Aπό το ημερολόγιό μου στο fb προ τεσσάρων ετών....
Στην Ελλάδα των ειδικών επί παντός επιστητού, τελευταία όλοι έγιναν ειδήμονες στα θέματα εκσυγχρονισμού αεροσκαφών και αεροπορικής ναυτικής περιπολίας. Έτσι το θέμα της εγκρίσεως του εκσυγχρονισμού των αεροπλάνων P-3 Orion του Πολεμικού Ναυτικού, έχει κατακλύσει την επικαιρότητα. Αντί όμως αυτό, να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, τα έχει περισσότερο συσκοτίσει. Σχετικοί και άσχετοι διατυπώνουν θεωρίες βασισμένες σε πληροφορίες αμφίβολης ακρίβειας που φθάνουν μέχρι και τη σφαίρα της συνομωσιολογίας.
Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, θα πρέπει να απαντήσουμε σε μερικά ερωτήματα, αρχίζοντας από τα πολύ βασικά.
1. Χρειάζεται το Πολεμικό μας Ναυτικό την αποστολή της αεροπορικής ναυτικής συνεργασίας και περιπολίας;
Η απάντηση είναι ότι ναι τη χρειάζεται, αλλά οι επιχειρησιακές απαιτήσεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που αντιμετωπίζουν άλλες μεγάλες χώρες στους ανοικτούς ωκεανούς.
2. Είναι το P-3 Orion, το καταλληλότερο αεροπορικό μέσο για την εκτέλεση αυτών των αποστολών στις περιοχές των εθνικών μας ενδιαφερόντων;
Είναι απλά καλύτερο από το τίποτε. ΑποκτήθΝΑ ΩΙ΅ΣΧηκε (πολύ) μεταχειρισμένο ως λύση ανάγκης στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν αποσύρθηκαν τα ακόμη πιο απηρχαιωμένα Albatross της 353 ΜΝΑΣ (Μοίρας Ναυτικής Αεροπορικής Συνεργασίας). Είχαν θεωρηθεί «γέφυρα» για την αντιμετώπιση επιχειρησιακών αναγκών μέχρις ότου αποκτηθεί νέο κατάλληλο αεροπλάνο ναυτικής συνεργασίας. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν έγινε ποτέ. Τελευταία ανεπιτυχής προσπάθεια ήταν η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού από τη ΓΔΑΕΕ το 2008. Ο διαγωνισμός ακυρώθηκε λίγο μετά την ανάληψη του υπουργείου Εθνικής Αμύνης από τον Ευαγγ. Βενιζέλο και ενώ τα Orion μέτραγαν τις τελευταίες του ώρες στον αέρα.
3. Υπήρξαν στο μεσοδιάστημα άλλες λύσεις αναβαθμίσεως των P-3;
Ναι υπήρξαν και αγνοήθηκαν. Σε μία περίπτωση περί το 2006, διατέθηκε αριθμός αεροσκαφών P-3C σε εξαιρετική κατάσταση, που τέθηκαν εκτός υπηρεσίας από το Ολλανδικό Ναυτικό. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε η φημολογία ότι ήσαν πεπαλαιωμένα και ακατάλληλα. Τελικά τα απέκτησαν οι Γερμανοί που τα αναβάθμισαν και τα αξιοποιούν ακόμη επιχειρησιακά. Αργότερα η εταιρία Lockheed Martin παρουσίασε άλλη πρόταση για αεροπλάνα P-3C αμερικανικής προελεύσεως, τα οποία ήσαν σε κάποια στιγμή διαθέσιμα. Η ελληνική πλευρά δεν έδωσε σημασία.
