Αυτό ήταν το λάθος με την «Αυγή». Για τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν απλώς ένα κομματικό φύλλο, που βαθμιαία έγραφε μόνο ό,τι συνέφερε το κόμμα, τη γραμμή. Αντί για δημοσιογραφία έκανε προπαγάνδα. Και για πολύ καιρό, παρήγαγε κομματικούς καβγάδες. Μεγέθυνση ειδησαρίων, αποσιωπήσεις άλλων. Και τοξικά πρωτοσέλιδα. Ηταν επιλογή. Και έτσι ακύρωνε την τεράστια προσφορά συνεργασιών από εκατοντάδες αριστερούς διανοούμενους και καλλιτέχνες, που συνεχίζεται - την ενδελέχεια και το αναλυτικό πνεύμα τέτοιων συνεργασιών το κατάπιε το κομματικό καπέλο. Κάπως έτσι, ως ακυρωμένο ΜΜΕ, ως βήμα προπαγάνδας, κατάφερε να μην την αγοράζει κανείς. Ούτε καν οι κομματικοί, όπως ανέφερε ο παραιτηθείς διευθυντής της. Δικαίως φωνάζουν οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας. Ανέχτηκαν όμως, για καιρό, να τους καταργήσει το κόμμα, που αδιαφορούσε για «το δίκιο». Κι ύστερα, ήρθε άγρια η πραγματικότητα.....

Aπό "ΤΑ ΝΕΑ"

"ΤΑ ΝΕΑ", 14/01/22

Το "ψωμί" με την "ΑΥΓΗ"'

Εχει «ψωμί» αυτή η ιστορία με το επαπειλούμενο κλείσιμο της (καθημερινής) «Αυγής», το οποίο απετράπη την τελευταία στιγμή και ελπίζω οριστικά. Είναι «ψωμί» κυρίως οικονομικού, αλλά όχι μόνο, χαρακτήρα. Διάβασα, ας πούμε, σε non paper που κυκλοφόρησε ο ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με την αρχική απόφαση του «Λεγάμενου» να κλείσει η εφημερίδα (έκανε πίσω λόγω αντιδράσεων και πολιτικού κόστους) τα ακόλουθα, αποκαλυπτικά:

«Ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ κάνοντας χρηστή διαχείριση των οικονομικών του δεν χρωστά ούτε ένα ευρώ, ούτε στις τράπεζες ούτε πουθενά. Δεν έχει νταβατζήδες να πληρώνουν με μαύρο χρήμα τα Μέσα του περιμένοντας "ανταλλάγματα" και προσπαθεί εδώ και χρόνια να εξυγιάνει την οικονομική κατάσταση της "Αυγής", η οποία μαζί με τον ρ/σ Στο Κόκκινο απορροφά το 72% της κρατικής χρηματοδότησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ.

Ηδη από το 2018 οι εκθέσεις των ορκωτών λογιστών υπογραμμίζουν πως επί της ουσίας και δεδομένης της κρίσης του Τύπου η "Αυγή" έχει οικονομικά χρεοκοπήσει και καταφέρνει να συνεχίζει την έκδοσή της μόνο και μόνο από την ισχυρή χρηματοδότηση του ΣΥΡΙΖΑ.

Η "Αυγή" συγκεκριμένα απορροφά 2 εκατ. ευρώ ετησίως, την ώρα που τα διαφημιστικά έσοδα διαρκώς μειώνονται, ενώ τα τελευταία δύο χρόνια της πανδημίας τα πράγματα έγιναν χειρότερα».

Τι μας λέει το συγκεκριμένο απόσπασμα ασχέτως των επικολυρικών περί των «νταβατζήδων που πληρώνουν με μαύρο χρήμα τα Μέσα» (αποφεύγω να τονίσω το «κοίτα ποιος μιλάει», καταλαβαίνετε...); Οτι η «Αυγή», μαζί με τον ρ/σ Στο Κόκκινο απορροφά το 72% της κρατικής χρηματοδότησης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ! Αυτό είναι και το «ψητό» της υπόθεσης.

Η απορία

Εξηγώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία ο ΣΥΡΙΖΑ έλαβε για το 2021 κρατική επιχορήγηση ύψους 6,06 εκατ. ευρώ. Και επιπλέον 1,2 εκατ. ευρώ τα οποία αφορούσαν τη στήριξη και λειτουργία του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, το οποίο συντηρεί το κόμμα. Σύμφωνα με τον νόμο 3023/2002, τα χρήματα στα ιδρύματα των πολιτικών κομμάτων χορηγούνται προκειμένου να διατεθούν για επιμορφωτικους και εκπαιδευτικούς σκοπούς.

Από το non paper του ΣΥΡΙΖΑ, και ειδικότερα από το τμήμα εκείνο που αναφέρει ότι «η "Αυγή" συγκεκριμένα απορροφά 2 εκατ. ευρώ ετησίως», καθίσταται σαφές ότι τα χρήματα αυτά δεν προέρχονται από τη χρηματοδότηση του Ινστιτούτου Νίκος Πουλαντζάς, έστω και αν διασταλτικά μπορούσε να θεωρηθεί ότι η «Αυγή» επιτελεί... επιμορφωτικό και... εκπαιδευτικό έργο - εκτός ίσως των άρθρων του... μαρουλοσαλατοποιού Θανάση, τιμής ένεκεν. Αυτά μάλιστα.

Αρα, συνάγω λογικά, τα χρήματα προέρχονται από την κρατική επιχορήγηση που εισπράττει ετησίως το κόμμα. Αν μάλιστα ισχύει και αυτό το 72% που αναφέρεται στο non paper, τότε μιλάμε για ένα ποσό της τάξεως των 4,3 εκατ. ευρώ, το οποίο διατίθεται για την Αυγή και το Κόκκινο - 2 εκατ. ευρώ η «Αυγή», όπως παραδέχονται, και 2,3 εκατ. ευρώ το Κόκκινο.

Είναι νόμιμο αυτό; Ηθικό ίσως;

Καθαρές απαντήσεις

Δύσκολο να αποφανθεί κανείς όταν αναφέρεται σε κάτι που άπτεται των δαιδαλωδών οικονομικών των κομμάτων. Αλλά, πάντως, δύσκολα επίσης μπορεί κανείς να υποστηρίξει ότι είναι σύμφωνη με το γράμμα του νόμου η παραδοχή περί της διάθεσης του 72% της ετήσιας κρατικής επιχορήγησης στα δύο μέσα ενημέρωσης. Το άρθρο 1, παράγραφος β του νόμου 3023/2002 αναφέρει σαφώς ότι «η οικονομική ενίσχυση παρέχεται κατ' έτος από μέρος των πραγματοποιηθέντων καθαρών εσόδων του ετήσιου Κρατικού Απολογισμού του προηγούμενου οικονομικού έτους, σε πολιτικά κόμματα και συνασπισμούς κομμάτων για την κάλυψη των λειτουργικών δαπανών τους».

Είναι «λειτουργικές δαπάνες» του κόμματος η συντήρηση της «Αυγής» και του ραδιοφωνικού σταθμού Στο Κόκκινο, με τόσα χρήματα δε; Ή έχουν βαφτίσει το κρέας ψάρι;

Κάθε εξήγηση δεκτή. Και όχι με «παπάτζες» παρακαλούμε, του είδους «πετσοταϊσμένα» μέσα ενημέρωσης της διαπλοκής, και μαύρα χρήματα νταβατζήδων, και τέτοια. Εξηγήσεις πραγματικές, επί της ουσίας, διότι ο νόμος 3023/2002 προβλέπει επίσης ότι «Τα κόμματα και οι συνασπισμοί κομμάτων έχουν υποχρέωση να τηρούν τα λογιστικά και φορολογικά τους αρχεία για χρονικό διάστημα δέκα (10) ετών», προκειμένου ανά πάσα στιγμή να προσκομιστούν στην Επιτροπή Ελέγχου της Βουλής, προς έλεγχο και διασταύρωση για το πού διατέθηκε η κρατική επιχορήγηση που έλαβαν...

Προσθέτω, επίσης, για να υπάρχει μια ολοκληρωμένη εικόνα, ότι η «Αυγή» είναι Ανώνυμη Εταιρεία, υποκείμενη στις σχετικές διατάξεις. Για να πάρει χρήματα, και εν προκειμένω τα 2 εκατ. ευρώ που διατείνεται το non paper ότι της δίδονται ετησίως, πρέπει να κάνει αύξηση μετοχικού κεφαλαίου. Ο ΣΥΡΙΖΑ, δε, κατέχει το 40% των μετοχών της ΑΕ. Πώς δίνονταν αυτά τα χρήματα χωρίς τη διαδικασία της αύξησης μετοχικού κεφαλαίου;

Υποθέτω ότι και πάλι θα δοθούν απαντήσεις. Καθαρές. Οχι να κατηγορούμε τους άλλους ότι καταστρατηγούν τους νόμους, ως διαπλεκόμενοι, και να κάνουμε κι εμείς τα ίδια, ε;

"ΤΑ ΝΕΑ", 14/01/22

"ΤΑ ΝΕΑ", 14/01/22

ΤΟΥ ΗΛΙΑ ΚΑΝΕΛΛΗ

Έχω αφηγηθεί κι άλλη φορά ένα περιστατικό με την εφημερίδα «Αυγή» στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Ο παλιός καπετάνιος Μίμης Μπουκουβάλας, που αφιέρωνε πολύ χρόνο στα γραφεία του ΚΚΕ εσωτερικού, έστειλε νεαρούς ρηγάδες στη Ραψάνη για να βρουν τον ένα τακτικό αναγνώστη που αγόραζε την «Αυγή» και να φτιάξουν οργάνωση του κόμματος. Πήγαν τα παιδιά και ανακάλυψαν ότι την εφημερίδα την αγόραζε μια ηλικιωμένη γυναίκα, μόνη. Τη συνάντησαν κι εκείνη τους είπε ότι γράμματα δεν ήξερε, αλλά ο άντρας της, τον οποίο υπεραγαπούσε, την είχε παρακαλέσει πριν πεθάνει να αγοράζει κάθε μέρα αυτή την εφημερίδα, επειδή έγραφε «το δίκιο». Την αγόραζε λοιπόν ανελλιπώς, έστω και χωρίς να μπορεί να τη διαβάσει.

Αν η γυναίκα εκείνη συνέχιζε να ζει, είναι βέβαιο ότι θα συνέχιζε να αγοράζει την εφημερίδα, νομίζοντας ότι συνεχίζει να γράφει «το δίκιο», που στο ΚΚΕ εσωτερικού ήταν οι θέσεις της δημοκρατικής Αριστεράς. Πού να 'ξερε ότι η εφημερίδα «του δίκιου» είχε υποστηρίξει τους μηδενιστές ταραξίες της Αθήνας μετά τα επεισόδια που ακολούθησαν τη δολοφονία του Γρηγορόπουλου, ότι χαιρέτιζε με σατιρικά ποιηματάκια «το έλατο που άρπαζε», μάλιστα τα ποιηματάκια τα υπέγραφε ο μετέπειτα διευθυντής της. Πού να 'ξερε ότι η εφημερίδα θα ταυτιζόταν με τη λαϊκιστική προπαγάνδα της περιόδου μετά τη χρεοκοπία και τα μνημόνια, ότι θα παρέδιδε τη βασική σχολιαστική στήλη της σε έναν παλιό υβριστή του ανανεωτικού χώρου ο οποίος, από τη θέση του Μεγάλου Δασκάλου Θανάση Καρτερού, θα προπαγάνδιζε ριζοσπαστικά τη γραμμή του, πανηγυρίζοντας μάλιστα όταν επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ έπεφταν διάφορα ΜΜΕ τα οποία απλώς έκαναν αντιπολίτευση. Ο Μεγάλος Δάσκαλος έγραφε, ενδεικτικά, στις 4/1/2017, όταν οι εφημερίδες του τότε ΔΟΛ κατέρρεαν: «Ακόμα τρών' και πίνουν και τον Τσίπρα φοβερίζουν. Ακόμα φωνάζουν -πέφτοντας!!- ότι πέφτει η κυβέρνηση. Ακόμα προπαγανδίζουν -σαράντα πέντε Γιάννηδες - τη γνώση του… κοκκόρου: Οτι τελείωσε ο ΣΥΡΙΖΑ».

