Η Ρωσία προχωράει στην κατασκευή δύο νέων εµπορικών διαδρόµων που συνδέουν την Ασία µε την Ευρώπη, σε µια προσπάθεια να απαντήσει στις κυρώσεις αλλά και στις διαταραχές στο παγκόσµιο εµπόριο από τη γεωπολιτική κρίση στη Μέση Ανατολή. Τα θαλάσσια και σιδηροδροµικά δίκτυα µέσω Ιράν και το θαλάσσιο πέρασµα στην Αρκτική θα µπορούσαν να ενισχύσουν ακόµη περισσότερο τους δεσµούς της Μόσχας µε την Κίνα και την Ινδία. Οι δρόµοι αυτοί θα µπορούσαν επίσης να περιορίσουν τον χρόνο ταξιδιού κατά 30% έως 50% συγκριτικά µε τις διελεύσεις από τη διώρυγα του Σουέζ, βοηθώντας ταυτόχρονα τη Ρωσία να αποφύγει τα προβλήµατα στην Ερυθρά Θάλασσα...

Από την "ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"

"ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 19/04/24

 
Στην ανάπτυξη δύο νέων εμπορικών διαδρόμων που συνδέουν την Ασία με την Ευρώπη προχωράει η Μόσχα, σε μια προσπάθεια να απαντήσει στις κυρώσεις αλλά και στις διαταραχές στο παγκόσμιο εμπόριο από τη γεωπολιτική κρίση στη Μέση Ανατολή.

Η Ρωσία προχωράει στην κατασκευή δύο νέων εµπορικών διαδρόµων που συνδέουν την Ασία µε την Ευρώπη, σε µια προσπάθεια να απαντήσει στις κυρώσεις αλλά και στις διαταραχές στο παγκόσµιο εµπόριο από τη γεωπολιτική κρίση στη Μέση Ανατολή.

Τα θαλάσσια και σιδηροδροµικά δίκτυα µέσω Ιράν και το θαλάσσιο πέρασµα στην Αρκτική θα µπορούσαν να ενισχύσουν ακόµη περισσότερο τους δεσµούς της Μόσχας µε την Κίνα και την Ινδία.

Οι δρόµοι αυτοί θα µπορούσαν επίσης να περιορίσουν τον χρόνο ταξιδιού κατά 30% έως 50% συγκριτικά µε τις διελεύσεις από τη διώρυγα του Σουέζ, βοηθώντας ταυτόχρονα τη Ρωσία να αποφύγει τα προβλήµατα στην Ερυθρά Θάλασσα.

Ενώ οι ΗΠΑ και οι δυτικοί σύµµαχοί τους αποφεύγουν τις διαδροµές που υποστηρίζει η Ρωσία παρά την πιθανή εξοικονόµηση κόστους, οι µεγάλες οικονοµίες της Ασίας και του Κόλπου έχουν δείξει ενδιαφέρον. Ωστόσο, παραµένουν σηµαντικά εµπόδια.

Οι απηρχαιωµένες υποδοµές του Ιράν εµποδίζουν την ανάπτυξη του ∆ιεθνούς ∆ιαδρόµου Μεταφορών Βορρά - Νότου που συνδέει την Ινδία µε το ευρωπαϊκό τµήµα της Ρωσίας. Επίσης, ακόµη και εάν η κλιµατική αλλαγή οδηγεί σε λιώσιµο των πάγων της Αρκτικής καθιστώντας τη Βόρεια Θάλασσα µια πιο βιώσιµη επιλογή, υπάρχουν τροµερές υλικοτεχνικές προκλήσεις κατά µήκος της αποµακρυσµένης ακτογραµµής της Ρωσίας.

Η Ρωσία ετοιµάζεται να επενδύσει περισσότερα από 25 δισ. δολάρια για την αναβάθµιση της διαδροµής µέσω του Ιράν και τη βελτίωση των εγκαταστάσεων κατά µήκος της ρωσικής ακτής της Αρκτικής, συ µ π ε ρ ι λα µ βαν ο µ έ νου ενός στόλου παγοθραυστικών εγχώριας κατασκευής. Σχεδιάζει επίσης να περιπολεί τη διαδροµή της Βόρειας Θάλασσας µε ένα δίκτυο βάσεων drone, όπως ανέφερε η εφηµερίδα Izvestia, επικαλούµενη στέλεχος του υπουργείου Αµυνας.

Η Ρωσία εξέδωσε δάνειο ύψους 1,3 δισ. ευρώ στο Ιράν τον περασµένο Μάιο για την κατασκευή µιας ζωτικής σηµασίας σιδηροδροµικής σύνδεσης που θα εκτείνεται σε 162 χιλιόµετρα συνδέοντας την πόλη Ραστ κατά µήκος της ακτής της Κασπίας Θάλασσας µε την Αστάρα στα σύνορα µε το Αζερµπαϊτζάν. Μόλις ολοκληρωθεί, ο σιδηρόδροµος θα επιτρέψει τις µεταφορές φορτίων από την Αγία Πετρούπολη στο Μπαντάρ Αµπάς, το κύριο εξαγωγικό λιµάνι του Ιράν στον Περσικό Κόλπο.

Η µεταφορική ικανότητα κατά µήκος της διαδροµής Βορρά - Νότου, µέσω µιας µεγαλύτερης σιδηροδροµικής σύνδεσης που διασχίζει την κεντρική Ασία και ενός δικτύου της Υπερκασπίας Θάλασσας, θα µπορούσε να αυξηθεί κατά 85% σε 35 εκατ. τόνους ετησίως έως το 2030, σύµφωνα µε την Ευρασιατική Τράπεζα Ανάπτυξης. Θα συνδέσει τη Ρωσία µε το Ιράν και την Ινδία καθώς και πιθανώς µε την υπόλοιπη Νότια Ασία, τον Περσικό Κόλπο και την Αφρική. Τον περασµένο Αύγουστο, η Ρωσία έστειλε το πρώτο της τρένο µεταφοράς εµπορευµάτων στη Σαουδική Αραβία.

«Εάν διακοπούν τα άλλα δροµολόγια, αυτό θα συνεχίσει να λειτουργεί γιατί δεν υπόκειται σε κυρώσεις», δήλωσε ο Nikita Smagin, αναλυτής στο Συµβούλιο ∆ιεθνών Υποθέσεων Ρωσίας που ιδρύθηκε από το Κρεµλίνο. «Αυτή είναι η βασική ιδέα».

Με αιχµή τις ρωσικές πωλήσεις πετρελαίου και αγορές ηλεκτρονικών, βιοµηχανικού εξοπλισµού και αυτοκινήτων, το εµπόριο µε την Κίνα έφτασε στο ρεκόρ των 240 δισ. δολαρίων το 2023, υπερδιπλάσιο από τα 108 δισ. δολάρια το 2020. Το εµπόριο µε την Ινδία αυξήθηκε σε σχεδόν 64 δισ. δολάρια πέρυσι, έναντι περίπου 10 δισ. δολαρίων τρία χρόνια νωρίτερα, καθώς οι αγορές ρωσικού πετρελαίου από το Νέο ∆ελχί έχουν εκτοξευθεί από τότε που ξεκίνησε ο πόλεµος στην Ουκρανία.

Ωστόσο η εµπορική έκρηξη της γειτονικής Τουρκίας µε τη Ρωσία υποχωρεί, καθώς οι ΗΠΑ και η Ε.Ε. στοχεύουν στα λεγόµενα αγαθά διπλής χρήσης που θα µπορούσαν να προσφέρουν στο Κρεµλίνο µια σηµαντική στήριξη για τη στρατιωτική του επίθεση στην Ουκρανία. Τα προκαταρκτικά στοιχεία που δηµοσιεύθηκαν αυτόν τον µήνα από το υπουργείο Εµπορίου της Τουρκίας, έδειξαν ότι οι εξαγωγές στη Ρωσία µειώθηκαν κατά ένα τρίτο το πρώτο τρίµηνο σε σύγκριση µε το προηγούµενο έτος.

Η ανάπτυξη της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού έχει επιβραδυνθεί από τις δυτικές κυρώσεις µετά την εισβολή στην Ουκρανία, καθώς εµπόδισαν το ρωσικό σχέδιο εξαγωγής υγροποιηµένου φυσικού αερίου από το εργοστάσιο LNG 2 της Αρκτικής στην Ασία, από τη στιγµή που βασικοί ξένοι επενδυτές «πάγωσαν» τη συµµετοχή τους. Οι κυρώσεις ανέβασαν επίσης το κόστος των συµβολαίων για το εργοστάσιο που αφορούσαν την απόκτηση εξειδικευµένων παγοθραυστικών πλοίων για την πλοήγηση στα παγωµένα νερά.

Η κινεζική ναυτιλιακή εταιρεία Cosco σταµάτησε να χρησιµοποιεί τη διαδροµή από το 2022, παρόλο που ένα ταξίδι από το Νταλιάν της Κίνας στο Ρότερνταµ της Ολλανδίας κατά µήκος της Βόρειας Θαλάσσιας Οδού διαρκεί περίπου 33 ηµέρες, σε σύγκριση µε 48 ηµέρες µέσω της διώρυγας του Σουέζ. Κάθε µεταφορά µεταξύ Ασίας, Βόρειας Αµερικής και Ευρώπης µέσω της Αρκτικής που το 2021 αντιπροσώπευε το 40% του όγκου ναυτιλίας, έχει σταµατήσει εν µέσω ανησυχιών για τις κυρώσεις.

«Το διεθνές διαµετακοµιστικό εµπόριο µέσω της Οδού της Βόρειας Θάλασσας θεωρήθηκε επικίνδυνο λόγω των αλλαγών στη γεωπολιτική κατάσταση», δήλωσε ο Mikhail Grigoryev, συνιδιοκτήτης και διευθυντής της εταιρείας συµβούλων Gecon.