4. Μπορεί ένα αεροπλάνο 35 ετών να εκσυγχρονισθεί και να αναβαθμισθεί;
Ναι μπορεί. Όλα όμως είναι ζήτημα κόστους-αποτελεσματικότητας. Όσο παλιώνει ένα αεροπορικό μέσον, τόσο πιο ακριβή γίνεται η αναβάθμισή του και ως εκ τούτου ασύμφορη, συγκρινόμενη με την απόκτηση ενός νέου αεροσκάφους,
5. Τι προβλέπει και πώς κοστολογείται το συγκεκριμένο πρόγραμμα αναβαθμίσεως;
Εδώ υπάρχουν πολλά κενά. Γνωρίζουμε ότι θα εκσυγχονισθούν «έως πέντε αεροπλάνα» έναντι κόστους που εγγίζει τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Στην Ελλάδα είχαν έρθει έξι P-3A, από τα οποία τα δύο έχουν κριθεί ακατάλληλα, λόγω των προβλημάτων κοπώσεως στις βασικές δομές τους. Άρα στην καλύτερη περίπτωση θα εκσυγχρονισθούν τέσσερα. Ούτως ή άλλως όμως τα 500 εκατομμύρια θα δαπανηθούν! Γνωρίζουμε ακόμη ότι περί τα 180 εκατομμύρια θα καλύψουν εργασίες που θα γίνουν από την ΕΑΒ και άλλη μία ελληνική εταιρία. Πολλές λεπτομέρειες δεν υπάρχουν, ήδη όμως γίνονται συζητήσεις για υπερκοστολογήσεις συγκεκριμένων υποσυστημάτων, με το ερώτημα πού μπορεί να κατευθυνθούν τα επιπλέον χρήματα… Το μόνο βέβαιο είναι ότι μια τόσο ακριβή αναβάθμιση θα πρέπει να είναι τόσο «πολυτελής» που να περιλαμβάνει όλες τις δυνατότητες των P-3 Orion, δηλαδή ναυτική περιπολία, επιτήρηση επιφανείας, αναγνώριση στόχων και κατάδειξή τους σε άλλες μονάδες ή προσβολή τους με κατευθυνόμενα βλήματα. Τέλος ανθυποβρυχιακό πόλεμο και καταστροφή εχθρικών υποβρυχίων.
6. Χρειάζεται η Ελλάδα όλες αυτές τις δυνατότητες;
Ασφαλώς όχι. Αρκετές από τις δυνατότητες αυτές είναι όχι μόνο περιττές, αλλά και άχρηστες για το επιχειρησιακό περιβάλλον του Αιγαίου. Για παράδειγμα η ανθυποβρυχιακή τους δυνατότητα είναι κατάλληλη για την καταδίωξη ενός στρατηγικού υποβρυχίου στον Ατλαντικό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να εντοπίσει ένα συμβατικό υποβρύχιο, όπως αυτά που έχουν οι Τούρκοι, στη δύσκολη θάλασσα του Αιγαίου. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η επιτήρηση και ο έλεγχος της επιφανείας, κάτι που στις μέρες μας είναι αποστολή εξ ίσου εθνική όσο και συμμαχική. Μάλιστα ένα επιχείρημα υπέρ της αναβαθμίσεως είναι το γεγονός ότι, αφού δεν έχουμε εμείς αεροπλάνα ναυτικής περιπολίας, την αποστολή αναλαμβάνουν άλλες συμμαχικές χώρες, όχι κατ’ ανάγκην φιλικές.
7. Μήπως η δαπάνη των 500 εκατομμυρίων, θα προκαλέσει πολιτικά οφέλη; Θα επηρεάσει δηλαδή προς όφελός μας την πολιτική των ΗΠΑ;
Στην Ελλάδα των ειδικών επί παντός επιστητού, τελευταία όλοι έγιναν ειδήμονες στα θέματα εκσυγχρονισμού αεροσκαφών και αεροπορικής ναυτικής περιπολίας. Έτσι το θέμα της εγκρίσεως του εκσυγχρονισμού των αεροπλάνων P-3 Orion του Πολεμικού Ναυτικού, έχει κατακλύσει την επικαιρότητα. Αντί όμως αυτό, να ξεκαθαρίσει τα πράγματα, τα έχει περισσότερο συσκοτίσει. Σχετικοί και άσχετοι διατυπώνουν θεωρίες βασισμένες σε πληροφορίες αμφίβολης ακρίβειας που φθάνουν μέχρι και τη σφαίρα της συνομωσιολογίας.
Για να βάλουμε τα πράγματα στη θέση τους, θα πρέπει να απαντήσουμε σε μερικά ερωτήματα, αρχίζοντας από τα πολύ βασικά.
1. Χρειάζεται το Πολεμικό μας Ναυτικό την αποστολή της αεροπορικής ναυτικής συνεργασίας και περιπολίας;
Η απάντηση είναι ότι ναι τη χρειάζεται, αλλά οι επιχειρησιακές απαιτήσεις στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο είναι πολύ διαφορετικές από αυτές που αντιμετωπίζουν άλλες μεγάλες χώρες στους ανοικτούς ωκεανούς.
2. Είναι το P-3 Orion, το καταλληλότερο αεροπορικό μέσο για την εκτέλεση αυτών των αποστολών στις περιοχές των εθνικών μας ενδιαφερόντων;
Είναι απλά καλύτερο από το τίποτε. ΑποκτήθΝΑ ΩΙ΅ΣΧηκε (πολύ) μεταχειρισμένο ως λύση ανάγκης στις αρχές της δεκαετίας του ’90, όταν αποσύρθηκαν τα ακόμη πιο απηρχαιωμένα Albatross της 353 ΜΝΑΣ (Μοίρας Ναυτικής Αεροπορικής Συνεργασίας). Είχαν θεωρηθεί «γέφυρα» για την αντιμετώπιση επιχειρησιακών αναγκών μέχρις ότου αποκτηθεί νέο κατάλληλο αεροπλάνο ναυτικής συνεργασίας. Κάτι τέτοιο βέβαια δεν έγινε ποτέ. Τελευταία ανεπιτυχής προσπάθεια ήταν η προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού από τη ΓΔΑΕΕ το 2008. Ο διαγωνισμός ακυρώθηκε λίγο μετά την ανάληψη του υπουργείου Εθνικής Αμύνης από τον Ευαγγ. Βενιζέλο και ενώ τα Orion μέτραγαν τις τελευταίες του ώρες στον αέρα.
3. Υπήρξαν στο μεσοδιάστημα άλλες λύσεις αναβαθμίσεως των P-3;
Ναι υπήρξαν και αγνοήθηκαν. Σε μία περίπτωση περί το 2006, διατέθηκε αριθμός αεροσκαφών P-3C σε εξαιρετική κατάσταση, που τέθηκαν εκτός υπηρεσίας από το Ολλανδικό Ναυτικό. Στην Ελλάδα κυκλοφόρησε η φημολογία ότι ήσαν πεπαλαιωμένα και ακατάλληλα. Τελικά τα απέκτησαν οι Γερμανοί που τα αναβάθμισαν και τα αξιοποιούν ακόμη επιχειρησιακά. Αργότερα η εταιρία Lockheed Martin παρουσίασε άλλη πρόταση για αεροπλάνα P-3C αμερικανικής προελεύσεως, τα οποία ήσαν σε κάποια στιγμή διαθέσιμα. Η ελληνική πλευρά δεν έδωσε σημασία.
4. Μπορεί ένα αεροπλάνο 35 ετών να εκσυγχρονισθεί και να αναβαθμισθεί;
Ναι μπορεί. Όλα όμως είναι ζήτημα κόστους-αποτελεσματικότητας. Όσο παλιώνει ένα αεροπορικό μέσον, τόσο πιο ακριβή γίνεται η αναβάθμισή του και ως εκ τούτου ασύμφορη, συγκρινόμενη με την απόκτηση ενός νέου αεροσκάφους,
5. Τι προβλέπει και πώς κοστολογείται το συγκεκριμένο πρόγραμμα αναβαθμίσεως;
Εδώ υπάρχουν πολλά κενά. Γνωρίζουμε ότι θα εκσυγχονισθούν «έως πέντε αεροπλάνα» έναντι κόστους που εγγίζει τα 500 εκατομμύρια ευρώ. Στην Ελλάδα είχαν έρθει έξι P-3A, από τα οποία τα δύο έχουν κριθεί ακατάλληλα, λόγω των προβλημάτων κοπώσεως στις βασικές δομές τους. Άρα στην καλύτερη περίπτωση θα εκσυγχρονισθούν τέσσερα. Ούτως ή άλλως όμως τα 500 εκατομμύρια θα δαπανηθούν! Γνωρίζουμε ακόμη ότι περί τα 180 εκατομμύρια θα καλύψουν εργασίες που θα γίνουν από την ΕΑΒ και άλλη μία ελληνική εταιρία. Πολλές λεπτομέρειες δεν υπάρχουν, ήδη όμως γίνονται συζητήσεις για υπερκοστολογήσεις συγκεκριμένων υποσυστημάτων, με το ερώτημα πού μπορεί να κατευθυνθούν τα επιπλέον χρήματα… Το μόνο βέβαιο είναι ότι μια τόσο ακριβή αναβάθμιση θα πρέπει να είναι τόσο «πολυτελής» που να περιλαμβάνει όλες τις δυνατότητες των P-3 Orion, δηλαδή ναυτική περιπολία, επιτήρηση επιφανείας, αναγνώριση στόχων και κατάδειξή τους σε άλλες μονάδες ή προσβολή τους με κατευθυνόμενα βλήματα. Τέλος ανθυποβρυχιακό πόλεμο και καταστροφή εχθρικών υποβρυχίων.
6. Χρειάζεται η Ελλάδα όλες αυτές τις δυνατότητες;
Ασφαλώς όχι. Αρκετές από τις δυνατότητες αυτές είναι όχι μόνο περιττές, αλλά και άχρηστες για το επιχειρησιακό περιβάλλον του Αιγαίου. Για παράδειγμα η ανθυποβρυχιακή τους δυνατότητα είναι κατάλληλη για την καταδίωξη ενός στρατηγικού υποβρυχίου στον Ατλαντικό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να εντοπίσει ένα συμβατικό υποβρύχιο, όπως αυτά που έχουν οι Τούρκοι, στη δύσκολη θάλασσα του Αιγαίου. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι η επιτήρηση και ο έλεγχος της επιφανείας, κάτι που στις μέρες μας είναι αποστολή εξ ίσου εθνική όσο και συμμαχική. Μάλιστα ένα επιχείρημα υπέρ της αναβαθμίσεως είναι το γεγονός ότι, αφού δεν έχουμε εμείς αεροπλάνα ναυτικής περιπολίας, την αποστολή αναλαμβάνουν άλλες συμμαχικές χώρες, όχι κατ’ ανάγκην φιλικές.
7. Μήπως η δαπάνη των 500 εκατομμυρίων, θα προκαλέσει πολιτικά οφέλη; Θα επηρεάσει δηλαδή προς όφελός μας την πολιτική των ΗΠΑ;
Με βάση την προηγούμενη πείρα, δεν θα το λέγαμε. Η Κυβερνήσεις των ΗΠΑ, κάνουν ό,τι μπορούν για να βοηθήσουν τις αμερικανικές εταιρίες να κάνουν δουλειές. Η Lockheed Martin που θα είναι ο κύριος ανάδοχος του συγκεκριμένου προγράμματος είναι μια από τις μεγαλύτερες. Για τα μεγέθη της, ένα συμβόλαιο της τάξεως των 320 εκατομμυρίων (τα υπόλοιπα 180 πάνε σε ελληνικές βιομηχανίες) είναι πολύ μικρό μέρος του εξαγωγικού της δυναμικού. Ακόμη μικρότερο στα σύνολο των αμερικανικών αμυντικών εξαγωγών. Άλλωστε σε πολλές περιπτώσεις Αμερικανοί επίσημοι έχουν δηλώσει ότι η εξωτερική τους πολιτική δεν επηρεάζεται από το ποιος αγοράζει ή δεν αγοράζει το αμυντικό τους υλικό. Βασίζεται στις συνεργασίες σε συμμαχικό επίπεδο. Και αν ανατρέξει κανείς ψύχραιμα, στην ιστορία των τελευταίων μόνον δεκαετιών, θα δει ότι έτσι ακριβώς είναι.
+1. Πανάκριβη λύση
Να υπογραμμίσουμε ότι η επιτήρηση των θαλασσών με αεροπλάνα ναυτικής περιπολίας είναι μια πανάκριβη λύση που ανάγεται στα δεδομένα του περασμένου αιώνα. Η σύγχρονη τάση είναι, η αποστολή αυτή να καλύπτεται από μη επανδρωμένα συστήματα (Unmanned Air Systems-UAS). Στην Ελλάδα έχουν παρουσιασθεί τέτοιες λύσεις με στρατηγικά UAS, το κόστος των οποίων είναι υποπολλαπλάσιο των 500 εκατομμυρίων. Ένα τέτοιο σύστημα, θα ήταν απρόσβλητο σε καιρό πολέμου πετώντας σε πολύ μεγάλο ύψος, ενώ ένα Ρ-3 θα ήταν εύκολος στόχος για την εχθρική αεροπορία. Επίσης ένα UAS θα παρείχε 24ώρη κάλυψη των ελληνικών θαλασσών με μηνιαίο λειτουργικό κόστος, περίπου το κόστος μιας ώρας πτήσεως ενός τετρακινητήριου Ρ-3.
+1. Πανάκριβη λύση
Να υπογραμμίσουμε ότι η επιτήρηση των θαλασσών με αεροπλάνα ναυτικής περιπολίας είναι μια πανάκριβη λύση που ανάγεται στα δεδομένα του περασμένου αιώνα. Η σύγχρονη τάση είναι, η αποστολή αυτή να καλύπτεται από μη επανδρωμένα συστήματα (Unmanned Air Systems-UAS). Στην Ελλάδα έχουν παρουσιασθεί τέτοιες λύσεις με στρατηγικά UAS, το κόστος των οποίων είναι υποπολλαπλάσιο των 500 εκατομμυρίων. Ένα τέτοιο σύστημα, θα ήταν απρόσβλητο σε καιρό πολέμου πετώντας σε πολύ μεγάλο ύψος, ενώ ένα Ρ-3 θα ήταν εύκολος στόχος για την εχθρική αεροπορία. Επίσης ένα UAS θα παρείχε 24ώρη κάλυψη των ελληνικών θαλασσών με μηνιαίο λειτουργικό κόστος, περίπου το κόστος μιας ώρας πτήσεως ενός τετρακινητήριου Ρ-3.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου