«Είναι πάρα πολύ βρώμικα. Και η τηλεματική του ΟΑΣΑ δεν λειτουργεί 100%. Εχει τύχει τα δρομολόγια που εμφανίζονται στην εφαρμογή να μην είναι σωστά, ενώ κάποιες φορές, κυρίως τις αργίες, “τρώγονται” δρομολόγια. Το 040 κάνει πολλά οχηματοχιλιόμετρα, είναι από τα πρώτα που πρέπει να ανανεωθούν. Να, δες, και το κάθισμα έχει φθαρεί, είναι τελείως καμένο», λέει ο κ. Βλάχος καθώς το λεωφορείο κατευθύνεται προς τη λεωφόρο Συγγρού....

Aπό την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 06/04/24

 
ΤΗΣ ΔΕΣΠΟΙΝΑΣ ΚΟΝΤΗ

«Στεκόμουν στη φυσούνα, φθάνουμε στη στάση, ανοίγει η πόρτα για να αποβιβαστεί ο κόσμος και καθώς έκλεινε ακούω ένα “μπαμ”, και τι να δω; Η πόρτα ξεκόλλησε από τη βάση της και έπεσε. Ευτυχώς δεν τραυματίστηκε κάποιος επιβάτης, γιατί εκείνη τη στιγμή δεν υπήρχε αρκετός κόσμος μέσα στο λεωφορείο», λέει ο Φίλιππος Βλάχος καθώς δείχνει στην «Κ» φωτογραφίες από το συμβάν.

Συνέβη τρεις εβδομάδες πριν, όταν το ιστορικό λεωφορείο 040 (Σύνταγμα – Πειραιάς) έφθασε στη στάση του Κέντρου Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών στην Καλλιθέα. Οπως λέει ο κ. Βλάχος, ο οδηγός κατέβασε τους επιβάτες και πάλευε μόνος του να αποκαταστήσει το πρόβλημα.

«Τον ρώτησα εάν ήθελε βοήθεια, με τον ίδιο να ζητάει μονωτική ταινία για να το φτιάξει κάπως πρόχειρα! Αργότερα ήρθε άλλο λεωφορείο για να εκτελέσει το δρομολόγιο». «Πέρυσι, στο 040 είχε πέσει ένα κομμάτι της εσωτερικής οροφής», προσθέτει ο ίδιος, συχνός επιβάτης της γραμμής, ανακαλώντας στη μνήμη του συμβάν που είχε προκαλέσει μεγάλη αναστάτωση, αφού στο λεωφορείο επέβαιναν και 40 επιβάτες, με ορισμένους να λένε πως από τύχη δεν τραυματίστηκαν.
«Πάρα πολύ βρώμικα»

Είναι μερικά από τα περιστατικά «αποσύνθεσης» των αστικών λεωφορείων της Αθήνας, των οποίων ο μέσος όρος ηλικίας αγγίζει πλέον τα 19 έτη, από 13 στην υπόλοιπη Ευρώπη. Και πρόκειται για περιστατικά που εκδηλώνονται σε ένα αμιγώς λαϊκό μέσο μεταφοράς, το οποίο εξυπηρετεί πάρα πολλούς επιβάτες για να μεταβούν στην ώρα τους στη δουλειά τους.

«Είναι πάρα πολύ βρώμικα. Και η τηλεματική του ΟΑΣΑ δεν λειτουργεί 100%. Εχει τύχει τα δρομολόγια που εμφανίζονται στην εφαρμογή να μην είναι σωστά, ενώ κάποιες φορές, κυρίως τις αργίες, “τρώγονται” δρομολόγια. Το 040 κάνει πολλά οχηματοχιλιόμετρα, είναι από τα πρώτα που πρέπει να ανανεωθούν. Να, δες, και το κάθισμα έχει φθαρεί, είναι τελείως καμένο», λέει ο κ. Βλάχος καθώς το λεωφορείο κατευθύνεται προς τη λεωφόρο Συγγρού.

Η πόρτα λεωφορείου της γραμμής 040 (Σύνταγμα – Πειραιάς) αποκολλήθηκε πριν από τρεις εβδομάδες, χωρίς ευτυχώς να υπάρξουν τραυματισμοί.

«Μου είχε τύχει να είμαι στο Α7 προς Κηφισιά και να βγαίνουν καπνοί στο πίσω μέρος του λεωφορείου. Φοβήθηκα, και από τότε σταμάτησα να παίρνω τακτικά λεωφορείο», διηγείται από την πλευρά της η 36χρονη Κωνσταντίνα Κ. Η ίδια, άτομο με κινητικά προβλήματα, περιγράφει αδιανόητα περιστατικά, υπογραμμίζοντας πως τα λεωφορεία «δεν είναι προσβάσιμα σε άτομα με ειδικές ανάγκες. Θυμάμαι περιστατικό που ο οδηγός του Α7 δεν άνοιγε την μπροστινή πόρτα. Πήγα λοιπόν να βγω από την πίσω πόρτα για να κατέβω στη στάση. Επειδή όμως δεν μπορούσα να κατέβω γρήγορα, ο οδηγός δεν με είδε, η πόρτα με “έπιασε” και με “πήγαινε βόλτα”. Υστερα ο οδηγός ζητούσε και τα ρέστα, κατηγορώντας με πως θα σπάσω τις πόρτες!». Οπως τονίζει, «πρέπει σχεδόν όλα να αποσυρθούν από τους δρόμους της Αθήνας. Επίσης, είναι τέτοιος ο συνωστισμός μέσα στο λεωφορείο που πολλές φορές δεν μπορείς να πάρεις ανάσα».

Στην Αθήνα, ο ιδιόκτητος στόλος των ΟΣΥ (Οδικές Συγκοινωνίες) αποτελείται από 1.600 λεωφορεία (μαζί με εφεδρείες και περίπου 250 τρόλεϊ), ωστόσο τις ώρες αιχμής κυκλοφορούν γύρω στα 1.150. Το 39% δεν είναι προσβάσιμο σε ΑμεΑ, με το πρόβλημα να εντοπίζεται κυρίως στα τρόλεϊ, των οποίων οι ράμπες δεν λειτουργούν, όπως αναφέρουν οι ΟΣΥ. Τα λεωφορεία της εταιρείας πραγματοποιούν δρομολόγια για 200 γραμμές του λεκανοπεδίου, διαθέτοντας για αυτές μόλις 35 ελεγκτές.

Σήμανση με χαρτί Α4

Μεσημέρι, 3.30 η ώρα, στην αφετηρία λεωφορείων στον σταθμό Δουκίσσης Πλακεντίας, ο 30χρονος Αλέξανδρος Στεφανόπουλος περιμένει καρτερικά το λεωφορείο 307 (Δουκ. Πλακεντίας – Γλυκά Νερά – Κορωπί), ένα από τα περίπου 63 δρομολόγια σε Ανατολική και Δυτική Αττική που εκτελούν τα ΚΤΕΛ για λογαριασμό του ΟΑΣΑ. Είναι δρομολόγια που ανατέθηκαν για δύο χρόνια, έως τον Οκτώβριο του 2022, με τη μορφή απευθείας ανάθεσης στα ΚΤΕΛ, προκειμένου να αυξηθεί το συγκοινωνιακό έργο και να αποφευχθεί ο συνωστισμός κατά τις έκτακτες συνθήκες της πανδημίας. Μέχρι σήμερα όμως αυτές οι απευθείας αναθέσεις παρατείνονται, λαμβάνοντας… μόνιμο χαρακτήρα.

Θέσεις σε αχρηστία που έχουν καταληφθεί από ξύλα και μπιτόνια.

Για τους επιβάτες είναι τα «δρομολόγια της ταλαιπωρίας». «Το 307 είναι γραμμή-φάντασμα. Μου έχει τύχει να περιμένω στη στάση πάνω από ώρα», λέει στην «Κ» ο κ. Στεφανόπουλος, αντιδρώντας με έκπληξη όταν διέκρινε από μακριά την έλευσή του. Αλλωστε τυχαίνει, όπως μαρτυρούν και άλλοι επιβάτες, να μην μπορούν να δουν ποιο λεωφορείο προσεγγίζει τη στάση, αφού κάποια δεν φέρουν φωτεινή σήμανση. Αντιθέτως, ο αριθμός του λεωφορείου αναγράφεται σε χαρτί Α4, κολλημένο στο μπροστινό τζάμι του λεωφορείου. Μπαίνοντας στο 307 διαπιστώνει κάποιος πως οι μπροστινές θέσεις των επιβατών δεν είναι διαθέσιμες στο κοινό, αφού έχουν «καταληφθεί» από ξύλα και μπιτόνια…
Χωρίς κλιματισμό

Κουμπιά που δεν λειτουργούν, τμήματα του οχήματος που καταρρέουν, λεωφορεία χωρίς ανοιγοκλειόμενα παράθυρα και χωρίς κλιματισμό, παρεκκλίσεις από το αρχικό δρομολόγιο κ.λπ. Κάπως έτσι περιγράφουν επιβάτες ορισμένα από όσα παρατηρούν στα περιφερειακά δρομολόγια που εκτελούν 173 λεωφορεία των ΚΤΕΛ. Ανάμεσα σε αυτούς η Χρύσα Ζαφειροπούλου, που μετακινείται από το 2015 με το 308 (Σταθμός Νομισματοκοπείο – Παιανία). «Ολα αυτά τα χρόνια δεν έχει αλλάξει τίποτα. Το αντίθετο μάλιστα. Εχει συμβεί καλοκαίρι να χαλάει ο κλιματισμός και το λεωφορείο να είναι γεμάτο. 

Εν τω μεταξύ τα παράθυρα δεν ανοίγουν. Κυριολεκτικά, άνθρωποι λιποθυμούσαν μπροστά μου κατά τη διάρκεια της διαδρομής», λέει στην «Κ» καθώς επιβαίνει στο λεωφορείο για να μεταβεί στην Παιανία, όπου εργάζεται ως βρεφονηπιοκόμος. «Μου έχει συμβεί στη λεωφόρο Λαυρίου, στο ύψος του Σταυρού, να σταματήσει ο οδηγός το λεωφορείο γιατί άρχισε να βγάζει καπνούς. Περίμενα λοιπόν στη στάση το επόμενο, που τελικά δεν ήρθε ποτέ, με αποτέλεσμα να πάρω ταξί», περιγράφει η κ. Ζαφειροπούλου, δείχνοντας παράλληλα φωτογραφία με τμήμα του λεωφορείου που έχει αποκολληθεί. «Ακόμη και οι ελεγκτές που έχω πετύχει δεν έχουν επαγγελματική αμφίεση, κάποιοι είναι μεγαλόσωμοι και μαυροφορεμένοι και ζητάω το καρτελάκι τους για να βεβαιωθώ πως είναι πράγματι ελεγκτές».

Παράθυρα βρώμικα, με «εικαστικές» παρεμβάσεις.

Βγήκαν δοκιμαστικά στους δρόμους 
τα πρώτα ηλεκτρικά οχήματα

Πρόσφατα ολοκληρώθηκε –υπήρξαν καθυστερήσεις μέχρι την προκήρυξή του– o διαγωνισμός από τον ΟΑΣΑ ύψους 400,3 εκατ. ευρώ (χωρίς ΦΠΑ) με σκοπό την οκταετή παραχώρηση 63 δρομολογίων στην Ανατολική και Δυτική Αττική που τώρα εκτελούν τα ΚΤΕΛ. Ετσι, τα δρομολόγια αυτά στο εξής θα εκτελούνται πάλι από… τα ΚΤΕΛ, που θα συμπράξουν αυτή τη φορά με τουριστικά λεωφορεία και έχοντας δεσμευθεί πως θα προμηθευτούν 211 καινούργια οχήματα με όλες τις προδιαγραφές (προσβάσιμα σε ΑμεΑ, ανοιγοκλειόμενα παράθυρα κ.λπ.). Πληροφορίες λένε πως ήδη παραλαμβάνονται από τον ανάδοχο κάθε εβδομάδα καινούργια λεωφορεία της γερμανικής ΜAN. Ωστόσο, μέχρι να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες και προκειμένου να μη μείνουν τα περιφερειακά δρομολόγια «στον αέρα» λόγω λήξης της σύμβασης του ΟΑΣΑ με τα ΚΤΕΛ στις 28 Απριλίου 2024, ο οργανισμός, μετά τη σύμφωνη γνώμη της ΕΑΔΗΣΥ (Ενιαία Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων), προσέφυγε στη διαδικασία απευθείας διαπραγμάτευσης με τα ΚΤΕΛ Κορίνθου για την εκτέλεσή τους.

Στις αρχές Μαρτίου «πάτησαν» μαζί με τους φορτιστές τους επί ελληνικού εδάφους 250 δωδεκάμετρα ηλεκτρικά καινούργια λεωφορεία, 140 για την Αθήνα και 110 για τη Θεσσαλονίκη. Πρόκειται για ένα τμήμα του διαγωνισμού προμήθειας νέων λεωφορείων, ο οποίος προκηρύχθηκε τον Οκτώβριο του 2021 και, παρά τις προσφυγές και τις ματαιώσεις τμημάτων του, κατάφερε να ολοκληρωθεί. Στο μεταξύ, αυτή την εβδομάδα ξεκίνησαν τα πρώτα δοκιμαστικά δρομολόγια ηλεκτρικών λεωφορείων στην πρωτεύουσα, τα οποία θα διαρκέσουν περίπου ένα μήνα, κινούμενα κυρίως προς το κέντρο της Αθήνας.

Ερχονται 200 νέα λεωφορεία φυσικού αερίου


Ετσι, μετά το Πάσχα υπολογίζεται πως τα 140 ηλεκτρικά λεωφορεία θα βγουν σε κυκλοφορία. Οπως αναφέρουν πηγές των ΟΣΥ, τα νέα ηλεκτρικά λεωφορεία σε συνθήκες πραγματικής κίνησης έχουν αυτονομία που αγγίζει τα 220-250 χλμ. και θα μπορούν να εκτελούν δρομολόγια που τώρα εκτελούν 12μετρα παλιά λεωφορεία σε γραμμές του κέντρου της Αθήνας αλλά και στον Πειραιά. Επίσης, για καθένα λεωφορείο που προστίθεται στον στόλο θα αποσύρεται ένα παλαιάς τεχνολογίας, του οποίου ο χρόνος ζωής υπερβαίνει τα 20 έτη.

Τα ηλεκτρικά λεωφορεία προορίζονται για την κάλυψη δρομολογίων σαν αυτά που εκτελούν το 224 (Πολύγωνο – Καισαριανή) ή και το δημοφιλές Α5 (Ανθούσα – Αγία Παρασκευή – Ακαδημία), το 622 (Γουδί – Ανω Γαλάτσι), το 815 (Γουδί – Ταύρος) κ.ά.

Θα αρχίσουν να εξυπηρετούν το επιβατικό κοινό μετά το Πάσχα – Πρόκειται για 250 ηλεκτρικά καινούργια λεωφορεία, 140 για την Αθήνα και 110 για τη Θεσσαλονίκη.

Παράλληλα, οι ίδιες πηγές τονίζουν πως ο αριθμός των νέων ηλεκτρικών λεωφορείων που θα βγαίνει στον δρόμο για να εκτελεστεί ένα δρομολόγιο θα είναι αντίστοιχος με αυτόν που κυκλοφορεί τώρα. Πάντως, όλα εξαρτώνται από την εφαρμογή του σχεδίου στην πράξη. Για αυτό και ξεκίνησε η δοκιμαστική κυκλοφορία 32 εκ των 140 ηλεκτρικών λεωφορείων αυτή την εβδομάδα, τα οποία, βάσει της σύμβασης, θα πρέπει να πραγματοποιήσουν διαδρομές 18 ωρών ημερησίως –χωρίς επιβάτες– μέχρι να συμπληρώσουν 5.000 χιλιόμετρα σε καθημερινές συνθήκες κυκλοφορίας.

Φόρτιση

Μαζί με τα λεωφορεία έχουν φτάσει στην Αθήνα και 70 φορτιστές βραδείας φόρτισης, ισχύος 90 ΚW με δύο υποδοχές, που θα εγκατασταθούν σε τέσσερα αμαξοστάσια των ΟΣΥ, με τη διάρκεια μιας πλήρους φόρτισης να υπολογίζεται σε 4 ώρες. Η μόνιμη εγκατάσταση των υποδομών φόρτισης ωστόσο έχει καθυστερήσει, αφού, πριν τελικά δώσει το πράσινο φως για την υπογραφή της πολυαναμενόμενης αυτής σύμβασης, το Ελεγκτικό Συνέδριο είχε αρχικώς μπλοκάρει τη σύμβαση των ΟΣΥ με την ανάδοχο εταιρεία EYΔΡΟMOΣ ATE. Τελικώς η σύμβαση θα υπογραφεί, όπως όλα δείχνουν, τη Δευτέρα, ενώ ο ανάδοχος έχει ήδη μπει στα αμαξοστάσια και έχει ξεκινήσει τις προεργασίες.

Μέχρι να υπογραφεί η σύμβαση και να αρχίσει το έργο, οι ΟΣΥ προωθούν ένα back-up plan, μια προσωρινή λύση με 10-12 φορτιστές σε πέντε αμαξοστάσια για να υποστηριχθεί αυτή η δοκιμαστική περίοδος και η πρώτη έξοδος των λεωφορείων. «Το χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση των έργων είναι 3 μήνες, αλλά ο ανάδοχος θα το επισπεύσει ώστε να το παραδίδει σταδιακά». Στο μεταξύ, η εκπαίδευση των πρώτων 200 οδηγών που θα πάρουν στα χέρια τους το τιμόνι των ηλεκτρικών λεωφορείων καθώς και των πρώτων εκπαιδευόμενων τεχνιτών φτάνει στο τέλος της. Στόχος, σε βάθος χρόνου να εκπαιδευθεί όλο το προσωπικό.

Ηλεκτρικά λεωφορεία: Ηρθαν τα οχήματα, λείπουν οι φορτιστές
Χρονομίσθωση

Εκτός από 250 καινούργια λεωφορεία, η ηγεσία του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών εκτιμά πως 300 νέα λεωφορεία φυσικού αερίου (CNG) θα ανανεώσουν τον στόλο του ΟΑΣΑ μέχρι το τέλος του 2025, με αποτέλεσμα 440 ηλεκτρικά λεωφορεία και λεωφορεία CNG να κυκλοφορούν στους δρόμους της Αθήνας μέχρι τότε. Παρούσα για την προσεχή δεκαετία θα εξακολουθήσει να είναι και η χρονομίσθωση, το λεγόμενο leasing, που πρόσθεσε στον στόλο των ΟΣΥ κατά τη διάρκεια της πανδημίας 293 λεωφορεία. Σχεδιάζεται δηλαδή να γίνει διεθνής διαγωνισμός προκειμένου η εταιρεία να μισθώσει 300 καινούργια λεωφορεία έως το 2034, αφού τα leasing που κυκλοφορούν τώρα έχουν ηλικία κοντά στα 12-13 έτη και θεωρούνται από τη «νεότερη» γενιά του στόλου των ΟΣΥ.