"...Αν έχεις περάσει τη ζωή σου βλέποντας τις ελληνικές ταινίες των τελευταίων δεκαετιών, με τη μακρόσυρτη και αφόρητα βαρετή κλάψα για τον εμφύλιο και τα δεινά του, στο τέλος φτάνεις να πιστέψεις ότι αυτή είναι η Ελλάδα. Επειδή δε το μυθιστόρημα και ο κινηματογράφος είναι συναφείς αφηγήσεις, το ίδιο κινδυνεύεις να πάθεις αν έχεις υπερκαταναλώσει ελληνικό βιβλίο της ιδίας περιόδου. Από την άλλη, αν είσαι κινηματογραφιστής και έχεις δει έστω δύο αμερικανικά αστυνομικά, θα ξέρεις ότι οι καταδρομικές επιχειρήσεις της αστυνομίας δεν γίνονται ποτέ με το γάντι. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι αστυνομικοί δεν παρακαλούν. Δίνουν εντολές ακόμη και στον πολίτη. Και αν ο πολίτης παρακούσει ή δεν τους συνδράμει, τότε συλλαμβάνεται ως ύποπτος. Πάντως, δεν τηλεφωνεί στον ΣΚΑΪ για να κάνει ζωντανή μετάδοση. Προσπαθώ να φαντασθώ τι θα γινόταν με τη γαλλική ή την αμερικανική αστυνομία σε μια αντίστοιχη περίπτωση...."

Από "ΤΑ ΝΕΑ", και...

Κυρίως στον Νίκο Δένδια, που του έλαχε ημέρες γεμάτες Χριστό να διαπραγματεύεται με μωαμεθανούς σε Λιβύη και Αίγυπτο, έχοντας μονίμως κατά νου την Τουρκία. Δεν του άξιζε τέτοια κακομεταχείριση του ανθρώπου που εξουδετέρωσε τη Χρυσή Αυγή - κάτι που τελικά του αναγνώρισαν ακόμη και οι συριζαίοι στη βουλή, που τόσες ξεδιάντροπες κουβέντες έλεγαν εναντίον του τότε.

Και αν την αθωώσουν οι δικαστές τη ΧΑ ως οργάνωση για τη δολοφονία του Παύλου Φύσσα, είναι άλλο θέμα: η δικαιοσύνη υπάρχει για να στέκεται πάνω από τα πολιτικά πάθη, καλά και κακά, και πάνω από τα προσωπικά πάθη, όσο οδυνηρά και αν είναι. Δεν μπορεί να γίνει όργανο άσκησης πολιτικής βίας (σαν αυτή που κομμουνιστές και φασίστες δικαστές άσκησαν για το καλό του λαού, φυσικά) ούτε ικανοποίησης, έστω και ιερών, προσωπικών συναισθημάτων.

Ως υπουργός «Προστασίας του Πολίτη» ο Νίκος Δένδιας χειρίστηκε σοφά το θέμα: τους παρέπεμψε στη Δικαιοσύνη και δεν χρησιμοποίησε τα μέσα καταστολής που διέθετε. Για τούτο αισιοδοξώ ότι ως υπουργός Εξωτερικών θα είναι αποτελεσματικός και απέναντι στους νέο-οθωμανιστές της Άγκυρας, ισχυροποιώντας νομικά επιχειρήματα και εξασφαλίζοντας συμμαχίες - κάνοντας δηλαδή όσα δυστυχώς δεν έκαναν υπουργοί Εξωτερικών πολλών προηγουμένων κυβερνήσεων.


Τέτοιες ημέρες γιορτινές, αν δεν επικρατούσε άγριος πολιτικός ανταγωνισμός, που ισοπεδώνει τα πάντα και καταστρέφει κάθε τι που δεν εξυπηρετεί τα κόμματα, θα ήσαν θέμα γενικής συζήτησης τα γενναία λόγια του κακοποιημένου σκηνοθέτη Δημήτρη Ινδαρέ για το «Κουκάκι»: « … δεν είχαμε καμία ανάμειξη σε αυτά για τα οποία κατηγορηθήκαμε. … Καμαρώστε μας όλους, την κατάντια μας εδώ ... Αυτή είναι η Ελλάδα, ένας διαρκής εμφύλιος. Οι μεν βασανίζουν τους δε, σε εναλλασσόμενους ρόλους … μια πόλωση εξωφρενική, οδηγεί στο να χαθεί το νόημα και πολλά άλλα πράγματα».

Αλλά την «εξωφρενική πόλωση» τη χρειάζονται διάφορα θλιβερά βουλευτάρια και ακόμα θλιβερότεροι νυν και πρώην υπουργίσκοι, που άλλο δεν έχουν στον νου πάρεξ τη θέση τους και την επανεκλογή τους. Για τέτοιους πολιτικούς ούτε τσάι ούτε μελομακάρονα ούτε συμπάθεια - μόνο οίκτο μπορεί κανείς να προσφέρει, μια που είναι χρονιάρες μέρες.

"ΤΑ ΝΕΑ", 24/12/19

...από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

κατά τη γνώμη μου «η Ελλάδα δεν είναι ένας διαρκής εμφύλιος». Ορισμένοι προσπαθούν να την κάνουν να μοιάζει με χώρα σε διαρκή εμφύλιο είτε για να αξιοποιήσουν πολιτικά το πνεύμα του μακαρίτη είτε γιατί δεν μπορούν παρά να σκεφτούν με όρους πάλης και σύγκρουσης. Στο πρόσφατο παρελθόν προσπάθησαν να φέρουν τη χώρα στα μέτρα του εμφυλίου, με την καταστροφή της Αθήνας το 2008, την πλατεία των Αγανακτισμένων, το δημοψήφισμα. Δεν τα κατάφεραν. Αντιθέτως, έφερναν την κοινωνία όλο και κοντύτερα σε μια κατάσταση πολέμου όλων εναντίον όλων, κατάσταση που επικρατεί, όπως έχει γράψει ο Χομπς, όταν ο κρατικός μηχανισμός αδυνατίζει.

Από την άλλη, σε κοινωνικές φωλιές επικρατεί η παιδεία του εμφυλίου. Και δεν είναι μόνον οι μπαχαλάκηδες ή οι καταληψίες. Σκέφτομαι από προχθές ότι αν έχεις περάσει τη ζωή σου βλέποντας τις ελληνικές ταινίες των τελευταίων δεκαετιών, με τη μακρόσυρτη και αφόρητα βαρετή κλάψα για τον εμφύλιο και τα δεινά του, στο τέλος φτάνεις να πιστέψεις ότι αυτή είναι η Ελλάδα. Επειδή δε το μυθιστόρημα και ο κινηματογράφος είναι συναφείς αφηγήσεις, το ίδιο κινδυνεύεις να πάθεις αν έχεις υπερκαταναλώσει ελληνικό βιβλίο της ιδίας περιόδου. Από την άλλη, αν είσαι κινηματογραφιστής και έχεις δει έστω δύο αμερικανικά αστυνομικά, θα ξέρεις ότι οι καταδρομικές επιχειρήσεις της αστυνομίας δεν γίνονται ποτέ με το γάντι. Σε αυτές τις περιπτώσεις οι αστυνομικοί δεν παρακαλούν. Δίνουν εντολές ακόμη και στον πολίτη. Και αν ο πολίτης παρακούσει ή δεν τους συνδράμει, τότε συλλαμβάνεται ως ύποπτος. Πάντως, δεν τηλεφωνεί στον ΣΚΑΪ για να κάνει ζωντανή μετάδοση. Προσπαθώ να φαντασθώ τι θα γινόταν με τη γαλλική ή την αμερικανική αστυνομία σε μια αντίστοιχη περίπτωση.

Ο «εμφύλιος» είναι ένα κοινωνικό σύνδρομο. Ταλανίζει τον φαντασιακό ορίζοντα, τον τρόπο που πολλοί βλέπουν την ιστορία μας, τον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουν τη ζωή μας. Τον θεωρούν κάτι σαν συγγενή καταδίκη, σαν την κατάρα του Λάιου. Σχεδόν τον λατρεύουν, διότι τους δίνει την εύκολη απάντηση σε κάθε τους ερώτημα. Με δυο λόγια, μάλλον είναι αρμοδιότητα της ψυχιατρικής παρά αντικείμενο πολιτικής αντιπαράθεσης

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 24/12/19