Και οπωσδήποτε η Ευρώπη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη στρατιωτικά προκειμένου να αντιμετωπίσει κάθε πιθανό σενάριο με την ανάπτυξη των ικανοτήτων της κοινής άμυνας και ετοιμότητας τόσο στο πλαίσιο ΕΕ όσο και ΝΑΤΟ. Αλλά η συνολικότερη πολιτική ιδιαίτερα της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία και την απειλή που αντιπροσωπεύει δεν μπορεί να καθορίζεται από τις ακραίες τοποθετήσεις ορισμένων χωρών (τις οποίες τελευταία και για λόγους εσωτερικής σκοπιμότητας αποδέχεται και ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος, ως γνωστόν, ήθελε συμβιβασμό με τη Ρωσία «για να μην ταπεινωθεί ο πρόεδρος Πούτιν»).

Από "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 09/04/24

ΤΟΥ Π.Κ.ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗ*

Καθώς το ΝΑΤΟ γιορτάζει τα 75 χρόνια από την ίδρυσή του, η Ευρώπη παραλογίζεται. Εχει μπει σε μια επικίνδυνη φάση φιλοπόλεμου παροξυσμού ωσάν η Ρωσία και ο πρόεδρος Πούτιν να ετοιμάζονται να επιτεθούν αύριο σε… Βερολίνο, Παρίσι, Λονδίνο και να καταλάβουν όλη την Ευρώπη. Αύξηση στρατιωτικών δαπανών, επαναφορά υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας, ηρωικές διακηρύξεις, εμβατήρια κ.λπ. Ενώ ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σ. Μισέλ ζητά από τα κράτη – μέλη της Ενωσης (ΕΕ) «να θέσουν την Ευρώπη επί ποδός πολέμου» (war footing) και η Ενωση από «σχέδιο ειρήνης» να γίνει «σχέδιο πολέμου». Κάτι αντίστοιχο ζητά και ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, κεντροδεξιός Ντ. Τουσκ. Και διάφοροι φιλελεύθεροι στον κυβερνητικό συνασπισμό της Γερμανίας προτείνουν αδιανόητα πράγματα – στρατιωτικοί αξιωματικοί να επισκεφθούν σχολεία και νοσοκομεία για να προετοιμάσουν μαθητές και υγειονομικό προσωπικό στο πώς να αντιμετωπίσουν τον… επερχόμενο πόλεμο.

Πρόκειται για ένα επικίνδυνο παραλήρημα που όμως μπορεί να καταλήξει σε ολέθρια αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Και γι’ αυτό θα πρέπει να σταματήσει και να επικρατήσουν η ψυχραιμία και η λογική. «Η καλύτερη συνταγή για την αντιμετώπιση μιας πολεμικής απειλής είναι η νηφαλιότητα και η κυριαρχία της λογικής», επισημαίνει κάπου ο Ν. Μακιαβέλι. Οπως γράφει δε ένας βαθύς γνώστης της Ρωσίας και της πολιτικής της, ο Anatol Lieven, «οι προειδοποιήσεις για επικείμενο πόλεμο μεταξύ Ρωσίας και Δύσης έφθασαν σε ακραία ένταση σε Ευρώπη και Βρετανία με έναν σαφή στόχο: να δημιουργήσουν τις προϋποθέσεις κοινωνικής υποστήριξης για μαζική αύξηση των δαπανών για επανεξοπλισμούς» («The Guardian», 24 Φεβρουαρίου 2024).

Βέβαια το ενδεχόμενο εμπλοκής της Δύσης σε πολεμική σύγκρουση με τη Ρωσία πάντοτε ελλοχεύει, όσο συνεχίζεται ο πόλεμος με την Ουκρανία, αλλά δεν επίκειται πόλεμος ως αποτέλεσμα προσχεδιασμένης επίθεσης της Ρωσίας σε χώρα – μέλος του ΝΑΤΟ. «Η Ρωσία δεν συνιστά σοβαρή απειλή για συμβατική επίθεση σε χώρα της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ», τονίζει ο Lieven. Βεβαίως διαφορετική πρόσληψη της απειλής έχουν ορισμένες χώρες, όπως Βαλτικές και Σκανδιναβικές. Οι αξιωματούχοι των οποίων προβλέπουν την έκρηξη του πολέμου σε λίγους μήνες ή λίγα χρόνια. 

Και οπωσδήποτε η Ευρώπη θα πρέπει να είναι προετοιμασμένη στρατιωτικά προκειμένου να αντιμετωπίσει κάθε πιθανό σενάριο με την ανάπτυξη των ικανοτήτων της κοινής άμυνας και ετοιμότητας τόσο στο πλαίσιο ΕΕ όσο και ΝΑΤΟ. Αλλά η συνολικότερη πολιτική ιδιαίτερα της ΕΕ απέναντι στη Ρωσία και την απειλή που αντιπροσωπεύει δεν μπορεί να καθορίζεται από τις ακραίες τοποθετήσεις ορισμένων χωρών (τις οποίες τελευταία και για λόγους εσωτερικής σκοπιμότητας αποδέχεται και ο πρόεδρος Μακρόν, ο οποίος, ως γνωστόν, ήθελε συμβιβασμό με τη Ρωσία «για να μην ταπεινωθεί ο πρόεδρος Πούτιν»).

Η οποιαδήποτε απειλή αντιπροσωπεύει η Ρωσία θα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Αλλά δεν θα αντιμετωπιστεί ούτε με τον πασιφισμό ούτε μόνο μέσα από τη μαζική αύξηση στρατιωτικών δαπανών και εξοπλισμών και τον παραληρηματικό λόγο. «Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να πειστεί η Ρωσία να αποχωρήσει από την Ουκρανία και δεν είναι όλοι στρατιωτικοί», λέει η Αν Απλμπόμ («ΝΕΑ», 8 Απριλίου). Οπως π.χ. εάν η Ευρώπη/ΕΕ ενισχύσει, ως γεωπολιτική οντότητα, την κυριαρχία της αλλά και την αξιοπιστία και επιρροή της στο διεθνές σύστημα μέσα από μια περισσότερο συνεπή, ολοκληρωμένη και λιγότερο υποκριτική προσέγγιση για τις παγκόσμιες συγκρούσεις, περιλαμβανομένης και αυτής στη Γάζα.

*Πρώην πρεσβευτής – σύμβουλος του ΥΠΕΞ, μέλος της συμβουλευτικής επιτροπής του ΕΛΙΑΜΕΠ