Κι όμως, και ο ΣΥΡΙΖΑ, ευτυχώς για τη χώρα, τελείωσε ως κυβέρνηση, και οι εφημερίδες του τότε ΔΟΛ, με τους τότε καθημαγμένους εργαζόμενους, άντεξαν και συνεχίζουν. Οχι ως επιδοτούμενα ΜΜΕ αλλά δοκιμαζόμενα καθημερινά στην αγορά. Γιατί; Απλούστατα, επειδή το βασικό κεφάλαιό τους είναι η δημοσιογραφική παράδοσή τους που συνεχίζεται, οι εργαζόμενοί τους, η αναγκαιότητά τους για την καταγραφή έγκυρων ειδήσεων και παρεμβατικού σχολιασμού, η εξωστρέφεια και ο, στο πλαίσιο της δημοκρατικής τάξης, πλουραλισμός τους.


Αυτό ήταν το λάθος με την «Αυγή». Για τον ΣΥΡΙΖΑ, ήταν απλώς ένα κομματικό φύλλο, που βαθμιαία έγραφε μόνο ό,τι συνέφερε το κόμμα, τη γραμμή. Αντί για δημοσιογραφία έκανε προπαγάνδα. Και για πολύ καιρό, παρήγαγε κομματικούς καβγάδες. Μεγέθυνση ειδησαρίων, αποσιωπήσεις άλλων. Και τοξικά πρωτοσέλιδα.

Ηταν επιλογή. Και έτσι ακύρωνε την τεράστια προσφορά συνεργασιών από εκατοντάδες αριστερούς διανοούμενους και καλλιτέχνες, που συνεχίζεται - την ενδελέχεια και το αναλυτικό πνεύμα τέτοιων συνεργασιών το κατάπιε το κομματικό καπέλο. Κάπως έτσι, ως ακυρωμένο ΜΜΕ, ως βήμα προπαγάνδας, κατάφερε να μην την αγοράζει κανείς. Ούτε καν οι κομματικοί, όπως ανέφερε ο παραιτηθείς διευθυντής της.

Δικαίως φωνάζουν οι δημοσιογράφοι της εφημερίδας. Ανέχτηκαν όμως, για καιρό, να τους καταργήσει το κόμμα, που αδιαφορούσε για «το δίκιο». Κι ύστερα, ήρθε άγρια η πραγματικότητα.

"ΤΑ ΝΕΑ", 14/01/22

ΤΟΥ ΜΙΧΑΛΗ ΜΗΤΣΟΥ

Έχω έναν φίλο, γιατρό στο επάγγελμα, αριστερό στην ιδεολογία, που αγοράζει κάθε μέρα «ΤΑ ΝΕΑ» και «Ριζοσπάστη». Δεν διαβάζει απλώς - αγοράζει. «ΤΑ ΝΕΑ», για να ενημερώνεται. Τον «Ριζοσπάστη», για να στηρίξει μια ιστορική εφημερίδα και, μέσω αυτής, το κόμμα που ψηφίζει. Θα πείτε, γιατρός είναι, λεφτά έχει, θα μπορούσε να αγοράζει και πέντε εφημερίδες. Καμιά σχέση: ο τύπος είναι πραγματικός κομμουνιστής, από αυτό το είδος που κινδυνεύει να εκλείψει. Αλλά αυτή είναι μια άλλη συζήτηση.

Η σημερινή συζήτηση είναι αν έχει θέση στη δυτική κοινωνία του 21ου αιώνα ένα κομματικό έντυπο. Πόσο ενδιαφέρει δηλαδή τους πολίτες μια εφημερίδα που «ευθυγραμμίζει» την αλήθεια με το κομματικό συμφέρον - κι όταν αυτή η ευθυγράμμιση δεν είναι δυνατή, την πληρώνει η αλήθεια. Η απάντηση είναι ότι τους ενδιαφέρει αν δεν περιμένουν να ενημερωθούν απ' αυτήν, ή μόνο απ' αυτήν, όπως ο φίλος μου ο γιατρός. Ο «Ριζοσπάστης» δεν υποστηρίζει ότι προβαίνει σε σφαιρική ενημέρωση, αλλά ότι προβάλλει αυτά που ενδιαφέρουν και συμφέρουν, κατά την άποψη του κόμματος, τον λαό. Το πόσοι τον αγοράζουν δεν έχει λοιπόν καμιά σημασία.

Από τη στιγμή όμως που μπαίνουν στην εξίσωση οικονομικοί λόγοι, η λογική της αγοράς δηλαδή, τα πράγματα αλλάζουν. Γιατί τι μπορεί να αντικρούσει κανείς στο επιχείρημα ότι η «Αυγή», μαζί με τον ραδιοσταθμό Στο Κόκκινο, απορροφά το 72% της κρατικής χρηματοδότησης του ΣΥΡΙΖΑ και ότι στο γενναιόδωρο πρόγραμμα εθελούσιας εξόδου ανταποκρίθηκαν μόλις 14 εργαζόμενοι; Οι αριθμοί είναι αμείλικτοι. Οσο ιστορική κι αν είναι, η εφημερίδα θα κλείσει, εκτός αν βάλει κάποιος το χέρι στην τσέπη.

Και το χειρότερο απ' όλα είναι ότι, με εξαίρεση αυτούς που θα χάσουν τη δουλειά τους, κι εκείνους που θυμούνται, δεν θα στενοχωρηθούν και πολλοί. Γιατί; Επειδή η «Αυγή» επένδυσε στον φανατισμό. Καλλιέργησε κατ' εξοχήν το δόγμα «ή εμείς ή αυτοί». Επιτέθηκε με σκαιό τρόπο ακόμη και σε κομματικά στελέχη, όπως ο πρώην διευθυντής της Νίκος Φίλης, όταν δέχθηκε κριτική ότι κάνει αντιπολίτευση πάνω σε θανάτους. Υιοθέτησε διχαστικούς τόνους, μιλώντας για «νταβατζήδες» και «κροκοδείλια δάκρυα», ακόμη και σε αυτές τις δύσκολες ώρες, όπου θα έπρεπε να ζητά αλληλεγγύη.

Δεν ήταν πάντα έτσι η «Αυγή» - και μιλάω εκ πείρας. Την εποχή του Γρηγόρη Γιάνναρου, κομματική ήταν και πάλι. Αλλά δεν ήταν μονολιθική, όπως άλλωστε δεν ήταν μονολιθικό και το κόμμα του οποίου ηγούνταν ο Λεωνίδας Κύρκος. Δεν επέτρεπε απλώς τον διάλογο, τον ενθάρρυνε κιόλας. Δεν έπνιγε τις αντίθετες απόψεις, αποδίδοντάς τες σε απολογητές του εχθρού. Δεν επετίθετο σε άλλες εφημερίδες, και άλλους δημοσιογράφους, χαρακτηρίζοντάς τους προπαγανδιστικά όργανα. Δεν δημοσίευε σε καθημερινή βάση τοξικά κείμενα.

Ο Γιάνναρος ήταν ευγενής, όπως ευγενής ήταν κι η εφημερίδα που έβγαζε. Αλλά σήμερα η ευγένεια θεωρείται αδυναμία.