Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 02/04/24 |
Εκείνος μας το επέτρεψε. Πριν από τις ήττες του στις τοπικές εκλογές –και ίσως ελπίζοντας ότι έτσι θα τις απέφευγε– ο Ταγίπ Ερντογάν είχε χρησμοδοτήσει ότι μπορεί σε τέσσερα χρόνια να αφήσει τα ηνία (έχοντας συμπληρώσει ένα τέταρτο του αιώνα στην εξουσία). Εκείνος μας επέτρεψε πρώτος έτσι να φανταστούμε μια άλλη Τουρκία, χωρίς τη σιδηρά παρουσία του.
Το πρόσωπο που θα μπορούσε να έχει αυτή η μετα-ερντογανική Τουρκία αναδείχθηκε από τις κάλπες της Κυριακής. Ο Εκρέμ Ιμάμογλου ενσαρκώνει πλέον τη δυνατότητα μιας άλλης χώρας. Είναι ο μόνος που έχει νικήσει επανειλημμένως τον Ερντογάν και σε συνθήκες πολύ πιο άγριες από αυτές που επικράτησαν στην προχθεσινή αναμέτρηση. Είναι τώρα εκείνος στον οποίο προβάλλονται οι προσδοκίες για μια μετάβαση σε μια πιο «κανονική» δημοκρατία – πιο δυτική και σταθερή Τουρκία.
Οποιος αφήνεται σε τέτοιες προσδοκίες, έχει να αντιμετωπίσει κατ’ αρχήν την τετράγωνη κοινοτοπία ότι είναι προτιμότερος ο «διάβολος» που γνωρίζεις, από την αστάθεια που συνεπάγεται ένας φρέσκος παράδεισος. Οι μεταβάσεις από το ένα καθεστώς στο άλλο ποτέ δεν είναι ανέφελες. Καλύτερα ένας σταθερός – σταθερά κακός– γείτονας, παρά ένα αστάθμητος.
Το κλισέ ακούγεται πειστικό, αλλά όχι στην περίπτωση του Ερντογάν. Με τον Ερντογάν ποτέ δεν ξέρεις ποιος διάβολος σε περιμένει. Η «στρατηγική» του δερβίση, που δεν χωράει στα φουστάνια του και δεν μπορεί να οικονομήσει το γεωπολιτικό του μέγεθος, δεν επέτρεψε ποτέ καμία στέρεη προσέγγιση. Η μόνη σταθερότητα που εγγυάται ο Ερντογάν είναι στο εσωτερικό της Τουρκίας, κι αυτή, μετά τα αποτελέσματα της Κυριακής, δεν μπορεί να θεωρείται αδιατάρακτη. Ο γύψος ραγίζει.
Από όλους τους Ερντογάν που έχουμε κληθεί να αντιμετωπίσουμε τα τελευταία είκοσι χρόνια, αυτός του τελευταίου έτους είναι μάλλον ο πιο σταθερός. Φροντίζει να μας θυμίζει ότι καμία αξίωση δεν έχει αποσυρθεί από το τραπέζι. Ωστόσο, αυτή η περίοδος της ύφεσης –της αποφυγής επιθετικών ενεργειών στον αέρα και στη θάλασσα– συνιστά ήδη θεαματική βελτίωση σε σύγκριση με τους κινδύνους της διαρκούς προσομοίωσης πολέμου.
Πρόκειται βέβαια για βελτίωση πολύ εύθραυστη για να μπορεί να ονομαστεί πρόοδος. Μπορεί αύριο το πρωί οι ελληνοτουρκικές σχέσεις να επιστρέψουν εκεί που βρίσκονταν το 2022.
Προτού ανατείλει η νέα δημοκρατική εποχή που ευαγγελίζεται από χθες ο Ιμάμογλου, απομένουν τουλάχιστον άλλα τέσσερα χρόνια Ερντογάν. Το γεγονός ότι η εσωτερική του εξουσία φθίνει, δεν θα τον κάνει λιγότερο επιθετικό. Μπορεί να συμβεί και το αντίθετο. Η ανασφάλεια είναι μαμή της επιθετικότητας. Πρώτος στόχος της Ελλάδας δεν μπορεί παρά να είναι η διατήρηση της ευεργετικής ακινησίας. Δεν είναι λύση. Αλλά είναι η πιο ασφαλής μη λύση που διαθέτουμε.
«Αυτό έπρεπε να συµβεί», λένε Τούρκοι πολίτες
Πανηγυρισµοί στην αντιπολίτευση για τη νίκη της στους
µεγάλους δήµους και προβληµατισµός στο στρατόπεδο Ερντογάν
Ανταπόκριση του ΜΑΝΩΛΗ ΚΩΣΤΙ∆Η
Ικανοποίηση επικρατεί στην αντιπολίτευση, όπως και σε µεγάλη µερίδα του κόσµου, από το εκλογικό αποτέλεσµα της Κυριακής στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και σε άλλες µεγάλες πόλεις της Τουρκίας, ενώ στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπάρχει έντονος σκεπτικισµός και προβληµατισµός. «Επρεπε να συµβεί αυτό. Οπως όταν κακοµάθει το µικρό παιδί πρέπει να το τιµωρήσεις, αλλιώς χάνεται ο έλεγχος. Αυτό συνέβη τώρα. Ο λαός έστειλε το µήνυµά του», µας είπε νωρίς το πρωί της ∆ευτέρας ο µπακάλης της γειτονιάς µας όταν αγοράζαµε τα απαραίτητα, δίχως να τον ρωτήσουµε κάτι, ενώ ο ίδιος µε µεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθούσε τα αποτελέσµατα των εκλογών.
«∆εν µας άκουγαν»
«∆εν µας άκουγαν, εµείς τους λέγαµε ότι αυτός ο πληθωρισµός, αυτή η κατάσταση δεν µπορεί να συνεχιστεί, ενώ τα κοµµατικά στελέχη ζουν µέσα στην πολυτέλεια. Πώς είναι δυνατόν ο Κουρούµ να κατηγορεί τα φθηνά εστιατόρια του λαού που άνοιξε ο Ιµάµογλου. ∆εν καταλαβαίνουν πως υπάρχει κόσµος που πεινάει; Ε, ίσως τώρα το καταλάβουν», µας είπε ένας κουλουράς.
Αυτές οι αυθόρµητες δηλώσεις δείχνουν την οργή του κόσµου, αλλά και την ικανοποίηση, καθώς νιώθουν πως έστειλαν κάποιο µήνυµα µέσω των δηµοτικών εκλογών. Γι’ αυτό και στην οµιλία του Εκρέµ Ιµάµογλου τη νύχτα της Κυριακής επικρατούσε πανηγυρικό κλίµα, µε τον ίδιο να έχει τον αέρα του νικητή, να βγάζει γραβάτα και σακάκι. Ο κ. Ιµάµογλου έστειλε µήνυµα ενότητας και εκδηµοκρατισµού της Τουρκίας, υπογραµµίζοντας ότι «αυτό το αποτέλεσµα ας είναι για το καλό όλων: για τους Κούρδους αυτής της πόλης, για τους Τσερκέζους, για όλους τους πολίτες µε κάθε εθνική ταυτότητα. Ας είναι για το καλό και για όλες τις θρησκείες αυτής της πόλης: για τους Χριστιανούς, για τους Εβραίους, για τους Αρµένιους, τους Συροχαλδαίους. Ας είναι για το καλό όλων».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «από σήµερα τελείωσε η περίοδος της απόλυτης ηγεµονίας του ενός ανθρώπου. Τελείωσε. Σήµερα η δηµοκρατία λέει πρόσω ολοταχώς. Πάντα λέγαµε πως στο τέλος κερδίζει ο λαός. Και σήµερα ξέρετε τι έγινε; Νίκησε ο λαός!».
Οµιλία στο µπαλκόνι
Λίγα λεπτά µετά τα µεσάνυχτα της Κυριακής προς ∆ευτέρα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε «οµιλία του µπαλκονιού» –όπως κάνει κάθε φορά έπειτα από κάθε εκλογική αναµέτρηση– δήλωσε ότι «η 31η Μαρτίου για εµάς δεν είναι το τέλος, είναι σηµείο καµπής. Τα αποτελέσµατα της κάλπης δείχνουν ότι έχουµε χάσει ποσοστά σε όλη τη χώρα. Φυσικά, θα αναλύσουµε τους λόγους αυτής της πτώσης σε τοπικό επίπεδο. Οπου χάνουµε, όπου µένουµε πίσω, θα εντοπίσουµε τους λόγους και θα κάνουµε τις απαραίτητες παρεµβάσεις», τόνισε στο συγκεντρωµένο πλήθος, που ήταν µικρότερο σε σχέση µε άλλες παρόµοιες εκδηλώσεις.
Αυτός είναι και ο λόγος που σήµερα το µεσηµέρι θα συνεδριάσει η Κεντρική Επιτροπή του Κόµµατος ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης υπό την προεδρία του Ερντογάν, για να εξετάσουν το τι ακριβώς έφταιγε και τι λάθη έγιναν για να φτάσει το Ρεπουµπλικανικό Λαϊκό Κόµµα να προηγείται στην επικράτεια για πρώτη φορά από τότε που ήρθε στην εξουσία ο Ερντογάν.
Σύµφωνα µε όλους τους αναλυτές, ο σηµαντικότερος λόγος αυτής της πτώσης των ποσοστών ήταν η οικονοµική κατάσταση της χώρας και η φτωχοποίηση του λαού, που εντάθηκε µετά τις προεδρικές εκλογές του περασµένου Μαΐου.
Το τηλεοπτικό δίκτυο Sozcu υποστήριξε πως τη νύχτα της Κυριακής στα κεντρικά γραφεία του κόµµατος ο κ. Ερντογάν κατηγόρησε το οικονοµικό επιτελείο, µε τον υπουργό Οικονοµικών Μεχµέτ Σιµσέκ να απαντάει τονίζοντας τις «ανορθόδοξες» οικονοµικές πολιτικές που εφαρµόστηκαν από τους προκατόχους του και τις προσπάθειες που καταβάλει ο ίδιος για να συµµαζέψει την οικονοµία.
Τη µεγαλύτερη πολιτική ζηµιά, όµως, την προκάλεσε το ισλαµικό Κόµµα Νέας Ευηµερίας του Φατίχ Ερµπακάν, που απέσπασε το 6,19% των ψήφων, καθώς το µεγαλύτερο µέρος των ψηφοφόρων προέρχεται από το Κόµµα ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Το απόγευµα της ∆ευτέρας ο υποψήφιος δήµαρχος του Κόµµατος Νέας Ευηµερίας στην Κωνσταντινούπολη, Μεχµέτ Αλτίνοζ, ζήτησε πρόωρες εκλογές! Ο ίδιος επισήµανε πως «υπάρχει σοβαρό πρόβληµα στα σπίτια. Υπάρχει ανάγκη πρόωρων εκλογών, καθώς η Τουρκία ζει σε συνθήκες Μπανγκλαντές και Σοµαλίας. Υπάρχουν εκατοµµύρια συνταξιούχοι που προσπαθούν να ζήσουν µε 10.000 λίρες τον µήνα (σ.σ. 290 ευρώ)».
Ο διευθυντής της εφηµερίδας Hurriyet, Αχµέτ Χακάν, σε άρθρο του υποστηρίζει πως «ο Εκρέµ Ιµάµογλου και ο Μανσούρ Γιαβάς έχουν γίνει πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής της Τουρκίας» και τόνισε πως «ο Ερντογάν δήλωσε δεν θα εναντιώνεται στον λαό κι αυτό είναι το σηµαντικότερο µυστικό».
∆ύο επιλογές
Ο αρθρογράφος της εφηµερίδας Cumhuriyet Μπαρίς Τέρκογλου αναφέρει ότι «ο Ερντογάν έχει δύο επιλογές. Ή θα επιµείνει στην πολιτική του, που τον έφερε σ’ αυτή την κατάσταση και θα σφίγγει κι άλλο τη βρύση, την οποία νοµίζει πως φτιάχνει, και θα προκαλέσει την κατάρρευσή του. Ή θα βγάλει συµπέρασµα από τη γροθιά που του έριξε ο λαός και του είπε “φτάνει”, ώστε να σταµατήσει να χτίζει ένα σύστηµα γύρω του. Βέβαια, τον λογαριασµό της ήττας του θα τον χρεώσει στο Κόµµα Εθνικιστικής ∆ράσης και θα δει πως έρχεται το τέλος του δρόµου στη Λαϊκή Συµµαχία που έχει µε το µέρος του».
Τη µεγαλύτερη ζηµιά στο ΑΚΡ την προκάλεσε το ισλαµικό Κόµµα Νέας Ευηµερίας, ενώ ο υποψήφιος δήµαρχός του στην Κωνσταντινούπολη, Μεχµέτ Αλτίνοζ, ζήτησε πρόωρες εκλογές!
Αυθόρµητες δηλώσεις δείχνουν την οργή του κόσµου, αλλά και την ικανοποίηση, καθώς νιώθουν πως έστειλαν κάποιο µήνυµα στην κυβέρνηση µέσω των δηµοτικών εκλογών.
Ικανοποίηση επικρατεί στην αντιπολίτευση, όπως και σε µεγάλη µερίδα του κόσµου, από το εκλογικό αποτέλεσµα της Κυριακής στην Κωνσταντινούπολη, αλλά και σε άλλες µεγάλες πόλεις της Τουρκίας, ενώ στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπάρχει έντονος σκεπτικισµός και προβληµατισµός. «Επρεπε να συµβεί αυτό. Οπως όταν κακοµάθει το µικρό παιδί πρέπει να το τιµωρήσεις, αλλιώς χάνεται ο έλεγχος. Αυτό συνέβη τώρα. Ο λαός έστειλε το µήνυµά του», µας είπε νωρίς το πρωί της ∆ευτέρας ο µπακάλης της γειτονιάς µας όταν αγοράζαµε τα απαραίτητα, δίχως να τον ρωτήσουµε κάτι, ενώ ο ίδιος µε µεγάλο ενδιαφέρον παρακολουθούσε τα αποτελέσµατα των εκλογών.
«∆εν µας άκουγαν»
«∆εν µας άκουγαν, εµείς τους λέγαµε ότι αυτός ο πληθωρισµός, αυτή η κατάσταση δεν µπορεί να συνεχιστεί, ενώ τα κοµµατικά στελέχη ζουν µέσα στην πολυτέλεια. Πώς είναι δυνατόν ο Κουρούµ να κατηγορεί τα φθηνά εστιατόρια του λαού που άνοιξε ο Ιµάµογλου. ∆εν καταλαβαίνουν πως υπάρχει κόσµος που πεινάει; Ε, ίσως τώρα το καταλάβουν», µας είπε ένας κουλουράς.
Αυτές οι αυθόρµητες δηλώσεις δείχνουν την οργή του κόσµου, αλλά και την ικανοποίηση, καθώς νιώθουν πως έστειλαν κάποιο µήνυµα µέσω των δηµοτικών εκλογών. Γι’ αυτό και στην οµιλία του Εκρέµ Ιµάµογλου τη νύχτα της Κυριακής επικρατούσε πανηγυρικό κλίµα, µε τον ίδιο να έχει τον αέρα του νικητή, να βγάζει γραβάτα και σακάκι. Ο κ. Ιµάµογλου έστειλε µήνυµα ενότητας και εκδηµοκρατισµού της Τουρκίας, υπογραµµίζοντας ότι «αυτό το αποτέλεσµα ας είναι για το καλό όλων: για τους Κούρδους αυτής της πόλης, για τους Τσερκέζους, για όλους τους πολίτες µε κάθε εθνική ταυτότητα. Ας είναι για το καλό και για όλες τις θρησκείες αυτής της πόλης: για τους Χριστιανούς, για τους Εβραίους, για τους Αρµένιους, τους Συροχαλδαίους. Ας είναι για το καλό όλων».
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι «από σήµερα τελείωσε η περίοδος της απόλυτης ηγεµονίας του ενός ανθρώπου. Τελείωσε. Σήµερα η δηµοκρατία λέει πρόσω ολοταχώς. Πάντα λέγαµε πως στο τέλος κερδίζει ο λαός. Και σήµερα ξέρετε τι έγινε; Νίκησε ο λαός!».
Οµιλία στο µπαλκόνι
Λίγα λεπτά µετά τα µεσάνυχτα της Κυριακής προς ∆ευτέρα, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν σε «οµιλία του µπαλκονιού» –όπως κάνει κάθε φορά έπειτα από κάθε εκλογική αναµέτρηση– δήλωσε ότι «η 31η Μαρτίου για εµάς δεν είναι το τέλος, είναι σηµείο καµπής. Τα αποτελέσµατα της κάλπης δείχνουν ότι έχουµε χάσει ποσοστά σε όλη τη χώρα. Φυσικά, θα αναλύσουµε τους λόγους αυτής της πτώσης σε τοπικό επίπεδο. Οπου χάνουµε, όπου µένουµε πίσω, θα εντοπίσουµε τους λόγους και θα κάνουµε τις απαραίτητες παρεµβάσεις», τόνισε στο συγκεντρωµένο πλήθος, που ήταν µικρότερο σε σχέση µε άλλες παρόµοιες εκδηλώσεις.
Αυτός είναι και ο λόγος που σήµερα το µεσηµέρι θα συνεδριάσει η Κεντρική Επιτροπή του Κόµµατος ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης υπό την προεδρία του Ερντογάν, για να εξετάσουν το τι ακριβώς έφταιγε και τι λάθη έγιναν για να φτάσει το Ρεπουµπλικανικό Λαϊκό Κόµµα να προηγείται στην επικράτεια για πρώτη φορά από τότε που ήρθε στην εξουσία ο Ερντογάν.
Σύµφωνα µε όλους τους αναλυτές, ο σηµαντικότερος λόγος αυτής της πτώσης των ποσοστών ήταν η οικονοµική κατάσταση της χώρας και η φτωχοποίηση του λαού, που εντάθηκε µετά τις προεδρικές εκλογές του περασµένου Μαΐου.
Το τηλεοπτικό δίκτυο Sozcu υποστήριξε πως τη νύχτα της Κυριακής στα κεντρικά γραφεία του κόµµατος ο κ. Ερντογάν κατηγόρησε το οικονοµικό επιτελείο, µε τον υπουργό Οικονοµικών Μεχµέτ Σιµσέκ να απαντάει τονίζοντας τις «ανορθόδοξες» οικονοµικές πολιτικές που εφαρµόστηκαν από τους προκατόχους του και τις προσπάθειες που καταβάλει ο ίδιος για να συµµαζέψει την οικονοµία.
Τη µεγαλύτερη πολιτική ζηµιά, όµως, την προκάλεσε το ισλαµικό Κόµµα Νέας Ευηµερίας του Φατίχ Ερµπακάν, που απέσπασε το 6,19% των ψήφων, καθώς το µεγαλύτερο µέρος των ψηφοφόρων προέρχεται από το Κόµµα ∆ικαιοσύνης και Ανάπτυξης. Το απόγευµα της ∆ευτέρας ο υποψήφιος δήµαρχος του Κόµµατος Νέας Ευηµερίας στην Κωνσταντινούπολη, Μεχµέτ Αλτίνοζ, ζήτησε πρόωρες εκλογές! Ο ίδιος επισήµανε πως «υπάρχει σοβαρό πρόβληµα στα σπίτια. Υπάρχει ανάγκη πρόωρων εκλογών, καθώς η Τουρκία ζει σε συνθήκες Μπανγκλαντές και Σοµαλίας. Υπάρχουν εκατοµµύρια συνταξιούχοι που προσπαθούν να ζήσουν µε 10.000 λίρες τον µήνα (σ.σ. 290 ευρώ)».
Ο διευθυντής της εφηµερίδας Hurriyet, Αχµέτ Χακάν, σε άρθρο του υποστηρίζει πως «ο Εκρέµ Ιµάµογλου και ο Μανσούρ Γιαβάς έχουν γίνει πρωταγωνιστές της πολιτικής σκηνής της Τουρκίας» και τόνισε πως «ο Ερντογάν δήλωσε δεν θα εναντιώνεται στον λαό κι αυτό είναι το σηµαντικότερο µυστικό».
∆ύο επιλογές
Ο αρθρογράφος της εφηµερίδας Cumhuriyet Μπαρίς Τέρκογλου αναφέρει ότι «ο Ερντογάν έχει δύο επιλογές. Ή θα επιµείνει στην πολιτική του, που τον έφερε σ’ αυτή την κατάσταση και θα σφίγγει κι άλλο τη βρύση, την οποία νοµίζει πως φτιάχνει, και θα προκαλέσει την κατάρρευσή του. Ή θα βγάλει συµπέρασµα από τη γροθιά που του έριξε ο λαός και του είπε “φτάνει”, ώστε να σταµατήσει να χτίζει ένα σύστηµα γύρω του. Βέβαια, τον λογαριασµό της ήττας του θα τον χρεώσει στο Κόµµα Εθνικιστικής ∆ράσης και θα δει πως έρχεται το τέλος του δρόµου στη Λαϊκή Συµµαχία που έχει µε το µέρος του».
Τη µεγαλύτερη ζηµιά στο ΑΚΡ την προκάλεσε το ισλαµικό Κόµµα Νέας Ευηµερίας, ενώ ο υποψήφιος δήµαρχός του στην Κωνσταντινούπολη, Μεχµέτ Αλτίνοζ, ζήτησε πρόωρες εκλογές!
Αυθόρµητες δηλώσεις δείχνουν την οργή του κόσµου, αλλά και την ικανοποίηση, καθώς νιώθουν πως έστειλαν κάποιο µήνυµα στην κυβέρνηση µέσω των δηµοτικών εκλογών.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου