχος μας είναι η ασφάλεια της μιας κοινότητας να μην κατοχυρωθεί σε βάρος της άσφάλειας της άλλης. Στόχος μας είναι η Κύπρος να αποστρατιωτικοποιηθεί και να αφεθεί να βαδίσει τον δρόμο της ανεξάρτητη, κυρίαρχη και δίχως κηδεμόνες.
Θεωρείτε ότι η πολιτική του Τουρκοκύπριου ηγέτη είναι προσανατολισμένη στη λύση και κατά πόσο υιοθετεί τις θέσεις της Αγκυρας;
Από την πρώτη στιγμή είπαμε ότι η αντίδραση του κ. Ακιντζί στην προκειμένη περίπτωση ήταν υπερβολική και απαράδεκτη. Ο κ. Ακιντζί είναι πολιτικός που θέλει λύση. Δεν συμφωνούμε σε όλα μαζί του. Να μην ξεχνούμε ότι είναι ηγέτης της Τουρκοκυπριακής Κοινότητας. Επίσης έχει περιορισμούς που προκύπτουν από την εξάρτηση από την Τουρκία. Από εκεί και πέρα, το αν ειλικρινώς η τουρκική πλευρά θέλει λύση πρέπει να αποδειχθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων. Αν ακόμα, όμως, πούμε ότι διαπιστώνουμε ότι δεν θέλει λύση η τουρκική πλευρά, εμείς τι πρέπει να κάνουμε; Να τη διευκολύνουμε να πετύχει τον στόχο της, που είναι η διχοτόμηση της Κύπρου ή η προσάρτηση, ή να κάνουμε ό, τι μπορούμε προκειμένου να τη δυσκολέψουμε, εκθέτοντας την στα μάτια της διεθνούς κοινότητας; Αυτό δεν θα το πετύχουμε απλώς επειδή έχουμε όλο το δίκαιο με το μέρος μας. Δυστυχώς, αυτό δεν αρκεί. Πρέπει συνεχώς να επιβεβαιώνουμε ότι έχουμε τη βούληση και τη θέληση να συζητήσουμε εποικοδομητικά για την επίλυση του Κυπριακού και όχι να οχυρωνόμαστε πίσω από την τουρκική αδιαλλαξία.
Πώς κρίνετε το επίπεδο συνεργασίας με την Ελλάδα στην κρίσιμη αυτή φάση;Πιστεύετε ότι υπάρχουν προβλήματα και, αν ναι, πώς πρέπει να ξεπεραστούν;
Ελλάδα και Κύπρος συνεργάζονται πολύ καλά και νομίζω ότι γίνεται και θα γίνεται σεβαστό το «η Κύπρος αποφασίζει και η Ελλάδα συμπαρίσταται». Τόσο με τον πρόεδρο, την ελληνική κυβέρνηση, όσο και με τα πολιτικά κόμματα υπάρχει αλληλοσεβασμός και συνεργασία.
Πώς πιστεύετε ότι θα αξιοποιήσει το Κυπριακό ο Ρ. Ερντογόν σε σχέση και με τις πολιτικές εξελίξεις στην Τουρκία, και δη το δημοψήφισμα για τη συνταγματική μεταρρύθμιση;
Το βέβαιο είναι ότι ο κ. Ερντογόν είναι απρόβλεπτος. Το πιθανότερο είναι ότι αυτή την περίοδο ασχολείται μάλλον με το δημοψήφισμα και όχι με το Κυπριακό. Το τί θα πράξει μετά το δημοψήφισμα και ανάλογα με το αποτέλεσμα δεν μπορεί να προβλεφθεί επακριβώς. Αν δεν αλλάξει τη μέχρι σήμερα στάση του,τα πράγματα θα εξακολουθήσουν να είναι δύσκολα.
Ποιος ο ρόλος της Ε.Ε. στο Κυπριακό;
Η Ευρωπαϊκή Ενωση μπορεί να συμβάλει εποικοδομητικά σης συνομιλίες. Στα θέματα των βασικών ελευθεριών, των εγγυήσεων και άλλα ουσιαστικά θέματα είναι χαρακτηριστικό ότι η ιδιότητα μέλους της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ενωση ήταν και είναι καθοριστική. Μπορεί, όμως, και πρέπει να διαδραματίσει πιο ενεργό ρόλο η Ευρωπαϊκή Ενωση, βασισμένο σε αρχές.
«Θετική η εξέλιξη για τους υδρογονάνθρακες»
Πώς προχωρά η Κυπριακή Δημοκρατία στην εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων; θεωρείτε ότι τελικά μπορεί να συμβάλουν ή να υπονομεύσουν τις προσπάθειες νια λύση του Κυπριακού;
Θεωρούμε θετική εξέλιξη την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για τον τρίτο γύρο αδειοδότησης, καθώς και την παρουσία μεγάλων εταιρειών στην κυπριακή ΑΟΖ. Ας ευχηθούμε ότι οι δηλώσεις του αρμόδιου υπουργού περί επιθετικών (δηλαδή εντατικών) προγραμμάτων γεωτρήσεων που θα ζητήσει η κυβέρνηση από τις εταιρείες θα γίνουν πραγματικότητα και να μην εντάσσονται κι αυτές στον προεκλογικό αγώνα όπου έχουν είσέλθει οι κυβερνώντες.
Ελπίζουμε, έπειτα από πέντε χρόνια απραξίας και περιπλανήσεων, η κυβέρνηση Αναστασιάδη - ΔΗΣΥ να κατανόησε ότι, με δηλώσεις, διακηρύξεις και επικοινωνιακά τεχνάσματα δεν αξιοποιούνται οι υδρογονάνθρακες. Ελπίζουμε ο τρίτος γύρος αδειοδότησης να αποτελέσει την απαρχή ώστε η κυβέρνηση να διαμορφώσει επιτέλους ολοκληρωμένη στρατηγική και πολιτική στα ζητήματα της αξιοποίησης του φυσικού αερίου.
Εχουμε πει εδώ και καιρό ότι το φυσικό αέριο μπορεί να γίνει παράγοντας ειρήνης για την Κύπρο και την ευρύτερη περιοχή, αρκεί να υπάρχει από την πλευρά μας συνέπεια στη στρατηγική, αλλά, κυρίως, από την τουρκική πλευρά βούληση και θέληση για λύση του προβλήματος. Η Τουρκία χρειάζεται να κατανοήσει ότι, αν θέλει να είναι μέρος των συζητήσεων για αξιοποίηση του ενεργειακού πλούτου στην ευρύτερη περιοχή μας, χρειάζεται να συμβάλει στην επίτευξη δίκαιης, λειτουργικής και βιώσιμης λύσης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου