Από την "ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ"
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/03/17
Σχέδιο Μάρσαλ αντί... μνημονίων
Του Άγγελου Στάγκου
Συναρπαστική η ελληνική μυθολογία, αλλά αυτά που λέγονται και ακούγονται σε αυτή τη χώρα συχνά την ξεπερνούν. Ειδικά τα κομματικά στελέχη σε πλήρη αρμονία με την ηγεσία και τους υπουργούς της κυβέρνησης Συρανέλ δεν χάνουν ευκαιρία, προκειμένου να δείξουν το ταλέντο τους στα ψέματα, στις διαστρεβλώσεις γεγονότων και ιστορίας και βέβαια στην μπουρδολογία. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα να εμφανίζουν το άσπρο μαύρο και το αντίθετο, ταυτόχρονα, συνήθως, να αλλοιώνουν την πραγματικότητα, ή να αλλοτριώνουν τη λογική. Οποιος έχει κέφι να ακούει ραδιοφωνικές εκπομπές και να βλέπει τηλεοπτικές συζητήσεις, το διαπιστώνει αβίαστα. Με αφορμή μάλιστα την περιπέτεια της αξιολόγησης, οι σχετικές δηλώσεις βρίσκονται σε μεγάλη έξαρση.
Οι πρόσφατες υμνητικές αναφορές του Πάνου Καμμένου για το Σχέδιο Μάρσαλ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είπε, μεταξύ άλλων, ότι «Μόνον η Αμερική μπορεί να μας βοηθήσει. Αυτοί που μας βοήθησαν τις δύσκολες στιγμές δεν ήταν οι Ευρωπαίοι. Το Σχέδιο Μάρσαλ δεν είχε μνημόνια, ούτε τοκογλυφικά επιτόκια», επιχειρώντας να συγκρίνει τη βοήθεια και τη συμπεριφορά των Αμερικανών προς την καθημαγμένη Ελλάδα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την αντίστοιχη στάση των Ευρωπαίων σήμερα. Και φροντίζοντας, παράλληλα, να εκφράσει τον φιλοαμερικανισμό του διανθισμένο με αντιευρωπαϊσμό.
Δικαίωμά του και ουδείς ψόγος, φυσικά, για την προσπάθεια να εμφανιστεί ούλτρα φιλοαμερικανός, παρ’ όλο που, κατά τη σημερινή διοίκηση των ΗΠΑ, η Ελλάδα είναι πρόβλημα των Ευρωπαίων και ειδικά των Γερμανών. Θα μπορούσε επίσης να λάβει υπ’ όψιν ο Π. Καμμένος ότι πρώτον, η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και αναπνέει, έστω με δυσκολία, χάρις στη στήριξη των Ευρωπαίων, δεύτερον, ότι είναι υπουργός Αμυνας μιας κυβέρνησης που διακηρύσσει ότι θέλει να παραμείνει στην Ευρώπη, εκτός αν δεν το εννοεί, τρίτον, ότι η χώρα είναι σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με το ΔΝΤ και τους Ευρωπαίους δανειστές της, τέταρτον, ότι το «τότε» του Σχεδίου Μάρσαλ δεν έχει καμία σχέση με το «τώρα» των μνημονίων και πέμπτον, ότι η βοήθεια που είχε πάρει (ευτυχώς) η Ελλάδα μέσω του Δόγματος Τρούμαν και του Σχεδίου Μάρσαλ περιελάμβανε τρομερές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις. Τα περί τοκογλυφικών επιτοκίων δεν αξίζουν καν σχολίων, καθώς, απλώς, δεν ισχύουν!
