Η υπόθεση Μπελέρη, εκτός από το γόητρο, κόστισε στην Ελλάδα τμήμα της προβολής σημαίας της στα Βαλκάνια. Είναι αντιφατικό, αλλά και μειωτικό, για την μακράν ισχυρότερη και πλέον αναπτυγμένη χώρα της περιοχής, το παλαιότερο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, να σύρεται πίσω από την Αλβανία, έχοντας μάλιστα σαφώς το δίκιο με το μέρος της. Ορισμένες φορές, βέβαια, στη διπλωματία δεν εμπεριέχεται η έννοια του δικαίου. Εξ ου και η κυβέρνηση επιχείρηση να πολιτικοποιήσει την αντιπαράθεση, με τον πιο εμφατικό τρόπο. Καθιστώντας την, μάλιστα, αμιγώς διμερή, παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα. Σημαίνουν, άραγε, όλα αυτά ότι οι ελληνο-αλβανικές σχέσεις θα αποκατασταθούν ή ότι ο Μπελέρης θα αναλάβει κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον τα καθήκοντά του; Τίποτα αυτά δεν θα γίνει. Το αντίθετο μάλιστα. Ο δυναμικός μειονοτικός δεν πρόκειται να καθίσει ήσυχος- θα δρα από τις Βρυξέλλες ως σκιώδης τοπικός άρχοντας της Χειμάρρας και προστάτης της μειονότητας, διεθνοποιώντας κάθε παράτυπη κίνηση του Ράμα....

 

Τίποτα δεν θυμίζει Ευρώπη. Ολα, όμως, θυμίζουν Βαλκάνια. Ενας υπήκοος Αλβανίας, ελληνικής καταγωγής και μέλος της εκεί εθνικής μειονότητας, κρατούμενος στις αλβανικές φυλακές, υποδεικνύεται ως υποψήφιος ευρωβουλευτής ενός εκ των ισχυρότερων κεντροδεξιών σχηματισμών της πολιτικής οικογένειας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος. Είναι εκλεγμένος δήμαρχος Χειμάρρας, καταδικασμένος όμως για εξαγορά ψήφων, έπειτα από μία δίκη πραγματική παρωδία. Οσο και αν ακούγεται παράξενο, όλα τα παραπάνω ισχύουν στην περίπτωση του Φρέντι Μπελέρη, το όνομα του οποίου φιγουράρει πλέον, με κεφαλαία γράμματα, στο ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας. 

 

Θα φέρει επιπλέον ψήφους ο Μπελέρης στην κάλπη του κυβερνώντος κόμματος, το οποίο τις τελευταίες εβδομάδες δοκιμάζεται από σειρά υποθέσεων, μετρώντας αξιοσημείωτες δημοσκοπικές απώλειες; Θα προσθέσει ποσοστά, μειώνοντας τις ροές προς τα δεξιά; Ουδείς μπορεί ακόμα να γνωρίζει — εκτιμάται πάντως ότι η συγκεκριμένη υποψηφιότητα ενδεχομένως να κινητοποιήσει κάποιους που το πρωί της 9ης Ιουνίου δεν θα σηκώνονταν από τον καναπέ τους. 

 Είναι σαφές ότι η επιλογή του Κυριάκου Μητσοτάκη ρέπει προς το εσωτερικό. Για την εν λόγω υπόθεση υπάρχουν όμως και άλλες, εξίσου σαφείς και μάλλον με ισχυρότερο αποτύπωμα, παραδοχές: 

Παραδοχή πρώτη: Η Αθήνα υπέστη μια καθαρή ήττα από τον Εντι Ράμα, καθώς τελικά δεν μπόρεσε να πιέσει με τρόπο τέτοιο που να οδηγούσε αν όχι στην αποφυλάκιση, έστω στην ορκωμοσία και την ανάληψη των καθηκόντων του δημάρχου Χειμάρρας από τον Μπελέρη, ακόμα και αν αυτό χρειαζόταν να γίνει μέσα από τις αλβανικές φυλακές. 

Η ελληνική κυβέρνηση ανέχθηκε τις παλινωδίες του αλβανού πρωθυπουργού, ακολουθώντας τον στα δήθεν συναινετικά βήματά του, τα οποία όμως οδηγούσαν συστηματικά στο ίδιο αδιέξοδο: Στην παράταση της φυλάκισης του Μπελέρη και στη διατήρηση τους ελέγχου της παραλιακής κωμόπολης, με στόχο την ανεμπόδιστη εφαρμογή του σχεδίου ανάπλασης, υπό την προϋπόθεση της υφαρπαγής περιουσιών των μελών της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. 

 Ουδείς υποστηρίζει ότι το έργο της ελληνικής διπλωματίας ήταν εύκολο. Αντιθέτως. Οι πιέσεις από τις μεγάλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, κυρίως από το Βερολίνο, αλλά και τις Ηνωμένες Πολιτείες ήταν ασφυκτικές: «Μην αφήσετε ένα ζήτημα τοπικού ενδιαφέροντος να κλονίσει τις διμερείς σχέσεις σας». Και κυρίως: «Μην παρεμποδίσετε την ενταξιακή πορεία της Αλβανίας –και εν γένει των Δυτικών Βαλκανίων– στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Είναι χαρακτηριστικό ότι σε επίπεδο διπλωματικής εκπροσώπησης στα Τίρανα, χώρες όπως η Πολωνία αδυνατούσαν να κατανοήσουν τη στάση της Ελλάδας. 

 Ολοι κρύβονταν, συνειδητά αλλά πολύ αποτελεσματικά, πίσω από το επιχείρημα ότι η υπόθεση Μπελέρη θα κριθεί από την αλβανική Δικαιοσύνη. Ηταν ένα «εσωτερικό ζήτημα», στο οποίο καμία τρίτη χώρα δεν θα έπρεπε να έχει λόγο. Οπως, όμως, είχε αναδειχθεί τότε και στο Protagon, η δίκη έμοιαζε καφκική. Οποιος παρακολούθησε έστω και κάποια από τα στάδια της διαδικασίας, αντιλήφθηκε ότι το αποτέλεσμα, βασισμένο σε ένα σαθρό κατηγορητήριο, είχε σχεδόν προαναγγελθεί.

 Παραδοχή δεύτερη: Πολύς κόσμος τόσο εντός, όσο κυρίως εκτός και πίσω από τα αλβανικά σύνορα περίμενε περισσότερα από την ελληνική κυβέρνηση. «Το ηθικό μας στη Χειμάρρα, 4.000 ανθρώπων, είναι από την πρώτη στιγμή της σύλληψης του Μπελέρη καταρρακωμένο. Είμαστε στην κυριολεξία ψυχοπλακωμένοι. Μετά την ανακοίνωση του ονόματος του Φρέντη από τη Νέα Δημοκρατία όλα άλλαξαν. Αρκεί να δείτε πως πανηγυρίσαμε στο χωριό», περιγράφει μέλος της μειονότητας που έχει ζήσει εκ του σύνεγγυς τις εξελίξεις των τελευταίων μηνών. Ο ίδιος, όπως και οι περισσότεροι Χειμαρριώτες, πιστεύουν ότι οι πολύμηνοι χειρισμοί της Αθήνας δεν πήγαν καλά. «Τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά» λένε, καθώς ο Μπελέρης ήταν η τελευταία ελπίδα τους ώστε να μην υποκύψουν στους οδοστρωτήρες της δήθεν ανάπτυξης του Ράμα. 

 Αμφότερες οι παραδοχές καλούσαν το κυβερνών κόμμα σε δράση. Η υπόθεση Μπελέρη, εκτός από το γόητρο, κόστισε στην Ελλάδα τμήμα της προβολής σημαίας της στα Βαλκάνια. Είναι αντιφατικό, αλλά και μειωτικό, για την μακράν ισχυρότερη και πλέον αναπτυγμένη χώρα της περιοχής, το παλαιότερο μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης και του ΝΑΤΟ, να σύρεται πίσω από την Αλβανία, έχοντας μάλιστα σαφώς το δίκιο με το μέρος της. Ορισμένες φορές, βέβαια, στη διπλωματία δεν εμπεριέχεται η έννοια του δικαίου. Εξ ου και η κυβέρνηση επιχείρηση να πολιτικοποιήσει την αντιπαράθεση, με τον πιο εμφατικό τρόπο. Καθιστώντας την, μάλιστα, αμιγώς διμερή, παρά τα περί του αντιθέτου λεγόμενα. 

 Σημαίνουν, άραγε, όλα αυτά ότι οι ελληνο-αλβανικές σχέσεις θα αποκατασταθούν ή ότι ο Μπελέρης θα αναλάβει κάποια στιγμή στο εγγύς μέλλον τα καθήκοντά του; Τίποτα αυτά δεν θα γίνει. Το αντίθετο μάλιστα. Ο δυναμικός μειονοτικός δεν πρόκειται να καθίσει ήσυχος- θα δρα από τις Βρυξέλλες ως σκιώδης τοπικός άρχοντας της Χειμάρρας και προστάτης της μειονότητας, διεθνοποιώντας κάθε παράτυπη κίνηση του Ράμα. Αρκεί να φανταστεί κανείς ότι αν οι αλβανικές αρχές δεν αποφυλακίσουν νωρίτερα τον Μπελέρη, κάτι που εν πολλοίς εξαρτάται από το πότε θα οριστεί το Εφετείο, ο ίδιος θα υπογράψει τα χαρτιά ανάληψης των καθηκόντων του –ως ευρωβουλευτής– όντας φυλακισμένος. Δηλαδή, ένας υπάλληλος του Ευρωκοινοβουλίου θα επισκεφθεί τον Μπελέρη στις φυλακές του Φιέρι. 

 Πέρα, όμως, από τα σύμβολα και τις εικόνες, υπάρχει και η ουσία. Όπως λένε στο Protagon στελέχη του κυβερνώντος κόμματος που γνωρίζουν με λεπτομέρειες το τι μέλλει γενέσθαι, οι αλβανικές αρχές αναμένεται να προκηρύξουν νέες εκλογές στη Χειμάρρα εντός του Ιουνίου. «Εάν ο Μπελέρης είναι στο Ευρωκοινοβούλιο τότε η Ελληνική Εθνική Μειονότητα θα μπει πολύ δυναμικά σε αυτή την εκλογική μάχη, με πολλές πιθανότητες να επικρατήσει έναντι του όποιου εκλεκτού που θα υποδείξει ο Ράμα». Γαία πυρί μιχθήτω. 

 Ο δε Μπελέρης διαμηνύει, ήδη, σε συνομιλητές του ότι πέρα από τις λαθροχειρίες του αλβανού πρωθυπουργού στη Χειμάρρα, θα ασχοληθεί κατά κόρον ως με τα ζητήματα κράτους δικαίου στην Αλβανία, χτυπώντας εκ των έσω το καθεστώς. «Πολλοί Αλβανοί βλέπουν στο πρόσωπό μου κάποιον που μπορεί να αναδείξει στην Ευρώπη αυτά που δεν μπορούν οι ίδιοι, ακριβώς εξαιτίας των πρακτικών του Ράμα στο εσωτερικό», λέει ο ίδιος. 

 Δεν θέλει πολλή φαντασία για να αντιληφθεί κανείς ότι Ελλάδα και Αλβανία, έστω και διά της πλαγίας, θα οδηγηθούν σε μια μακρά σύγκρουση, με πολλά επεισόδια, άλλα μικρής και άλλα μεγαλύτερης έντασης. Σαν μια κοκορομαχία με βαλκανικά χαρακτηριστικά. Η δε Αθήνα αποφεύγει, τουλάχιστον προς ώρας, τις κακοτοπιές που κρύβουν οι διαδικασίες της αρνησικυρίας που θα επιβαρύνουν το ήδη καχεκτικό μέλλον της ευρωπαϊκής διεύρυνσης. Σε μια γεωπολιτική συγκυρία που προστάζει το ακριβώς αντίθετα. Αρκεί ο Μπελέρης να εκλεγεί. Μπορεί να γίνει αλλιώς; 

 Πηγή: Protagon.gr