Αν ο υπουργός Αμυνας ρωτούσε τον συνάδελφό του Γιώργο Σταθάκη, συγγραφέα του πονήματος «Το Δόγμα Τρούμαν & Το Σχέδιο Μάρσαλ», ή τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης στο ΔΝΤ, καθηγητή Μιχάλη Ψαλιδόπουλο, που επιμελήθηκε το ημερολόγιο και την έκθεση του προεδρικού απεσταλμένου Πολ Πόρτερ στο βιβλίο «Ζητείται: Ενα θαύμα για την Ελλάδα» και συνέγραψε το «Επιτηρητές σε απόγνωση» (Αμερικανοί σύμβουλοι στην Ελλάδα, 1947 - 1953), θα μάθαινε μερικά πράγματα. Οπως ότι σε όλη τη διαδρομή της υλοποίησης του Δόγματος Τρούμαν και του Σχεδίου Μάρσαλ βρίσκονταν στην Ελλάδα εκατοντάδες Αμερικανοί σύμβουλοι που έλεγχαν τα πάντα, ήταν εγκατεστημένοι σε κάθε υπουργείο, συνέτασσαν προϋπολογισμούς, ήταν επικεφαλής οργανισμών (ακόμη και στο ΙΚΑ), αποφάσιζαν για τις δαπάνες, επέβλεπαν τα όποια δημόσια έργα, επέβαλλαν πολιτικές, ουσιαστικά νομοθετούσαν, συμμετείχαν στα υπουργικά συμβούλια, καθόριζαν τη νομισματική πολιτική, απαιτούσαν μεταρρυθμίσεις και γενικά διοικούσαν πλήρως και ανοικτά τη χώρα. Με φυσική παρουσία, χωρίς διαπραγματεύσεις και δίχως... μνημόνια!
Αν πάλι ο Π. Καμμένος ήθελε να εμπλουτίσει λίγο παραπέρα τις γνώσεις του, υπάρχει το βιβλίο του Μόγκενς Πελτ «Tying Greece to the West» (US - West German - Greek relations 1949 - 1974» για να μάθει πως οι Αμερικανοί πέρασαν την ευθύνη της οικονομικής στήριξης της Ελλάδας στους Γερμανούς. Προφανώς, όμως, δεν ήθελε και έτσι δεν έμαθε. Δεν έμαθε δηλαδή τα πραγματικά γεγονότα και κυρίως, ότι κανείς δεν δίνει λεφτά χωρίς όρους και έλεγχο. Ούτε καν όταν προσφέρει βοήθεια με Σχέδιο Μάρσαλ.
Ενδοκυβερνητικά ιστορικά «μαθήματα»
Του Μπάμπη Παπαδημητρίου
Είπε ο κ. Καμμένος: «Μόνο η Αμερική μπορεί να μας βοηθήσει να ανοίξουμε τα φτερά μας (...). Το Σχέδιο Μάρσαλ δεν είχε μνημόνια ούτε τοκογλυφικά επιτόκια». Μάλιστα! Κυκλοφορεί επιπλέον ότι κατ’ ιδίαν εκφράζει την άποψη ότι η δολαριοποίηση της ελληνικής οικονομίας αποτελεί ασφαλέστερη οδό από την παραμονή μας στο ευρώ. Θα παρακαλούσα τον κ. Σταθάκη να καλέσει για ένα μεσημεριανό ποτό τον «Αμυνας», ώστε να του εξηγήσει πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα πράγματα με την αμερικανική βοήθεια. Ο υπουργός Ενέργειας έχει εκπονήσει μία από τις καλύτερες μελέτες για το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ, από όπου και το συμπέρασμά του: «Κοινή συνισταμένη της περιόδου είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις που επιχειρήθηκαν από τον ξένο παράγοντα απέτυχαν».
Θα του υπενθυμίσει επίσης ότι ο έλεγχος του αμερικανικού παράγοντα εφαρμόστηκε επί όλων των κεντρικών τομέων της κρατικής διοίκησης, ήταν άμεσος και εξαιρετικά αυστηρός, στη βάση λεπτομερούς προγράμματος και ανάλογων στόχων. Η American Mission for Aid to Greece (AMAG) είχε πολλές περισσότερες «αρμοδιότητες» συγκριτικά με οιαδήποτε «τρόικα». Η ελληνική κυβέρνηση της εποχής είχε μάλιστα ανακοινώσει ρητώς και προκαταβολικώς ότι «θα επιθυμεί να συμβουλεύεται την Αποστολή (AMAG) πριν πάρει οποιοδήποτε οικονομικό μέτρο που μπορεί να επηρεάσει την επιτυχία του προγράμματος οικονομικής βοήθειας». Σε μηνιαίο σημείωμα προόδου (ό,τι πλησιέστερο στην τωρινή αξιολόγηση), ο επικεφαλής της AMAG γράφει ότι «η αμερικανική αποστολή έχει προχωρήσει από το στάδιο του σχεδιασμού της γενικής πολιτικής σε μια περίοδο διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση, οι οποίες χαρακτηρίζονται σκληρές και από τις δύο πλευρές» (Σταθάκης, σελ. 163). Αρα, ως προς το ζήτημα των ελέγχων, ο κ. Καμμένος επιθυμεί μια συμπεριφορά «στα τέσσερα» κυριολεκτικώς.
Θα τον δικαιολογούσα αν η αναφορά του εδραζόταν στο γεγονός ότι επρόκειτο για βοήθεια, δηλαδή για μεταβίβαση πόρων από την Αμερική στην Ελλάδα και όχι για δάνεια, όπως αυτά του μνημονίου. Παραδόξως όμως, το προπαγανδιστικό γραμμόφωνο έχει κολλήσει, όπως αποδεικνύει η επανάληψη του γνωστού μύθου περί «τοκογλυφικών» επιτοκίων, κάτι πολύ σοβαρό για υπουργό μιας κυβέρνησης που παρακαλεί τους Ευρωπαίους για περισσότερα δάνεια, με τη σύμφωνη γνώμη μάλιστα του Προέδρου της Δημοκρατίας, που ορθώς επιθυμεί σπουδαιότερο ρόλο για τον κεντρικό δανειστή, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Διάσωσης.
Αναρωτιέται κανείς πώς λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση, αφού εκτός από τον κ. Καμμένο με τις αποδράσεις του, ο κάθε υπουργός και οι περισσότεροι πολιτικοί παράγοντες της πλειοψηφίας έχουν κάτι ολότελα δικό τους να πουν. Ο κ. Τσίπρας διακρίνεται για τη μοναδική, πολιτικώς, ικανότητά του να αφήνει τον καθένα να λέει ό,τι θέλει, αρκεί να μην αμφισβητηθεί το ενοικιοστάσιο στο Μαξίμου. Οπως θα δείξουν οι ψηφοφορίες που αναμένονται όταν με το καλό κλείσει η αξιολόγηση.
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/03/17
Σχέδιο Μάρσαλ αντί... μνημονίων
Του Άγγελου Στάγκου
Συναρπαστική η ελληνική μυθολογία, αλλά αυτά που λέγονται και ακούγονται σε αυτή τη χώρα συχνά την ξεπερνούν. Ειδικά τα κομματικά στελέχη σε πλήρη αρμονία με την ηγεσία και τους υπουργούς της κυβέρνησης Συρανέλ δεν χάνουν ευκαιρία, προκειμένου να δείξουν το ταλέντο τους στα ψέματα, στις διαστρεβλώσεις γεγονότων και ιστορίας και βέβαια στην μπουρδολογία. Δεν έχουν κανένα πρόβλημα να εμφανίζουν το άσπρο μαύρο και το αντίθετο, ταυτόχρονα, συνήθως, να αλλοιώνουν την πραγματικότητα, ή να αλλοτριώνουν τη λογική. Οποιος έχει κέφι να ακούει ραδιοφωνικές εκπομπές και να βλέπει τηλεοπτικές συζητήσεις, το διαπιστώνει αβίαστα. Με αφορμή μάλιστα την περιπέτεια της αξιολόγησης, οι σχετικές δηλώσεις βρίσκονται σε μεγάλη έξαρση.
Οι πρόσφατες υμνητικές αναφορές του Πάνου Καμμένου για το Σχέδιο Μάρσαλ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα. Είπε, μεταξύ άλλων, ότι «Μόνον η Αμερική μπορεί να μας βοηθήσει. Αυτοί που μας βοήθησαν τις δύσκολες στιγμές δεν ήταν οι Ευρωπαίοι. Το Σχέδιο Μάρσαλ δεν είχε μνημόνια, ούτε τοκογλυφικά επιτόκια», επιχειρώντας να συγκρίνει τη βοήθεια και τη συμπεριφορά των Αμερικανών προς την καθημαγμένη Ελλάδα μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο με την αντίστοιχη στάση των Ευρωπαίων σήμερα. Και φροντίζοντας, παράλληλα, να εκφράσει τον φιλοαμερικανισμό του διανθισμένο με αντιευρωπαϊσμό.
Δικαίωμά του και ουδείς ψόγος, φυσικά, για την προσπάθεια να εμφανιστεί ούλτρα φιλοαμερικανός, παρ’ όλο που, κατά τη σημερινή διοίκηση των ΗΠΑ, η Ελλάδα είναι πρόβλημα των Ευρωπαίων και ειδικά των Γερμανών. Θα μπορούσε επίσης να λάβει υπ’ όψιν ο Π. Καμμένος ότι πρώτον, η Ελλάδα είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης και αναπνέει, έστω με δυσκολία, χάρις στη στήριξη των Ευρωπαίων, δεύτερον, ότι είναι υπουργός Αμυνας μιας κυβέρνησης που διακηρύσσει ότι θέλει να παραμείνει στην Ευρώπη, εκτός αν δεν το εννοεί, τρίτον, ότι η χώρα είναι σε διαδικασία διαπραγμάτευσης με το ΔΝΤ και τους Ευρωπαίους δανειστές της, τέταρτον, ότι το «τότε» του Σχεδίου Μάρσαλ δεν έχει καμία σχέση με το «τώρα» των μνημονίων και πέμπτον, ότι η βοήθεια που είχε πάρει (ευτυχώς) η Ελλάδα μέσω του Δόγματος Τρούμαν και του Σχεδίου Μάρσαλ περιελάμβανε τρομερές δεσμεύσεις και υποχρεώσεις. Τα περί τοκογλυφικών επιτοκίων δεν αξίζουν καν σχολίων, καθώς, απλώς, δεν ισχύουν!
Αν ο υπουργός Αμυνας ρωτούσε τον συνάδελφό του Γιώργο Σταθάκη, συγγραφέα του πονήματος «Το Δόγμα Τρούμαν & Το Σχέδιο Μάρσαλ», ή τον εκπρόσωπο της κυβέρνησης στο ΔΝΤ, καθηγητή Μιχάλη Ψαλιδόπουλο, που επιμελήθηκε το ημερολόγιο και την έκθεση του προεδρικού απεσταλμένου Πολ Πόρτερ στο βιβλίο «Ζητείται: Ενα θαύμα για την Ελλάδα» και συνέγραψε το «Επιτηρητές σε απόγνωση» (Αμερικανοί σύμβουλοι στην Ελλάδα, 1947 - 1953), θα μάθαινε μερικά πράγματα. Οπως ότι σε όλη τη διαδρομή της υλοποίησης του Δόγματος Τρούμαν και του Σχεδίου Μάρσαλ βρίσκονταν στην Ελλάδα εκατοντάδες Αμερικανοί σύμβουλοι που έλεγχαν τα πάντα, ήταν εγκατεστημένοι σε κάθε υπουργείο, συνέτασσαν προϋπολογισμούς, ήταν επικεφαλής οργανισμών (ακόμη και στο ΙΚΑ), αποφάσιζαν για τις δαπάνες, επέβλεπαν τα όποια δημόσια έργα, επέβαλλαν πολιτικές, ουσιαστικά νομοθετούσαν, συμμετείχαν στα υπουργικά συμβούλια, καθόριζαν τη νομισματική πολιτική, απαιτούσαν μεταρρυθμίσεις και γενικά διοικούσαν πλήρως και ανοικτά τη χώρα. Με φυσική παρουσία, χωρίς διαπραγματεύσεις και δίχως... μνημόνια!
Αν πάλι ο Π. Καμμένος ήθελε να εμπλουτίσει λίγο παραπέρα τις γνώσεις του, υπάρχει το βιβλίο του Μόγκενς Πελτ «Tying Greece to the West» (US - West German - Greek relations 1949 - 1974» για να μάθει πως οι Αμερικανοί πέρασαν την ευθύνη της οικονομικής στήριξης της Ελλάδας στους Γερμανούς. Προφανώς, όμως, δεν ήθελε και έτσι δεν έμαθε. Δεν έμαθε δηλαδή τα πραγματικά γεγονότα και κυρίως, ότι κανείς δεν δίνει λεφτά χωρίς όρους και έλεγχο. Ούτε καν όταν προσφέρει βοήθεια με Σχέδιο Μάρσαλ.
"Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ", 30/03/17 |
Ενδοκυβερνητικά ιστορικά «μαθήματα»
Του Μπάμπη Παπαδημητρίου
Είπε ο κ. Καμμένος: «Μόνο η Αμερική μπορεί να μας βοηθήσει να ανοίξουμε τα φτερά μας (...). Το Σχέδιο Μάρσαλ δεν είχε μνημόνια ούτε τοκογλυφικά επιτόκια». Μάλιστα! Κυκλοφορεί επιπλέον ότι κατ’ ιδίαν εκφράζει την άποψη ότι η δολαριοποίηση της ελληνικής οικονομίας αποτελεί ασφαλέστερη οδό από την παραμονή μας στο ευρώ. Θα παρακαλούσα τον κ. Σταθάκη να καλέσει για ένα μεσημεριανό ποτό τον «Αμυνας», ώστε να του εξηγήσει πώς ακριβώς εξελίχθηκαν τα πράγματα με την αμερικανική βοήθεια. Ο υπουργός Ενέργειας έχει εκπονήσει μία από τις καλύτερες μελέτες για το Δόγμα Τρούμαν και το Σχέδιο Μάρσαλ, από όπου και το συμπέρασμά του: «Κοινή συνισταμένη της περιόδου είναι ότι οι μεταρρυθμίσεις που επιχειρήθηκαν από τον ξένο παράγοντα απέτυχαν».
Θα του υπενθυμίσει επίσης ότι ο έλεγχος του αμερικανικού παράγοντα εφαρμόστηκε επί όλων των κεντρικών τομέων της κρατικής διοίκησης, ήταν άμεσος και εξαιρετικά αυστηρός, στη βάση λεπτομερούς προγράμματος και ανάλογων στόχων. Η American Mission for Aid to Greece (AMAG) είχε πολλές περισσότερες «αρμοδιότητες» συγκριτικά με οιαδήποτε «τρόικα». Η ελληνική κυβέρνηση της εποχής είχε μάλιστα ανακοινώσει ρητώς και προκαταβολικώς ότι «θα επιθυμεί να συμβουλεύεται την Αποστολή (AMAG) πριν πάρει οποιοδήποτε οικονομικό μέτρο που μπορεί να επηρεάσει την επιτυχία του προγράμματος οικονομικής βοήθειας». Σε μηνιαίο σημείωμα προόδου (ό,τι πλησιέστερο στην τωρινή αξιολόγηση), ο επικεφαλής της AMAG γράφει ότι «η αμερικανική αποστολή έχει προχωρήσει από το στάδιο του σχεδιασμού της γενικής πολιτικής σε μια περίοδο διαπραγματεύσεων με την κυβέρνηση, οι οποίες χαρακτηρίζονται σκληρές και από τις δύο πλευρές» (Σταθάκης, σελ. 163). Αρα, ως προς το ζήτημα των ελέγχων, ο κ. Καμμένος επιθυμεί μια συμπεριφορά «στα τέσσερα» κυριολεκτικώς.
Θα τον δικαιολογούσα αν η αναφορά του εδραζόταν στο γεγονός ότι επρόκειτο για βοήθεια, δηλαδή για μεταβίβαση πόρων από την Αμερική στην Ελλάδα και όχι για δάνεια, όπως αυτά του μνημονίου. Παραδόξως όμως, το προπαγανδιστικό γραμμόφωνο έχει κολλήσει, όπως αποδεικνύει η επανάληψη του γνωστού μύθου περί «τοκογλυφικών» επιτοκίων, κάτι πολύ σοβαρό για υπουργό μιας κυβέρνησης που παρακαλεί τους Ευρωπαίους για περισσότερα δάνεια, με τη σύμφωνη γνώμη μάλιστα του Προέδρου της Δημοκρατίας, που ορθώς επιθυμεί σπουδαιότερο ρόλο για τον κεντρικό δανειστή, τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Διάσωσης.
Αναρωτιέται κανείς πώς λειτουργεί αυτή η κυβέρνηση, αφού εκτός από τον κ. Καμμένο με τις αποδράσεις του, ο κάθε υπουργός και οι περισσότεροι πολιτικοί παράγοντες της πλειοψηφίας έχουν κάτι ολότελα δικό τους να πουν. Ο κ. Τσίπρας διακρίνεται για τη μοναδική, πολιτικώς, ικανότητά του να αφήνει τον καθένα να λέει ό,τι θέλει, αρκεί να μην αμφισβητηθεί το ενοικιοστάσιο στο Μαξίμου. Οπως θα δείξουν οι ψηφοφορίες που αναμένονται όταν με το καλό κλείσει η αξιολόγηση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου